“Η καρδιοχειρουργική επέµβαση είναι µια απόλυτα ασφαλής χειρουργική πράξη µε εξαιρετικά χαµηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας”
Ο καρδιοθωρακοχειρούργος Ανδρέας Ευσταθίου μιλάει στο SPEAKNEWS για τις επεμβάσεις στην καρδιά, εξηγεί ποιες είναι οι παθήσεις που χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης, και ξορκίζει τους φόβους που οι επεμβάσεις αυτές προκαλούν στους ανθρώπους, αναλύοντας τα ποσοστά επιτυχίας τους και την βελτίωση που επφέρουν στην ζωή των ασθενών.6
Κύριε Ευσταθίου, ποιες καρδιακές παθήσεις χρήζουν χειρουργικής αντιµετώπισης;
Πολλές είναι οι καρδιακές παθήσεις των ενηλίκων, που κάποια στιγµή στην εξέλιξη τους απαιτούν την παρέµβαση του καρδιοχειρουργού προκειµένου να αντιµετωπισθούν. Άλλοτε για να επιφέρει την πλήρη ίαση της πάθησης και να απαλλάξει τον ασθενή από επώδυνα συµπτώµατα που αλλοιώνουν την ποιότητα ζωής του, και άλλοτε για να σταµατήσει την προϊούσα εξέλιξη της πάθησης προς την καρδιακή ανεπάρκεια και τον θάνατο, ή πάλι να προλάβει καταστροφικά συµβάµατα όπως το έµφραγµα και τα αποφρακτικά εγκεφαλικά επεισόδια. Οι κυριότερες καρδιακές παθήσεις που απαιτούν χειρουργική παρέµβαση είναι: η Στεφανιαία νόσος, οι Βαλβιδοπάθειες, οι Παθήσεις των µεγάλων αγγείων της καρδιάς (πχ. Αορτή, πνευµονική αρτηρία), οι Διάφορες επικοινωνίες µεταξύ των καρδιακών κοιλοτήτων, οι Καρδιακοί όγκοι, οι Αρρυθµίες (πχ. Κολπική µαρµαρυγή), η Καρδιακή ανεπάρκεια τελικού σταδίου.
Ωστόσο σε ποσοστό της τάξης του 80-90% των επεµβάσεων που πραγµατοποιεί ο καρδιοχειρουργός στην καθηµερινή άσκηση της ειδικότητάς του, οφείλονται στην στεφανιαία νόσο και στις βαλβιδοπάθειες.
Πείτε μας λίγα επιπλέον λόγια για την στεφανιαία νόσο.
Στεφανιαία νόσο ονοµάζουµε την ασθένεια κατά την οποία οι µικρές αρτηρίες που τροφοδοτούν µε αίµα την καρδιά παρουσιάζουν αυτό που λέµε αρτηριοσκλήρυνση. Εµφανίζουν δηλαδή στο τοίχωµα τους αθηρωµατικές πλάκες οι οποίες προκαλούν στένωση του αυλού των µικρών αυτών αρτηριών. Η νόσος ευθύνεται για επώδυνα συµπτώµατα όπως η στηθάγχη (πόνος ή βάρος στο στήθος) αλλά και οξέα φαινόµενα όπως το έµφραγµα και ο αιφνίδιος θάνατος. Η καρδιοχειρουργική επέµβαση που αποκαθιστά την επαναιµάτωση της καρδιάς ονοµάζεται by-pass.
Ενώ όταν μιλάμε για βαλβιδοπάθειες;
Με τον όρο βαλβιδοπάθειες ονοµάζουµε τις βλάβες των βαλβίδων της καρδιάς, όπου στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτές αφορούν στην αορτική και µιτροειδή βαλβίδα. Οι βλάβες µπορεί να είναι λειτουργικές ή δοµικές (π.χ. ασβέστωση λόγω ρευµατικού πυρετού σε πιο νεανική ηλικία, διάτρηση λόγω λοίµωξης ή καταστροφή λόγω άλλου εκφυλιστικού νοσήµατος). Οι βαλβιδοπάθειες εκδηλώνονται είτε ως στένωση είτε ως ανεπάρκεια και εκφράζονται κυρίως µε δύσπνοια, εύκολη κόπωση και γενικά σε πιο προχωρηµένα στάδια µε συµπτώµατα καρδιακής ανεπάρκειας. Ο καρδιοχειρουργός µπορεί είτε να διορθώσει µια βλάβη ή να αλλάξει ολόκληρη την βαλβίδα και να τοποθετήσει στην θέση της µια προσθετική. Οι προσθετικές βαλβίδες είναι είτε βιολογικές είτε µηχανικές.
Πόσο επικίνδυνες είναι για την ζωή των ασθενών οι χειρουργικές επεµβάσεις;
Στην αντίληψη των περισσότερων ανθρώπων η καρδιά ταυτίζεται µε την ζωή. Είναι λογικό λοιπόν να θεωρούν τις καρδιοχειρουργικές επεµβάσεις ως επικίνδυνες και απειλητικές για την ζωή τους. Όµως η καρδιοχειρουργική επέµβαση είναι µια απόλυτα ασφαλής χειρουργική πράξη µε εξαιρετικά χαµηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας. Η τελευταία δεν ξεπερνά το 3% για όλες τις χειρουργικές επεµβάσεις και το 1% για την πλειονότητα αυτών. Η τεχνολογική ανάπτυξη µαζί µε την εξέλιξη νέων χειρουργικών τεχνικών και τη βελτίωση τόσο των συστηµάτων εξέτασης, ελέγχου και παρακολούθησης των ασθενών όσο και των υλικών που εισάγονται στην καρδιά (βαλβίδες, µοσχεύµατα κλπ.) εγγυόνται µία απόλυτα ασφαλή επέµβαση και ένα άριστο µετεγχειρητικό αποτέλεσµα. Είναι σηµαντικό να αναφερθεί ότι η επικινδυνότητα ή η βαρύτητα µίας καρδιοχειρουργικής επέµβασης δεν εξαρτάται µόνο από την τεχνική της εγχείρησης, αλλά κυρίως από την βαρύτητα της καρδιακής νόσου και την παρουσία και άλλων συµπαροµαρτούντων νοσηµάτων όπως η νεφρική ανεπάρκεια, η αναπνευστική ανεπάρκεια, ο σακχαρώδης διαβήτης και η νευρολογική κατάσταση του ασθενούς. Ως εκ τούτου, η έγκαιρη διάγνωσή και αντιµετώπιση είναι πολύ σηµαντικές για τη µείωση του διεγχειρητικού κινδύνου και για την καλή µακροχρόνια έκβαση µίας καρδιοχειρουργικής επέµβασης. Οι ασθενείς λοιπόν πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς καθώς έχουµε την δυνατότητα πρόβλεψης και αντιµετώπισης όλων των πιθανών επιπλοκών.
Πώς επηρεάζεται η ποιότητα ζωής ενός ασθενή από µια καρδιοχειρουργική επέµβαση;
Καταρχάς να αναφερθεί ότι η ενδονοσοκοµειακή νοσηλεία δεν ξεπερνά τις 4 έως 6 µέρες. Ο ασθενής κινητοποιείται ήδη την εποµένη της επέµβασης ενώ ο µετεγχειρητικός πόνος είναι µικρός και ελέγχεται εύκολα µε κοινά παυσίπονα. Με το εξιτήριο, ο ασθενής µπορεί ήδη να αυτό-εξυπηρετείται στο σπίτι του και ένα µε δύο µήνες µετά επανέρχεται σχεδόν πλήρως στις δραστηριότητες του. Μάλιστα υπάρχουν πολλές µελέτες οι οποίες αναδεικνύουν την βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς σε σχέση µε την προεγχειρητική περίοδο. Τονίζεται ότι η επέµβαση καρδιάς δεν είναι αναπηρία και δεν περιορίζει το προσδόκιµο επιβίωσης. Όπως αναφέρθηκε και πρωτύτερα η καλή έκβαση µίας καρδιοχειρουργικής επέµβασης είναι άρρηκτα συνυφασµένη µε την έγκαιρη διάγνωση και αντιµετώπιση µίας νοσογόνου κατάστασης.
Πώς επηρέασε η πανδηµία την άσκηση της καρδιοχειρουργικής;
Οι επιπτώσεις της πανδηµίας του Covid-19 στην καρδιοχειρουργική ήταν πολλαπλές. Σηµειώθηκε µειωµένη διαθεσιµότητα κρεβατιών µονάδας εντατικής θεραπείας και αναπνευστήρα, προκλήθηκε έλλειψη υγειονοµικού προσωπικού, έγινε εκτεταµένη διακοπή προγραµµατισµένων χειρουργείων, παρατηρήθηκε υψηλή θνησιµότητα σε καρδιοχειρουργηµένους ασθενείς που µολύνθηκαν από τον κορονοϊό καθώς και µεγάλη έλλειψη µονάδων αίµατος.
Ποιο είναι το επόµενο βήµα της καρδιοχειρουργικής;
Η καρδιοχειρουργική είναι µια ειδικότητα µε σύντοµη ιστορία µεν αλλά µε σηµαντικά επιτεύγµατα στην πορεία της, έχοντας συµβάλει αποφασιστικά στην αύξηση του προσδόκιµου ζωής. Κοιτάζοντας κανείς το παρελθόν της καρδιοχειρουργικής, µόνο µε αισιοδοξία µπορεί να ατενίζει το µέλλον. Πρώτον η καρδιοχειρουργική και η καρδιολογία πορεύονται συνεργαζόµενες στενά και αυτή η κοινή τους πορεία θα συνεχιστεί πιο έντονα στα προσεχή χρόνια µε στόχο την ολιστική θεραπεία των ασθενών. Δεύτερον οι καρδιοχειρουργικές επεµβάσεις θα γίνονται ολοένα και µε λιγότερο επεµβατικό τρόπο.
Η ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική υπόσχεται λιγότερο επώδυνες επεµβάσεις, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσµα και µείωση του χρόνου που απαιτείται στην επιστροφή των ασθενών στην φυσιολογική τους ζωή. Ταυτόχρονα η ποιότητα και η διάρκεια ζωής των υλικών (πχ. Προσθετικές βαλβίδες) θα βελτιώνονται όλο και πιο πολύ ώστε να αποφεύγονται µελλοντικές επανεπεµβάσεις. Τέλος, σηµαντικές αναµένονται και οι εξελίξεις στον τοµέα της αντιµετώπισης ασθενών που πάσχουν από τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς η πρόσφατη µεταµόσχευση καρδιάς από γενετικά τροποποιηµένο χοίρο γεννά πολλές προσδοκίες για το µέλλον.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.