Ά. Μποζίνης: Για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το εθνικό συμφέρον βγαίνει μπροστά από το διεθνές δίκαιο

Ο Αθανάσιος Μποζίνης, Επίκουρος Καθηγητής Παγκόσμιας Πολιτικής Οικονομίας Νέων Τεχνολογιών και Βιοασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, και πρ. Ερευνητικός Εταίρος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins , μιλάει στο Speaknews.gr και στον Περικλή Βλάχο για την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, αναλύει τα κίνητρα και τους στόχους αυτής της επίθεσης, και προβλέπει τις συνέπειες που μπορεί να έχει τόσο στην παγκόσμια πολιτική σκηνή, αλλά και στα Ελληνοτουρκικά.

Κύριε Μποζίνη, όλοι φαίνεται πως περίμεναν την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, κανείς όμως μία τέτοιας έκτασης επίθεση! Ποια είναι τα κίνητρα πίσω από αυτή την γενικευμένη και πολυμέτωπη επίθεση;

Νομίζω ότι όλοι περίμεναν πως θα είναι ένας πόλεμος προσάρτησης για την περιοχή του Ντονέτσκ, όπως έγινε με την Κριμαία, αλλά παρόλα αυτά εγώ θεωρώ ότι είναι ένας πόλεμος ισχύος. Τι προσπαθεί να δείξει η καινούρια στρατιωτική πολεμική μηχανή της Ρωσίας; Ότι μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και μετά τον κατακερματισμό της ΕΣΣΔ, επανέρχεται δυναμικά όχι μόνο σαν πυρηνική δύναμη, όχι μόνο σε περιφερειακή αλλά σαν κεντρική δύναμη. Η μεγάλη δύναμη κρούσης της Ρωσίας αυτή τη στιγμή έχει δύο στόχους.

Ο πρώτος είναι να επιδείξει σε διεθνές επίπεδο, ότι η Ρωσία έχει μία συγκροτημένη δύναμη που σε κάθε περίπτωση θα ενεργεί με βάση το εθνικό της συμφέρον και την εθνική της ασφάλεια, και όχι με βάση το διεθνές δίκαιο όπως αυτοί το εννοούν. Άρα για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου επανήλθε μια πάρα πολύ σημαντική προσέγγιση, ότι το εθνικό συμφέρον βγαίνει μπροστά από το διεθνές δίκαιο.

Αν λοιπόν ο Πούτιν θεώρησε ότι οι συμφωνίες που είχε κάνει στην περιοχή ήταν κατά του εθνικού συμφέροντος, αυτή τη στιγμή, δεν κάνει έναν επεκτατικό πόλεμο, αλλά έναν πόλεμο επίδειξης ισχύος. Για αυτό και η δικιά μου η εκτίμηση είναι ότι θα είναι πολύ σύντομος, και αν δεν είναι σύντομος θα υπάρχει πρόβλημα, λόγω του γεγονότος ότι η παγκόσμια κοινή γνώμη θα πιέσει για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, τόσο ο ΟΗΕ όσο και οι διεθνείς οργανισμοί, και η ΕΕ. Οπότε σε αυτή την περίπτωση και μέχρι να ξεκινήσουν οι ισχυρές πιέσεις, θα πρέπει να καταφέρει τον σκοπό του.

“Οι σημερινές επιχειρήσεις έχουν δύο στόχους: πρώτον την επίδειξη ισχύος και δεύτερον την επίτευξη του εθνικού συμφέροντος, της εθνικής ασφάλειας.”

Ποιος είναι ο σκοπός; Να δείξει στους Αμερικανούς ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να πάει περαιτέρω, με μία πιθανή πυραυλική ασπίδα, και δεύτερον να δείξει ότι εκτός από την εμπορική δυναμική, υπάρχει μία ακόμα ισχυρή στρατιωτική δύναμη.

Ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι στην ουσία η Ρωσία, όταν έδωσε την περιφερειακή διαμάχη με την Ουκρανία πάλι, για την Κριμαία, ήταν η πρώτη η οποία διεξήγαγε υβριδικό πόλεμο, και από τότε όλα τα εγχειρίδια των Αμερικανών, γράφουν και αναλύουν τον υβριδικό πόλεμο τον οποίον εξαπέλυσε η Ρωσία. Άρα τι γίνεται; Οι σημερινές επιχειρήσεις έχουν δύο στόχους: πρώτον την επίδειξη ισχύος και δεύτερον την επίτευξη του εθνικού συμφέροντος, της εθνικής ασφάλειας.

Αυτό πιστεύετε ότι θα είναι μία πρακτική που θα βρει μιμητές και σε ηγέτες άλλων κρατών μέσα στα επόμενα χρόνια;

Υπάρχει ο κίνδυνος να ενσωματωθεί αυτή η πρακτική από πολλά κράτη. Εννοείται ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις η Κίνα το έχει ήδη ενσωματώσει και έχει καταπατήσει πάρα πολλά ανθρώπινα δικαιώματα, στα πλαίσια του εσωτερικού ελέγχου που διεξάγει τόσα χρόνια. Όπως και στην Τουρκία, όπου χρησιμοποιώντας την φράση «εθνική ασφάλεια» ο Ερντογάν έχει καταργήσει πάρα πολλά ανθρώπινα δικαιώματα.

Ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι, ενώ κανονικά το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τις επεμβάσεις στις εσωτερικές πολιτικές υποθέσεις άλλων κρατών, η Τουρκία έχει στείλει στρατό σε πολλά κράτη στη Μέση Ανατολή προκειμένου να επηρεάζει τις καταστάσεις.

Άρα λοιπόν, εδώ όταν το λέει ο ίδιος ο Πούτιν, με ισχυρότατη δύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο, καταλαβαίνουμε ότι έρχεται σε αντίθεση με την Ε.Ε., με το ΝΑΤΟ και με τις ίδιες τις ΗΠΑ. Ρητά το απέδωσε ο Πούτιν στο διάγγελμα με το οποίον ανακοίνωσε την επίθεση, προσκαλώντας τους στρατιώτες της Ουκρανίας να παραδώσουν τα όπλα για να μην υπάρχει αιματοχυσία, και δεύτερον αυτό που είπε να μην προσπαθήσουν να επέμβουν οι δυτικοί, γιατί θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα. Όπου στα «σοβαρά προβλήματα» αυτό που εννοεί είναι ότι, αν επέμβετε μπορούν να χρησιμοποιηθούν και πυρηνικά μικρής ισχύος.

Ποιες είναι οι άμεσες επιπτώσεις που βλέπετε από όλη αυτή την αναταραχή σε διεθνές αλλά και σε εγχώριο επίπεδο;

Είναι σίγουρο το γεγονός ότι θα υπάρξει μεγάλη χρηματοοικονομική κάμψη, θα επηρεαστεί σοβαρά η οικονομική αλλά πολύ περισσότερο η εμπορική παγκοσμιοποίηση, διότι κακά τα ψέματα, η Ρωσία είναι μια υπερδύναμη η οποία εξάγει τεράστιες ποσότητες σιτηρών, μεταλλευμάτων, πετρελαίου και αερίου.

“Mε βάση τη στρατηγική ανάλυση, η Τουρκία μπορεί κάλλιστα να επωφεληθεί κάποιων καταστάσεων, όταν η παγκόσμια κοινή γνώμη θα είναι στραμμένη στην Ουκρανία και την Ρωσία, και να υπάρξει κάποια ενόχληση, μέχρι και κάποιο σοβαρό επεισόδιο.”

Στη δε Ελλάδα τα προβλήματα μπορεί να είναι και πολιτικά, διότι με βάση τη στρατηγική ανάλυση, η Τουρκία μπορεί κάλλιστα να επωφεληθεί κάποιων καταστάσεων, όταν η παγκόσμια κοινή γνώμη θα είναι στραμμένη στην Ουκρανία και την Ρωσία, και να υπάρξει κάποια ενόχληση, μέχρι και κάποιο σοβαρό επεισόδιο. Άρα πρέπει να είμαστε alert!

Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η στάση της Τουρκίας, σε αυτό τον πόλεμο;

Νομίζω ότι η Τουρκία καταδίκασε σαφέστατα την επέμβαση της Ρωσίας. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ουκρανία έχει πουλήσει τα drones Bayraktar, τα οποία χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή στην σύγκρουση. Από την άλλη όμως η Ρωσία χρησιμοποιούσε πολλές φορές την Τουρκία ως στρατηγικό της εταίρο, οπότε οι ισορροπίες είναι λεπτές. Δεν μπορώ να πω ότι η Τουρκία θα έχει στρατηγικό ρόλο σε αυτή τη σύγκρουση. Στρατηγικό ρόλο θα έχει, αν ως μέλος του ΝΑΤΟ κάποια στιγμή υπερασπιστεί τα συμφέροντα του Άρθρου 4, το οποίο έχει ήδη επικαλεστεί η Πολωνία αν δεν κάνω λάθος, και πιθανότατα και κάποια άλλα κράτη.

Εάν θεωρήσουν δηλαδή ότι η Ρωσία μπορεί να επιτεθεί και σε άλλα κράτη. Προσέξτε! Αυτή τη στιγμή η Ρωσία κάνει έναν πόλεμο ο οποίος δεν ξέρουμε πότε ακριβώς θα σταματήσει και που θα σταματήσει, και μπορεί να υπάρξει αυτό που ονομάζουμε στρατιωτικό ντόμινο ή αλλιώς προληπτικό πόλεμο. Γιατί αυτό γίνεται αυτή τη στιγμή, προληπτικός πόλεμος. Θεώρησε η Ρωσία ότι υπάρχει κίνδυνος στην περιοχή της Ουκρανίας και κάνει την επίθεση.

“Πάντως σε κάθε περίπτωση, μετά την τοποθέτηση του Πούτιν, πλέον τίθεται σε σοβαρή δημόσια συζήτηση, η δυναμική του διεθνούς δικαίου, την οποία έχει ως Βίβλο το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας.”

Άρα λοιπόν θεωρώ ότι η Τουρκία δεν θα παίξει σημαντικό ρόλο, και αυτό για το οποίο πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοικτά είναι για κάποιες πιθανότητες πρόκλησης προβλημάτων από την Τουρκία στα πλαίσια του ότι όλη η διεθνής γνώμη θα είναι στραμμένη στην Ρωσία και την Ουκρανία. Να το εκμεταλλευτεί στο Κυπριακό, να το εκμεταλλευτεί στα νησιά, να το εκμεταλλευτεί σε οποιοδήποτε άλλο θερμό επεισόδιο το οποίο θα μπορούσε να θέσει πάλι θέματα συζήτησης, ως προς την αποστρατικοποίηση των νησιών και τα τοιαύτα. Πάντως σε κάθε περίπτωση, μετά την τοποθέτηση του Πούτιν, πλέον τίθεται σε σοβαρή δημόσια συζήτηση, η δυναμική του διεθνούς δικαίου, την οποία έχει ως Βίβλο το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας.

Δηλαδή είναι πολύ καλό να χρησιμοποιεί η Ελλάδα το Διεθνές Δίκαιο, αλλά όταν βλέπουμε ότι υπάρχουν άλλες δυναμικές όπως μια ισχυρή στρατιωτική δύναμη, πρέπει και εμείς ανάλογα να υπερασπιστούμε το δικό μας εθνικό συμφέρον, αν βλέπουμε ότι διεθνές δίκαιο από μόνο του δεν το εξυπηρετεί.

Αυτές είναι αποφάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης. Απλώς εμείς ως ειδικοί πρέπει να εντοπίσουμε το γεγονός ότι το Διεθνές Δίκαιο δεν είναι πάντοτε ο τρόπος επίλυσης διαφορών, αλλά συνήθως υπάρχει και η αποτροπή. Ο νοών νοείτο!


Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ

Προηγούμενο άρθροΓιώργος Καραγιάννης: «Τα έργα υποδομών στη Θεσσαλονίκη φέρνουν ανάπτυξη και πολλές νέες θέσεις εργασίας»
Επόμενο άρθροΣτ. Καλαφάτης: «Δεν ξεχνούμε. Τιμούμε και ευγνωμονούμε τους Αστυνομικούς που έπεσαν στο καθήκον»

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ