Ο εικαστικός καλλιτέχνης Αναστάσης Στρατάκης μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Περικλή Βλάχο για το Kottage, την πλατφόρμα φιλοξενίας δράσεων σχετικά με τη σύγχρονη τέχνη και το design, που έχει ιδρύσει μαζί με την αρχιτέκτονα Χριστίνα Τζέκου, για την θέση της πολιτικής και της ιστορίας στο έργο του, αλλά και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι καλλιτέχνες λόγω της πανδημίας και τις περιορισμένες δυνατότητες που τους προσφέρει η Θεσσαλονίκη.
Πώς λειτουργεί ένας καλλιτέχνης εν μέσω πανδημίας; Τι προβλήματα αντιμετωπίζει;
Tα προβλήματα που προέκυψαν κατά τα τελευταία δύο χρόνια είναι αρκετά και πολύπλευρα. Κυρίως όμως εντοπίζονται στην αδυναμία διοργάνωσης εκθέσεων και αντίστοιχων δράσεων οι οποίες βασίζονται στη φυσική παρουσία, έχοντας ως αποτέλεσμα μεγάλο αριθμό αναβολών επ’ αορίστου ή ακυρώσεων, και κατ’ επέκταση την επικράτηση ενός κλίματος αβεβαιότητας. Αυτό αρχικά οδήγησε τον καλλιτεχνικό κόσμο στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, κυρίως μέσω του διαδικτύου — κάτι που μέχρι στιγμής έχει δώσει ενδιαφέροντα αποτελέσματα, αλλά που σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορούσε ποτέ να αντικαταστήσει τη φυσική επαφή. Παράλληλα, κρίσεις όπως αυτή φέρνουν πάντοτε στην επιφάνεια σημαντικά προϋπαρχοντα ζητήματα, όπως η αδιάφορη στάση του κράτους απέναντι στον σύγχρονο πολιτισμό.
Αναστάσης Στρατάκης, Colour restoration of the Olympic torch lighting ceremony, during the Greek military Junta (1967) (στιγμιότυπο), 2016–18, φιλμ 16 mm μεταφερμένο σε ψηφιακό βίντεο, επιχρωματισμός στο χέρι και ψηφιακό animation, χρώμα, χωρίς ήχο, 2’ 9” σε λούπα Αναστάσης Στρατάκης, Χωρίς Τίτλο (Memorial #2), 2013–14, χώμα και επιγραφή σε μάρμαρο, διαστάσεις μεταβλητές Αναστάσης Στρατάκης, Athens, 18 October 1944 (as seen from one step to the left and one step to the right), 2016–17, κάρβουνο και γραφίτης σε χαρτί, 70 × 85 cm έκαστο.
Έχετε δημιουργήσει την πλατφόρμα Kottage. Μιλήστε μας για αυτή.
Ιδρύσαμε το Kottage το 2020 με τη Χριστίνα Τζέκου, αρχιτέκτονα, επιμελήτρια και μουσειολόγο. Έχοντας ως βάση τη Θεσσαλονίκη, φιλοξενεί δράσεις σχετικά με τη σύγχρονη τέχνη και το design, όπως εκθέσεις, ομιλίες, συζητήσεις, προβολές κ.ά. — στον χώρο μας αλλά κι εκτός αυτού, όπως επίσης και διαδικτυακά. Ακόμη, έχουμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, αλλά και μία εκδοτική δραστηριότητα με αντικείμενο τη δημιουργία κι έκδοση βιβλίων καθώς και πολλαπλών έργων καλλιτεχνών σε έντυπη και ψηφιακή μορφή, έχοντας μόλις κυκλοφορήσει την πρώτη μας έντυπη έκδοση με τίτλο TheSundayCook — μία μεταφορά της ομώνυμης online δράσης μας του 2020, κατά την οποία απευθυνθήκαμε σε Έλληνες εικαστικούς ζητώντας τους να μοιραστούν μαζί μας από μία συνταγή μαγειρικής η οποία να σχετίζεται κατά κάποιον τρόπο με το έργο τους. Ήταν ένα project που γεννήθηκε εν μέσω της καραντίνας, με σκοπό αφ’ ενός να αποτελέσει εκείνες τις αβέβαιες μέρες μία αφορμή για διαμεσολαβημένη επικοινωνία, μέσω του φαγητού, και αφ’ ετέρου να ερευνήσει τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ των πεδίων μαγειρικής και τέχνης. Πλέον το υλικό αυτό συγκεντρώνεται υπό τη μορφή έντυπου βιβλίου, συνοδευόμενο από νέα θεωρητικά κείμενα, συνεντεύξεις συντελεστών, chefs κ.ά. (περισσότερα στο: kottageprojekts.com/tsc2020book). Παράλληλα με τα παραπάνω, λειτουργούμε κατά βάση ως δημιουργικό γραφείο με βασικά αντικείμενα τη γραφιστική και την αρχιτεκτονική, προσεγγίζοντας το design ολιστικά και με την ίδια διατομεακή λογική, αναζητώντας συνεπώς πάντοτε σχέσεις όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με την τέχνη και την εικαστική σκέψη.
Το έργο σας εκτός από τη ζωγραφική και το σχέδιο περιλαμβάνει και τη φωτογραφία, τις εγκαταστάσεις, τη νέα τεχνολογία. Υπάρχει κάποιο μέσο το οποίο προτιμάτε και σας εκφράζει καλύτερα ως καλλιτέχνη;
Το μέσο που χρησιμοποιώ κατά βάση στην καλλιτεχνική μου δουλειά παραμένει πάντοτε το σχέδιο, το οποίο όμως προσεγγίζω πρωτίστως εννοιολογικά, όχι μόνο ως εργαλείο αλλά και ως αντικείμενο μελέτης, το ίδιο. Έχει επομένως να κάνει με μία ευρύτερη ιδέα γύρω από το τι είναι το σχέδιο και τι μπορεί να εννοηθεί ως τέτοιο — κάτι που πράγματι με έχει οδηγήσει να δουλέψω κατ’ αυτήν τη λογική με κάποιες μορφές φωτογραφίας, video και άλλα ψηφιακά μέσα, ενώ βεβαίως συνδέεται άρρηκτα και με τη δουλειά μου ως designer.
Χρησιμοποιείτε αναφορές στην Ιστορία αλλά και στη σύγχρονη επικαιρότητα, ενώ σας απασχολεί και η πολιτική, πεδία που ίσως φοβίζουν άλλους καλλιτέχνες. Μιλήστε μας για αυτήν την πλευρά του έργου σας.
Προσωπικά, ακόμη κι αν στο έργο μου διαπραγματεύομαι συχνά ιστορικά ζητήματα, στόχος μου δεν είναι η αναγνώριση της ιστορικής μνήμης ή μία ιστορική αποκατάσταση αλλά το να διαπραγματευτώ μέσω του παρελθόντος ζητήματα που μας απασχολούν σήμερα, ή μέχρι και σήμερα. Όσον αφορά την πολιτική του διάσταση, θεωρώ πως ενυπάρχει έστω ακούσια σε κάθε μας πράξη, πόσο μάλλον σε ένα έργο τέχνης το οποίο κατά κανόνα στερείται χρηστικότητας. Προτιμώ λοιπόν να το εξετάζω συνειδητά, εκφράζοντας όχι απαραιτήτως πολιτικές θέσεις και προτάσεις αλλά περισσότερο ερωτήματα, αναθεωρήσεις κι επαναδιαπραγματεύσεις.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες επιρροές στο έργο σας;
Η έντονη εμμονικότητά μου ως χαρακτήρας, αλλά και η επαφή μου με άλλα πεδία όπως η Φιλοσοφία, η Ιστορία ή η Φυσική.
Αναστάσης Στρατάκης, Secret School (από τη σειρά «Ubi nunc»), 2013, γραφίτης σε χαρτί, 3.7 × 4 cm Αναστάσης Στρατάκης, A state of flowers as defined by the observer Nicolaos Gysis, as defined by the observer Anastasis Stratakis, 2019, γραφίτης και ακρυλική μελάνη σε χαρτί, 58 × 42 cm
Πόσο εύκολο είναι για έναν εικαστικό καλλιτέχνη να ζει και να δημιουργεί στην Θεσσαλονίκη; Υπάρχει ζωτικός χώρος που να ευνοεί την καλλιτεχνική δημιουργία;
Για κάποιον που θέλει να είναι μέσα στα πράγματα και δεν βλέπει τον εαυτό του σαν ρομαντικό ερημίτη, όχι ιδιαίτερα μιας και το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των σύγχρονων εικαστικών δράσεων της Ελλάδας πραγματοποιείται στην Αθήνα. Η Θεσσαλονίκη παράγει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο όμως κινείται σε μεγάλο βαθμό είτε προς την Αθήνα είτε προς το εξωτερικό, με αποτέλεσμα να μην έχει ως πόλη τη δυναμικότητα και την κινητικότητα που θα μπορούσε, ενώ γενικά απουσιάζει η ανεξάρτητη ιδιωτική πρωτοβουλία η οποία θα μπορούσε να βελτιώσει την κατάσταση. Αυτό είναι ένα από τα κεντρικά ζητήματα στα οποία εστιάζουμε στο Kottage: να δημιουργήσουμε οι ίδιοι τις δράσεις τις οποίες θα θέλαμε να δούμε στην πόλη, ενώ ακόμη μας ενδιαφέρει η σύμπραξη με χώρους και ομάδες με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές ιδέες και βλέψεις, με σκοπό τη συγκρότηση ενός δημιουργικού πυρήνα με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
Ποια είναι τα πλάνα σας για το 2022;
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, το πρώτο και αμεσότερο είναι η παρουσίαση του SundayCook στη Θεσσαλονίκη, την οποία είχαμε προγραμματίσει για τα Χριστούγεννα και αναβάλλαμε για το 2022. Η δράση θα περιλαμβάνει μία παρουσίαση της έκδοσης, η οποία θα διατίθεται προς πώληση — καθώς και την επιτόπια εκτέλεση μίας πρωτότυπης συνταγής από τον Ελληνοπαλαιστινιοιορδανό chef Βασίλη Χαμάμ, σχεδιασμένη ειδικά για την περίσταση και σε άμεσο διάλογο με τις ιδέες και το περιεχόμενο του project, η οποία θα σερβίρεται στο κοινό. Περισσότερα θα ανακοινωθούν σύντομα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
