Νέες επιχειρησιακές εξελίξεις του ρωσοουκρανικού πολέμου

του Κωνσταντίνου Κούσαντα*

Η επέκταση του Ρώσο Ουκρανικού πολέμου προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο όχι μόνο χρονικά αλλά και στο Θέατρο Επιχειρήσεων εκτός Ουκρανίας μετά την έκρηξη πυραύλου στο έδαφος της Πολωνίας μόλις λίγα χιλιόμετρα από την πόλη Λβιβ που είναι το Πολυεθνικό Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης της Ουκρανίας στις Επιχειρήσεις Υποστήριξης της Ειρήνης και το οποίο είχε προσβληθεί από ρωσικούς βαλλιστικούς πυραύλους τον περασμένο Μάρτιο.

1. 1. Κύριος Αντικειμενικός Σκοπός των ρωσικών δυνάμεων κατά την πρόσφατη επίθεση με περίπου 100 πυραύλους σε μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας (Κίεβο, Χάρκοβο, Λβιβ, Ζαπορίζια) παραμένει να είναι με κάθε τρόπο η απομόνωση του Θεάτρου Επιχειρήσεων μέσα στην Ουκρανία ώστε να μην υπάρχει ενίσχυση των ουκρανικών δυνάμεων από τη Δύση.
   2. H Ρωσία άλλαξε τη στρατηγική της τον περασμένο Οκτώβριο σε ότι αφορά την προτεραιότητα των στόχων με προσβολή κυρίως σε υποδομές, καταστρέφοντας έτσι το 40% του ηλεκτρικού της συστήματος της Ουκρανίας με αεροπορικές επιδρομές σε ολόκληρη τη χώρα. Η πρόθεση της Ρωσίας είναι να καταστρέψει στόχους υποδομών όπως τηλεπικοινωνιακούς, δικτύων υδροδότησης, ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου ώστε να φέρουν σε μειονεκτική θέση την ουκρανική ηγεσία σε ότι αφορά την ικανότητά τους να συνεχίσουν τον αγώνα τους και να κάμψουν το ηθικό τους.
   3. H απαγκίστρωση των ρωσικών δυνάμεων από την πόλη της Χερσώνας (και το Χάρκοβο τον περασμένο Μάιο) ήταν αποτέλεσμα ισχυρής πίεσης των ουκρανικών δυνάμεων επί των ρωσικών λόγω φθοράς από επιθέσεις των ουκρανών με τα ΠΥΡΑΥΛΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Μ 142 HIMARS (προμήθειας των ΗΠΑ) που προκαλούν μεγάλες καταστροφές πίσω από τη γραμμή επαφής. Οι πύραυλοι των HIMARS από τις ουκρανικές δυνάμεις έπληξαν επανειλημμένα τις τρεις γέφυρες του Δνείπερου με αποτέλεσμα οι 25.000 Ρώσοι στρατιώτες να έχουν αποκλειστεί δυτικά του ποταμού χωρίς υποστήριξη Διοικητικής Μέριμνας. Επομένως η φυσική τοποθεσία ανατολικά του Δνείπερου, που διάλεξε η Ρωσία να μετακινήσει την αμυντική της τοποθεσία θεωρείται επιχειρησιακά αναγκαστική και αποτελεί σε τακτικό επίπεδο νίκη για τις ουκρανικές δυνάμεις.

1. 1. 4. Η εκλογή της αμυντικής αυτής τοποθεσίας ανατολικά του ΔΝΕΙΠΕΡΟΥ δίνει στους ρωσικούς σχηματισμούς μάχης το πλεονέκτημα να οργανώσουν μια φυσική τοποθεσία που δεν θα είναι ευάλωτη έχοντας μπροστά ένα μεγάλο φυσικό κώλυμα (όπως αυτό του Δνείπερου ποταμού) με σκοπό να αμβλύνουν τις γραμμές μεταξύ Σχηματισμών Μάχης και Διοικητικής Μερίμνης, να οργανώσουν τακτικά την αμυντική τοποθεσία, την αντιαεροπορική άμυνα και να αντιμετωπίζουν ευκολότερα τις ουκρανικές αντεπιθέσεις μηχανοκίνητων αρμάτων και πεζικού, που πλέον θα σταματούν στις Δυτικές εκβολές του Δνείπερου.
      5. Η μεγάλη πρόσφατη πυραυλική επίθεση σε όλη την Ουκρανία φανερώνει σε επιχειρησιακό επίπεδο τη ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ αλλά και τις λίγες ελπίδες που υπάρχουν πλέον για μία ειρηνευτική προσέγγιση ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία. Οι προσεγγίσεις για κατάπαυση του πυρός δεν έχουν καμία τύχη όταν και οι δύο πλευρές επιζητούν τη νίκη σε ένα πόλεμο που πλέον έχει μετατραπεί με τα χαρακτηριστικά της τριβής και της φθοράς εκατέρωθεν.
      6. Το ΝΑΤΟ διαφαίνεται ότι δεν επιθυμεί να αντιδράσει σε επιχειρησιακό επίπεδο στην επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ακόμα και 9 μήνες μετά την έναρξη του πολέμου. Έχει κρατήσει μία ΣΤΑΣΗ ΑΝΑΜΟΝΗΣ και ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ με τη δύναμη ταχείας επεμβάσεως (NRF) με πάνω από 150.000 στρατιώτες προσπαθώντας να αποφύγει την επέκταση του πολέμου πέρα από κάθε έλεγχο. Η ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε όλη την περιοχή της Ευρώπης στα σύνορα με την Ουκρανία και τη Ρωσία και η διαρκής χορήγηση οπλικών συστημάτων κρατών – μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην Ουκρανία, ασφαλώς δημιουργεί μια μεγάλη πίεση στη Ρωσία, την οποία η Ρωσία δεν είχε υπολογίσει πριν την έναρξη της εισβολής.

1. 1. 7. Τα ΡΩΣΙΚΑ ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ S 300 και S 400 δεν κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν τις δεκάδες συστοιχίες πυραύλων ΗIMARS σε μία μεγάλη σε έκταση περιοχή απόστασης 750 χιλιομέτρων από το Λουχάνσκ μέχρι τη Χερσώνα όπου έχουν προμηθευτεί οι Ουκρανικές δυνάμεις από τις ΗΠΑ και εκτοξεύουν πυραύλους μεγάλης ταχύτητας καθοδηγούμενους με μεταβλητή πορεία πλοήγησης GPS με αποτέλεσμα να έχουν καταστρέψει στα μετόπισθεν σημαντικούς ρωσικούς στόχους.
      8. Τα ΟΥΚΡΑΝΙΚΑ ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ NASAMS που χορήγησαν πρόσφατα οι ΗΠΑ στην Ουκρανία έχουν βοηθήσει ιδιαίτερα την ουκρανική αεράμυνα στην αντιμετώπιση των ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων, drones, και μαχητικά αεροσκάφη.
      9. Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ 33 δις δολαρίων των ΗΠΑ στην Ουκρανία από τα οποία 20 δις θα αποτελούν χορήγηση οπλικών συστημάτων για την αναδιάρθρωση – αναδιοργάνωση του ουκρανικού στρατού αποτελούν ενδείξεις ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν να συνεχίσουν ένα πόλεμο φθοράς για τη Ρωσία. Επομένως η επιστράτευση 300.000 Ρώσων στρατιωτών για την αντικατάσταση του προσωπικού των Σχηματισμών Μάχης αποκαλύπτει ότι η ρωσική ηγεσία έχει αντιληφθεί ότι ο πόλεμος θα επεκταθεί χρονικά και ότι θα πρέπει να αναδιατάξει τις δυνάμεις της.
      10. Ο ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ στην Ουκρανία όπου σε πόλεις κυρίως έχουν καταστραφεί μερικώς ή ολικώς υποδομές σε θέρμανση, υδροδότηση και ηλεκτρικού ρεύματος θα δημιουργήσουν μεγάλο πρόβλημα στους κατοίκους και η διεθνής ανθρωπιστική επέμβαση θα είναι επιβεβλημένη μετά από έναν πόλεμο διάρκειας 9 μηνών όπου υπάρχουν καθημερινές επιθέσεις πυραύλων και drones σε στόχους υποδομών. Το πακέτο βοήθειας 18 δις ως δάνειο της ΕΕ στην Ουκρανία για πληρωμές του δημόσιου τομέα και την επισκευή βασικών υποδομών θα αποτελέσει μια σημαντική βοήθεια για τον επερχόμενο χειμώνα και την επανασύσταση των κρίσιμων υποδομών της Ουκρανίας αλλά η Ουκρανία θα χρειαστεί δεκαετίες να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση.

1. 1. 11. Ο εφιάλτης της χρήσης των ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ πιθανόν να κάνει την εμφάνιση του εάν η Ρωσία πιεστεί και αναγκαστεί να εφαρμόσει το ρωσικό δόγμα πυρηνικής αποτροπής στα εδάφη που έχει προσαρτήσει, σύμφωνα με τις δηλώσεις Ρώσων επισήμων αξιωματούχων που το έχουν επαναλάβει πολλές φορές. Πιθανές περιοχής προσβολής με τακτικά πυρηνικά θα μπορούσε να είναι σε διεθνή εναέριο χώρο ή διεθνή ύδατα σε στόχους κυρίως μεταφοράς οπλικών συστημάτων ενίσχυσης της Ουκρανίας.

Δυστυχώς στο Θέατρο των Επιχειρήσεων δεν διαφαίνεται καμία πρωτοβουλία κατάπαυσης του πυρός, παρόλες τις συζητήσεις σε επίπεδο παρασκηνιακό για τον τερματισμό του πολέμου ή τη νέα προσέγγιση για την προσεχή συζήτηση στην Αίγυπτο μεταξύ ΗΠΑ ΚΑΙ ΡΩΣΙΑΣ για την μείωση των στρατηγικών όπλων NEW START (New Strategic Arms Reduction Treaty), με απρόβλεπτες συνέπειες για ανθρώπινες ζωές των αντιμαχομένων και φυσικά παρεπόμενες συνέπειες για τους ευρωπαίους πολίτες οι οποίοι βλέπουν τον πληθωρισμό να αυξάνεται και να γίνεται εμφανής η επισιτιστική κρίση.

*Ο Αντιστράτηγος εα Κούσαντας Κωνσταντίνος είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών στη Διεθνή Ασφάλεια (Plymouth), Διεθνείς Σχέσεις (Brussels) και έχει τελειώσει το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. Έχει υπηρετήσει στο ΝATOϊκό Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Ισπανία – Βαλένθια ως Βοηθός Επιτελάρχη και ήταν εκπρόσωπος του ΓΕΣ στο ΝΑΤΟ Training Group. Είναι επίσης Επιστημονικός Συνεργάτης (Senior Fellow) του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων.

Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ