Συνέντευξη στον Ανδρέα Γερμανό
«Ο αντίκτυπος στην ψυχική υγεία των πολιτών από την πανδημία είναι εκτεταμένος και θα κρατήσει καιρό. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά σε μια παγκόσμια συνθήκη όπου κυριαρχεί, αναγκαστικά, στις συνειδήσεις των πολιτών το άγχος και ο φόβος μετάδοσης του ιού, η συναισθηματική καταπίεση που προκαλεί η καραντίνα και η απομόνωση, τα οικονομικά προβλήματα που επιφέρει η απώλεια επαφής με τον εργασιακό χώρο, η ανεργία και η απομάκρυνση από τον κοινωνικό περίγυρο. Καμία κατηγορία πληθυσμού ή ηλικιακή ομάδα δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη»
Η Υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη μιλάει στη SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Γερμανό για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ψυχική υγεία των πολιτών και τις δράσεις που έχει αναλάβει το Υπουργείο προς αυτή την κατεύθυνση, για την πορεία των εμβολιασμών στη χώρα μας και τον χρονικό ορίζοντα επίτευξης του επίπεδου ανοσίας. Ακόμη σχολιάζει την προοπτική καθιέρωσης του πιστοποιητικού εμβολιασμού και το φόβο νέων εξάρσεων λόγω των μεταλλάξεων του ιού, καθώς και ποιο είναι το plan B της κυβέρνησης σε αυτή την περίπτωση.
Κυρία Ράπτη, ένα χρόνο μετά το πρώτο κρούσμα covid στην Ελλάδα, η πανδημία είναι εδώ και τα θύματα χιλιάδες. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της πανδημίας στην ψυχική υγεία των πολιτών; Μπορεί να αντιμετωπιστεί το κύμα αυτό, και πως;
Ο αντίκτυπος στην ψυχική υγεία των πολιτών από την πανδημία είναι εκτεταμένος και θα κρατήσει καιρό. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά σε μια παγκόσμια συνθήκη όπου κυριαρχεί, αναγκαστικά, στις συνειδήσεις των πολιτών το άγχος και ο φόβος μετάδοσης του ιού, η συναισθηματική καταπίεση που προκαλεί η καραντίνα και η απομόνωση, τα οικονομικά προβλήματα που επιφέρει η απώλεια επαφής με τον εργασιακό χώρο, η ανεργία και η απομάκρυνση από τον κοινωνικό περίγυρο. Καμία κατηγορία πληθυσμού ή ηλικιακή ομάδα δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη.
Από τη μια υπάρχουν οι ηλικιωμένοι, που παλεύουν να προστατευτούν από τον ιό ενώ ανήκουν στις αποκαλούμενες «ευπαθείς ομάδες» του πληθυσμού.
Η καθημερινότητά όλων αυτών των ανθρώπων περιλαμβάνει ανασφάλεια, απομόνωση και μοναξιά. Επιπλέον έχουν και αυξανόμενο άγχος για το εισόδημά τους και τον τρόπο με τον οποίο θα ανταπεξέλθουν στις καθημερινές τους ανάγκες, τις δικές τους και των οικογενειών τους. Αυτοί οι συμπολίτες μας έχουν άμεση ανάγκη από τη μέριμνα της κοινωνίας των πολιτών αλλά και του κράτους.
Οι νεαρότερες ηλικίες υφίστανται τις αρνητικές συνέπειες των μέτρων για τον περιορισμό της πανδημίας, όπως για παράδειγμα το κλείσιμο των σχολείων, τον δραματικό περιορισμό (σχεδόν μηδενισμό) των κοινωνικών εκδηλώσεών τους κ.ά. Επίσης, βλέπουν ότι οι γονείς και οι συγγενείς τους ανησυχούν για την γενική κατάσταση και η δική τους ανησυχία προστίθεται στην ήδη υπάρχουσα. Μιλάμε για έναν φαύλο κύκλο, ο οποίος χρειάζεται έντονη συστηματική, ατομική και ομαδική προσπάθεια για να σπάσει.
Υπάρχει κάποιο σχέδιο του Υπουργείου Υγείας για την υποστήριξη των ατόμων με ψυχικές παθήσεις, για την περίοδο της πανδημίας;
Δεν υπάρχουν μόνο σχέδια, αλλά ήδη έχουν δρομολογηθεί ολοκληρωμένες δράσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην ψυχική υγεία των πολιτών, που αφήνει στο πέρασμά του η covid-19. Ήδη από το Σάββατο 4 Απριλίου 2020 έχει τεθεί σε λειτουργία η πενταψήφια Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 για τις επιπτώσεις της covid-19 .
Επίσης, αυτή τη στιγμή υλοποιούμε τις εξής δράσεις: Ψυχολογική υποστήριξη σε ασθενείς με Covid-19 και σε συγγενείς τους, σε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις και πάσχοντες από καρκίνο, σε παιδιά και εφήβους, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα σε όσους έχουν την επιμέλειά τους και σε επαγγελματίες από τον χώρο της υγείας.
Ταυτόχρονα δημιουργούμε ειδικές μονάδες για άτομα με αυτισμό και παροχή ψυχολογικής υποστήριξης στις οικογένειές τους καθώς και ειδικές μονάδες για πάσχοντες με άνοια.
Μαζί με τα παραπάνω, δημιουργήσαμε προγράμματα για την πρώιμη παρέμβαση στην ψύχωση, καθώς και προγράμματα για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη φοιτητών Πανεπιστημίου.
Οι μεταλλάξεις του ιού φαίνεται να αυξάνονται. Είστε έτοιμοι για αντιμετώπιση μίας νέας έξαρσης λόγω των μεταλλάξεων; Υπάρχει plan b για μία τέτοια περίπτωση;
Όπως έχουμε ήδη δείξει κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας της χώρας μας και ολόκληρου του πλανήτη από την πανδημία, όταν εφαρμόζουμε μία πολιτική, πάντοτε έχουμε προσχεδιάσει και οδούς διαφυγής από μια πιθανή επιδείνωση της κατάστασης.
Όπως έχει ήδη αναφέρει σε δηλώσεις του ο υπουργός Υγείας κ. Βασίλης Κικίλιας υπάρχει δίκτυο για την παρατήρηση και επίβλεψη των μεταλλάξεων. Οι μεταλλάξεις είναι μια παράμετρος της πανδημίας, η οποία μας απασχολεί και μας προβληματίζει και σε επίπεδο πολιτικής διαχείρισης αλλά και σε αμιγώς επιστημονικό. Υπάρχουν οι κίνδυνοι των μεταλλάξεων στον δρόμο μας αλλά υπάρχει και η μεγάλη ελπίδα των εμβολίων, η οποία πλέον αποτελεί πραγματικότητα.
Για το plan b, το οποίο αναφέρατε, υπάρχει επίσης η πρόσφατη τοποθέτηση του υπουργού Υγείας που επισήμανε ότι «πραγματοποιούμε την υλοποίηση και άλλων συνεργασιών με τον ιδιωτικό τομέα για να αντιμετωπίσουμε την πίεση που δέχεται το σύστημα Υγείας στην Αττική».
Είστε ικανοποιημένη με τον ρυθμό των εμβολιασμών, και την συμμετοχή των πολιτών; Πότε αναμένεται να φτάσουμε στο επιθυμητό ποσοστό εμβολιασμού του πληθυσμού, ώστε να επιτευχθεί η ανοσία;
Υπάρχουν εκτιμήσεις για τον αριθμό αλλά και για τους ρυθμούς των εμβολιασμών. Στις 9 Μαρτίου, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς εξέφρασε την άποψη ότι μέχρι το τέλος Απριλίου θα έχουν γίνει 2.500.000 εμβολιασμοί.
Επίσης ανέφερε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή του εκείνη την στιγμή έχουν γίνει 1.126.000 εμβολιασμοί και είναι προγραμματισμένα ακόμα 1.400.000 ραντεβού. Συνολικά, 373.000 πολίτες έχουν λάβει και τις δύο δόσεις του εμβολίου.
Επιπλέον, εκτιμάται ότι από τα μέσα Απριλίου η ροή των εμβολίων θα ενταθεί.
Αυτή την περίοδο γίνονται 33.000-34.000 την ημέρα και το υπουργείο Υγείας έχει κάνει την κατάλληλη προετοιμασία για να επιταχυνθεί ο ρυθμός και να μεγαλώσει πολύ αυτό το νούμερο.
Σε λίγο καιρό θα έχουμε και το εμβόλιο της Johnson & Johnson που είναι μονοδοσικό ενώ περιμένουμε 1.200.000 δόσεις για το τρίμηνο Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο, και από την Pfizer 1.071.000 δόσεις για τον Απρίλιο.
Ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ κ. Γιώργος Παναγιωτακόπουλος είπε σε συνέντευξή του ότι για να υπάρχει η λεγόμενη ανοσία της αγέλης, το τείχος, ο φραγμός, χρειάζεται να εμβολιαστεί ένα 60-70% του πληθυσμού. Τότε επιτυγχάνεται η ανοσία του γενικού πληθυσμού. Με τον υπάρχοντα ρυθμό εμβολιασμών, υπολογίζεται ότι αυτό θα συμβεί το καλοκαίρι.
Παρατηρείται ότι υπάρχει ένα ποσοστό αρνητών του εμβολίου μεταξύ των πολιτών. Πως το αντιμετωπίζετε;
Το πρώτο που οφείλουμε, ως υπεύθυνη κυβέρνηση, είναι η επάρκεια της ενημέρωσης και των πολιτών και των ανθρώπων που εργάζονται σε δομές υγείας. Το βασικότερο όλων είναι να μάθουν όσα πρέπει να μάθουν για την ασφάλεια των εμβολίων, τα οποία εγκρίνονται από τις αυστηρότατες αρχές αδειοδότησης φαρμάκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Έλληνες, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, είναι πρόθυμοι να εμβολιαστούν. Θεωρούν ότι μόνο μέσω των εμβολίων (και, φυσικά, με την πιστή τήρηση των περιορισμών και των κανονισμών ασφαλείας που έχουν τεθεί) μπορεί να δοθεί μια οριστική λύση σε αυτό το πρόβλημα.
Όσοι έχουν πέσει θύματα διαφόρων ανεύθυνων και επικίνδυνων διαδόσεων, θεωριών συνωμοσίας κ.ά., είναι θέμα χρόνου να πειστούν ότι δεν έχει νόημα να πολεμούν την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα επικρατεί επειδή είναι επίμονη και… υπάρχει! Τα υπόλοιπα βρίσκονται μέσα στα μυαλά διαφόρων προσώπων και είναι τόσο εφήμερα όσο όλα τα ανάλογα ψέματα, που κάνουν μεν θόρυβο αλλά εξαφανίζονται τόσο γρήγορα και απότομα όσο εμφανίστηκαν.
Το πιστοποιητικό εμβολιασμού θα αποτελούσε λύση για τον τουρισμό και την αγορά, ή μία ενδεχόμενη εφαρμογή του θα σήμαινε παράταση των περιορισμών με περαιτέρω αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία;
Ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25/2/2021, αναφερόμενος στην πρόταση που κατέθεσε για θέσπιση ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, είπε ότι όσο νωρίτερα ληφθούν αποφάσεις, τόσο καλύτερα για την Ε.Ε., αφού σε διαφορετική περίπτωση είναι αναπόφευκτο ότι ο ιδιωτικός τομέας θα προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «αν δεν το πράξουμε εμείς ως Ε.Ε. θα το κάνει κάποιος άλλος αντί για εμάς, πιθανότατα οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες».
Και ο πρωθυπουργός και σύσσωμη η κυβέρνηση τασσόμαστε υπέρ της καταχώρησης όσο το δυνατόν λιγότερων προσωπικών δεδομένων από τους πολίτες. Επιπλέον, πρέπει να διευκρινιστεί ότι το πιστοποιητικό δεν θα ισοδυναμεί με υγειονομικό διαβατήριο, αλλά αντιθέτως θα ανοίγει κάτι σαν… λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας για τις μετακινήσεις, χωρίς τους περιορισμούς που προκαλούν τα διαγνωστικά τεστ και η υποχρεωτική καραντίνα – κι αυτή η διευκόλυνση στις μετακινήσεις δεν θα αφορά μόνο τις χώρες που περιμένουν μεγάλα τουριστικά ρεύματα αλλά και συνολικά τις αερομεταφορές και τους κλάδους της φιλοξενίας. Οπότε, από την θέσπιση ενός ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού θα ωφεληθούν άπαντες.
