Γράφει ο Στέλιος Κούκος
Μια ξεχωριστή ημέρα για τον ελληνισμό ξημέρωσε σήμερα! Επέτειος μιας νέας ελληνικής επανάστασης. Της τελευταίας! Αυτής που αξιώθηκε να ζήσει ο ελληνισμός της Κύπρου ανάμεσα στα χρόνια 1955-1959. Αρχής γενομένης από την 1 Απριλίου του 1955!
Φαίνεται πως το χρωστούσε η ιστορία αυτό στην Κύπρο, αφού δεν έζησε άμεσα τον ξεσηκωμό του ’21, τους βαλκανικούς πολέμους που μεγάλωσαν την Ελλάδα, το έπος του ’40 και την ανάταση της εθνικής αντίστασης μέσα στα μαύρα χρόνια της κατοχής.
Βεβαίως, ακόμη και σε αυτά τα ιστορικά γεγονότα η Κύπρος είχε πάντα το δικό της μερτικό και την προσφορά της. Συνήθως με τους ηρωικούς εθελοντές αγωνιστές και μάρτυρές της, αλλά και με την υλική αλληλεγγύη, την οικονομική της συνδρομή. Και μάλιστα σε πολύ δύσκολες εποχές και όντας και η Μεγαλόνησος υπό κατοχή, τουρκική ή βρετανική.
Φτωχοί άνθρωποι διέθεταν τις τελευταίες οικονομίες τους και τα χρυσαφικά τους για τους αγώνες του ελληνισμού και της Ελλάδας, ελπίζοντας πως μια μέρα θα τους σκεπάσει και αυτούς.
Ενώ πάντα πανηγύριζαν για τις επιτυχίες του ελληνικού στρατού στα ποικίλα μέτωπα ως προέκταση της ελληνικής ψυχής τους!
Αλλά και όλη η Ελλάδα έζησε στιγμές εθνικής έξαρσης ακούγοντας τα ανδραγαθήματα και τις θυσίες των νεαρών αγωνιστών της ΕΟΚΑ ή διαμαρτυρόμενοι με μεγάλες διαδηλώσεις σε όλες τις ελληνικές πόλεις για τους απαγχονισμούς των νεαρών μαχητών.
Και αυτό ήταν κάτι που ένωσε στον δρόμο και τις διαδηλώσεις την Δεξιά, το Κέντρο και την Αριστερά -τουλάχιστον όσον αφορά τις νεολαίες τους. Και μάλιστα λίγα χρόνια μετά τον εμφύλιο! Ένα εθνικό θέμα τους έφερε όλους μαζί στο ίδιο μετερίζι! Αν και αυτό δεν πρέπει να ενθουσίασε κανέναν πολιτικό, γιατί το κάθε κομματικό… μαγαζί θέλει τους αποκλειστικούς δικούς του «πελάτες» που θα ψωνίζουν μόνο από αυτό και μάλιστα φανατικά. Μέχρι την πλήρη «εξόντωση» και «πτώχευση» του αντιπάλου!
Όπως και να έχει, η Κύπρος έκανε την δική της ελληνική επανάσταση στα 1955 με τα ίδια πνευματικά και υλικά στοιχεία της επανάστασης του 1821. Με τα πνευματικά να υπερισχύουν και να εμψυχώνουν τους νεαρούς μαχητές και τα υλικά να βρίσκονται υπό διαρκή αναζήτηση.
Αλλά όπως και στην ελληνική επανάσταση του 1821 έτσι και σ’ αυτή του ελληνισμού της Κύπρου σχεδόν άμεσος προμηθευτής ήταν η αντίπαλη δύναμη. Με τα ποικίλα… γιουρούσια και τις «απαλλοτριώσεις» από τις προμήθειες και τις αποθήκες των αντιπάλων!
Και, βεβαίως, από τις ευρεσιτεχνίες. Ιδιαίτερα στην περίπτωση του αγώνα της ΕΟΚΑ, αφού τα μέλη της κατασκεύαζαν με ποικίλα υλικά βόμβες και όπλα, ενώ δεν έλειπαν κατά καιρούς και οι τραυματισμοί και οι απώλειες ζωών. Μάρτυρες κι αυτοί του αγώνα!
Και να μια σκηνή από το βράδυ της παραμονής της εκδήλωσης της εξέγερσης:
Ο αρχηγός Διγενής κάλεσε το βράδυ της 31ης Μαρτίου τους τομεάρχες της ΕΟΚΑ στο κρησφύγετο του στην Λευκωσία και τους ρώτησε αν ήταν έτοιμοι για την αποστολή τους.
Και ο ήρωας εν εξελίξει Μάρκος Δράκος (1932-1957) του ζήτησε καλύτερα όπλα γιατί αυτά που είχαν δεν λειτουργούσαν, όπως του ανέφερε!
Και αυτό ήταν κάτι που δεν άρεσε στον αρχηγό ο οποίος του μίλησε αυστηρά, λέγοντάς του πως με αυτά τα «παλιοπιστόλια» θα έπρεπε να απελευθερώσουν την Κύπρο, αρκεί να υπάρχει «τόλμη, ανδρεία, και αποφασιστικότητα»!
Έτσι οι ήρωες, όπως και ο Μάρκος Δράκος ο οποίος προερχόταν από την Ορθόδοξη Χριστιανική Ένωση Νέων (ΟΧΕΝ), όπως και πάρα πολλοί άλλωστε αγωνιστές και αγωνίστριες, απέδειξαν πως διέθεταν όλα αυτά τα προαπαιτούμενα! Όπως και την πρόθεση και την διάθεση να θυσιάσουν και την ίδια την ζωή τους. (Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ΟΧΕΝ και η ΕΟΚΑ ήταν συγκοινωνούσες οργανώσεις, αν όχι η καρδιά της ΕΟΚΑ)!
Εξαιρετική ανδρεία έδειξαν και οι νεαρές αγωνίστριες της ΕΟΚΑ οι οποίες συμμετείχαν σε ποικίλες ενέργειες της οργάνωσης αποδεικνύοντας τον ζήλο και τον ηρωισμό τους. Παρ’ όλα τα σκληρά και απάνθρωπα βασανιστήρια που τις υπέβαλαν οι βρετανοί βασανιστές δεν κατάφεραν ποτέ να τους αποσπάσουν πληροφορίες για την οργάνωση!
Γράφει γι’ αυτές ο αρχηγός Διγενής στα απομνημονεύματά του:
«Στην Κύπρο ποτέ δεν υπήρξε γυναίκα καταδότης. Η Ελληνίς Κύπρια, εφάνη αντάξια των περισσοτέρων ελληνικών παραδόσεων. Εις πολύ εμπιστευτικάς αποστολάς εχρησιμοποίουν το γυναικείο φύλο. Όταν ομιλώ περί νεολαίας συμπεριλαμβάνω τόσο τους νέους όσο και τας νεανίδας. Αι νεανίδες της Κύπρου, όχι μόνο δεν υστέρησαν εις τόλμη και αυτοθυσία, αλλά και εφάνησαν πραγματικαί Σπαρτιάτισσες, Σουλιώτισσες, Μεσολογγίτισσες».
Ο αγώνας της ΕΟΚΑ αποτελεί μια από τις κορυφαίες ελληνικές επαναστατικές εκδηλώσεις ολόκληρης της ελληνικής ιστορίας για ποικίλους λόγους. Εξάλλου, εκδηλώθηκε στην άκρα των ακρών του ελληνισμού, στην εσχατιά του! Έτσι κι αλλιώς οι Έλληνες της Κύπρου βρίσκονταν σε πλήρη απομόνωση χωρίς ουσιαστική διέξοδο, επικοινωνία και πρόσβαση με κάποια κοντινή γειτονική χώρα!
Όλα στηρίζονταν στο όραμα και την προοπτική του αγώνα, στο φρόνημα των αγωνιστών και των αγωνιστριών του. Και δεν ήταν μόνο το δίκιο του αγώνα, δηλαδή η αξίωση της αυτοδιάθεσης, της ένωσης της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα, αλλά και η ποιότητα των ανθρώπων οι οποίοι στρατεύτηκαν γι αυτόν. Ένας ευγενής αγώνα χωρίς οποιεσδήποτε άλλες προσωπικές σκοπιμότητες από τους νεαρούς μαχητές!
Τα λίγα λόγια που απηύθυνε στους συναγωνιστές του ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ και εκκολαπτόμενος μάρτυρας Γρηγόρης Αυξεντίου (1928-1957) τα τελευταία Χριστούγεννα της επίγειας ζωής του το 1956, δείχνουν το ήθος και το πνεύμα ολοκλήρου αυτού του έπους!
Τους είπε λοιπόν:
«Τώρα που οι Άγγλοι τα έριξαν όλα εναντίον μας, δεν ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει ο αγώνας και η μοίρα του καθενός. Όμως, είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε, ένα πρέπει να είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες. Να γίνει η Κύπρος ελληνική και να ζήσει ελεύθερη κι ευτυχισμένη. Ο αγώνας δεν είναι πάρε δώσε.
Και όσοι επιζήσουν ας μην αναμένουν, ή ακόμα, πιο χειρότερο, ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώματα, γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται.
Και πάνω απ’ όλα δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και χρέος προς την πατρίδα…
Ο διχασμός υπήρξε πολλές φορές κατάρα της φυλής μας και η διχόνοια παρά λίγο να καταστρέψει την επανάσταση του Εικοσιένα και να αφανίσει την Ελλάδα. Όταν ήμουν στο Γυμνάσιο αποβλήθηκα από την τάξη στο μάθημα της Ιστορίας, γιατί αυθαδίασα υποστηρίζοντας τον Κολοκοτρώνη και τον Δημήτρη Υψηλάντη στη συζήτηση για τον Μαυροκορδάτο και τους πολιτικούς.
Αυτά είχα να σας πω και καλά Χριστούγεννα».
Τα λόγια αυτά μοιάζουν να είναι η πνευματική και πολιτική διαθήκη του ηρωομάρτυρα Γρηγόρη Αυξεντίου και φαίνεται πως έχουν καθολική και διαχρονική ισχύ για όλο τον ελληνισμό! Και το καλύτερο μνημόσυνο για τον ίδιο, τους λοιπούς μάρτυρες και τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες θα ήταν η εσωτερική, ψυχική αποδοχή των λόγων του.
Δηλαδή να ενστερνιστούμε την αγωνία του, και την μεγαλοψυχία του. Γιατί ο αγώνας της ΕΟΚΑ για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα ήταν ακριβώς αυτό το πράγμα. Ένας αγώνας μεγαλοψυχίας. Ελληνικής! Και τίποτε άλλο!
Και αυτό είναι αρκετό και περισσεύει, ακόμη και αν στην συνέχεια όλα όσα έγιναν αποδείχθηκαν χειρότερα από πριν! Πάντως τόσο οι αγωνιστές όσο και ο αγώνας τους δεν ευθυνόταν γι’ αυτά που πρόεκυψαν. Μάλλον οι υποθήκες τους δεν τηρήθηκαν, ενώ και κάποιοι άλλοι οι οποίοι φορούσαν και το τιμημένο χακί των στρατιωτικών φάνηκαν ανάξιοι των περιστάσεων! (Αναφέρομαι στους χουντικούς στρατιωτικούς, μάλλον κομπάρσους και ενεργούμενα. Το παραδέχτηκε και αυτός που διέταξε το πραξικόπημα στην Κύπρο).
Ο ενθουσιασμός και η εθνική έξαρση η οποία διακατείχε τον κόσμο της Κύπρου και ολόκληρο τον ελληνισμό τα χρόνια που διήρκεσε ο αγώνας, πυροδοτήθηκε από μια αληθινή φλόγα και από τα παλληκάρια που άντεχαν και μπορούσαν να τα δίνουν όλα για τον αγώνα για την Ελλάδα! Να βασανίζονται απάνθρωπα, να σκοτώνονται στα πεδία των μαχών, να ανατινάζονται ενώ φτιάχνουν βόμβες και λοιπά πυρομαχικά, να απαγχονίζονται τραγουδώντας και ψάλλοντας, να καίγονται σαν λαμπάδες, όπως ο Γρηγόρης Αυξεντίου!
Τέτοια μέρα στα 1955 ο ελληνισμός της Κύπρου ξεκίνησε με κάτι παλιοπιστόλια την τελευταία και νέα μεγάλη ελληνική επανάσταση!
Τιμή και δόξα!
Πηγή: pemptousia.gr