Οι συνέπειες της πανδημίας δεν είχαν αποκλειστικά αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας. Μέσα σε αυτήν την κρίση αναδείχθηκαν νέοι τομείς με σημαντικές προοπτικές, ενώ πολλοί εργαζόμενοι έκαναν το αποφασιστικό βήμα για μία αλλαγή καριέρας. Διαβάστε ολόκληρη τη συζήτησή μας με τον κύριο Γιώργο Βαρβάρη, συνιδρυτή της εταιρείας επαγγελματικής συμβουλευτικής και ανάπτυξης LeadCompass, για να ανακαλύψετε όλες τις ενδιαφέρουσες μεταβολές του σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος και πρακτικές συμβουλές, για να αποκτήσετε προβάδισμα σε αυτό!
Καθημερινά ακούμε πόσο καταστροφική ήταν για την απασχόληση και την εύρεση εργασίας η πανδημία του COVID 19. Ποια είναι τα δεδομένα που έχετε εσείς για την ελληνική πραγματικότητα;
Η πανδημία έπληξε και συνεχίζει να πλήττει τον τουρισμό και τους χώρους εστίασης, το λιανεμπόριο, τέχνες, ψυχαγωγία και φυσικά την αεροπορική βιομηχανία. Ισχύει ότι πολλοί άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους ή μειώθηκαν μισθοί και ωράρια, αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται και ο ανταγωνισμός για όσους είναι σε αναζήτηση εργασίας. Παρατηρείται το φαινόμενο ότι άτομα που εργάζονταν μέχρι σήμερα στους παραπάνω κλάδους σκέφτονται σοβαρά την αλλαγή καριέρας μιας και δε γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον. Οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν έως και 40%, προγραμματισμένες προσλήψεις ακυρώθηκαν, διαδικασίες πρόσληψης πάγωσαν ή παρουσιάζουν μεγάλες καθυστερήσεις.
Ωστόσο κάθε κρίση γεννάει και νέες ευκαιρίες. Υπάρχουν δηλαδή και κλάδοι που εκτοξεύτηκαν καθώς δημιουργήθηκαν νέες ανάγκες στην αγορά. Επιπλέον, το φετινό καλοκαίρι είναι ένα μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα. Καλείται τόσο να διατηρήσει το τουρισμό σε υψηλά επίπεδα όσο και να ανταπεξέλθει στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Ίσως να είναι και μια ευκαιρία να εδραιώσει ένα ασυναγώνιστο παγκόσμιο Brand στο χώρο του τουρισμού και μακροχρόνια να δούμε τελικά ένα θετικό πρόσημο από όλη την ιστορία.
Ποιες νέες ανάγκες πιστεύετε ότι δημιούργησε η παρούσα κατάσταση και με ποιους τρόπους μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές όσοι αναζητούν εργασία;
Η παρούσα κατάσταση έφερε πιο κοντά στη χώρα μας την τηλεργασία, κάτι που συμβαίνει ήδη εδώ και χρόνια σε ΗΠΑ, Καναδά, Αγγλία, Ολλανδία και άλλες χώρες. Παράλληλα αύξησε τις ανάγκες για εξ’ αποστάσεως υπηρεσίες, για αυτό θα δούμε καινοτομίες στην αγορά. Πρόσφατα για παράδειγμα εταιρεία αθλητικών ειδών άνοιξε Drive-in κατάστημα. Τα e-shops και οι online υπηρεσίες εκπαίδευσης εκτοξεύτηκαν αυτό το διάστημα και θα συνεχίσουν να έχουν μεγαλύτερη ζήτηση από τα παραδοσιακά καταστήματα και εκπαιδευτικά προγράμματα. Ακόμα και οι πολεμικές τέχνες, οι χοροί, το θέατρο και διάφορες άλλες τέχνες και είδη γυμναστικής προσφέρονται πλέον διαδικτυακά. Συνεπώς, μιλάμε για μια δυνατή στροφή προς την τηλεργασία και τις online υπηρεσίες. Σύμφωνα με έρευνες μεγάλη ζήτηση για νέα στελέχη έχει αυτή τη στιγμή ο κλάδος υγείας, η εξυπηρέτηση πελατών, οι πωλήσεις και η πληροφορική, επίσης αύξηση παρουσιάζουν θέσεις security, ηλεκτρονικού εμπορίου και ψηφιακού μάρκετινγκ, χρηματοοικονομικών και λογιστικής.
Όσοι αναζητούν εργασία ιδανικά χρειάζεται να έχουν δυνατό επαγγελματικό βιογραφικό, ισχυρό προφίλ στο LinkedIn, επαγγελματικό δίκτυο γνωριμιών και να είναι πλήρως προετοιμασμένοι για συνεντεύξεις εξ’ αποστάσεως. Ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί οπότε θα ξεχωρίσουν όσοι έχουν προετοιμαστεί καλύτερα. Αυτή την περίοδο επίσης εκτοξεύτηκαν οι αποφάσεις αλλαγής καριέρας. Μάλιστα, 1 στους 2 στην Ελλάδα σκέφτεται πλέον να κάνει μια στροφή καριέρας. Είναι η ιδανική περίοδος για να σκεφτεί κάποιος τι συμβαίνει στην αγορά, πώς μπορεί να επηρεάσει τα τωρινά και μελλοντικά του σχέδια και να δράσει ανάλογα. Ζούμε σε μια περίοδο που η αλλαγή καριέρας είναι πιο εφικτή από ποτέ και μπορεί να επιτευχθεί κατά μέσο όρο μέσα σε 2 μήνες έως 2 χρόνια.
Ποιες συμβουλές θα δίνατε κυρίως στους νέους ανθρώπους και στους πρόσφατα αποφοίτους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν μία δεύτερη σημαντική κρίση, έπειτα από την οικονομική;
Η αλλαγή είναι δεδομένη, πάντα θα έχουμε αλλαγές στη ζωή μας και πολλές φορές από εξωτερικούς παράγοντες όπως μια πανδημία. Ήδη οι εταιρείες αναζητούσαν και από πριν άτομα με ευελιξία και με ικανότητες προσαρμογής. Η νέα γενιά έχει μεγαλώσει με αυτά τα δεδομένα συνεπώς και θα είναι πιο έτοιμη να ανταπεξέλθει.
Αυτό που προτείνουμε σε όλους είναι να αγκαλιάσουν τη δια βίου μάθηση, την αυτοδιδασκαλία, να εξελίσσονται συνεχώς. Προτείνουμε διαδικτυακά μαθήματα, βιβλία προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης και χτίσιμο επαγγελματικού δικτύου γνωριμιών με μέντορες, ώστε να τους καθοδηγούν στα επόμενά τους βήματα. Συγκεκριμένα, οι υπεύθυνοι πρόσληψης θα δώσουν μεγάλη βαρύτητα στις ψηφιακές δεξιότητες των υποψηφίων. Εδώ δεν εννοούμε απλά ένα πτυχίο ECDL, αλλά πραγματική χρήση πάνω σε ψηφιακά εργαλεία. Για παράδειγμα δεν νοείται πλέον σε μια επιχείρηση να μην γνωρίζει ο υποψήφιος πως να δουλέψει σε ένα excel, πως να εγκαταστήσει ένα πρόγραμμα τηλεδιάσκεψης (skype, zoom, hangouts) ή πως να επικοινωνήσει μέσω προγραμμάτων όπως το Teams της Microsoft ή το Slack. Οι εργοδότες πλέον θέλουν να εξασφαλίσουν ότι οι υποψήφιοι δεν είναι μόνο καλοί στο επάγγελμα τους αλλά μπορούν να εργαστούν και εξ αποστάσεως με την ίδια ευκολία.
Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε σε μία συνέντευξη για δουλειά στην οποία επιτρέπεται να γίνει μία και μοναδική ερώτηση προς τον υποψήφιο. Ποια πιστεύετε ότι θα μπορούσε να είναι τόσο καθοριστική και πώς θα απαντούσατε σε αυτήν;
Γιατί θες να εργαστείς σε εμάς και στη συγκεκριμένη θέση;
Αυτή η ερώτηση φανερώνει τα κίνητρα του υποψηφίου μαζί με πολλά άλλα στοιχεία όπως αν ο υποψήφιος είναι ενθουσιασμένος με την εταιρεία και τη θέση ή απλά κάνει αίτηση στην εταιρεία όπως σε άλλες 100. Φανερώνει αν έχει κάνει έρευνα για την εταιρεία, αν του αρέσει το αντικείμενο, όπως και αν έχει στόχους για την προσωπική και επαγγελματική του ανάπτυξη και πως αυτοί οι στόχοι συνδέονται με την εταιρεία.
Οι υπεύθυνοι πρόσληψης ψάχνουν τα άτομα που θα τους κάνουν το «κλικ». Αν μας ρωτήσετε τι είναι αυτό το κλικ, τις περισσότερες φορές είναι ένα και μοναδικό. Η νοοτροπία (mindset) της εταιρείας να ταιριάζει με την νοοτροπία του υποψηφίου. Βλέπετε εύκολα μια εταιρεία εκπαιδεύει ένα άτομο στο αντικείμενο που θα εργάζεται αλλά δύσκολα εκπαιδεύει το πως να εργάζεται. Δύσκολα καλλιεργείται δηλαδή ο τρόπο σκέψεις και η αντίληψη του υποψηφίου πάνω σε δεδομένα που ενδιαφέρουν την εταιρεία. Σημαντική είναι η προϋπηρεσία, σημαντική η εκπαίδευση, σημαντικές και οι δεξιότητες αλλά αν πρώτα δεν καταφέρουμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του υπεύθυνου πρόσληψης, τότε δύσκολα να γίνει αυτό το «κλικ» και πάντα θα υπάρχει ένα αλλά…
Πως θα απαντούσαμε λοιπόν: Με ενθουσιασμό «Θέλω να γίνω μέλος της ομάδας σας γιατί σύμφωνα με την έρευνα που έχω κάνει για τον κλάδο και την εταιρία, ανακάλυψα ότι έχετε κάνει Α, Β, Γ. Πιστεύω ότι είστε ηγέτης στην αγορά και ταιριάζω στην κουλτούρα της εταιρείας με τα στοιχεία Α, Β , Γ μιας και οι τωρινοί μου στόχοι είναι Α, Β, Γ και μελλοντικά θέλω να φτάσω στο σημείο Α, Β, Γ.»
