Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων και Ε.Ε. της Νέας Δημοκρατίας
Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων
Ο Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου, μιλάει στο SPEAKNEWS για τις συνεχιζόμενες θηριωδίες της Ρωσίας στην Ουκρανία, που απομακρύνουν την πιθανότητα κάποιας λύσης και οδηγούν στη δημιουργία ενός νέου status quo για τον πλανήτη, και για την ενεργειακή κρίση και το συνεπακόλουθο οικονομικό σοκ που βαραίνει τους ευρωπαίους πολίτες, στο οποίο θα πρέπει όπως τονίζει να δοθεί πανευρωπαϊκή λύση.
Κύριε Χατζηβασιλείου, διανύουμε τον δεύτερο μήνα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι εικόνες ειδικά από την Μπούχα και την Μαριούπολη δείχνουν τουλάχιστον ότι δεν μπορούμε να αισιοδοξούμε για μία άμεση λύση. Βλέπετε διέξοδο σε αυτή την κρίση και αν ναι με ποιόν τρόπο εσείς κρίνετε μπορεί να γίνει αυτό.
Είναι αλήθεια ότι οι εικόνες με τις θηριωδίες που είδαμε από την Μπούχα αλλά και τις υπόλοιπες περιοχές της Ουκρανίας, δείχνουν ότι η κατάσταση δυσκολεύει και ότι αυτή η επιλογή των Ρώσων δυσχεραίνει την διαδικασία για την εξεύρεση ενός αναγκαίου συμβιβασμού ανάμεσα στις δύο πλευρές. Το πρόβλημα είναι ότι αναζητούν οι δύο πλευρές μία διέξοδο αξιοπρέπειας και αυτό βαραίνει περισσότερο τη Ρωσία, που είναι και η επιτιθέμενη πλευρά.
Πρέπει λοιπόν να βρεθεί μια διέξοδος αξιοπρέπειας που να ικανοποιεί, μάλλον που να δικαιολογεί, την αιτία της εισβολής πρωτίστως στο εσωτερικό ακροατήριο εντός Ρωσίας. Δυστυχώς δεν φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ για την ώρα, οι δύο πλευρές έχουνε μία πρώτη σύγκλιση σε μία σειρά από ζητήματα, αλλά από ότι φαίνεται στις ουσιαστικές διαφορές δεν υπάρχει ακόμα η χρυσή τομή που θα μας επιτρέψει να είμαστε αισιόδοξοι.
Από τη μία πλευρά έχουμε την σθεναρή αντίσταση του ουκρανικού λαού και από την άλλη έχουμε τα εγκλήματα τα οποία έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Η συνθηκολόγηση μπορεί να υπάρξει ως θέμα συζήτησης στο τραπέζι;
Η συνθηκολόγηση πρέπει να υπάρχει στο τραπέζι σε κάθε εμπόλεμη κατάσταση. Διότι αργά η γρήγορα κάποια στιγμή οι μάχες θα ολοκληρωθούν. Έτσι λοιπόν εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Από την μία η Ουκρανία φαίνεται να αποδέχεται την μη ενσωμάτωση της στο ΝΑΤΟ και από την άλλη η Ρωσία να μη βάζει εμπόδια στον ευρωπαϊκό δρόμο της Ουκρανίας, δηλαδή στη μελλοντική της ευρωπαϊκή ενσωμάτωση. Ταυτόχρονα όμως έχουμε τη μεγάλη διαφορά.
Η Ρωσία ζητάει από την Ουκρανία να αναγνωρίσει τον εδαφικό ακρωτηριασμό της, πρωτίστως για την Κριμαία την οποία η Ρωσία ελέγχει ντε φάκτο από το 2014, και δευτερευόντως για τις ανατολικές επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Το ζήτημα είναι ότι πολύ δύσκολα μια ουκρανική ηγεσία θα δεχθεί χωρίς συγκεκριμένα ανταλλάγματα ασφαλείας κάτι τέτοιο. Γι αυτό λοιπόν και είναι δύσκολη κάποια συνθηκολόγηση, αλλά όχι απίθανη.
Ξαφνικά βλέπουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση όπως την γνωρίζαμε μέχρι σήμερα από το κομμάτι της οικονομίας και της ενσωμάτωσης των αγορών, να σκέφτεται να γίνει παίκτης και όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο. Πόσο δύσκολο αυτό είναι για την Ευρώπη;
Η αλήθεια είναι ότι το Κρεμλίνο πίστευε πως θα κέρδιζε πόντους έναντι της Ευρώπης εφαρμόζοντας τη λογική του διαίρει και βασίλευε. Τελικά όμως διαψεύστηκε. Η Ευρώπη για πρώτη φορά στα χρονικά αντέδρασε και γρήγορα και συντονισμένα και αποτελεσματικά, στέλνοντας ένα μήνυμα πρωτοφανούς ενότητας και ετοιμότητας να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους σοβαρές κρίσεις. Σε κάθε περίπτωση η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει γρήγορα στη λεγόμενη στρατηγική της αυτονομία.
Δεν μπορεί η Ευρώπη να είναι οικονομική υπερδύναμη και ταυτόχρονα να διαθέτει δυσανάλογα μικρό γεωπολιτικό αποτύπωμα. Πρέπει λοιπόν κάποια στιγμή να κερδίσει ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική και τη γεωπολιτική της δύναμη. Αυτό σημαίνει πρακτικά να αυξήσει τη δεύτερη, στην οποία υστερεί.
Έτσι λοιπόν σήμερα η Ευρώπη έχει μια μοναδική ευκαιρία να προχωρήσει στην αυτονομία της. Και για να το πω πολύ ξεκάθαρα, να συζητήσει τον σχηματισμό αυτόνομου αμυντικού βραχίονα ο οποίος θα δρα συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ. Γιατί είναι απαραίτητος αυτός ο βραχίονας; Όχι για να κάνει πολέμους ή εκστρατείες, το αντίθετο. Είναι αναγκαίος για να μπορεί να υπερασπίζεται τις αρχές και τις αξίες του Ελεύθερου Δημοκρατικού Κόσμου.
Επιδίωξη Ευρώπης και Δύσης είναι να απεμπλακούν ενεργειακά από την Ρωσία. Είναι δύσκολο ή εύκολο κάτι τέτοιο;
Δεν είναι εύκολο. Διότι αν ήταν εύκολο δεν θα είχαμε σήμερα την ενεργειακή κρίση με τις τιμές που έχουν πάρει την ανηφόρα εδώ και αρκετές εβδομάδες και στα καύσιμα αλλά και στα είδη λιανικής. Το ζήτημα λοιπόν είναι ότι η Ευρώπη ξεκίνησε γρήγορα μια προσπάθεια απεξάρτησης από το ρωσικό ΑΕΠ και στέλνει μήνυμα αυτοπεποίθησης και ικανότητας. Γιατί σε σύντομο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να αυξήσει τα φορτία lng που παίρνει από τρίτες χώρες, με αποκορύφωμα τη συμφωνία μαμούθ με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την προμήθεια 15 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων υγροποιημένου αερίου.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν λύνεται μεμιάς. Χρειάζεται και δουλειά αλλά και πολύς χρόνος. Μία εναλλακτική λύση θα ήταν η Ανατολική Μεσόγειος. Η δική μας περιοχή η οποία από ότι φαίνεται έχει κοιτάσματα φυσικού αερίου, θα μπορούσε να γίνει η νέα πηγή προμήθειας ενεργειακών πόρων για την ευρωπαϊκή αγορά που διψάει. Και προς τούτο είναι σημαντικό το γεγονός ότι η δική μας χώρα πρωταγωνιστεί σε όλα τα συνεργατικά σχήματα στην Ανατολική Μεσόγειο διατηρώντας τον ρόλο ενός σημαντικού ενεργειακού διαμετακομιστικού κόμβου.
Αυτό το οικονομικό σοκ που έφερε ο πόλεμος, αυτό το οικονομικό βάρος στις οικογένειες και τους πολίτες, πόσο δύσκολα ή εύκολα θα αντιμετωπιστεί, ιδίως αν αναλογιστούμε ότι τα κράτη θέλουν τον χρόνο τους αλλά οι οικογένειες δεν έχουν πολύ χρόνο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση είναι ζητήματα πανευρωπαϊκά και επομένως χρειάζονται ευρωπαϊκή αντιμετώπιση. Από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση με πλήρη ενσυναίσθηση στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις για να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες που δημιουργήθηκαν από την ενεργειακή κρίση. Ήδη έχουν ληφθεί στοχευμένα μέτρα με επίκεντρο τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Το τελευταίο διάστημα έχουν ληφθεί επιπλέον μέτρα που στοχεύουν στην ελάφρυνση των Ελλήνων καταναλωτών τόσο στα καύσιμα όσο και στο ηλεκτρικό ρεύμα. Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση έχει καταθέσει μια συγκεκριμένη δέσμη μέτρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ζητούμε την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή αερίου. Ζητούμε την κοινή προμήθεια ενεργειακών πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και ήδη έχει γίνει ένα βήμα προς τούτο μιας και έχει συμφωνηθεί όπως σας είπα η κοινή προμήθεια LNG από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και φυσικά ζητούμε τη δημιουργία ενός μηχανισμού στήριξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης των επιμέρους οικονομιών ούτως ώστε να μπορέσουν να στηριχθούν πιο αποτελεσματικά οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Ναι, δεν έχει ληφθεί ακόμα η αναγκαία αυτή απόφαση.
Δυστυχώς από ότι φαίνεται χρειάζεται χρόνος. Όμως όπως και ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε από το Διεθνές Φόρουμ των Δελφών, πρέπει να αντιμετωπίσει ενιαία η Ευρώπη την ενεργειακή κρίση ειδάλλως θα πρέπει να το κάνουμε σε εθνικό επίπεδο. Εμείς συνεχίζουμε να επιμένουμε ότι πρέπει να αποσυνδεθεί η τιμή του φυσικού αερίου από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Και ο πρωθυπουργός μάλιστα τόνισε ότι έχουμε 230 δισεκατομμύρια αδιάθετους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε για την αντιμετώπιση της κρίσης σε ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο.
Όταν και εφόσον λήξει αυτός ο πόλεμος, πιστεύετε ότι θα επανέλθουμε στην κατάσταση που υπήρχε στον πλανήτη, και στις συμμαχίες που υπήρχαν και στις σχέσεις που υπήρχαν, ή άλλαξαν όλα αυτά;
Φοβάμαι ότι ο κόσμος έχει αλλάξει και μάλλον έχει αλλάξει διαπαντός. Γιατί; Διότι εμφανίστηκαν δυνάμεις, εν προκειμένω η Ρωσία, οι οποίες παρουσιάζουν τον αναθεωρητισμό ως μια κανονικότητα. Και απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις ορθώνεται ένα ισχυρό τείχος δημοκρατίας από τις υπεύθυνες χώρες που σέβονται τις αρχές του ελεύθερου κόσμου. Το διακύβευμα είναι να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε την λειτουργικότητα στην διεθνή σκηνή το ταχύτερο δυνατό.
Αυτό σημαίνει ότι πέρα από την επούλωση των μεγάλων πληγών που θα αφήσει πίσω του ο πόλεμος στην Ουκρανία, και αναφέρομαι στα τραύματα και της Ουκρανίας και της Ρωσίας διότι και οι δύο πλευρές θα έχουν υποστεί πλήγματα, εκείνο που προέχει είναι να προετοιμαστούμε για την επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία. Διότι κάποια στιγμή θα πρέπει να ξαναμιλήσει η Δύση με την Ρωσία για να μπορέσει να βρεθεί ένα Modus Vivendi. Το θέμα είναι ότι η ενεργειακή κρίση επιτείνεται λόγω του πολέμου αυτού και εύχομαι και ελπίζω να βρεθούν γρηγορότερα οι λύσεις σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο, διαφορετικά θα δημιουργηθούν νέες δυσκολίες στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Και οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν ήδη σηκώσει δυσβάστακτο βάρος, από την οικονομική κρίση και από την πανδημία που ακολούθησε και δεν έχουν την δυνατότητα να σηκώσουν νέο άχθος στις πλάτες τους.
Σε ότι αφορά τον δικό μας γείτονα, τη ν Τουρκία και τον Ερντογάν, πιστεύετε ότι υπάρχει φόβος να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ρωσίας;
Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία έχει προσπαθήσει να παίξει το ρόλο του γεφυροποιού και πριν τον πόλεμο, και δεν το κατάφερε. Βραχυπρόθεσμα έχει οφέλη από την φιλοξενία ενός γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη πριν λίγες εβδομάδες. Όμως η Τουρκία αυτή τη στιγμή πάσχει από ένα σοβαρό πρόβλημα, την έλλειψη αξιοπιστίας. Και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι οι σύμμαχοι και οι εταίροι της.
Από την Ευρώπη μέχρι τις ΗΠΑ και τις υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ, καθώς η Τουρκία είναι από τις χώρες που δεν εφαρμόζουν τις συμφωνηθείσες κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας. Το ζήτημα είναι ότι η μιλιταριστική λογική την οποία εφαρμόζει το Κρεμλίνο σήμερα, στην ουσία εκτίθεται και απονομιμοποιείται πλήρως με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Άρα λοιπόν μαζί με αυτή την λογική απονομιμοποιούνται και όροι του τύπου «αποστρατιωτικοποίηση». Είναι ένας όρος που χρησιμοποίησε το Κρεμλίνο για να δικαιολογήσει την εισβολή στην Ουκρανία, και αντίστοιχα τον χρησιμοποιεί συχνά η Τουρκία για να προβάλλει τις αιτιάσεις της σχετικά με τα νησιά του Αιγαίου.
Συμπέρασμα, ο ρεβιζιονισμός του Κρεμλίνου κόβει τα φτερά κάθε εν δυνάμει δύναμης αναθεωρητισμού στην ευρύτερη περιοχή. Και φυσικά ας μη γελιόμαστε, οι τελευταίες αποφάσεις της κυβέρνησης για την ενίσχυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων ήταν απολύτως ορθές και στέλνουν στην Τουρκία ένα μήνυμα ισχύος και αυτοπεποίθησης. Η Τουρκία ξέρει πάρα πολύ καλά ότι η Ελλάδα δεν είναι ένας εύκολος αντίπαλος. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, το θετικό κλίμα που επικράτησε στη συνάντηση των κυρίων Μητσοτάκη και Ερντογάν δείχνει ότι τα πράγματα στο πεδίο είναι πολύ πιο ήρεμα.
Ελπίζουμε να έχουμε μπροστά μας ένα ήρεμο καλοκαίρι, και εφόσον η Τουρκία δείξει συνέπεια και συνέχεια προς την κατεύθυνση αυτή, τότε θα ανοίξει εύκολα και ο δρόμος για τη σύγκλιση του ανωτάτου συμβουλίου συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας, όπου θα μπορούσαμε να επικεντρώσουμε σε θέματα χαμηλής πολιτικής, σε θέματα της θετικής ατζέντας όπως λέμε. Έχουμε χρόνο μπροστά μας, εμείς είμαστε έτοιμοι για την οποιαδήποτε συζήτηση, όμως στη βάση του διεθνούς δικαίου, και για τη μοναδική μας διαφορά, δηλαδή ΑΟΖ και Υφαλοκρηπίδα.
Είναι καλή στιγμή να θυμίσουμε στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ ότι ανάλογο φαινόμενο υπάρχει και στην Κύπρο, με το κομμάτι που η Τουρκία κατέχει;
Δεν έχουμε πάψει ποτέ να προβάλλουμε την απαράδεκτη και παράνομη τουρκική εισβολή το 1974 εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και δεν θα πάψουμε να το κάνουμε σε καμία περίπτωση. Και η Ελλάδα και η Κύπρος πάντοτε προβάλλουν τα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού, ζητώντας παράλληλα την εξεύρεση μίας βιώσιμης και δίκαιης λύσης στην Κύπρο. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η Τουρκία κατέχει παράνομα το βόρειο κομμάτι της Κυπριακής Δημοκρατίας, άλλωστε καμία χώρα στον πλανήτη δεν έχει αναγνωρίσει το ψευδοκράτος πλην της Τουρκίας, και επίσης είναι γνωστό ότι η Κυπριακή Δημοκρατία σήμερα είναι ένα πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με όλα τα θετικά που συνεπάγονται από αυτό.
Στο επόμενο λοιπόν διάστημα η Κυπριακή Δημοκρατία σε συνεργασία με την Ελλάδα θα επιμείνουν στην αναζωογόνηση της συζήτησης για το κυπριακό εστιάζοντας πάντα σε αυτό που ζητάμε εδώ και δεκαετίες. Στην διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Οποιαδήποτε άλλη ιδέα ή πρόταση περί δύο χωριστών κρατών ή περί συνομοσπονδίας πολύ απλά δεν υπάρχει για εμάς στο τραπέζι και είναι εξαρχής απορριπτέα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
