«Το μόνο που μπορώ εγώ να ονειρεύομαι, καθώς και σχεδόν όλοι μου οι συνάδελφοι, είναι η γρήγορή επαναφορά μας στη σκηνή»
Η διακεκριμένη Κύπρια σοπράνο που διαμένει μόνιμα στη Βιέννη και ξεχωρίζει για τη διεθνή της καριέρα, μιλάει στη SPEAKNEWS για την μεγάλη της αγάπη, την όπερα, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ως καλλιτέχνης αυτή την εποχή και τους τρόπους με τους οποίους παραμένει δημιουργική, καθώς και για το φιλανθρωπικό της έργο και την συνεργασία της σε αυτό το πλαίσιο με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο “Ένα Όνειρο Μια Ευχή”, και δηλώνει ότι μετά την πανδημία ο καλλιτεχνικός χώρος δεν θα είναι πια ο ίδιος.
Κυρία Μακαρίου, ποια είναι η πραγματικότητα ενός καλλιτέχνη αυτή την περίοδο της πανδημίας, με όλες τις απαγορεύσεις που επιβάλλονται λόγω κορωνοϊού;
Η πανδημία, οφείλω να ομολογήσω, πως με βρήκε απροετοίμαστη, όπως πιστεύω και τους περισσότερους από εμάς. Για ένα καλλιτέχνη όμως είναι κάτι το ιδιαίτερα σκληρό. Όλοι έχουν πληγεί από την κρίση που έφερε η πανδημία, αδιαμφισβήτητα, όμως το πλήγμα στον πολιτισμό είναι τεράστιο. Σε παγκόσμιο επίπεδο ο καλλιτεχνικός χώρος δεν θα είναι ο ίδιος. Προσωπικά προσπαθώ να μείνω όσο πιο δημιουργική μπορώ, συνεχίζω τη μελέτη μου, ευτυχώς στην Αυστρία οι καλλιτέχνες μπορούμε να συναντιόμαστε και να πραγματοποιούμε μικρές πρόβες και αυτό αν μη τι άλλο μας διατηρεί σε φόρμα.
Με ποιον τρόπο εκφράζεστε καλλιτεχνικά, την περίοδο του lockdown;
Με την επιβολή των lockdown, από τον Μάρτιο και μετά, έχω περάσει από διάφορες φάσεις καλλιτεχνικής έκφρασης. Αρχικά ξεκίνησα μία σειρά διαδικτυακών συνεντεύξεων όπου παρουσίαζα καλλιτέχνες, έπειτα με τον πολύ στενό μου συνεργάτη, Ελλαδίτη μαέστρο Βασίλη Τσιατσιάνη, ο οποίος έχει και αυτός έδρα του τη Βιέννη, ξεκινήσαμε μία σειρά ηχογραφήσεων καθώς και μελέτη νέου ρεπερτορίου σε Lieder και οπερατικούς ρόλους.
Πιστεύετε ότι θα επιστρέψουμε αργά η γρήγορα στις εκδηλώσεις για μεγάλο κοινό όπως οι συναυλίες, η όπερα, το θέατρο, ή περνάμε σε μια εποχή που θα πρέπει να αναθεωρηθεί ό τρόπος που πραγματοποιούνται όλες αυτές οι πολιτιστικές εκδηλώσεις .
Πιστεύω πραγματικά πως η κατάσταση ως έχει θα συνεχίσει για πολύ καιρό ακόμη, δυστυχώς. Μπορεί ναι μεν τα lockdown, να διαφοροποιηθούν, όμως οι περιορισμοί όσον αφορά τον αριθμό των ατόμων που θα μπορούν να παρακολουθήσουν μία παράσταση, θεατρική ή μουσική, θα συνεχίσει για καιρό να είναι περιορισμένος. Αυτό από μόνο του φέρνει μία νέα πραγματικότητα και νέα δεδομένα. Οποιαδήποτε παραγωγή δεν στηρίζεται οικονομικά από κρατικά κονδύλια, θα έχει τεράστιες ως ανέφικτες πιθανότητες δραστηριοποίησης. Οι καλλιτέχνες δεν θα μπορούν να στηριχθούν πλέον στην πώληση εισιτηρίων για να πραγματοποιήσουν τα πρότζεκτ τους. Αυτό, δεν θα επηρεάσει τόσο τα μεγάλα ονόματα, τους σταρ, όσο θα επηρεάσει κυρίως τους απλούς καλλιτέχνες οι οποίοι βιοπορίζονται μέσα από την τέχνη τους. Καλούμαστε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε μία πρωτόγνωρη κατάσταση η οποία θα αλλάξει εκ βαθέων την καλλιτεχνική πραγματικότητα.
Προέρχεστε από καλλιτεχνική οικογένεια. Ποια ήταν τα ερεθίσματα που σας οδήγησαν στο να αγαπήσετε την όπερα;
Ναι είναι αλήθεια, η τέχνη ήταν ανέκαθεν μέρος της καθημερινότητας μου, από την εποχή που ήμουν πάρα πολύ μικρή. Είχα τη τύχη να γεννηθώ και να μεγαλώσω σε ένα περιβάλλον όπου εκφραζόταν καλλιτεχνικά και είχε ιδιαίτερο σεβασμό και αγάπη για την όποια μορφή τέχνης. Ο πατέρας μου, ο γνωστός Κύπριος ζωγράφος, Αντρέας Μακαρίου αλλά και η μητέρα μου με το ιδιαίτερο της ταλέντο και αγάπη στην κλασσική μουσική, συνέβαλαν στο να αγαπήσω από πολύ νωρίς τις τέχνες , αλλά και να νιώθω πολύ οικεία στον καλλιτεχνικό χώρο. Η επαφή μου με τα ακούσματα της κλασσικής μουσικής και εντέλει της όπερας ήρθαν σαν ένα φυσιολογικό επακόλουθο. Θυμάμαι, που με είχε συνεπάρει τόσο πολύ η μορφή και τη φωνή της Μαρία Κάλλας, που όταν με ρωτούσαν μικρό παιδάκι τότε, τι ήθελα να γίνω σαν μεγαλώσω, η απάντηση μου ήταν μία «Μαρία Κάλλας»! Σε αυτή τη αγάπη και εξέλιξη όμως δεν μπορώ να αγνοήσω και την συμβολή των δασκάλων που πίστεψαν στη δυναμικότητα του ταλέντου μου σε αυτά τα πρωταρχικά μου βήματα, τη μουσικό Κλεοπάτρα Κοτσώνη και την πιανίστρια Λύντια Κούτεβα.
Έχετε επιλέξει την Βιέννη ως μόνιμο τόπο κατοικίας σας. Τι σας προσφέρει καλλιτεχνικά η Βιέννη, που δεν μπορεί ακόμη να προσφέρει η Κύπρος και η Ελλάδα;
Ναι από το 2006 διαμένω πλέον μόνιμα στη Βιέννη. Εδώ είναι ένας χώρος όπου λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν το επάγγελμα του μουσικού, γενικά του καλλιτέχνη και η αλήθεια είναι πως τόσο στην Ελλάδα αλλά και στην Κύπρο αυτό δεν ισχύει. Στην Κύπρο για να μπορεί να βιοποριστεί ένας μουσικός χρειάζεται εξολοκλήρου να ασχοληθεί με τη διδασκαλία, το σολιστικό μέρος δεν μπορεί να το αποφέρει οποιοδήποτε εισόδημα. Από την άλλη δεν υπάρχουν και οι θεσμοί για να τον εργοδοτήσουν, έχουμε μόνο μία Ορχήστρα, ενώ ένα Μέγαρο Μουσικής δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει Θέατρο Όπερας ή Οπερέτας. Κατά καιρούς εγκρίνονται κονδύλια σε ιδιωτικούς φορείς (ΜΚΟ) για καλλιτεχνικές δράσεις, αλλά και εκεί έχουν πρόσβαση σχεδόν μόνο όσοι έχουν τις κατάλληλες «γνωριμίες». Ε αυτό το σκηνικό απέχει πάρα πολύ από τη Βιέννη, όπου ο καλλιτέχνης αντιμετωπίζεται τόσο από τους κρατικούς φορείς, όσο και τους ιδιωτικούς με αγάπη, σεβασμό. Επίσης στην Αυστρία, το επάγγελμα του καλλιτέχνη είναι κατοχυρωμένο εδώ και δεκαετίες πράγμα που δίνει στους καλλιτέχνες τουλάχιστον την αίσθηση της ασφάλειας. Το δε πιο σημαντικό από όλα, είναι το γεγονός ότι η κλασσική μουσική εδώ έχει αιώνες παράδοσης και έτσι, ενώ οι καλλιτέχνες είναι πάρα πολλοί, υπάρχουν και αρκετές θέσεις εργασίας.
Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας το καλλιτεχνικό σας όνειρο; Είναι κάποιος ρόλος, ή κάτι άλλο;
Το μοναδικό καλλιτεχνικό μου όνειρο αυτή τη στιγμή, είναι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση με την πανδημία το συντομότερο δυνατό. Δυστυχώς μία μεγάλη μερίδα καλλιτεχνών, κυρίως οι ελεύθεροι επαγγελματίες, βρισκόμαστε στη δεινή θέση να μην μπορούμε να προγραμματίσουμε το οτιδήποτε. Αυτό το γεγονός μας εμποδίζει από το να κάνουμε καλλιτεχνικά όνειρα, διότι τα όνειρα βασίζονται και σε κάποιες συντεταγμένες. Πώς να κάνεις όνειρα και να θέσεις στόχους όταν δεν σου έχουν αφήσει περιθώρια δράσης. Με την εμφάνιση της πανδημίας το 2020, δεν το κρύβω πως μου είχαν ακυρωθεί (κατά τη διάρκεια του 2020) συμμετοχές πάρα πολύ σημαντικές, που εν μέρει ήταν και όνειρα τα οποία επρόκειτο να πραγματοποιηθούν . Είναι κάτι το πάρα πολύ σκληρό, διότι συνήθως η στιγμή της επιτυχίας έχει πίσω της χρόνια δουλείας και προσπάθειας, έτσι το 2020 είναι λες και ακύρωσε με μια πινελιά όλα αυτά τα όνειρα, τις προσπάθειες, τις θυσίες, την προετοιμασία. Τώρα το μόνο που μπορώ εγώ να ονειρεύομαι, καθώς και σχεδόν όλοι μου οι συνάδελφοι, είναι η γρήγορή επαναφορά μας στη σκηνή, από εκεί και πέρα θα βρούμε τον τρόπο.
Μιλήστε μας για την ιδιαίτερη σχέση που έχετε με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο “Ένα Όνειρο Μια Ευχή”.
Ανέκαθεν αντιμετώπιζα την πορεία μου λίγο φιλοσοφικά. Πίστευα και πιστεύω ακόμη, πώς τη βοήθεια την οποία βρίσκουμε στον δρόμο μας, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να την επιστρέφουμε. Αυτή τη βοήθεια που έρχεται από το πουθενά με τη μορφή τύχης ή θείας πρόνοιας την έχουν νιώσει όλοι οι καλλιτέχνες. Το προσωπικό μου μότο είναι πως ο καλλιτέχνης οφείλει να υπηρετεί το Φώς, το Ήθος, και η τέχνη του να βοηθά έμπρακτα τον συνάνθρωπο του. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια έγινε και η γνωριμία μου με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο «Ένα Όνειρο Μία Ευχή», τους οποίους υπεραγαπώ και φροντίζω να στηρίζω με την κάθε ευκαιρία. Είναι μία αξιέπαινη ομάδα εθελοντών που βοηθούν παιδιά με καρκίνο και τις οικογένειες τους. Αυτοί οι άνθρωποι λειτουργούν με αλτρουισμό, αφιλοκερδώς και ξοδεύουν τεράστιο μέρος του χρόνου τους, προσπαθώντας να βοηθήσουν και να συμπαρασταθούν στα μικρά παιδάκια που υποφέρουν. Από τη μεριά μου, μπορώ να πω πως μόνο από αυτούς τους ανθρώπους ένιωσα αγάπη και έμπρακτη στήριξη στα επαγγελματικά μου βήματα, και για να είμαστε ειλικρινής, ένας καλλιτέχνης έχει ανάγκη τη στήριξη από τον τόπο του. Δεν έχω νιώσει και δεν έχω λάβει μέχρι σήμερα, δυστυχώς καμία αναγνώριση και στήριξη, διαχρονικά από τους κρατικούς φορείς και διοργανώσεις του τόπου μου. Ότι κατάφερα να δημιουργήσω και να πετύχω, τα κατάφερα με προσωπικά έξοδα, θυσίες και πολλές, πάρα πολλές προσπάθειες. Σε αυτή την πορεία είναι συμπαραστάτες μου, πέραν από ορισμένους στενούς φίλους, οι εθελοντές του Π.Σ «Ένα Όνειρο Μία Ευχή», για αυτό και εγώ τους αγαπώ και τους στηρίζω όπως μπορώ και με ό,τι μέσα έχω στη διάθεση μου. Μέσα από την ίδια προσέγγιση έχω λάβει αρκετές φορές αφιλοκερδώς και σε συναυλίες όπου έγιναν εδώ στη Βιέννη, για στήριξη του οργανισμού «Χαμόγελο του παιδιού», τα «παιδικά χωριά SOS» κλπ.
