Ο πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Μιχάλης Πετράκης, εξηγεί στο SPEAKNEWS τι σημαίνει η κλιματική αλλαγή γενικά για τον πλανήτη αλλά και ειδικά για την χώρα μας, σε ποιο σημείο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή, ποια είναι τα σενάρια για το μέλλον και αν υπάρχουν περιθώρια αντίδρασης.
Συνέντευξη: Περικλής Βλάχος
Κύριε Πετράκη, τα φυσικά φαινόμενα που αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα, όπως οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές, είναι τελικά αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, ή είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης απροσεξίας, της έλλειψης προγραμματισμού και ευθύνης;
Και η αιτία και το αποτέλεσμα είναι ανθρωπογενές. Δηλαδή εμείς ανακατευόμαστε με τη φύση, εμείς δημιουργούμε τα προβλήματα στο περιβάλλον και εμείς θα την πληρώσουμε στο τέλος. Επομένως, είναι λιγάκι δύσκολο να απαντήσει κανένας συμβατικά σε αυτή την ερώτηση. Είναι το αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, αλλά η κλιματική αλλαγή ήρθε λόγω της ανθρωπογενούς παρουσίας. Επομένως εκει θα πρέπει να εστιάσουμε.
Στη χώρα μας με ποιους άλλους τρόπους μπορεί να εκδηλώνεται η κλιματική αλλαγή εκτός από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές;
Νομίζω θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα η άνοδος της θερμοκρασίας στη χώρα μας και στις μεσογειακές χώρες που το κλίμα ήταν εύκρατο μέχρι τώρα. Κυρίωςθα δημιουργηθούν προβλήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την επάρκεια του νερού, δηλαδή καλλιέργειες, νερό για οικιακές χρήσεις, νερό για βιομηχανικές χρήσεις και ούτω καθεξής. Αυτές οι λειτουργίες θα παρουσιάσουν προβλήματα κατά τη διάρκεια της επόμενης εκατονταετίας. Γιατί μην ξεχνάτε, για την κλιματική αλλαγή μιλάμε για περιθώρια τα οποία έχουν να κάνουν με 100 χρόνια από τώρα.
Άμεσα μιλώντας, μέχρι το 2030 ή το 2040, τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε;
Οι επιστήμονες έχουν πει ότι για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μια κατεύθυνση ώστε να μπορούμε να διασώσουμε τα λίγα τα οποία θα μας έχουν μείνει, γιατί η άσκοπη χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων δημιουργεί τεράστια προβλήματα, πρέπει μέχρι το 2040-2050 να έχουμε μειώσει κατά 40-50% τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Εάν έχουμε επιτύχει αυτό το στόχο, ίσως να είμαστε τυχεροί, και να μην φτασουμε στους αριθμούς για τους οποίους είναι ανήσυχοι οι επιστήμονες και οι οποίοι έχουν να κάνουν με άνοδο της θερμοκρασίας γύρω στους δύο βαθμούς.
Υπάρχει πιθανότητα όλο αυτό να είναι μια φυσική εξέλιξη, με τη λογική ότι το κλίμα και οι εποχές κάνουν κύκλους, οπότε στο εύρος χρόνου, μέσα στους αιώνες και τις χιλιετίες ακόμη, ήταν κάτι που δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε;
Πολύ σωστή ερώτηση και πολύ στοχευμένη. Τα μόνα στοιχεία τα οποία έχουμε σχετικά με την κλιματική αλλαγή, είναι τι συνέβη στο παρελθόν σε ένα χρονικό διάστημα εκατό-διακοσίων χιλιάδων ετών. Γιατί το λέω αυτό; Λόγω του ότι οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να σκάψουν μέσα στον πάγο, να πάρουν υπολείμματα πάγου, και να δούνε τι ήταν η ατμόσφαιρα της εποχής αυτής, δηλαδή της εποχής πριν από 100-150 χιλιάδες χρόνια. Αυτά τα δείγματα του πάγου είναι από παλιές περιόδους κακοκαιρίας η οποία εκτείνεται πάνω από 50.000 χρόνια. Είναι η μόνη πηγή που έχουμε για να σας απαντήσω, να σας πω αν είχε συμβεί πριν 10.000 χρόνια. Οπότε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καιρός, οι μετεωρολογικές παράμετροι, είναι χαοτικές.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν για να αναστραφεί αυτή η διαδικασία, ή τελικά οι εξελίξεις θα είναι αναπόφευκτες;
Εξαρτάται όπως είπαμε από την ανθρωπογενή παρέμβαση. Εξαρτάται από την διάθεση των μεγάλων του πλανήτη μας. Εάν ο κ. Τραμπ φεύγει επειδικτικά κατά την διάρκεια της σύσκεψης για το κλίμα, τότε τι ελπίδες να έχουμε; Και επίσης μην ξεχνάτε ότι οι μεγάλοι ρυπαντές, δηλαδή η Κίνα, η Ινδία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Αυστραλία, δεν έχουν συμφωνήσει και δεν έχουν βάλει μπρος μέτρα τα οποία είναι αναγκαία για να σταματήσει αυτή η θανατηφόρα πορεία.
Το πρόβλημα που είχαμε αντιμετωπίσει πριν 30 χρόνια με την τρύπα του όζοντος αντιμετωπίστηκε, πάρθηκαν σωστά μέτρα και τελικά υπήρξε πρόοδος και βελτιώσεις. Αυτό το παράδειγμα δεν μπορεί να μας κάνει να ελπίζουμε ότι θα μπορούσαν να δοθούν λύσεις και τώρα;
Σωστά, αντιμετωπίστηκε. Ήταν όμως η τρύπα του όζοντος και το θέμα των υδρογονανθράκων, αντικείμενα τα οποία τα ξέραμε. Ξέραμε δηλαδή την αιτία και ξέραμε και τα αποτελέσματα που θέλαμε, και προχωρήσαμε κατ’αυτό τον τρόπο και τελικά δεν ήταν δύσκολο.
Εγώ πιστεύω η επόμενη γενιά η οποία είναι ευαισθητοποιημένη, είναι η μόνη η οποία θα μπορέσει να ανατρέψει το άσχημο σενάριο της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφής του περιβάλλοντος. Εμείς, η δική μας η γενιά νομίζω ότι έχει μεγαλώσει με άλλα δόγματα και επομένως είναι σχετικά δύσκολο να αντιδράσει. Απίθανο δεν είναι. Ιδίως όταν φτάσουν στο χείλος της καταστροφής, όταν έρχονται δηλαδή αντιμέτωποι με καταστάσεις όπως αυτές που συνέβησαν στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, δηλαδή την ίδια περίοδο η Ευρώπη να έχει 20 βαθμούς θερμοκρασία και η Βόρεια Αμερική -20, τότε αντιλαμβάνονται την επικινδυνότητα της κατάστασης, και ίσως να πάρουν μέτρα.
Μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία δεν έχει κανένα ιδιαίτερο αποτύπωμα στο παγκόσμιο χάρτη στο επίπεδο αυτό, τι μπορεί να κάνει για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή; Πιστεύετε ότι πρέπει η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής να γίνει μέρος της πολιτικής μας;
Εννοείται, όχι μόνο να γίνει μέρος της πολιτικής, να γίνει εξαναγκασμός της πολιτικής μας προς αυτή την κατεύθυνση. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι σαν το σεισμό. Αν φωνάξουμε “σεισμός” μέσα σε ένα δωμάτιο που υπάρχουν 100-200 άτομα, θα εξαφανιστούν όλοι, θα τρέξουν να προφυλαχθούν. Η κλιματική αλλαγή δεν μας δίνει αυτή την πολυτέλεια. Δεν μπορούμε να βγούμε και να φωνάξουμε “κλιματική αλλαγή, προστατευτείτε”! Επομένως πρέπει να υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας, για να εκτονώσουμε αυτό το οποίο έχει δημιουργηθεί τόσα χρόνια και το οποίο οι επιστήμονες αποφαίνονται ότι πραγματικά θα δημιουργήσει τρομερό πρόβλημα τα επόμενα 40-50 χρόνια.
Θα επηρεάσει η κλιματική αλλαγή προφανώς και την οικονομία σε μια χώρα όπως την Ελλάδα, σε τομείς όπως ο τουρισμός, η αγροτική παραγωγή κ.α.;
Εννοείται ότι η περιοχή οπωσδήποτε θα επηρεαστεί λόγω του ότι θα υπάρξει η λειψυδρία και τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να καταστρέψουν τις σοδειές. Το θέμα σε ότι αφορά την οικονομία είναι ότι εμείς δεν πουλάμε κάτι εκτός από το μπλε της θάλασσας και το μπλε του ουρανού. Επομένως, πρέπει να στραφούμε προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε να κάνουμε ένα βιώσιμο τουρισμό, ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να αναπτύξουν οικονομικές δραστηριότητες μέσα στο χώρο μας, χωρίς να καταστρέψουν το περιβάλλον. Βλέπω τις ανεμογεννήτριες π.χ. και σκέφτομαι ότι πρέπει να καταλάβουν και αυτοί οι οποίοι έχουν τις ανεμογεννήτριες ότι πρέπει πολύ προσεκτικά να γίνει η τοποθέτηση, ώστε να μην επιδρά στο περιβάλλον, να μην δημιουργούν προβλήματα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
