Συνέντευξη: Αλέξανδρος Ευσταθίου
Η οινοποιός Χλόη Χατζηβρύτη μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Αλέξανδρο Ευσταθίου και εξηγεί τι σημαίνει «φυσικά κρασιά» ή αλλιώς «κρασιά ελάχιστης παρέμβασης» και γιατί τα προτιμούν οι millenials. Ακόμη σχολιάζει πόσο δύσκολο είναι να διαφοροποιηθεί κανείς από την πεπατημένη διαδικασία παραγωγής, και τι αντιστάσεις συνάντησε λόγω ηλικίας και φύλου στο χώρο της οινοποιίας και της επιχειρηματικότητας γενικότερα.
Τα τελευταία χρόνια δημιουργείτε μια σειρά κρασιών ελάχιστης παρέμβασης, τα λεγόμενα «φυσικά κρασιά», μιλήστε μας γι’ αυτή την καινοτομία. Πως αντιμετώπισε η προηγούμενη γενιά και συγκεκριμένα η οικογένεια σας – που ίδρυσε το οινοποιείο – αυτή την πρωτοβουλία;
Γυρνώντας στην Ελλάδα το 2017 μετά από 4 χρόνια σπουδών και δουλειάς στο εξωτερικό, αποφάσισα πως θέλω να κάνω κάτι που με εκφράζει απόλυτα. Ως εκ τούτου, στράφηκα στα κρασιά ελάχιστης παρέμβασης, τα οποία μέχρι τότε δεν ήταν πολύ γνωστά στην Ελλάδα. Αυτά τα κρασιά γίνονται με τις κατά το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Η λογική είναι ότι δεν προστίθεται και δεν αφαιρείται τίποτα. Προέρχονται από γηγενείς ποικιλίες, που ζυμώνονται με αυτόχθονες ζύμες του αμπελιού και της περιοχής και δεν περιέχουν καθόλου ή περιέχουν ελάχιστα θειώδη (συντηρητικά κρασιού). Αποτελούν την απόλυτη έκφραση της ποικιλίας, του εδάφους όπου καλλιεργούνται, του κλίματος και του μικροκλίματος της περιοχής, των ιδιαίτερων συνθηκών της χρονιάς αλλά και του χαρακτήρα του ανθρώπου που τα φτιάχνει. Με άλλα λόγια, εκφράζουν ανενόχλητα το terroir* της περιοχής χωρίς να υπόκεινται σε κάποια βελτίωση της γεύσης τους και των χαρακτηριστικών τους. Προφανώς κάτι τέτοιο έρχεται σε σύγκρουση με τον σύγχρονο τρόπο οινοποίησης και μας γυρίζει σε παλιούς τρόπους οινοποίησης. Αυτό έφερε μία κάποια σύγχυση στην προηγούμενη γενιά. Η οικογένεια μου από τη μία ήθελε να με στηρίξει, από την άλλη υπήρχε ο φόβος πως αντί να κάνω κρασιά, θα κάνω ξύδια! Οινολόγοι της προηγούμενης γενιάς μου έλεγαν πως είμαι μικρή, θα το προσπαθήσω, θα αποτύχω και θα καταλάβω ότι αυτό δεν γίνεται. Είναι δύσκολο να πηγαίνεις κόντρα στο κατεστημένο. Αλλά εν τέλει
είναι ακόμα μεγαλύτερη ικανοποίηση όταν αποδεικνύεις στον εαυτό σου ότι η προηγούμενη γενιά απλά φοβάται να πειραματιστεί.
Όταν αστειεύομαι λέω πως κάνω κρασιά όπως τα έκανε ο παππούς μου με τη μόνη διαφορά ότι εγώ έχω γνώσεις χημείας.
Θεωρείτε πως αυτή είναι μια καινοτομία που επιτάσσει και ο σύγχρονος τρόπος ζωής των millennials; Πως αντιμετωπίζει η νέα γενιά τα κρασιά αυτά και ποια θεωρείτε πως είναι η στάση των millennials ως καταναλωτές σήμερα;
Πριν από 2 χρόνια διάβασα μία οικονομική μελέτη που έλεγε ότι η κατανάλωση κρασιού έχει μία συνεχή πτωτική τάση στους millennials και ανέλυε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά κρασιού. Αν την αναλύσουμε αυτή τη σκέψη, δεν είναι παράλογη. Οι millennials είναι η πρώτη γενιά του internet αλλά και των social media. Ενώ μεγάλωσαν σε καλές οικονομικές συνθήκες, βγήκαν – και συνεχίζουν να βγαίνουν – σε μια αγορά εργασίας πληγωμένη από την οικονομική κρίση. Παράλληλα, παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας.
Με βάση όλα τα παραπάνω, οι millennials αδιαφορούν για το κρασί ως μέσο επίδειξης πλούτου, καθώς δεν κατέχουν αυτόν τον πλούτο. Αποστρέφονται τις έντονες καλλιεργητικές πρακτικές, τα πολλά φυτοφάρμακα της βιομηχανικής επανάστασης και τη μαζική κατανάλωση. Θέλουν να νιώθουν πως καταναλώνουν κάτι ιδιαίτερο, κάτι «υγιεινό», κάτι που δεν καταστρέφει το περιβάλλον, κάτι που δεν είναι απλά ένα προϊόν, αλλά μία εμπειρία του τόπου από τον οποίο προήρθε και του ανθρώπου που το έφτιαξε. Φαίνεται να είναι ένα πολύ καλό ταίριασμα με τα φυσικά κρασιά!
Στη σημερινή εποχή, που προτάσσει την ανταγωνιστικότητα ώστε να επιβιώσεις στον κόσμο της αγοράς, μια νέα οινοποιός, πως καταφέρνει να καταξιωθεί στον χώρο της οινοπαραγωγής; Ποια μέσα χρησιμοποιείτε και ποιες είναι οι φιλοδοξίες σας στα ηνία του κτήματος «Χατζηβαρύτη»;
Για εμένα η καταξίωση ήρθε χωρίς απαραίτητα να την περιμένω. Τα στοιχεία που συνέβαλαν σε αυτό είναι ότι επέλεξα να δραστηριοποιηθώ στη niche market** των κρασιών ελάχιστης παρέμβασης και όχι στη μαζική αγορά κρασιών και επιπλέον ότι κάνω κρασιά τα οποία αγαπώ και μπορώ να υποστηρίξω απόλυτα. Οι φιλοδοξίες μου είναι να προσπαθήσω να πάω τα αμπέλια και τα κρασιά μας σε ακόμη πιο «πράσινη κατάσταση». Θέλω να επικεντρωθώ στη βιοποικιλότητα, τη γονιμότητα του εδάφους και την αυτοπροστασία των φυτών. Θα λέγαμε πως θέλω να ανεβάσω το «ανοσοποιητικό σύστημα των φυτών». Ειδικά τώρα που η κλιματική αλλαγή αλλάζει όλα όσα ξέραμε, η προσωπική μου κατεύθυνση είναι go greener και όχι go GMO (γενετικά τροποποιημένα). Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να κάνω τα ελληνικά κρασιά, και πιο συγκεκριμένα τα κρασιά της Γουμένισσας, γνωστά σε όλο τον κόσμο και να προωθήσω τις γηγενείς μας ποικιλίες οι οποίες παραμένουν άγνωστες παγκοσμίως.
Ποια είναι η προσωπική σας εμπειρία, όσον αφορά την γυναικεία επιχειρηματικότητα και ειδικά στον ανδροκρατούμενο χώρο της οινοπαραγωγής; Διαθέτουν οι γυναίκες τον χώρο που τους αναλογεί στις επιχειρήσεις;
Θα έλεγα πως ο δρόμος της επιχειρηματικότητας σε ανδροκρατούμενους χώρους δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα για εμάς τις γυναίκες. Ξεκινάς έχοντας να αποδείξεις πολλά περισσότερα από ό,τι ένας άντρας και πολλές φορές έρχεσαι αντιμέτωπη με σεξιστικά σχόλια. Πολλοί σου ζητούν να αποδείξεις πως είσαι δυνατή, ανθεκτική, σκληρή. Θέλει δυναμισμό και αποφασιστικότητα. Το μεγαλύτερο στοίχημα όμως είναι να τα καταφέρεις -διατηρώντας τα γυναικεία σου χαρακτηριστικά- να προσπαθήσεις να κερδίσεις το σεβασμό χωρίς να επιβληθείς. Προς το παρόν θεωρώ πως οι γυναίκες- ειδικά στο χώρο της παραγωγής του κρασιού- δεν έχουμε το χώρο που μας αναλογεί στις επιχειρήσεις. Με μεγάλη μου χαρά όμως, βλέπω πως ολοένα και περισσότερες γυναίκες ασχολούνται παραγωγικά με το κρασί και αυτό με χαροποιεί ιδιαιτέρως! Στο εξωτερικό, μετά το Me Too movement, έχει στραφεί το ενδιαφέρον προς τις γυναίκες οινοπαραγωγούς και γίνεται μία συντονισμένη προσπάθεια για την ανάδειξή τους. Ελπίζω αυτό να συνεχίσει, και μία μέρα να μην μας κοιτάνε πια με καχυποψία. Μπορούμε να προσφέρουμε πολλά σε αυτό το χώρο, όπως και σε πολλούς άλλους!
*Πρόκειται για έναν όρο που δεν μεταφράζεται σε καμία άλλη γλώσσα και υποδηλώνει τους σύνθετους παράγοντες που δημιουργούν την ταυτότητα ενός κρασιού, όπως για παράδειγμα την επίδραση του κλίματος, το έδαφος, την τοπογραφία, την υγρασία, τις χημικές ουσίες του εδάφους, αλλά και την ανθρώπινη παρέμβαση στην καλλιέργεια του αμπελιού όταν αυτή γίνεται με παραδοσιακό τρόπο που σέβεται το οικοσύστημα.
**Εξειδικευμένη αγορά
