Κυρία Καϊλή, ζήσαμε όλοι τον πρόσφατο εγκλεισμό λόγω Πανδημίας. Μιλήστε μας για τις δικές σας προσωπικές σας αγωνίες και πως βιώσατε τον εγκλεισμό και την εξάπλωσή του κορονοιού;
Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους. Έπρεπε να παραμείνω για μεγάλο διάστημα στην Αθήνα μιας και οι εργασίες του Ευρωκοινοβουλίου περιορίστηκαν και έγιναν όλες ηλεκτρονικά. Γενικά είμαι αρκετά δραστήρια και το να μην μπορώ να δουλέψω στο γραφείο με τους συνεργάτες μου στις Βρυξέλλες ήταν κάτι το πρωτοφανές για μένα. Μπορώ να πω πάντως ότι παρά το συνεχές άγχος για την πορεία του Κορονοιού, η περίοδος του εγκλεισμού ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία να διαβάσω αρκετά σημαντικά βιβλία που ήθελα από καιρό καθώς και να περάσω χρόνο με την οικογένεια μου.
Παρά την καραντίνα οι υποχρεώσεις σας στο Ευρωκοινοβούλιο δεν σταμάτησαν. Τι εμπειρίες αποκομίσατε από αυτή τη νέα διαδικασία λειτουργίας των οργάνων της Ε.Ε;
Η καραντίνα μας έπιασε λίγο απροετοίμαστους στο Ευρωκοινοβούλιο μπορώ να πω. Αν και η τεχνολογική πρόοδος έχει κάνει την επικοινωνία μας πιο εύκολη, αποδείχτηκε ότι τεχνολογικά είμαστε πίσω σε μεγάλης κλίμακας διοργάνωση συνεδριάσεων, καθώς δεν υπήρχε η ανάγκη να διερευνηθούν γρήγορα οι δυνατότητες των νέων ψηφιακών εργαλείων. Και πιο συγκεκριμένα στο θέμα των ψηφοφοριών χρειάστηκε να εκτυπώσουμε την καρτέλα ψηφοφορίας να την υπογράψουμε και να την στείλουμε σκαναρισμένη πίσω, για να μετρήσει η ψήφος μας. Νομίζω ότι αν κάτι μάθαμε για το μέλλον από αυτή την πανδημία είναι ότι πρέπει να είμαστε πιο καλά προετοιμασμένοι και να επισπεύσουμε την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών λύσεων πριν τις χρειαστούμε στην πράξη. Η δε ανάγκη για κανόνες και μέτρα κυβερνοασφάλειας στην ανταλλαγή δεδομένων υγείας αποδείχθηκε απολύτως κρίσιμη και οφείλουμε άμεσα να επιταχύνουμε την νομοθεσία για την διαχείριση data.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση με σχετική αργοπορία πήρε κάποια μέτρα. Φάνηκε ότι δεν λειτούργησαν άμεσα τα αντανακλαστικά της στην αντιμετώπιση της πανδημίας και ιδιαίτερα σε ότι αφορά την στήριξη της οικονομίας των χωρών μελών της. Τελικά υπάρχει κοινή γραμμή στην Ε.Ε. ή ισχύει η άποψη ότι η Ε.Ε. κάνει ότι θέλει η Γερμανία;
Θα έλεγα ότι τα ανακλαστικά της Ευρώπης δεν ήταν τόσο αδρανή, όπως για παράδειγμα στη περίπτωση της Ελλάδας το 2010. Η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο οργανώθηκαν άμεσα και ξεκίνησε η συζήτηση πολύ επιθετικά για μέτρα όπως το Ευρωομόλογο, την επέκταση του ισολογισμού της ΕΚΤ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ένα πλάνο οικονομικής ανάκαμψης μέσω του προϋπολογισμού της Ένωσης. Αυτές οι συζητήσεις ήταν «απαγορευμένες» μέχρι τον πριν ένα χρόνο, αλλά τώρα μιλάμε για αυτά με μεγάλη φυσικότητα. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια έκφανση της σταδιακής μεταφοράς του πόλου ισχύος της Ένωσης από τον Βορρά στο Νότο με κυρίαρχο πλέον τον ρόλο της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Πιστεύω ότι η πανδημία λειτούργησε καταλυτικά, για το πλάνο που συμφώνησε αυτή τη βδομάδα η Γαλλία και Γερμανία (που πρακτικά πρόκειται για ευρωομόλογο, που όμως δεν το βαφτίζουμε έτσι για να παρακάμψουμε αντιδράσεις όσων δεν αποδέχονται την αμοιβαιοποίηση του χρέους, προσκολλημένοι σε κοντόφθαλμα επιχειρήματα), και το Σχέδιο Ανάκαμψης που οι λεπτομέρειές του θα ανακοινωθούν σύντομα. Η Γερμανία επιχείρησε να «εργαλειοποιήσει» τις αποφάσεις του Συνταγματικού της Δικαστηρίου, για να προβάλει την εικόνα του «καλού» που υποτίθεται αποδέχεται να βοηθήσει παρά το γεγονός ότι «υπερβαίνει το όριο». Την ίδια ρητορική χρησιμοποιούσε και η Γερμανία για την Ελλάδα. Τώρα όμως το πρόβλημα είναι πολύ διαφορετικό και η διαπραγματευτική ισχύς της περιορισμένη. Κανείς δεν μπορεί να φερθεί σε Γαλλία Ιταλία και Ισπανία όπως φέρθηκαν στην Ελλάδα στις πιο δύσκολες στιγμές μας. Αυτό ίσως μας έγινε μάθημα για να μην εφησυχάζουμε, και διαχειριστήκαμε καλύτερα απο όλους την πανδημία αναλαμβάνοντας όλοι τις ευθύνες μας και σώζοντας ζωές, αποδεικνύοντας πως οι Έλληνες ενωμένοι όλα τα μπορούν.
Κυρία Καιλή, είχατε μια πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία αποστέλλοντας επιστολή προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Κριστίν Λαγκάρντ, την οποία υπέγραψαν και άλλοι ευρωβουλευτές από διάφορα κόμματα και χώρες, και αφορούσε την έκδοση Ευρωομολόγου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Είσαστε ευχαριστημένη από την απάντησή της και πώς εξειδικεύεται σήμερα, ένα μήνα περίπου μετά την απάντησή;
Τη Δευτέρα η Λαγκάρντ επανήλθε με την απάντηση της σε αυτή τη πρωτοβουλία και έδειξε όχι μόνο την οικονομική αλλά και την πολιτική της αποφασιστικότητα. Στη πρωτοβουλία μας ζητήσαμε το εξής: καθώς η ΕΚΤ έχει πρόσβαση στην «απεριόριστη ρευστότητα» ζητήσαμε να επεκτείνει την ασφάλεια του ισολογισμού της στη πραγματική οικονομία. Η απάντηση της ήταν πρωτόγνωρη! Αποδέχτηκε το σκεπτικό της πρωτοβουλίας μας ανακοινώνοντας μία μαζική γραμμή ρευστότητας τριών τρις ευρώ που θα παρέχονται στις τράπεζες με αρνητικό επιτόκιο -1%.
Η ρευστότητα θα παρέχεται μέσω τραπεζών σε μικρές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους στη λογική της «εγγυητικής χαλάρωσης» (collateral easing), ώστε να μπορούν να πάρουν χρήματα όσοι χρειάζονται, ακόμα και αν δεν έχουν πιστοληπτική ικανότητα και χωρίς της εγγραφή εγγύησης. Αυτό είναι πρωτόγνωρο και εντυπωσιακό μέτρο που δεν λύνει μόνο το πρόβλημα ρευστότητας της πραγματικής οικονομίας, αλλά πρακτικά πετάει σωσίβιο σωτηρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι χαρακτηριστική και γεμάτη νόημα η τελευταία παράγραφος της απαντητικής επιστολής της Λαγκάρντ στη παρέμβασή μας που λέει ότι «η ΕΚΤ θα παίξει το ρόλο της, θα κάνει ό,τι χρειάζεται για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης και πως η Τράπεζα είναι στο πλευρό των ευρωπαίων πολιτών και των μικροεπιχειρήσεων.
Πως βλέπετε την επάνοδο στην « καθημερινότητα» στη χώρα μας, την Ευρώπη και γενικά στον κόσμο. Είστε ευχαριστημένη με τον τρόπο που η Ελληνική κυβέρνηση διαχειρίστηκε και διαχειρίζεται το πρόβλημα;
Μπορώ να πω ότι στην διαχείριση της κρίσης υπήρξε ψυχραιμία, αποτελεσματικότητα και σύνεση καθ΄όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Την άποψή μου συμμερίζεται και η μεγάλη πλειοψηφία του διεθνούς τύπου και της ακαδημαϊκής κοινότητας ενώ ευρωπαίοι πολιτικοί από όλη την ΕΕ δηλώνουν ότι το φετινό μας καλοκαίρι θα σωθεί κυρίως λόγω της Ελλάδας. Σε αυτό το σημείο όμως δεν μπορώ να μην συγχαρώ και τους Έλληνες πολίτες οι οποίοι επέδειξαν την απαραίτητη πειθαρχία και υπομονή ως προς τα μέτρα εγκλεισμού σκεπτόμενοι τους συμπολίτες τους αλλά κι επιλέγοντας να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Αυτή η πανδημία άλλωστε δεν κάνει διακρίσεις και μόνο όλοι μαζί μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την απειλή.
Με την μεγάλη εμπειρία που έχετε αποκτήσει στην Ε.Ε. πιστεύετε ότι η Ελλάδα μπορούσε ή μπορεί να επιβιώσει έξω από αυτή την «οικογένεια»; Ποιο είναι το δικό σας όραμα για την Ευρώπη;
Σε καμία περίπτωση. Πρέπει όμως να παραδεχτούμε και κάτι. Όταν η Ελλάδα μπήκε στο Ευρώ, μπήκε με τους μαρκοοικονομικούς της δείκτες αλλά χωρίς να έχει δομημένη ικανότητα παραγωγής συμβατή για μία οικονομία που έχει «σκληρό νόμισμα». Αυτό σημαίνει ότι έχει διαφορετική ικανότητα απορρόφησης των μακροοικονομικών κραδασμών σε σχέση με τις υπόλοιπες οικονομίες της Ένωσης που τα τελευταία χρόνια είτε προσαρμόστηκαν, είτε προχώρησαν πάρα πολύ. Χωρίς οργανωμένη τη διαδικασία παραγωγής, κάθε φορά που θα έχουμε στην Ένωση ένα σοκ στη προσφορά ή στη ζήτηση, για τους Ευρωπαίους θα μοιάζει με «συνάχι» αλλά εμείς θα εξαρτόμαστε από την καλή προαίρεση του κάθε Γερμανού, Ιταλού, Γάλλου κλπ. που θα πρέπει να μας βοηθήσει. Στη παρούσα συγκυρία είμασταν τυχεροί γιατί το πρόβλημά μας το είχαν και χώρες με τεράστια διαπραγματευτική ισχύ. Κανένας όμως δεν μας εγγυάται ότι την επόμενη φορά θα συμβεί το ίδιο. Επομένως πρέπει να κάνουμε ό,τι έκαναν ήδη άλλες χώρες πολύ πιο μικρές και λιγότερο ανεπτυγμένες από εμάς: ανέπτυξαν μια δομή παραγωγής στο τομέα της «προσφοράς» προϊόντων και υπηρεσιών, που τους κάνουν περισσότερο ανθεκτικούς σε εξωγενή σοκ. Αυτό πρέπει να κάνουμε και εμείς.
Πέρα από ευρωβουλευτής είστε δημότης Θεσσαλονίκης. Θεωρείτε ότι η Θεσσαλονίκη είναι μια ευρωπαϊκή πόλη παρά τα προβλήματά της. Αν ήταν στο χέρι σας τι θα αλλάζατε στην πόλη για να κατακτήσει την θέση που της αξίζει στον ευρωπαϊκό χάρτη;
Η Θεσσαλονίκη είναι μια υπέροχη πόλη που συνδυάζει την Ευρώπη και το ελληνικό πνεύμα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ήταν πάντα μια κοιτίδα πολιτισμού με ανθηρή οικονομική δραστηριότητα για όλη την περιοχή των Βαλκανίων. Η παρέμβασή μου θα ήταν κυρίως στο να κάνω τη καθημερινότητα των πολιτών της πιο εύκολη χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες και να την ξανατοποθετήσω στον παγκόσμιο χάρτη εκμεταλλευόμενη την φυσική γεωστρατηγική της θέση ως λιμάνι της Ευρώπης και σταυροδρόμι πολιτισμών. Ελπίζω ο νέος δήμαρχος να καταφέρει να την πάει πιο μπροστά και να αναδείξει τον πλούτο των ανθρώπων της, των ακαδημαϊκών της και των επιχειρηματιών της Μακεδονίας.
Τελικά το λεγόμενο «Μακεδονικό» και παρά και τη δική σας διαφωνία σας για την Συμφωνία των Πρεσπών θεωρείται ότι έκλεισε ή υπάρχουν περιθώρια αντίδρασης και ποια είναι αυτά;
Βρισκόμαστε στη φάση που οι βόρειοι γείτονές μας ξεκινούν την ενταξιακή τους διαδικασία. Πλέον έχει μείνει στην Ελλάδα το εργαλείο του ότι βρίσκεται εντός του γηπέδου που οι άλλοι προσπαθούν να μπουν μέσα. Έχουμε εργαλείο ελέγχου της ενταξιακής διαδικασίας στο τομέα του προϋπολογισμού, της εκπλήρωσης κριτηρίων, της υιοθέτησης ευρωπαϊκού κεκτημένου και της προσαρμογής σε κανόνες. Κάθε εργαλείο μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά υπέρ της Ελλάδας για να αποφύγουμε όλα τα αρνητικά σενάρια και τις περιπέτειες που μας έφερε η Συνθήκη των Πρεσπών με την ερασιτεχνική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργώντας τετελεσμένα.
Ο Κέννεντι έλεγε ότι «πολιτική είναι αυτό που κάνουμε εμείς με όσα μας άφησαν οι προηγούμενοι». Στο βαθμό που με αφορά θα μεγιστοποιήσω τη πίεση ώστε κάθε βήμα των Σκοπίων προς την ΕΕ να γίνεται μεγαλύτερο βήμα ενίσχυσης των ελληνικών συμφερόντων.
Η Τουρκία σε καθημερινή απειλεί και δοκιμάζει τις αντοχές της Ελλάδας και της Κύπρου. Είστε ικανοποιημένη με την στάση και τις αποφάσεις της Ε.Ε. για τα ελληνοτουρκικά;
Είναι μια πολύ δύσκολη συγκυρία που μπλέκει πολλά διαφορετικά ζητήματα, όπως τις μεταναστευτικές ροές, το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο, το μέλλον του Κουρδιστάν και το μέλλον της Μέσης Ανατολής. Η Τουρκία έχει συμφέροντα σε κάθε τομέα και χρησιμοποιεί όλα τα μέτωπα σαν εργαλεία πίεσης. Έχω ήδη κάνει μία σειρά παρεμβάσεων σε επίπεδο Υπάτου Εκπροσώπου της ΕΕ και σε επίπεδο ΝΑΤΟ και περιμένω τις επόμενες μέρες απαντήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, και με ελάχιστες εξαιρέσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η επιτροπή και το Συμβούλιο τάσσονται υπέρ της Ελλάδας μπρος στη προκλητικότητα της Άγκυρας. η δυναμική των σχέσεων και των θεμάτων μόλις αρθούν οι περιορισμοί του COVID19 θα αλλάξει, καθώς πλήττεται καθοριστικά η Τουρκία, ενώ βρίσκεται σε συνθήκες οικονομικής και νομισματικής αστάθειας χωρίς κανένα παραδοσιακό σύμμαχο δίπλα της. Ελπίζω στην νέα συμφωνία με την ΕΕ να γίνει προαπαιτούμενο ο σεβασμός θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων με πιο έντονο έλεγχο και αποτελεσματικές διαδικασίες, εκεί που απέτυχε ο Σύριζα ναρκοθετώντας τις σχέσεις μας με την Τουρκία και όχι μόνο.
