ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Κύρια Ερευνήτρια ΙΝΕΒ|ΕΚΕΤΑ
Η Δρ. Αναστασία Χατζηδημητρίου, μιλάει στο SPEAKNEWS για την δουλειά που γίνεται σε σχέση με τον Covid-19 από το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ όπου είναι Κύρια Ερευνήτρια, εξηγεί τι ισχύει με την παραλλαγή Όμικρον και γενικά με τις παραλλαγές του ιού, και τονίζει ότι ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος για να ανακοπεί η φυσική εξέλιξή του.
Κυρία Χατζηδημητρίου, Ποια είναι ακριβώς η δουλειά που γίνεται στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ, σε σχέση με την πανδημία COVID-19;
Στα πλαίσια της διαγνωστικής του λειτουργίας, το ΙΝΕΒ | ΕΚΕΤΑ της Θεσσαλονίκης από τα τέλη Αυγούστου 2020 έχει συνάψει σύμβαση με τον ΕΟΔΥ για τη μοριακή εξέταση δειγμάτων (RT-PCR) και έχει τη δυνατότητα να αναλύσει 2500 δείγματα την ημέρα. Mέχρι σήμερα έχουν αναλυθεί πάνω 180.000 δείγματα.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η μοριακή εξέταση πραγματοποιείται με πρωτόκολλο που έχει αναπτυχθεί εσωτερικά, χωρίς να απαιτείται καν η αγορά έτοιμων διαγνωστικών κιτ από το εμπόριο. Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία του εργαστηρίου και την εμπειρία του προσωπικού, και για να αποφύγουμε το ενδεχόμενο έλλειψης εμπορικών κιτ, επιλέξαμε από την αρχή να στήσουμε ένα δικό μας πρωτόκολλο, το οποίο βασίζεται στις μεθοδολογίες του γαλλικού ινστιτούτου Pasteur και του γερμανικού Charité και έχει επαληθευτεί μέσω ring-trial από τα εργαστήρια με τα οποία συνεργαζόμαστε. Το in-house πρωτόκολλο χαρακτηρίζεται από πολύ μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα και μάλιστα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από άλλα εργαστήρια.
Επιπλέον, το ΙΝΕΒ|ΕΚΕΤΑ συνεργάζεται με τον ΕΟΔΥ στο Εθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης για τον ιό SARS-CoV-2, όπου μάλιστα έχει την ευθύνη για όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει γονιδιωματική ανάλυση, δηλαδή μελέτη του γονιδιώματος του ιού για προσδιορισμό της παραλλαγής που φέρει το δείγμα, σε 7000 δείγματα. Τελευταία η παραλλαγή που επικρατεί είναι η παραλλαγή Δέλτα.
Σε ερευνητικό επίπεδο, μελετούμε την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στη μόλυνση με τον ιό σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου σε δείγματα από το πρώτο μέχρι και το τρέχον κύμα της πανδημίας.
- Η παραλλαγή Όμικρον είναι ήδη στην Ευρώπη, και στην Ελλάδα. Πότε αναμένεται να έχουμε πλήρη εικόνα σχετικά με την μεταδοτικότητα και την ισχύ της; Τα υπάρχοντα εμβόλια καλύπτουν τον οργανισμό σε σχέση με τη παραλλαγή Όμικρον;
Η παραλλαγή Όμικρον εντοπίστηκε στις 12/11 στην Μποτσουάνα και στις 13/11 στην Ν. Αφρική. Σήμερα (13/12) έχουν ανιχνευτεί 6430 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις παγκοσμίως, σε 70 διαφορετικές χώρες. Δεν υπάρχουν ακόμη επαρκείς μελέτες για τη μεταδοτικότητα και τη νοσηρότητα της παραλλαγής Όμικρον και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι της Όμικρον. Από κάποιες προκαταρτικές μελέτες φαίνεται να είναι πιο μεταδοτική από τη Δέλτα και λιγότερο νοσηρή. Αυτό πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι οι φορείς της παραλλαγής στην Αφρική είναι κατά το πλείστον ανεμβολίαστοι νέοι.
- Από την παραλλαγή Δέλτα πήγαμε στην παραλλαγή Όμικρον. Αυτό σημαίνει ότι υπήρχαν ενδιάμεσες παραλλαγές του ιού που δεν προκάλεσαν ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα; Πόσες παραλλαγές μπορεί να υπάρξουν, μέχρι να φτάσει ο covid να αντιμετωπίζεται όπως η οποιαδήποτε γρίπη;
Η ονοματοδοσία γίνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Δεν υπήρξαν ενδιάμεσες παραλλαγές η τελευταία ονομάστηκε Μ. Όπως ανέφερε εκπρόσωπος του ΠΟΥ δεν επιλέχθηκε το Ν “Nu” καθώς στα αγγλικά ακούγεται ως “new” αλλά ούτε και το Ξ (Xi) γιατί αποτελεί ένα συχνό επίθετο στην Κίνα.
Δεν γνωρίζουμε πόσες παραλλαγές μπορεί να υπάρξουν: η δημιουργία παραλλαγών είναι μια φυσική διαδικασία για τον ιό όπως κατ’ αντιστοιχία και για τον ιό της γρίπης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πρόκειται για έναν νέο ιό με τον οποίο δεν είχαμε έρθει σε επαφή και για τον οποίο δεν είχαμε αποκτήσει ανοσία. Όσο ο ιός πολλαπλασιάζεται και μεταδίδεται, η δημιουργία νέων παραλλαγών είναι πιο πιθανή.
Καθίσταται έτσι απαραίτητος ο εμβολιασμός για να ανακοπεί η φυσική εξέλιξη του ιού. Τα εμβόλια προφανώς πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλους αδιακρίτως και σε όλες τις χώρες.
- Υπάρχει πιθανότητα να διαφύγει από τους επιστήμονες, κάποια παραλλαγή του ιού;
Ναι, αυτό είναι πιθανό. Αν κάποια παραλλαγή χαρακτηρίζεται από μικρή ικανότητα μετάδοσης τότε θα εκλείψει και είναι πιθανό να μην ανιχνευτεί ποτέ. Επιπλέον, είναι σαφές πως δε γίνεται γονιδιωματική ανάλυση όλων των δειγμάτων που είναι θετικά στον ιό, αλλά επιλέγεται ένα αντιπροσωπευτικό υποσύνολο των θετικών δειγμάτων.
- Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον μας σε σχέση με τον covid-19; Θα καθιερωθεί ο εμβολιασμός ανάμεσα στα άλλα υποχρεωτικά εμβόλια, ή θα αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή;
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως ο εμβολιασμός έναντι του ιού SARS-CoV-2 θα καθιερωθεί σε ετήσια βάση και, παράλληλα, η νόσος COVID-19 θα αντιμετωπίζεται με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή όπως γίνεται σήμερα με τα μονοκλωνικά αντισώματα αλλά και άλλα φάρμακα που θα έχουν αναπτυχθεί στο μεταξύ.
- Συνδέεται η εμφάνιση ιών όπως ο SARS–CoV-2 με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως π.χ. η κλιματική αλλαγή;
Ιοί που προσβάλλουν τα ζώα έχει περιγραφεί και στο παρελθόν να μεταπηδούν στον άνθρωπο. Η γειτνίαση του ανθρώπου λόγω κλιματικής αλλαγής με οργανισμούς με τους οποίους παλιότερα δε συμβιούσε, μπορεί να προκαλεί τέτοια φαινόμενα.
- Τα εμβόλια mRNA αποτελούν το μέλλον στην αντιμετώπιση των ασθενειών; Πως σχολιάζετε τον σκεπτικισμό απέναντί τους, ακόμη και από μέλη της επιστημονικής κοινότητας;
Πρόκειται για την εφαρμογή μιας νέας τεχνολογίας στην παρασκευή εμβολίων και καθετί νέο μπορεί να προκαλέσει σκεπτικισμό όχι όμως όταν είναι καλά τεκμηριωμένο και δοκιμασμένο σε κλινικές δοκιμές όπως τα εν λόγω εμβόλια.
Επιπλέον, τα ερευνητικά δεδομένα αυξάνουν με ιλιγγιώδη ρυθμό: έτσι, ακόμη και οι εξειδικευμένοι επιστήμονες αναγνωρίζουν περιορισμούς στην τρέχουσα γνώση τους και συχνά διαφωνούν για την καλύτερη προσέγγιση σε ερωτήματα δημόσιας υγείας που, ούτως ή άλλως, είναι από τη φύση τους διεπιστημονικά. Αυτό δεν είναι παράδοξο. Ωστόσο, από την επιφύλαξη έως την καχυποψία και, πολύ περισσότερο, τη δοξασία υπάρχει τεράστια, αδικαιολόγητη απόσταση.
Από την εμπειρία που αποκομίσαμε με την COVID-19, διαφαίνεται η αδήριτη ανάγκη συντονισμένων δράσεων για ενίσχυση της εγγραματοσύνης ολόκληρης της κοινωνίας σε θέματα βιολογίας και υγείας. Αναφέρομαι στην εκπαίδευση σε πεδία της βιολογίας και της δημόσιας υγείας, όπως η παθογένεση και διασπορά μεταδιδόμενων νοσημάτων, οι συνέπειες μιας πανδημίας στην ανθρωπότητα, ακόμα και η ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά ζητήματα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την υγεία του ανθρώπου. Γνώσεις που σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων σε ατομικό επίπεδο, όπως ο εμβολιασμός, ενδυναμώνουν τους πολίτες κάθε ηλικίας και οδηγούν σε καλές πρακτικές και αποφάσεις για την υγεία τους.
- Ο ιός SARS–CoV-2 αποτελεί το μοναδικό αντικείμενο του ΙΝΕΒ αυτή τη στιγμή, ή τρέχουν παράλληλα και άλλες μελέτες;
Επιδίωξή μας στο ΙΝΕΒ (https://www.inab.certh.gr/) είναι να προάγουμε τη βασική έρευνα δίνοντας παράλληλα λύσεις σε σημαντικές κοινωνικές ανάγκες και σε ανάγκες του τελικού χρήστη σχετιζόμενες με την υγεία.
Το ΙΝΕΒ |ΕΚΕΤΑ είναι ένας κέντρο αριστείας στην Ιατρική Ακριβείας στον Καρκίνο. Συντονίζουμε το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία. Είμαστε κέντρο πιστοποίησης στην Ευρώπη για την ανάλυση βιοδεικτών στις αιματολογικές κακοήθειες και έχουμε διαπιστευτεί για τις διαγνωστικές μας υπηρεσίες. Η ερευνητική μας δραστηριότητα στοχεύει κυρίως στην αναγνώριση νέων θεραπευτικών στόχων, στη βελτίωση, την πρόληψη, την πρόγνωση και τη διάγνωση στο πεδίο του καρκίνου.
Για το σκοπό αυτό συμμετέχουμε σε μεγάλα επιστημονικά δίκτυα και συνεργαζόμαστε με δημόσιους και κρατικούς φορείς αλλά και τη φαρμακοβιομηχανία ενώ ασχολούμαστε με την εκπαίδευση νέων επιστημόνων.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
