του Δημήτρη Κάτσακα
Τουλάχιστον 40 από τους 49 δορυφόρους που εκτόξευσε την περασμένη εβδομάδα η SpaceX για το σύστημα δορυφορικού Διαδικτύου Starlink καταστράφηκαν λόγω γεωμαγνητικής καταιγίδας, η οποία προκλήθηκε από μία μεγάλη ηλιακή έκλαμψη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε την Τρίτη στον ιστότοπο της εταιρείας, οι δορυφόροι επλήγησαν την περασμένη Παρασκευή, 4 Φεβρουαρίου, μία ημέρα αφότου τέθηκαν σε προκαταρκτική «χαμηλή» τροχιά περίπου 210 χιλιόμετρα μακριά από τη Γη.
Η εκτόξευση των δορυφόρων με έναν πύραυλο Falcon 9 της SpaceX από το διαστημικό κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα των ΗΠΑ, συνέπεσε χρονικά με την προειδοποίηση που εξέδωσε την περασμένη Τετάρτη και την Πέμπτη το αμερικανικό Κέντρο Πρόγνωσης Διαστημικού Καιρού για επικείμενη γεωμαγνητική καταιγίδα.
Αυτό είναι άνευ προηγουμένου, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω
Η προειδοποίηση ανέφερε πως στις 29 Ιανουαρίου ανιχνεύθηκε μία μεγάλη ηλιακή έκλαμψη — έκρηξη ηλιακού πλάσματος και εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας — και ήταν πιθανόν η ηλιακή καταιγίδα να φθάσει στη Γη από την 1η Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η γεωμαγνητική καταιγίδα αναμενόταν να επηρεάσει τη Γη μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου, αν και αποδυναμωμένη.
Σύμφωνα με τη SpaceX, η ταχύτητα και η σφοδρότητα της ηλιακής καταιγίδας ανέβασε τη θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα της Γης, αυξάνοντας έτσι την ατμοσφαιρική πυκνότητα στο χαμηλό ύψος τροχιάς των δορυφόρων, προκαλώντας ουσιαστικά έντονη τριβή ή έλξη που εξουδετέρωσε τουλάχιστον 40 δορυφόρους.
Οι χειριστές του Starlink προσπάθησαν να θέσουν τους δορυφόρους σε διαφορετική τροχιά «ασφαλούς λειτουργίας» (safe-mode) για να ελαχιστοποιήσουν την έλξη, αλλά οι προσπάθειες αυτές απέτυχαν στις περισσότερες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να εισέλθουν σε χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας όπου κάηκαν, σύμφωνα με την SpaceX.
«Αυτό είναι άνευ προηγουμένου, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω», δήλωσε ο Τζόναθαν ΜακΝτάουελ, αστροφυσικός του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, στο πρακτορείο Reuters. Όπως είπε, ήταν η πρώτη φορά που άκουγε για προβλήματα σε δορυφόρους εξαιτίας της αύξησης της ατμοσφαιρικής πυκνότητας από μία ηλιακή καταιγίδα, αντί της ίδιας της υψηλής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Η εταιρεία αεροδιαστημικής τεχνολογίας SpaceX, με έδρα το Λος Άντζελες, ιδρύθηκε από τον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ. Από το 2019 έχει θέσει εκατοντάδες μικρούς δορυφόρους σε τροχιά γύρω από τη Γη, στο πλαίσιο της υπηρεσίας Starlink του Μασκ για ευρυζωνική σύνδεση στο διαδίκτυο. Η εταιρεία οραματίζεται να επιτύχει τη δημιουργία ενός «αστερισμού» από 12.000 δορυφόρους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
