Η επισιτιστική κρίση που αναμένεται παγκοσμίως, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, προκαλεί ανησυχία στις αρχές των κρατών, τους μεγάλους ή και μικρούς παραγωγούς, τους εμπόρους, αλλά και στους απλούς καταναλωτές.
Η άνοδος των τιμών σε βασικά προϊόντα σε συνδυασμό με τους προβληματισμούς για την επάρκεια των πρώτων υλών όπως το σιτάρι, δείχνουν ότι έρχονται αλλαγές στον παγκόσμιο διατροφικό χάρτη. Για τις αλλαγές αυτές μιλάει στο speaknews.gr ο Δημήτρης Κουρέτας, Καθηγητής Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών – Τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Πρόεδρος στο Τομεακό Συμβούλιο Έρευνας της Αγροτεχνολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας.
Κύριε Κουρέτα, ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει το διατροφικό χάρτη παγκοσμίως;
Ναι τον αλλάζει, και βάζει σε μεγεθυντικό φακό τα προβλήματα διαφόρων χωρών οι οποίες είναι εξαρτημένες από κάποια προϊόντα. Παραδείγματος χάρη η Ελλάδα η οποία έχει μεγάλη εξάρτηση από ορισμένα προϊόντα τα οποία παράγονται στην Ουκρανία, όπως είναι το μαλακό σιτάρι που φτιάχνουμε το ψωμί, και το ηλιέλαιο, και κάποιες ζωοτροφές. Παρόλο που η Ελλάδα δεν έχει σε γενικές γραμμές πρόβλημα στην αυτάρκεια, είναι αυτάρκης στα ψάρια, στο ελαιόλαδο, τα φρούτα,στα αυγά, στο κατσικίσιο, στο πρόβειο κρέας, στις ελιές,δηλαδή σε βασικά συστατικά. Αλλά έχει ελλείψεις μεγάλες στο μαλακό σιτάρι που φτιάχνει το ψωμί, στο αγελαδινό γάλα και στο βόειο κρέας.
Σε αυτά που είναι σημαντικά έχει έλλειψη, και στο χοιρινό κρέας. Και αυτά είναι προβλήματα τα οποία στηρίζονται στις κακές πολιτικές των τελευταίων 30-40 ετών, δεν είναι τωρινά. Επομένως το πρόβλημα στην Ουκρανία βάζει σε ένα μεγάλο ας πούμε μεγεθυντικό φακό τα προβλήματα διαφόρων χωρών, και της Ελλάδος και άλλων χωρών. Φανταστείτε το εξής. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας αγόραζαν πριν την κρίση μαλακό σιτάρι από την Ουκρανία 170 € τον τόνο. Αυτή τη στιγμή αγοράζουν από τη Βουλγαρία 440 € τον τόνο. Και στην Βουλγαρία υπάρχει πίεση να κλείσει τις εξαγωγές προς την Ελλάδα, επειδή θέλει να κάνει εθνικό απόθεμα σε σιτάρι.
Δεν ξέρουμε αν θα γίνει έτσι, αλλά μπορεί και να γίνει. Φανταστείτε τότε ότι θα αναγκαστεί η Ελλάδα να φέρει σιτάρι από την Αμερική, το οποίο θα κάνει περίπου 40 μέρες να έρθει, και ένα φορτίο 30 χιλιάδων τόνων να το πληρώσει 700€ τον τόνο! Φανταστείτε τώρα ότι το ψωμί έχει πάει από 70 λεπτά 1,20, μπορεί να πάει ενδεχομένως και ενάμιση ευρώ το μισό κιλό πολύ γρήγορα, και θα βρεθούμε μπροστά σε μεγάλες ανακατατάξεις και αυξήσεις που έχουν να κάνουν με πολλά αγροτικά προϊόντα, επειδή τα γεωργικά εφόδια, οι ζωοτροφές, το ηλιέλαιο και το μαλακό σιτάρι που είναι πολύ σημαντικά προϊόντα θα έχουν έλλειψη και θα ακριβύνουν. Επομένως αυτό το πράγμα αλλάζει την ελληνική πραγματικότητα και την παγκόσμια πραγματικότητα.
Στην Ελλάδα ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος; Οιμεγάλες αυξήσεις στις τιμές ή οι ελλείψεις στα προϊόντα;
Τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν βάλει πλαφόν πριν από μερικές μέρες στις πωλήσεις στο αλεύρι γιατί δεν ξέρουν τι θα γίνει. Ιδίως αν αυτή τη στιγμή η Βουλγαρία όντως κάνει πράξη την πρόθεσή της για εθνικό απόθεμα. Δηλαδή υπάρχει ένα ενδεχόμενο να υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα που μπορεί να οδηγήσει και σε έλλειψη για κάποιο διάστημα.
Δεν το ξέρει κανείς ακόμη αυτό, αλλά εν πάση περιπτώσει η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν έχει εθνικό απόθεμα σε μαλακό σιτάρι. Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να είχε δημιουργήσει ένα εθνικό απόθεμα, όχι τώρα, τα τελευταία χρόνια θα έπρεπε να το έχει κάνει αυτό το πράγμα και δεν το έχει κάνει. Αυτό είναι ένα πρόβλημα. Επομένως ναι, μπορεί να έχουμε και ελλείψεις, αυξήσεις έχουμε ήδη, και μάλιστα σε συνδυασμό με την ενέργεια η οποία έχει αυξηθεί πάρα πολύ, πιστεύω ότι θα ζήσουμε πολύ δύσκολα πράγματα το επόμενο διάστημα.
Θα μπορούσε η Ευρώπη, όπως έκανε τα τελευταία δύο χρόνια με την στον τομέα της Υγείας, να καλύψει τις ανάγκες των κρατών μελών της, να βρει λύσεις;
Δεν ξέρω πως σκέφτονται στην Ευρώπη. Φανταστείτε ότι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία λιγότερο, δίνουν στη Ρωσία το ένα τρίτο των οπλικών συστημάτων τα οποία τα αγοράζει η Ρωσία και χρειάζεται. Και τώρα κλαίνε για τον πόλεμο. Ζούμε σε μια πραγματικότητα την οποία δεν μπορεί να την ερμηνεύσεις εύκολα. Για μένα όλα αυτά τα πράγματα δείχνουν το αδιέξοδο στο οποίο έχει έρθει η παγκόσμια πολιτική. Ένα κομμάτι είναι τα όπλα. Ένα κομμάτι είναι η αγροδιατροφική αυτάρκεια η οποία θα μας ταλαιπωρήσει αρκετά το επόμενο διάστημα. Θα ξεκινήσει τώρα, αλλά κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς θα γίνει αυτή η κατάσταση. Για παράδειγμα βομβαρδίστηκε ένα μεγάλο εργοστάσιο παραγωγής αμμωνίας στην Ουκρανία. Δεν ξέρουμε τι επιπτώσεις θα έχει αυτό, ακόμα και στην Ελλάδα. Δηλαδή γίνονται πράγματα τα οποία δεν μπορούμε να τα εκτιμήσουμε.
Η σύγκρουση αυτή που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ουκρανία επηρεάζει γενικότερα το μέλλον της γεωργίας και ιδίως επί ευρωπαϊκού εδάφους; Ή είναι κάτι το οποίο θα μπορέσουμε να το αντιπαρέλθουμε.
Επηρεάζει πάρα πολύ γιατί η Ουκρανία παράγει περίπου το ένα τρίτο κυρίως του μαλακού σιταριού όλης της γης. Καταλαβαίνετε ότι είναι μεγάλο το πρόβλημα και δεν ξέρω πώς θα μπορέσει να καλυφθεί. Θα υπάρχουν ανακατατάξεις μεγάλες. Δηλαδή αυτή η κρίση στην Ουκρανία κανείς δεν ξέρει πώς θα τελειώσει και τι ακριβώς θα συμβεί δεν το γνωρίζουμε. Για μένα θα υπάρχουν μεγάλα προβλήματα στο μέλλον από αυτόν τον πόλεμο. Όποτε τελειώσει και πώς θα εξελιχθεί.
Σε ένα σενάριο που τελειώνει άμεσα αυτός ο πόλεμος, πόσο γρήγορα θα μπορούσαν να λυθούν τα προβλήματα σε σχέση με την αγροτική παραγωγή,ώστε επανέλθει μια κανονικότητα;
Φανταστείτε ότι τώρα έχουν καταστραφεί πάρα πολλές υποδομές στην Ουκρανία και επίσης έχουν εγκαταλείψει τη χώρα περίπου 10 εκατομμύρια Ουκρανοί. Το ένα τέταρτο του πληθυσμού, αυτό δεν είναι μικρό. Πώς θα δημιουργηθούν ξανά συνθήκες εργασίας για να λειτουργήσει αυτή η χώρα; Δεν νομίζω ότι εύκολα μπορεί κανείς να προβλέψει τι ακριβώς θα γίνει.
Θα συμβουλεύατε κάτι τον καταναλωτή;
Εγώ θα συμβούλευα τον καταναλωτή να αρχίσει να κάνει το δικό του απόθεμα, όσο μπορεί, και να αρχίσει να σκέφτεται τρόπους, ούτως ώστε να αξιοποιήσει τις γνώσεις που είχε, και να μην παίρνει τα έτοιμα φαγητά.
Δηλαδή το γεγονός ότι δεν έχουμε άσπρο αλεύρι. Ωραία! Θα μπορούσε ο καταναλωτής να στραφεί σε άλλου είδους άλευρα; Να αρχίσει να το σκέφτεται, να αρχίσει να ζυμώνει. Και δεύτερον: όλα αυτά τα εφόδια τα οποία λείπουν, τα αγροτικά, όπως και οι ζωοτροφές, αυτό θα δημιουργήσει μια τελείως διαφορετική κατάσταση και θα ευνοήσει καλλιέργειες ζώων τα οποία δεν θα είναι οικόσιτα, θα ζουν έξω. Αυτό θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε; Θα λείψουν οι ζωοτροφές, και σε αγελάδες, και σε χοιρινά, και στα κοτόπουλα και στα πρόβατα.
Χρειάζεται μια ολόκληρη συζήτηση, μια στρατηγική. Πως θα μπορέσεις να αντιμετωπίσεις τις ελλείψεις σε αυτά τα προϊόντα; Τι θα κάνεις; Θα τα αντικαταστήσεις με κάποια άλλα; Θα συστήσεις στους ανθρώπους να τρώνε άλλα πράγματα; Ποια είναι αυτά; Πως θα ισορροπήσει το διαιτολόγιο ενός ανθρώπου που έχει συνηθίσει σε άλλα πράγματα;
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
