CEO Olympia Electronics
Ο Δημήτρης Λακασάς, επικεφαλής μίας από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας, της Olympia Electronics, πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Άνθρωπος 4.0-Για μια σοφή διαχείριση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης». Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του, μίλησε στο SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Γερμανό για τις απαιτήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, τις επιπτώσεις που έφερε στην αγορά η πανδημία, αλλά και τις ευκαιρίες για καινοτομία που προκύπτουν στην μετά covid εποχή. Ακόμη τονίζει την ανάγκη να συμβαδίσουν τόσο το εκπαιδευτικό σύστημα όσο και οι ελληνικές επιχειρήσεις με τις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας.
Κύριε Λακασά πέρα από τις άλλες ιδιότητές σας είστε συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο «Άνθρωπος 4.0-Για μια σοφή διαχείριση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης». Ας μιλήσουμε πρώτα για το βιβλίο σας, τους λόγους που σας ώθησαν στη συγγραφή του και σε ποιους απευθύνεται;
Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά θέματα συζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς όλο και περισσότεροι αναγνωρίζουν τις αλλαγές που επιφέρει. Ο COVID-19 μάλιστα έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς η αντιμετώπιση της πανδημίας απαιτούσε ψηφιακές λύσεις και επιτάχυνε την έλευση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η δική μου εμπειρία ξεκινάει πριν από μερικά χρόνια και συγκεκριμένα το 2005 όταν επισκέφτηκα τη Σουηδία για ένα επιχειρηματικό ταξίδι, όπου διαπίστωσα την τεράστια επίδραση της ρομποτικής στην παραγωγική διαδικασία και στην επιχειρηματικότητα εν γένει. Παράλληλα, είχα την τύχη να γαλουχηθώ σε ένα περιβάλλον στο οποίο η τεχνολογία ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, καθώς μεγάλωσα βλέποντας την εξέλιξη της Olympia Electronics. Έκτοτε τα βιώματά μου ήταν πολλά και παρότι σκεφτόμουν αρκετό καιρό να γράψω ένα βιβλίο για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δεν είχα το χρόνο να το κάνω πράξη. Με την υποχρεωτική καραντίνα και την εξάπλωση του κορωνοϊού, βρήκα την αφορμή που έψαχνα ώστε να ξεκινήσω και να ξετυλίξω τις σκέψεις μου στο χαρτί. Άλλωστε σε αυτήν την περίοδο όλοι διαπιστώσαμε την επίδραση της τεχνολογίας στη ζωή μας, άλλοι σε μικρότερο βαθμό άλλοι σε μεγαλύτερο.
Ως επιχειρηματίας και π. Πρόεδρος του ΣΕΒΕ, βιώνετε κι εσείς τις επιπτώσεις της πανδημίας στον επιχειρηματικό κόσμο και την οικονομία της χώρας γενικότερα. Πιστεύετε ότι υπάρχουν τρόποι και δυνατότητες για να καλυφθεί το μέγεθος της ζημιάς που έχει προκληθεί;
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η πανδημία δημιούργησε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες σε υγειονομικό επίπεδο, αλλά και σε οικονομικό επίπεδο. Με την πάροδο του χρόνου και την πρόοδο των εμβολιασμών, η πανδημία θα αντιμετωπιστεί οριστικά και μόλις ξεπεραστεί αυτός ο σκόπελος, θα πρέπει να βρούμε λύσεις για την εγχώρια οικονομία. Ωστόσο, πιστεύω ακράδαντα ότι οι μεγάλες δυσκολίες είναι αυτές που οδηγούν σε ριζοσπαστική καινοτομία. Ο Γιόζεφ Σουμπέτερ θεωρούσε ότι οι οικονομικές κρίσεις λειτουργούσαν ουσιαστικά ως επανεκκίνηση της οικονομίας και αφετηρία για καινοτομίες, γι’ αυτό εισήγαγε τον όρο «Δημιουργική Καταστροφή». Έτσι κι εμείς θα πρέπει να γίνουμε «δημιουργικοί» μετά την «καταστροφή». Προσωπικά θεωρώ ότι απαιτούνται τρεις ενέργειες για την αντιμετώπιση των συνεπειών του COVID-19 και αυτές είναι η επανεκκίνηση της οικονομίας, η αναζωπύρωση των τεχνολογικών δυνατοτήτων και η αποκατάσταση των ζημιών. Με το πέρας της πανδημίας θα υπάρξουν σημαντικές ευκαιρίες μέσα από την τεχνολογική πρόοδο, τις οποίες θα πρέπει να αξιοποιήσουμε ως χώρα. Αν το κάνουμε, τότε η ζημιά θα καλυφθεί και θα μιλάμε για μία νέα Ελλάδα 4.0.
Κύριε Λακασά γίνεται μεγάλη συζήτηση για το Ταμείο ανάκαμψης. Πιστεύετε ότι τα χρήματα αυτά θα «πιάσουν τόπο» στην αγορά ή θα μπουν σε τσέπες επιτηδείων; Τι θα προτείνατε για την σωστή κατανομή και χρηστή διαχείρισή τους;
Τα ισχυρά χτυπήματα επιβάλλουν και ισχυρές απαντήσεις. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήρθε σε μία πολύ δύσκολη περίοδο για την ευρωπαϊκή οικονομία ώστε να υποστηρίξει την επανάκαμψη των κρατών-μελών μέσω συγκεκριμένων αξόνων, όπως είναι η πράσινη επιχειρηματικότητα και η ψηφιοποίηση. Η πιθανότητα να μην αξιοποιηθούν ορθά τα χρήματα δυστυχώς υπάρχει· γι’ αυτό θα πρέπει να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα ώστε οι πόροι να υποστηρίξουν ουσιαστικά την παραγωγική οικονομία και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αν θέλουμε να θεωρούμαστε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, το οποίο μάλιστα θέλει να συμμετάσχει ενεργά στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, θα πρέπει να πατάξουμε άπαξ διά παντός τη διαφθορά με αρωγό την τεχνολογία. Διαφανείς διαδικασίες, αδιάλειπτοι έλεγχοι και συνεχείς αξιολογήσεις θα συμβάλλουν στην σωστή διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η πανδημία προκάλεσε μια νέα εργασιακή πραγματικότητα. Θεωρείτε ότι η εξ αποστάσεως και ψηφιακή εργασία αποτελεί θετική συνέπεια της πανδημίας; Ποιες είναι οι νέες απαιτήσεις που δημιουργούνται;
Ζούμε πλέον στην εποχή των ψηφιακών νομάδων, δηλαδή των ατόμων που έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη. Σκεφτείτε για παράδειγμα κάποιον που δουλεύει στη Microsoft, αλλά ζει στην Τήνο. Ποιος δεν θα ήθελε να το κάνει αυτό; Οι άνθρωποι μέσω της τηλεργασίας έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ακόμη πιο ευτυχισμένοι και ταυτόχρονα να προστατεύσουν το περιβάλλον, μειώνοντας το φαινόμενο της αστικοποίησης και ενισχύοντας την περιφερειακή οικονομία. Και όλα αυτά μόνο με μία σύνδεση στο ίντερνετ. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε και τα αρνητικά στοιχεία που υπάρχουν σε όλες τις νέες τεχνολογίες και στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, όπως είναι τα θέματα κυβερνοασφάλειας, και φυσικά τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Οι σπουδές πληροφορικής είναι ήδη δημοφιλείς για τους νέους. Ποιοι είναι οι επιμέρους κλάδοι στους οποίους πιστεύετε ότι ανήκει το μέλλον και στους οποίους θα πρέπει να αναζητήσουν περαιτέρω εξειδίκευση οι νέοι;
Είναι γεγονός ότι πολλοί νέοι επιλέγουν τον κλάδο της πληροφορικής για τις σπουδές τους, αλλά το ποσοστό της Ελλάδας παραμένει σχετικά μικρό στη συγκεκριμένη κατηγορία. Σύμφωνα με στοιχεία, μόλις το 3,4% των εισακτέων επιλέγει τον κλάδο της πληροφορικής τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό στην Ιρλανδία, μία χώρα που είναι στρατηγικά προσανατολισμένη στις νέες τεχνολογίες και στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, βρίσκεται στο 7,2%. Για να συμμετέχουμε δυναμικά στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση θα πρέπει να έχουμε ως στόχο το 3,4% να φτάσει το 8,0%. Αυτή τη στιγμή έχουμε υπερπαραγωγή ειδικοτήτων που δεν μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτόν τον σκοπό με αποτέλεσμα να έχουμε μία ανεργία τριβής, δηλαδή να υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας, αλλά οι ειδικότητες των ανέργων να μην ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της αγοράς. Όλες οι ειδικότητες είναι χρήσιμες και πρέπει και οι ίδιοι να γίνουν κοινωνοί των τεχνολογικών εξελίξεων, δεν μπορούν όμως όλα τα επαγγέλματα να βοηθήσουν τη χώρα να προλάβει την 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Η εγχώρια βιομηχανία έχει ανάγκη εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να δημιουργήσουμε νέα τμήματα που σχετίζονται με αναπτυσσόμενες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι νευροεπιστήμες και τα μεγάλα δεδομένα.
Θεωρείτε ότι το ελληνικό σχολείο καλύπτει τις ανάγκες της αγοράς για ψηφιακές δεξιότητες; Ποια αντικείμενα πιστεύετε λείπουν από το πρόγραμμα του, ώστε να καλύψει τις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς;
Το ελληνικό σχολείο έχει βελτιωθεί σημαντικά και παρέχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών στους μαθητές. Σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση παίζουν και τα εργαστήρια ρομποτικής, τα οποία βοηθούν τους νέους να εκπαιδευτούν από πολύ νωρίς σε νέες τεχνολογίες. Παραδείγματος χάριν, στην Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη εδρεύει η eduACT, η επίσημη εκπρόσωπος της First Lego League στη χώρα μας, όπου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να εκπαιδευτεί η νέα γενιά σε γνωστικά αντικείμενα με πολύ υψηλό επίπεδο, ώστε να έχει δημιουργική απασχόληση και παράλληλα να οικοδομεί τη μελλοντική επαγγελματική πορεία της στον κόσμο της τεχνολογίας. Έτσι, οι νέοι που μεγαλώνουν μέσα στις τεχνολογικές εξελίξεις, οι λεγόμενοι ψηφιακοί ιθαγενείς, αποκτούν ένα διευρυμένο επίπεδο γνώσεων και πληροφορίων που θα δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε οι σημερινοί μαθητές να είναι σε θέση να καλύψουν τις μελλοντικές θέσεις εργασίας ως ειδικευμένοι. Ωστόσο, θέλω να επισημάνω το γεγονός ότι υπάρχει ένα σημαντικό κενό ως προς τον εντοπισμό και την αξιοποίηση παιδιών με χαρίσματα στις τεχνολογικές επιστήμες, τα οποία δεν συμβαδίζουν με το αυστηρό και τυποποιημένο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα νέο σύστημα εκπαίδευσης το οποίο θα εντοπίζει, θα αξιοποιεί και θα υποστηρίζει παιδιά με χαρίσματα σε τεχνολογικές επιστήμες ή άτομα με υψηλό δείκτη ευφυΐας.
Κύριε Λακασά, πιστεύετε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι σε θέση να παρακολουθήσουν και να προσαρμοστούν στις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις; Τι πρέπει να κάνουν για να μη χάσουν «το τρένο»;
Οι επιχειρήσεις του μέλλοντος δεν είναι μόνο οι τεχνολογικές εταιρείες, αλλά εκείνες που αντιλαμβάνονται έγκαιρα τις αλλαγές που φέρνει η τεχνολογική πρόοδος και προσαρμόζονται σε αυτές παίρνοντας τις κατάλληλες αποφάσεις στο σωστό χρόνο. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιληφθούν έγκαιρα οι ελληνικές επιχειρήσεις. Πάρτε για παράδειγμα την 3η Βιομηχανική Επανάσταση, που αφορούσε στην ηλεκτρονική αυτοματοποίηση, την ανάπτυξη των τεχνολογιών και, φυσικά, το ίντερνετ. Κατά τη διάρκεια αυτής γεννήθηκαν οι GAFAM, δηλαδή η Google, η Amazon, το Facebook, η Apple και η Microsoft· επιχειρήσεις με χρηματιστηριακή αξία που ξεπερνάει το ΑΕΠ ολόκληρων κρατών. Το ίδιο θα γίνει και στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δηλαδή θα αναδυθούν νέα επιχειρηματικά «διαμάντια» και θα αλλάξουν οι κανόνες της παγκόσμιας οικονομίας. Για να μη χαθεί «το τρένο», οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν μία ψηφιακή στρατηγική και να παρακολουθούν τις τάσεις της παγκόσμιας αγοράς.
Η επιτυχημένη επιχειρηματικότητα αποτελεί διακύβευμα για τη σύγχρονη Ελλάδα. Ως επικεφαλής μιας επιχείρησης που ξεχωρίζει, μπορείτε να μας πείτε που οφείλεται η επιτυχία σας;
Οι βασικοί πυλώνες της Olympia Electronics ήταν -και παραμένουν- η καινοτομία και η εξωστρέφεια και πάνω σε αυτούς συνεχίζουμε και σήμερα τη δραστηριότητά μας. Πιστεύουμε ακράδαντα στο μοντέλο «Παράγω και εξάγω» και γι’ αυτό δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή και στην προστιθέμενη αξία της παραγωγικής μας βάσης θέτουμε τα θεμέλια για ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους πυλώνες της ποιότητας, του κόστους, της παράδοσης, του after sales και στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Για να το πετύχουμε αυτό δίνουμε μεγάλη έμφαση στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης και πιστεύουμε πολύ στο ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας.
Ποια είναι η θέση της Olympia Electonics στον Ελλαδικό και Διεθνή χώρο. Ποιο είναι το όραμά σας; Πόσο ψηλά θέλετε να δείτε να φτάνει η εταιρεία σας;
Θέλουμε να δώσουμε συνέχεια στο όραμα των δημιουργών, δηλαδή να συνεχίσουμε να καινοτομούμε και να πραγματοποιούμε εξαγωγές σε όλον τον κόσμο. Αυτή τη στιγμή έχουμε την αμέριστη εμπιστοσύνη των Ελλήνων και είμαστε κυρίαρχοι στην ελληνική αγορά με μερίδιο αγοράς άνω του 50% στον φωτισμό ασφαλείας και στα συστήματα πυρανίχνευσης, ενώ εξάγουμε σε 72 χώρες του εξωτερικού. Όραμά μας είναι να είμαστε η καλύτερη ελληνική εταιρεία και να εντασσόμαστε ανάμεσα στις πιο ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες της Ευρώπης στον τομέα των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας.
