Γράφει ο Περικλής Βλάχος
Με αφορμή το νέο της βιβλίο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΓΕΡΜΑΝΟΣ παρουσιάζουμε στη SPEAKNEWS την Κύπρια συγγραφέα
Δύο ιστορικά μυθιστορήματα συνθέτουν την λογοτεχνική παρουσία της Τέρψας Αγαθοκλέους Παπακώστα. Η Κύπρια συγγραφέας έχει παραδώσει στο κοινό δύο βιβλία που συνδυάζουν το μεγάλο μυθιστορηματικό θέμα του πολέμου και των αλλαγών που φέρνει στις ζωές των απλών ανθρώπων, αλλά ταυτόχρονα εμβαθύνουν στα αίτια και της συνέπειες σημαντικών ιστορικών γεγονότων, που σημάδεψαν ανεξίτηλα την Κύπρο, την ιδιαίτερη πατρίδα της. Τοποθετώντας τις ιστορίες της είτε την περίοδο της τουρκικής εισβολής τον Ιούλιο του 1974, είτε στα χρόνια της έντασης που προηγήθηκαν, η Τέρψα Αγαθοκλέους-Παπακώστα πλέκει με δεξιοτεχνικό τρόπο τον πόλεμο, την ιστορία, την πολιτική, την βία, με τον έρωτα, τη φιλία, την οικογένεια, τις προσδοκίες και τα όνειρα των ανθρώπων. Ο αναγνώστης των βιβλίων της παρασύρεται, συγκινείται, αλλά και προβληματίζεται.
Η Τέρψα Αγαθοκλέους-Παπακώστα γράφει με βιωματικό τρόπο. Γεννήθηκε στην Κύπρο το 1944, και έλαβε μέρος στον Απελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. του 1955-59 εναντίον των Άγγλων κατακτητών σε ηλικία μόλις 13 ετών. Σπούδασε στην Ελλάδα, στην Αγγλία και στον Καναδά και σήμερα ζει και εργάζεται στην Άρτα ως εκπαιδευτικός. Αρθρογραφεί επί μακρόν σε διάφορες εφημερίδες με μόνον στόχο την προβολή της Κύπρου και του κοινωνικοπολιτικού της προβλήματος.
Το βιβλίο «Ένας Κύπριος αγνοούμενος στις στράτες της Σμύρνης»είναι το δεύτερο της βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ΓΕΡΜΑΝΟΣ.
Με αφορμή μια επίσκεψη στην κατεχόμενη από τα τουρκικά στρατεύματα εδώ και 47 χρόνια Βόρεια Κύπρο, στο κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα στον Πενταδάκτυλο, από έναν καταδρομέα που πολέμησε εκεί κατά τα γεγονότα της τουρκικής εισβολής του 1974, γίνεται αφορμή για να «προβληθούν» σαν σε σκηνές κινηματογραφικής ταινίας όσο προηγήθηκαν στην μαρτυρική Μεγαλόνησο και οι συνέπειες της εισβολής.
Τον στρατιώτη συνοδεύει η αδελφή του η οποία ακούει από τον βετεράνο του πολέμου να τις εξιστορεί όσα έζησε στις μάχες που έλαβε μέρος για την απόκρουση των τούρκων εισβολέων. Ο ίδιος καταδρομέας μετά τον Άγιο Ιλαρίωνα και τον ηρωικό χαμό του διοικητή τους Γεωργίου Κατσάνη βρέθηκε να πολεμά εναντίον των τουρκικών αρμάτων στους δρόμους της Κερύνειας.
Η συγγραφέας με ιδιαίτερη ευαισθησία, ενάργεια, ποιητική γραφή και χωρίς μισαλλοδοξία αναπαριστά μια ολόκληρη εποχή μετά τον απελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα χρόνια της αθωότητας στις σχέσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, την έναρξη της έντασης και της ανασφάλειας που προκάλεσαν οι παράγοντες της Άγκυρας στο νησί, τον διχασμό ανάμεσα στους Έλληνες, το χουντικό πραξικόπημα, την παράδοση της μισής σχεδόν Κύπρου στην Τουρκία, το δράμα των αγνοουμένων, την απάνθρωπη διαβίωση των αιχμαλώτων στις τουρκικές φυλακές, την αντιμετώπιση όσων εγκλωβίστηκαν στην Καρπασία από τον κατοχικό στρατό, την ζωή των ξεριζωμένων στους καταυλισμούς…
Ανάμεσα σε όλες αυτές τις αυθεντικές πληροφορίες που αποδίδει η συγγραφέας, ζωντανεύει και μια φιλική σχέση που αναπτύχθηκε ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους της Κερύνειας, όπως και με μία δασκάλα από την Τουρκία η οποία θα παίξει σημαντικό ρόλο και στην εξέλιξη του μυθιστορήματος.
Κυρίαρχη, όμως, θέση στο μυθιστόρημα έχει η ιστορία αγάπης μεταξύ δύο Ελληνοκυπρίων, ενός νέου και μιας νέας από την Κερύνεια, την οποία θα σημαδέψει ανεξίτηλα η τουρκική εισβολή. Λίγο μετά την τέλεση του παραδοσιακού τους γάμου, ο γαμπρός θα συλληφθεί αιχμάλωτος και στη συνέχεια θα κηρυχθεί αγνοούμενος, αφού δεν ήταν ανάμεσα σ’ αυτούς που επέστρεψαν στην Κύπρο από τις τουρκικές φυλακές.
Ο ίδιος ο αγνοούμενος δεν γνωρίζει ότι εκτός από την γυναίκα του και τους λοιπούς του συγγενείς που τον αναζητούν, τον περιμένει και ένα γιος ο οποίος θέλει να σπουδάσει γιατρός. Ο βασικότερος, όμως, σκοπός της ζωής του είναι να βρει και να φέρει τον πατέρα του στην Κύπρο…
Το βιβλίο «Αδυσώπητο μίσος» της Τέρψας Αγαθοκλέους Παπακώστα είναι το πρώτο λογοτεχνικό της εγχείρημα.
Την καρδιά της μικρής Κυπριοπούλας βασανίζουν δύο πραγματικότητες. Η ακραία πουριτανική κοινωνία γύρω της και η καθημερινή σχεδόν παρουσία των Άγγλων στρατιωτών στο κατώφλι της αυλής της. Καρτερούν τα παλληκάρια της Ε.Ο.Κ.Α. να κατηφορίσουν το βουνό για να βάψουν το λευκό αίμα της ράχης με κόκκινο ανθρώπινο αίμα. Πόθος του βαθύς αλλά και μάταιος…
1957-1959. Το απελευθερωτικό κίνημα των ελληνοκυπρίων εναντίον της Μεγάλης Βρετανίας βρίσκεται στο αποκορύφωμά του. Η Έλυσα δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τη δράση της «Μαθητιώσας νεολαίας της Ε.Ο.Κ.Α.». Μαθήτρια εκείνη την εποχή του Λανιτείου Γυμνασίου Θηλέων Λεμεσού, συλλαμβάνεται μαζί με τη φίλη της Δάφνη από τούρκους «Επικουρικούς» και οδηγείται στα κρατητήρια Λεμεσού και στα κατοχικά δικαστήρια των Άγγλων κατακτητών. Ο σκοπός του Αγώνα του 1955-1959 για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα δεν επιτεύχθηκε. Αντί της Ένωσης δημιουργήθηκε η εύθραυστη Κυπριακή Δημοκρατία με εγγυήτριες δυνάμεις την Ελλάδα, την Αγγλία και την Τουρκία.
Το κυπριακό ζήτημα υποτίθεται ότι «λύθηκε» με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Η Συνθήκη της Ζυρίχης-Λονδίνου ορίζει την Ελλάδα, την Αγγλία και την Τουρκία εγγυήτριες δυνάμεις στο νεοσύστατο κράτος, ονομαζόμενο «Κυπριακή Δημοκρατία». Έκτοτε δεν μπόρεσε να απολαύσει ούτε μία στιγμή την ελευθερία για την οποία αγωνίστηκε αυτός ο ταλαίπωρος λαός. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, υπό την προτροπή της Αγγλίας που εφαρμόζει τη γνωστή τακτική του «διαίρει και βασίλευε» στο έπακρο, οι δύο κοινότητες αλληλοσπαράζονται και αλληλοσκοτώνονται έως ότου εισβάλει η Τουρκία το 1974 και διαιρεί το νησί στα δύο.
1957-1974. Μέσα στη χαώδη αυτή κατάσταση, δύο νέοι, η Λύδια και ο Κερέμ, ζουν τη δική τους αγάπη αψηφώντας τα πάθη και τα μίση. Γιατροί και οι δύο περιθάλπουν και Έλληνες και Τούρκους έως ότου πληρώνουν την αγάπη τους με το θάνατο. Εκείνο το θάνατο που επέφερε το «αδυσώπητο μίσος». Ένα μίσος βαθιά ριζωμένο στην καρδιά του πατέρα της Λύδιας.
