Του Ανδρέα Θεοφάνους*
Ενώ απέχουμε 16 περίπου μήνες από τις προεδρικές εκλογές του 2023, έχουν ήδη ξεκινήσει οι διεργασίες σε επίπεδο κομμάτων καθώς και στην ευρύτερη κοινωνία των πολιτών. Όμως, το πολιτικό σκηνικό υπό το πρίσμα του οποίου θα διεξαχθούν οι εκλογές του 2023 δεν έχει ξεκαθαρίσει. Η Κύπρος βρίσκεται ενώπιον πολλών προκλήσεων και η εκτελεστική εξουσία που θα προκύψει από τις επόμενες προεδρικές εκλογές θα κληθεί να τις διαχειριστεί με αποφασιστικότητα.
Αναμφίβολα, το Κυπριακό και η Οικονομία θα αποτελέσουν θέματα αιχμής όπως πάντοτε. Επιπρόσθετα, η προεκλογική ατζέντα θα περιλαμβάνει και μια σειρά από ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, όπως η διαφθορά, οι νέοι και το δημογραφικό, η παράτυπη μετανάστευση, η υγιεία, η παιδεία, το περιβάλλονκαι η πράσινη ανάπτυξη, η δημόσια διοίκηση, ο ρόλος του κράτους, η άμυνα και η θέση της χώρας στο περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.
Η προσωπικότητα και οι ικανότητες του κάθε υποψήφιου αποτελούν μια εξαιρετικά σημαντική παράμετρο για την επιλογή που θα κάνουν οιπολίτες προσβλέποντας στην αίσια έκβαση των πιο πάνω ζητημάτων. Ωστόσο, πέραν των προσώπων, ο καθοριστικός παράγοντας για τη μετέπειτα πορεία της χώρας είναι οι πολιτικές που θα ακολουθηθούν. Επί τούτου θεωρώ απαραίτητο να καταθέσω συνοπτικά μερικές σκέψεις:
Στο Κυπριακό δεν υπάρχουν σήμερα οι προϋποθέσεις για μια βιώσιμη ομοσπονδιακή λύσηκαθώς η τουρκική πλευρά προβάλλει την απαίτηση για λύση δύο κρατών με απώτερο στόχο τη συνομοσπονδία. Επιβάλλεται η κατάθεση σαφούς πρότασης με κατευθυντήριες γραμμές για λύση που θα οδηγεί σε ένα κανονικό κράτος μέσα σε ένα ομοσπονδιακό πλαίσιο. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλα τα δεδομένα, θεωρώ επίσης απαραίτητο ένα οδικό χάρτη για μια εξελικτική διαδικασία. Επιπρόσθετα, η χώρα έχει την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου και πειστικού αφηγήματος.
Η υπαναχώρηση της τουρκικής πλευράς από τη συμφωνημένη βάση των συνομιλιών μας προσφέρει την ευκαιρία να απεγκλωβιστούμε από μάταιες επιλογές και να προτάξουμε την ανάγκη μιας διευθέτησης που θα παρέχει τα εχέγγυα για ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία μέσα από ένα, επαναλαμβάνω, ομοσπονδιακό πλαίσιο. Παράλληλα, κορυφαία προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η περιφρούρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η διαφύλαξη της ελεύθερης Κύπρου και η μη επιδείνωση του status quo.
Πέραν του Κυπριακού, ο επόμενος Πρόεδρος και η κυβέρνηση θα κληθούν να διαχειριστούν τις σοβαρές κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις. Ενώ ηυγιειονομική κρίση εξακολουθεί να έχει σαρωτικές επιπτώσεις, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η Κύπροςαντιμετώπιζε σοβαρά διαρθρωτικά οικονομικά προβλήματα και πριν από το Covid 19.Σημειώνεται συναφώς ότι τα τελευταία χρόνια καταγράφεται συρρίκνωση της μεσαίας τάξης και αύξηση του ποσοστού των συνανθρώπων μας που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας. Επιπρόσθετα, η ανισότητα αποτελεί πλέον μείζον ζήτημα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Κύπρο,σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, το 50% των εργαζομένων αμείβεται με ακαθάριστο μηνιαίο μισθό μέχρι €1.500 ενώ το 25,7% μέχρι €1.000. Για τους νέους, το τίμημα της οικονομικής κατάρρευσης του 2013 και της τρέχουσας υγιειονομικής κρίσης ήταν και εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα βαρύ. Ομολογουμένως οι προκλήσεις είναι τεράστιες. Θα απαιτηθούν σχεδιασμός, ένα νέο οικονομικό υπόδειγμα, υπερβάσεις και νέες οικονομικές προσεγγίσεις. Στα πλαίσια αυτά είναι απαραίτητος και ο εξορθολογισμός της δημοσιονομικής πολιτικής.
Καταλήγοντας, υπογραμμίζω ότι μόνο εάν η διαπλοκή, η διαφθορά και το πελατειακό κράτος αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά θα αναχαιτισθεί η απαξίωση της πολιτικής ζωής και θα αποκατασταθεί το κύρος της χώρας. Πιστεύω ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο θέμα νόμων και κανονισμών. Εκείνο που λείπει είναι η διαχρονική νοοτροπία διαφάνειας και λογοδοσίας σε ανώτατο επίπεδο. Πέραν τούτου, είναι σημαντικό όπως οι πολιτειακοί αξιωματούχοι της χώρας αποτελούνυπόδειγμα συμπεριφοράς και μέτρο αποτίμησηςτης αξίας, της αριστείας και της ικανότητας σε όλα τα επίπεδα.
Είναι επίσης απαραίτητο όπως η επόμενη κυβέρνηση έχει, μεταξύ άλλων, ως πυλώνες τηςπολιτικής της την αξιοπρέπεια, τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Καθοριστικής σημασίας είναι και η αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Τέλος, τοπολιτικό σύστημα οφείλει να κάνει άνοιγμα στην ευρύτερη κοινωνία καθώς μόνο με μια ευρεία επιστράτευση δυνάμεων είναι δυνατό να αντιμετωπισθούν με επιτυχία οι μεγάλες προκλήσεις.
* Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους είναι Πρόεδρος του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων καθώς και του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
