Διδάκτωρ ΑΠΘ, Επιστημονικός Διευθυντής EMPLOY EDU Σύμβουλοι Εκπαίδευσης και Σταδιοδρομίας
Οι επικρατούσες συνθήκες σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο ανέκαθεν επηρεάζανε τις επιλογές και τις στάσεις των μαθητών, άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Τη φετινή χρονιά η αβεβαιότητα που έχει καλλιεργηθεί τόσο για το άμεσο μέλλον όσο και για τις εξελίξεις σε οικονομικό επίπεδο, σαφώς και δεν αφήνει αμέτοχους τους μαθητές. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση πρέπει να είμαστε ήρεμοι και να έχουμε κατά νου πως στην παρούσα φάση πρέπει να βοηθήσουμε τους μαθητές να κάνουν τις καλύτερες δυνατές επιλογές μέσα από το μηχανογραφικό τους.
Στη σημερινή εποχή, και πόσο μάλλον τα επόμενα χρόνια, μιλάμε για καινοτόμες εξειδικεύσεις, για soft skills αλλά και για τη συμβολή της διεπιστημονικότητας την όποια προσωπικά ο ίδιος ως επιστήμονας προσπαθώ να αναδείξω πάρα πολύ στους μαθητές και φοιτητές που με εμπιστεύονται. Το γεγονός ότι εκεί έξω υπάρχουν ακόμη πάρα πολλοί οι οποίο π.χ. αγνοούν κλάδους και ειδικότητες όπως οι UX Designers, η Τοξικολογία, η Βιοτεχνολογία, η Ιατρική Ρομποτική ή ακόμα και τα logistics δείχνει πολλά. Ο κόσμος, η κοινωνία και η επιστήμη εξελίσσονται και μαζί εξελίσσονται και τα επαγγέλματα. Όσοι μένουν προσκολλημένοι σε αντιλήψεις του παρελθόντος και δεν αντιλαμβάνονται τις αλλαγές στην αγορά εργασίας θα κάνουν είτε περιορισμένες είτε λανθασμένες επιλογές καριέρας. Ωστόσο, επαγγέλματα με «σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση» θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι αποκλειστικά και μόνο όσα σχετίζονται με τας σώματά ασφαλείας, τις ένοπλες δυνάμεις και φυσικά οδηγούν -ακόμη- στο διορισμό στο δημόσιο.
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι μια πολύ σοβαρή διεργασία και για το λόγο αυτό πρέπει να απευθυνόμαστε στους ειδικούς επιστήμονες. Ευτυχώς τα τελευταία 15 χρόνια όπου δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά και ακαδημαϊκά στο πεδίο αυτό, βλέπω πως γονείς και μαθητές αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα του. Ακόμα, ωστόσο, διαπιστώνω πως από τα 450 τμήματα που έχουμε μόνο στην Ελληνική Τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι περισσότεροι γνωρίζουν ελάχιστα. Το σημαντικό είναι πως μέσα από ένα πρόγραμμα επαγγελματικού προσανατολισμού, θα ανακαλύψουμε τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του μαθητή, στη συνέχεια θα βρούμε τα προγράμματα σπουδών (τμήματα) και την εκπαιδευτική διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσει και στο τέλος θα συμπληρώσουμε μαζί το μηχανογραφικό αν δίνει πανελλήνιες ή θα του παρουσιάσουμε τις υπόλοιπες δυνητικές επιλογές που έχει. Όταν έχεις ανακαλύψει τα ταλέντα σου, το να βρεις σε ποιο τμήμα και σε ποιο κλάδο μπορείς να τα αξιοποιήσεις δημιουργικά είναι εύκολο στα χέρια ενός έμπειρου συμβούλου σταδιοδρομίας.
Από την πλευρά των καθηγητών
“Μέχρι στιγμής, η διαδικασία των Πανελληνίων εξελίσσεται απολύτως ομαλά”, αναφέρει ο κύριος Θεοδόσης Α., φιλόλογος σε Λύκειο της Δυτικής Θεσσαλονίκης. “Ο τρόπος διεξαγωγής, η οργάνωση και οι διαδικασίες εξελίσσονται όπως άλλες φορές, αν και έγιναν αλλαγές λόγω πανδημίας (δύο βαθμολογικά, μέτρα προστασίας κ.λπ.). Υπήρξε μόνο θέμα στην επιλογή των επιτηρητών λόγω του διπλασιασμού των αιθουσών εξέτασης: επιλέχθηκαν και βαθμολογητές για να επιτηρήσουν, γεγονός που ίσως φέρει καθυστερήσεις στην αξιολόγηση. Μέχρι στιγμής όμως δεν εμφανίστηκαν σχετικά προβλήματα”, καταλήγει.
Σχετικά με το νέο νομοσχέδιο για την παιδεία, θεωρεί ότι πρέπει να το δούμε να εφαρμόζεται συνολικά, ώστε να το αξιολογήσουμε, ωστόσο “ το θεωρώ πολύ βιαστικό, πρόχειρο, συντηρητικό”, σχολιάζει. “Έγινε για να γίνει: κάθε υπουργός επιδιώκει να κάνει αλλαγές επικαλούμενος παθογένειες του εκπαιδευτικού συστήματος”. Ως συγκεκριμένα παραδείγματα, αναφέρει την αναγραφή της διαγωγής στο απολυτήριο, καθώς και την κατάργηση μαθημάτων που δεν οδηγούσαν στην αποστήθιση (ερευνητική εργασία, σύγχρονος κόσμος).
Η κυρία Σοφία Κ., επίσης φιλόλογος σε Λύκειο της Δυτικής Θεσσαλονίκης συμφωνεί πως η κατάργηση της ερευνητικής εργασίας αποτελεί αρνητική εξέλιξη: “Περίμενα πολύ πιο ανανεωτικά πράγματα, γιατί η παιδεία θέλει αλλαγές μεγάλες και ριζικές. Τώρα έχουμε ένα πισωγύρισμα. Θα ήθελα πιο καινοτόμους θεσμούς με άνοιγμα στην κοινωνία. Το project θα έπρεπε να αναβαθμιστεί και όχι να καταργηθεί από το πρόγραμμα. Το μόνο καλό είναι ότι οι ώρες τις κατεύθυνσης γίνονται έξι αντί για επτά. Ωστόσο, οι ουσιαστικές αλλαγές δεν αφορούν τόσο τις ώρες, όσο την ίδια την ύλη. Η ύλη πρέπει να προάγει την κριτική ικανότητα και τη δημιουργική σκέψη και όχι να βασίζεται στην παπαγαλία. Επίσης, δε θα πρέπει μία μόνο εξέταση να κρίνει το μέλλον του μαθητή, αλλά να έχει περισσότερες ευκαιρίες”, εξηγεί.
Τι σκέφτεται ένας μαθητής Λυκείου:
Πολυχρονίδης Κωνσταντίνος, μαθητής Γ΄Λυκείου
“Όταν σκεφτόμουν τις Πανελλήνιες ένα χρόνο πριν στην παραλία, κρατώντας ένα φραπέ, δεν μπορούσα να φανταστώ τις ανατροπές των επόμενων μηνών. Τώρα, σχεδόν τελειώνουμε, μετά από τόσο άγχος, κούραση, ταλαιπωρία, μάσκες, αντισηπτικά και αλλαγές στο σύστημα εξέτασης κι ευελπιστούμε να περάσουμε εκεί που θέλουμε. Άλλωστε, οι παραλίες βρίσκονται εκεί και μας περιμένουν- πάντα με απόσταση δύο μέτρων”.
