Διδάκτωρ ΑΠΘ
Επιστημονικός Διευθυντής EMPLOY EDU Σύμβουλοι Εκπαίδευσης & Σταδιοδρομίας
Οι φετινοί υποψήφιοι των Πανελλαδικών, όπως και οι περσινοί αντίστοιχα, αποτελούν μια γενιά μαθητών που διαγωνίστηκε σε πρωτόγνωρες συνθήκες. Ουδέποτε στο πρόσφατο παρελθόν κληθήκανε μαθητές να προετοιμαστούν και να διαγωνιστούν μέσα σε μια πανδημία έχοντας μάλιστα περατώσει τον κύριο όγκο της προετοιμασίας τους μακριά από τη σχολική τάξη. Αυτό, από μόνο του, όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας έχει επιφέρει μια πρόσθετη ψυχολογική πίεση και φυσικά κόπωση για όλα τα παιδιά.
Επιπρόσθετα, οι φετινοί μαθητές καλούνται, μετά το πέρας των εξετάσεων, να επιλέξουν σπουδές και τμήματα, να συμπληρώσουν το μηχανογραφικό τους με μια πολύ σημαντική διαφοροποίηση που είναι η ελάχιστη βάση εισαγωγής. Μια αλλαγή, την οποία ελάχιστοι έχουν αντιληφθεί πόσο διαφορετική κάνει τη συμπλήρωση του φετινού μηχανογραφικού!
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως φέτος πολλοί μαθητές θα βρεθούν εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης λόγω της εφαρμογής της ελάχιστης βάσης εισαγωγής (ΕΒΕ) και οι μαθητές που βρίσκονται στα χαμηλά στρώματα της βαθμολογίας θα πρέπει να σκεφτούν διπλά ποια τμήματα θα δηλώσουν. Ενδεικτικά θα αναφέρω ότι πέρυσι είχαμε 36 τμήματα τα οποία είχαν βάση εισαγωγής κάτω από 5000 μόρια και μπορούσαν να εισαχθούν μαθητές με πολύ χαμηλές βαθμολογίες. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί τη φετινή χρονιά λόγω της εφαρμογής της ελάχιστης βάσης εισαγωγής. Η επιστημονική ομάδα των συμβούλων μας και στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα, έχει επεξεργαστεί πολλαπλά σενάρια που προκύπτουν από την εφαρμογή της ΕΒΕ σε διάφορα επίπεδα βαθμολογίων προκειμένου να βοηθήσει μαθητές και γονείς στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού.
Παράλληλα, το μηχανογραφικό πάντοτε αποτελούσε μια πολύ σημαντική διαδικασία στην οποία πρέπει να αποτυπώσουμε ξεκάθαρα τρια πράγματα:
Ποιες είναι ΟΛΕΣ οι επιλογές που μου προσφέρονται με βάση το πεδίο μου / τον τομέα μου προκειμένου να επιλέξω ή να απορρίψω αντίστοιχα, 2. Ποια είναι εκείνα τα προγράμματα σπουδών που είναι κοντά στις επιδιώξεις μου, στις κλίσεις και στα ενδιαφέροντά μου, 3. Που θα με οδηγήσουν αυτά τα τμήματα, αυτές οι επιλογές στην αυριανή αγορά εργασίας.
Ωστόσο, με μεγάλη μου στεναχώρια διαπιστώνω πως είναι ελάχιστα τα μηχανογραφικά που καταθέτουν οι υποψήφιοι και συνυπολογίζουν και τις 3 αυτές παράμετρούς. Τα περισσότερα μηχανογραφικά γίνονται με βάση μόνο τα μόρια και τις σχολές που είναι κοντά στα μόρια μας, ή με μια πολύ γενική πληροφόρηση. Συνέπεια; Πολλοί μαθητές βρίσκονται να σπουδάζουν κάτι το οποίο πρακτικά δεν τους αρέσει ή και είναι πολύ μακριά από τις προσδοκίες τους. Λέω πάντοτε στις ομιλίες μου αλλά και όταν εκπαιδεύω νέους συναδέλφους-συμβούλους, να υπογραμμίζουν στους μαθητές το εξής: Είναι κρίμα να χαραμίζουν τον κόπο, το χρόνο και τη βαθμολογία τους επειδή δε δώσαν τη δέουσα προσοχή στο μηχανογραφικό και δεν απευθυνθήκαν σε κάποιο καταρτισμένο σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού.
Πόσοι μαθητές για παράδειγμα γνωρίζουν ότι σήμερα έχουμε τμήματα ΑΕΙ που δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα; Πόσοι μαθητές γνωρίζουν πως υπάρχουν περιπτώσεις όπως το τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Βόλος) που αν επιλέξεις τη μια κατεύθυνση μπορεις να εργαστείς μελλοντικά ως φιλόλογος ενώ αν επιλέξεις την άλλη να εργαστείς ως κοινωνιολόγος κ.ο.κ. Οι έξυπνες πληροφορίες δεν σταματούν εδώ και μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ στοχευμένες επιλογές σε όλες τις κλίμακες των βαθμολογίων. Δαπανήσαμε ατελείωτες ανθρωποώρες εγώ και οι συνεργάτες μου ώστε να εντάξουμε στο βιβλίο μας ΣΧΟΛΕΣ, ΣΠΟΥΔΕΣ & ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη), τέτοιες έξυπνες πληροφορίες για κάθε τμήμα του μηχανογραφικου. Το κάναμε για να βοηθήσουμε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς να ανακαλύψουν όλα τα σημαντικά στοιχεία του μηχανογραφικου και όχι μόνο. Να μάθουν για καινοτόμες εξειδικεύσεις τη διεπιστημονικότητα κ.λπ. Και φυσικα είναι ένα βιβλίο που αλλάζει ότι ξέραμε μέχρι τώρα για τους οδηγούς σπουδών, καθώς είναι ο 1ος οδηγός σπουδών μεικτής πραγματικότητας στην Ελλάδα, που βλέπεις ακούς και φυσικα διαβάζεις ότι χρειάζεσαι για τις σπουδές και τα επαγγέλματα!
Κλείνοντας, θα ήθελα να υπογραμμίσω στον κάθε μαθητή, γονέα και εκπαιδευτικό που διαβάζει αυτές τις σελίδες το εξής: Ο επαγγελματικός προσανατολισμός μπορει να βοηθήσει τους νέους ανθρώπους να σχεδιάσουν τα επόμενα τους ακαδημαϊκά βήματα με τον καλύτερο τρόπο. Να τους βοηθήσει να φτάσουν πιο κοντά στα όνειρα τους. Αρκεί να αντιληφθούμε πως πρέπει να αφιερώσουμε χρόνο και να απευθυνθούμε σε εξειδικευμένους επιστήμονες. Έτσι, θα ανακαλύψουμε, πέρα απο τα όσα ήδη ξέρουμε, νέα δεδομένα όπως τι είναι π.χ ο UX Designer, αν η βιομιμητική είναι ένα πολλά υποσχόμενο πεδίο ή αν μπορώ να κατακτήσω γνώσεις για την τρισδιάστατη εκτύπωση σε ένα πρόγραμμα σπουδών και πολλά ακόμη! Δεδομένα που θα μας βοηθήσουν να χτίσουμε μια διαφοροποιημένη σταδιοδρομία και να καλλιεργήσουμε ευοίωνες προοπτικές για το επαγγελματικό μας μέλλον. Στο χέρι μας είναι αν θα ξεκλειδώσουμε αυτές τις προοπτικές μας ή όχι.