Ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελής Φιλιππίδης, μιλάει στη SPEAKNEWS και τον Περικλή Βλάχο για το άνοιγμα των καταστημάτων και εκφράζει την προσωπική του δυσαρέσκεια, αλλά και όλου του κλάδου του για τα αδικαιολόγητο -όπως το χαρακτηρίζει- δεύτερο lockdown. Ακόμη σχολιάζει τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση μέχρι τώρα για την υποστήριξη των εμπόρων και αναφέρει όσα πρέπει να γίνουν ώστε να μην αρχίσουν λουκέτα τους επόμενους μήνες.
Το λιανικό εμπόριο εδώ και 16 μήνες «στενάζει» από το συνεχές άνοιγμα-κλείσιμο! Πότε περιμένετε να γίνει το πλήρες άνοιγμα της αγοράς; Θα μπορέσουμε να δούμε στο άμεσο μέλλον καταστήματα χωρίς έλεγχο στον αριθμό ατόμων που μπορούν να εξυπηρετήσουν;
Το σίγουρο είναι ότι η αγορά θα επανέλθει στους κανονικούς της ρυθμούς. Το πότε είναι μια καλή ερώτηση με μία πολύ δύσκολη απάντηση. Αφενός μεν, γιατί δε γνωρίζουμε την πορεία της πανδημίας, αφετέρου δε, γιατί δεν γνωρίζουμε την πορεία των εμβολιασμών, όπως επίσης και το τι θα μπορούσε να φέρει ο τουρισμός στο επόμενο χρονικό διάστημα. Πάντως η άποψή μου είναι ότι αν όλα πάνε καλά μέχρι τέλος Ιουνίου πολλά από τα μέτρα που δυσχεραίνουν τη διαδικασία του εμπορίου (click away, click in shop, περιορισμός ώρας του καταναλωτή) θα καταργηθούν.
Βλέποντας τη γενική εικόνα μετά από ένα χρόνο, μπορείτε να μας πείτε αν τελικά το κλείσιμο του λιανεμπορίου ήταν σωστή ή λάθος απόφαση;
Εκ του αποτελέσματος κρίνεται λανθασμένη μιας και στα καταστήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δε βρέθηκε ούτε ένα κρούσμα. Φυσικά για να είμαστε δίκαιοι το πρώτο lockdown θεωρείται δικαιολογημένο, υπό την έννοια ότι τότε κανείς δε γνώριζε τι μέλλει γενέσθαι, διότι όλοι βαδίζαμε σε θολά νερά.
Το δεύτερο όμως ήταν πλήρως αδικαιολόγητο (Νοέμβριος) και απόλυτη καταστροφή για το εμπόριο. Και δεν είναι κάτι που λέω εκ των υστέρων, μιας και από τη πρώτη στιγμή φώναζα ότι αποδεδειγμένα δεν είχαμε κρούσματα στα μαγαζιά μας, γιατί, λοιπόν, μας κλείνουν; Σήμερα το αποδέχονται όλοι, αλλά είναι αργά. Το κακό έγινε.
Τα μέτρα στήριξης των επιχειρηματιών του λιανεμπορίου που πήρε η κυβέρνηση είναι αρκετά; Είστε ευχαριστημένος; Μήπως χρειάζονται επιπλέον κινήσεις, πιο ουσιαστικές;
Η κυβέρνηση ξεκίνησε θετικά με τα μέτρα στήριξης και στην αρχή μας εντυπωσίασε με την πρώτη οριζόντια βοήθεια (800€). Στη συνέχεια άρχισε να αλλάζει η συνταγή με διαχωρισμούς και αποκλεισμούς (ΤΕΠΙΧ Ι/ΤΕΠΙΧ ΙΙ/Επιστρεπτέες κτλ). Δυστυχώς εκείνη την εποχή επικράτησε η άποψη ορισμένων που μιλούσαν για βιώσιμους και μη βιώσιμους. Αγνοώντας ότι βρισκόμασταν σε ένα ναυάγιο και στο ναυάγιο δεν επιλέγεις που πετάς τα σωσίβια. Πετάς σε όλους. Αγνοώντας επίσης ότι η αγορά είναι μία αλυσίδα με πολλούς κρίκους, όλων των μεγεθών, και η οποία θέλει πολύ προσοχή για να μην σπάσει, γιατί τότε κινδυνεύουν όλοι οι κρίκοι να πέσουν και να χαθούν.
Άποψή μου ήταν, από την πρώτη στιγμή, ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία δεν υπάρχουν βιώσιμοι και μη βιώσιμοι. Ήμασταν όλοι εν δυνάμει μη βιώσιμοι.
Για τον λόγο αυτό στείλαμε (το διοικητικό συμβούλιο του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης) στο υπουργείο Οικονομίας, στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στο γραφείο του πρωθυπουργού και στους βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου μια πλατφόρμα σωτήριας του ελληνικού εμπορίου, στις 21 Απριλίου 2020. Σήμερα αποδεικνύεται ότι ήταν και είναι η μοναδική λύση (η επιστολή είναι αναρτημένη στο site του Συλλόγου από τις 21 Απριλίου 2020). Δεν εισακουστήκαμε τότε δυστυχώς. Τέλος, χρήματα δόθηκαν από την κυβέρνηση και από αυτά που ανακοινώνονται φαντάζουν πάρα πολλά. Όμως, δυστυχώς σε λάθος κατεύθυνση με λάθος τρόπο.
Στην αγορά τα χρήματα πολλαπλασιάζονται λίγα λίγα από κάτω προς τα επάνω, είναι κάτι που ζητάω εδώ και πολλούς μήνες, και πάντα οριζόντια. Η λογική των διαχωρισμών απέδειξε ότι δεν μπόρεσε να στηρίξει την αγορά και επίσης ότι οι βιώσιμοι δυστυχώς κινδυνεύουν από τους χαρακτηρισμένους μη βιώσιμους οι οποίοι με τη σειρά τους μπορούν να τους τραβήξουν στην καταστροφή.
Μπορούμε να πούμε πως η αγορά κρατήθηκε ανοιχτή με τη λειτουργία των e–shops; Απέφεραν οι online αγορές ουσιαστικά κέρδη στις επιχειρήσεις ή εξυπηρέτησαν κυρίως τους καταναλωτές;
Καταρχάς η αρχή της πανδημίας μας βρήκε απροετοίμαστους στο συγκεκριμένο τομέα. Μόνο το 15% των επιχειρήσεων είχε e-shops και εξ’ αυτών οργανωμένα μόνο οι πολυεθνικές εταιρίες ή κάποιες αλυσίδες και ελάχιστοι συνάδελφοι. Όμως όσο μεγάλη αύξηση σε πωλήσεις και αν κάνανε (που ήταν όντως μεγάλη) δεν ήταν δυνατόν να αποκαταστήσουν τον χαμένο τζίρο. Άρα δεν μιλάμε για κέρδη αλλά για μείωση της ζημιάς (για το 15%).
Έχετε σαφή εικόνα για τον αριθμό των επιχειρήσεων που δεν μπόρεσαν να ανοίξουν ξανά; Πιστεύετε πως θα υπάρξουν λουκέτα; Τι πιστεύετε ότι θα γίνει όταν το κράτος αρχίσει να ζητάει τις επιστρεπτέες προκαταβολές;
Τα λουκέτα ξεκίνησαν αργά αλλά σταθερά. Όχι, όμως, ακόμα στη μορφή του ντόμινο. Ο λόγος είναι ότι προς το παρόν υπάρχει ένα δίχτυ προστασίας (ενοίκια, αναστολή επιταγών, αναβολή φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών κλπ). Φοβάμαι όμως ότι αν δεν ληφθούν ριζοσπαστικά μέτρα από την πολιτεία χθες, στο επόμενο χρονικό διάστημα, δυστυχώς θα έχουμε πάρα πολλά λουκέτα και πολλές χαμένες θέσεις εργασίας.
Όσον αφορά την επιστροφή των επιστρεπτέων προκαταβολών το 2022 είναι πολύ κοντά, αλλά πιστεύω ότι υπάρχει χρόνος να βρεθεί μία λύση που δεν θα καταστρέφει όλους αυτούς οι οποίοι προσωρινά βοηθήθηκαν. Όμως προέχει να βρεθούν λύσεις για τα επείγοντα (επιταγές, δάνεια, τόκοι, φορολογία, εισφορές κτλ) για να υπάρχουμε ως τότε.
Γίνεται μεγάλη συζήτηση για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο. Ποια είναι η θέση σας ως εμπορικός σύλλογος;
Όσον αφορά το εργασιακό νομοσχέδιο, είναι σίγουρο ότι μετά από 11 καταστροφικά χρόνια πρέπει όλοι να δουλέψουμε πολύ περισσότερο, για να υπάρχουμε. Όμως, πρέπει να συμφωνήσουμε όλες οι πλευρές, και να βρεθούν λύσεις. Το εμπόριο για να αναπτυχθεί χρειάζεται εργασιακή ειρήνη.