Ο Πρόεδρος του Εμπορικού-Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Ιωάννης Μασούτης, και ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Μακεδονίας Βασίλης Γεωργιάδης, μιλάνε στο SPEAKNEWS για την οικονομική ανασφάλεια που επιφέρει διεθνώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, και για τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται.
Συνεντεύξεις: Έλενα Χελβατζόγλου
Ιωάννης Μασούτης, Πρόεδρος Εμπορικού-Βιομηχανικού Επιμελητηρίου
Τι σημαίνει ο πόλεμος στην Ουκρανία για την οικονομία της Ελλάδας; Πώς επηρεάζει αυτή τη στιγμή τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Οι ελληνικές επιχειρήσεις λειτουργούν εδώ και χρόνια, κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, αντιμετωπίζοντας διαδοχικές κρίσεις. Ακόμα και πριν το ξεκίνημα της πανδημίας, προσπαθούσαν ακόμη να καλύψουν τις απώλειες, από τη δεκαετή οικονομική κρίση που είχε προηγηθεί. Τους τελευταίους μήνες, έχοντας εξαντλήσει σχεδόν κάθε περιθώριο αντοχής, αγωνίζονται ενάντια σε ένα πρωτοφανές κύμα ανατιμήσεων στην ενέργεια, στις πρώτες ύλες και σε βασικά αγαθά.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήρθε για να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα, εντείνοντας την ενεργειακή κρίση και εκτοξεύοντας τον πληθωρισμό. Το κόστος της ενέργειας γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο για τις επιχειρήσεις, ενώ η πίεση στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών έχει άμεση επίπτωση στους τζίρους.
Ειδικότερα, τι σημαίνει ο πόλεμος για την αγορά, το εμπόριο, τις συναλλαγές με το εξωτερικό, τις εισαγωγές-εξαγωγές και πόσο επηρεάζει τη γενικότερη εικόνα της οικονομίας;
Οι επιπτώσεις του πολέμου αγγίζουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό όλους τους κλάδους. Η επιδείνωση της ενεργειακής κρίσης και η επιτάχυνση του πληθωρισμού προκαλούν συνολικό σοκ στην οικονομία. Πλήττουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, παγώνουν την επενδυτική δραστηριότητα και αναπόφευκτα επιβραδύνουν το ρυθμό ανάπτυξης φέτος. Επιμέρους επιπτώσεις αναμένουμε στη βιομηχανία εξαιτίας της ανόδου της τιμής των πρώτων υλών και της αναταραχής στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, στον τουρισμό και στο εμπόριο. Παρά το ότι οι εξαγωγές της Ελλάδας στην Ουκρανία και τη Ρωσία κυμαίνονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, το πλήγμα θα είναι ισχυρό για πολλές επιχειρήσεις κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες έχουν αναπτύξει δραστηριότητα στις χώρες αυτές.
Τι επιπτώσεις θα έχει ο πόλεμος Ουκρανίας – Ρωσίας στον τουρισμό, ένα μέρος των εσόδων του οποίου προέρχεται από τις εισροές Ρώσων επισκεπτών;
Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να κάνουμε ακριβείς προβλέψεις. Θα υπάρξει σαφώς απώλεια όσον αφορά τις εισροές Ρώσων και Ουκρανών επισκεπτών, που θα επηρεάσει κυρίως συγκεκριμένους προορισμούς και πρακτορεία που είχαν συνδέσει τη δραστηριότητά τους με τις αγορές αυτές. Ωστόσο, η συνολική εικόνα για φέτος παραμένει θετική. Εφόσον η κατάσταση στην Ουκρανία εξομαλυνθεί και επανέλθουν σε συνθήκες κανονικότητας οι ευρωπαϊκές οικονομίες, μπορούμε να ελπίζουμε σε μια ακόμα καλή χρονιά, ως προς την τουριστική κίνηση.
Πως μπορεί η ελληνική κυβέρνηση σε συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ να αντεπεξέλθουν στην κατάσταση αυτή;
Είναι απαραίτητο στη φάση αυτή να υπάρξουν στοχευμένες παρεμβάσεις για την προστασία των επιχειρήσεων και των πολιτών, από τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων. Ακούσαμε με ικανοποίηση τις σχετικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού και αναμένουμε στις επόμενες μέρες να δούμε το πρόσθετο πακέτο στήριξης, που σχεδιάζει η κυβέρνηση.
Η κρίση αυτή, όμως, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς γενναίες αποφάσεις και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συμφωνήσει σε λύσεις ανάλογες με τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης, για τη διαχείριση των συνεπειών της πανδημίας. Χρειάζεται να δημιουργήσει νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για τα κράτη – μέλη, ώστε να μπορέσουν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τις κοινωνίες και ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους. Είναι, επίσης, απαραίτητο η Ευρώπη να σχεδιάσει την επόμενη μέρα της ενέργειας. Με διαφοροποίηση των πηγών και με κοινές προμήθειες στο φυσικό αέριο, ώστε να πετύχει καλύτερες τιμές για όλα τα κράτη – μέλη.
Βασίλης Γεωργιάδης, Πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου Κ. Μακεδονίας:
Τι σημαίνει ο πόλεμος στην Ουκρανία για την οικονομία της Ελλάδας; Πώς επηρεάζει αυτή τη στιγμή τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Η εισβολή Ρωσίας στην Ουκρανία έχει φέρει ήδη τεκτονικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία και τις σχέσεις μεταξύ των κρατών, οι οποίες θα κλιμακωθούν τους επόμενους μήνες. Βρισκόμαστε ακόμα μέσα στη «δίνη» των γεγονότων, επομένως είναι πρώιμο να μιλάμε με βεβαιότητα για τις επιπτώσεις του πολέμου στην οικονομία της Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι θα υπάρξει μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους, το βλέπουμε ήδη άλλωστε, το οποίο μοιραία θα επηρεάσει τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και τα νοικοκυριά.
Ειδικότερα, τι σημαίνει ο πόλεμος για την αγορά, το εμπόριο, τις συναλλαγές με το εξωτερικό, τις εισαγωγές-εξαγωγές και πόσο επηρεάζει τη γενικότερη εικόνα της οικονομίας;
Η Ελλάδα διατηρεί περιορισμένες εμπορικές συναλλαγές με τη Ρωσία, οι οποίες μάλιστα έχουν μειωθεί την τελευταία δεκαετία, λόγω κυρώσεων της ΕΕ. Το 80% του εμπορίου αφορά εισαγωγές σε ενέργεια, φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Το εμπορικό ισοζύγιο είναι βαριά ελλειμματικό και οι εξαγωγές μας, αν και όχι ιδιαίτερα σημαντικές, αφορούν δυστυχώς κυρίως επιχειρήσεις της βόρειας Ελλάδας.
Τι επιπτώσεις θα έχει ο πόλεμος Ουκρανίας – Ρωσίας στον τουρισμό, ένα μέρος των εσόδων του οποίου προέρχεται από τις εισροές Ρώσων επισκεπτών;
Ίσως είναι ευτύχημα στην προκειμένη συγκυρία το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας φθίνουν. Όπως ανέφερα και προηγουμένως, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Σύμφωνα με το γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων της Μόσχας, το 2013 επισκέφθηκαν τη χώρα μας 1,35 εκατομμύρια Ρώσοι τουρίστες. Ο αριθμός αυτός το 2019 ήταν 583 χιλιάδες, ενώ το 2020 μας επισκέφθηκαν 26 χιλιάδες τουρίστες. Πρόκειται για μόλις 0,35% των εισερχόμενων τουριστών στην Ελλάδα. Καταλαβαίνει εύκολα λοιπόν κανείς, ότι το «κενό» που θα δημιουργηθεί στην εγχώρια αγορά από την απώλεια ρωσικού τουρισμού δεν είναι τελικά τόσο δυσαναπλήρωτο. Είναι στο χέρι μας να αυξήσουμε την εξωστρέφεια του ελληνικού τουρισμού, να προωθήσουμε το τουριστικό μας προϊόν και να προσελκύσουμε επισκέπτες από νέες αγορές.
Πως μπορεί η ελληνική κυβέρνηση σε συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ να αντεπεξέλθουν στην κατάσταση αυτή;
Το μεγάλο αγκάθι το προσεχές διάστημα αφορά την ενεργειακή κρίση που θα βιώσει η Γηραιά ήπειρος, λόγω της ενεργειακής της εξάρτησης από τη Ρωσία. Πρόκειται για πρόβλημα που απαιτεί ενιαία, ευρωπαϊκή αντιμετώπιση και λύση. Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες σε ορυκτά καύσιμα από αγορές εκτός Ρωσίας, αλλά και να δημιουργήσουν νέες εμπορικές διαδρομές για τα προϊόντα τους. Παράλληλα, πρέπει να προχωρήσουν ακόμα πιο γοργά οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, προκειμένου να καταστεί η ΕΕ μακροπρόθεσμα ενεργειακά αυτάρκης ως ήπειρος. Η χώρα μας δυστυχώς συγκαταλέγεται στους ουραγούς της Ευρώπης στο ζήτημα των ΑΠΕ, λόγω συγκεκριμένων συντεχνιών και πολιτικών ομάδων που έβαζαν και βάζουν τεχνητά εμπόδια σε κάθε σχετική επένδυση. Ας ελπίσουμε ότι μετά τις τελευταίες εξελίξεις θα προχωρήσουν οι επενδύσεις αυτές, έτσι ώστε να μειωθεί το ενεργειακό κόστος για τους πολίτες της χώρας, επιχειρηματίες και νοικοκυριά. Η πανδημία αποτέλεσε καταλύτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Ας αποτελέσει ο πόλεμος καταλύτη για τον ενεργειακό μας μετασχηματισμό.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.