Συνέντευξη: Ανδρέας Γερμανός
Γνωστός από την ακαδημαϊκή του πορεία ως καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο ΑΠΘ, και από την θητεία του ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΘΒΕ, ο Άρης Στυλιανού κατεβαίνει ως υποψήφιος στις εκλογές της 21ης Μαΐου στην Α’ Θεσσαλονίκης με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, και μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Γερμανό, για τους λόγους που τον ώθησαν σε αυτή την απόφαση, για τα μεγάλα θέματα της επικαιρότητας όπως το δυστύχημα των Τεμπών και η αντιπαράθεση για την ιδιωτικοποίηση του νερού, και για τις μάχες που προτίθεται να δώσει από τα βουλευτικά έδρανα για την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Κύριε Στυλιανού, είστε καθηγητής Φιλοσοφίας στο ΑΠΘ και για πρώτη φορά υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην Α’ Θεσσαλονίκης. Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας ώθησαν να μπείτε ενεργά στην πολιτική;
Επιτρέψτε μου πρώτα να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία και να σας συγχαρώ για την πρωτοβουλία σας να συνδράμετε στον πολιτικό διάλογο. Η φετινή υποψηφιότητά μου στην Α’ Θεσσαλονίκης με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έρχεται ως φυσική συνέχεια μιας προσωπικής πολύχρονης και πολύμορφης ενασχόλησης με την πολιτική. Το 1980 εντάχθηκα στη νεολαία του «Ρήγα Φεραίου», συμμετέχοντας ενεργά στο μαθητικό και στο φοιτητικό κίνημα. Από τη δεκαετία του 1990 δραστηριοποιούμαι συνδικαλιστικά στον χώρο δουλειάς μου, το Πανεπιστήμιο, το οποίο υπηρετώ εδώ και 28 χρόνια ως διδάσκων, αλλά και αναλαμβάνοντας διοικητικές ευθύνες, όπως την προεδρία του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών (2018-2022).
Στην προηγούμενη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας μού έκανε την τιμή να μου εμπιστευθεί τη διοίκηση ενός πολύ σημαντικού θεσμού της πόλης, του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Με αυτές τις εμπειρίες ως εφόδιο και με κίνητρο τη βιωματική μου σχέση με την πολιτική βρίσκομαι να ζητώ την ψήφο των συμπολιτών μου στην Α’ Θεσσαλονίκης.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα της πόλης, που θα πρέπει να αντιμετωπίσει άμεσα η νέα κυβέρνηση; Διεκδικώντας την ψήφο των Θεσσαλονικέων, τι μπορείτε να τους υποσχεθείτε; Ποιες μάχες είστε έτοιμος να δώσετε από τα βουλευτικά έδρανα;
Σε αυτές τις εκλογές τίθενται πολλαπλά διλήμματα για όλους τους πολίτες της χώρας: εντιμότητα ή διαφθορά; Δημοκρατία ή οικογενειοκρατία; Δικαιοσύνη παντού ή προνόμια για τους λίγους; Ειδικά για εμάς τους Θεσσαλονικείς, η πόλη που αγαπούμε χρειάζεται άμεσα ένα σχέδιο για το μέλλον. Έχει ανάγκη μια νέα κοινωνική συμφωνία που θα προκύψει μέσα από ανοιχτή διαβούλευση, με τη συμμετοχή όλων των ανθρώπων που θέλουν να την δουν αναγεννημένη. Έχει δυνατότητες αναξιοποίητες, όπως τον ιστορικό της πλούτο και τον σύγχρονο πολιτισμό της, και βέβαια το ανθρώπινο δυναμικό της. Έχει, δυστυχώς, μια ποιότητα ζωής που δεν αρμόζει στην ομορφιά της.
Για όλα αυτά θέλω να δώσω μάχη στην επόμενη Βουλή, για τους συμπολίτες μου που πλήττονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, για τους νέους που μένουν άνεργοι και μεταναστεύουν. Η υπόσχεσή μου είναι ότι θα υπηρετήσω την πολιτική της αλήθειας και ότι θα είμαι δίπλα στους συμπολίτες μου.
Στον απόηχο της μεγάλης συναυλίας που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού, ακούσαμε την κυβέρνηση να λέει ότι τέτοιο θέμα δεν υφίσταται, και να κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ για fake news. Πώς το σχολιάζετε; Κινητοποιήθηκε μια ολόκληρη πόλη για ένα θέμα που δεν υπάρχει;
Καταλαβαίνω πόσο δελεαστικό είναι το επιχείρημα του παραπλανημένου λαού για τους θιασώτες της ιδιωτικοποίησης, η πραγματικότητα όμως τους διαψεύδει, και μάλιστα εκκωφαντικά. Από το 2012 υπάρχει μια εκπεφρασμένη πολιτική βούληση της Νέας Δημοκρατίας προς αυτή την κατεύθυνση, που όμως βρίσκει απέναντι της τον λαό της πόλης, όπως έχει αποδειχθεί και με τις εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους στο δημοψήφισμα του 2014, αλλά και με την πρόσφατη συναυλία. Θυμίζω άλλωστε ότι από το 2019 ο κύριος Μητσοτάκης υπόσχεται στρατηγικούς επενδυτές στο δημόσιο νερό.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, επίσης, πως η εκδήλωση στην πλατεία Αριστοτέλους έγινε ως αντίδραση στο γεγονός ότι η κυβέρνηση αγνοεί τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για επιστροφή των μετοχών από το Υπερταμείο στο δημόσιο. Και ως αντίδραση στην απόφαση ένταξης της ύδρευσης σε ρυθμιστική αρχή, γεγονός που σηματοδοτεί απόλυτα την αντιμετώπισή του από την κυβέρνηση ως «εμπορικού αγαθού». Μόλις χθες υποσχέθηκε, με τη Βουλή ακόμα ανοιχτή, ότι μετά τις εκλογές θα νομοθετήσει για να εφαρμοστεί η δικαστική απόφαση. Πραγματικά γεγονότα λοιπόν, εύλογη μεγαλειώδης αντίδραση των πολιτών και προσπάθεια διαστρέβλωσης του κινήματος και ταύτισης του με τη συνωμοσιολογία, αυτό συμβαίνει. Στην πολιτική επιστήμη έχει ήδη επισημανθεί η εργαλειοποίηση των fake news από την εξουσία σε τέτοιες περιπτώσεις.
Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεάσει τις εκλογές το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος των πολιτών αποδίδει τις ευθύνες σε όλο το πολιτικό σύστημα, και όχι μόνο προς μία κατεύθυνση;
Είναι προφανές ότι έχει ήδη επηρεάσει την πολιτική ζωή της χώρας και θα επηρεάσει και το εκλογικό αποτέλεσμα. Αυτό γίνεται σαφές και από την πρωτόγνωρη επικοινωνιακή προσπάθεια της κυβέρνησης, προκειμένου να διαχειριστεί το κύμα αγανάκτησης απέναντι στις ευθύνες της, με την συνδρομή και κάποιων μέσων ενημέρωσης.
Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες γνωρίζουν ποιοι ευθύνονται για τη μη αποκατάσταση του συστήματος τηλεδιοίκησης που λειτουργούσε στην περιοχή του δυστυχήματος μέχρι τον Ιούλιο του 2019, όταν καταστράφηκε από φωτιά. Γνωρίζουν ποιοι έκαναν την κομματική πρόσληψη του σταθμάρχη στον ΟΣΕ και άλλαξαν τους όρους για να μπορέσουν να τον προωθήσουν στη θέση αυτή. Γνωρίζουν ποιοι ευθύνονται για την τετραετή καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του υπόλοιπου έργου. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι οι πολίτες θα κρίνουν ανάλογα.
Ας έχουμε επίσης κατά νου ότι άλλο πράγμα είναι ο καταμερισμός της ευθύνης για χρόνιες παθογένειες, στον βαθμό που αναλογεί στο κάθε κόμμα, για όσο κυβέρνησε και υπό όποιες συνθήκες, και άλλο είναι το βολικό θολό αφήγημα «όλοι φταίνε», που σημαίνει πως δεν φταίει κανένας, που συσκοτίζει την αλήθεια και εν τέλει εξυπηρετεί ακραίες και αντικοινοβουλευτικές αντιλήψεις.
Ήδη κάποιοι χαρακτηρίζουν τη γενιά των νέων που θα ψηφίσουν φέτος για πρώτη φορά ως «γενιά των Τεμπών»! Ως άνθρωπος που ζείτε καθημερινά μέσα στο ΑΠΘ, το οποίο πλήρωσε και βαρύτατο τίμημα σε αυτή την τραγωδία, τι εκλαμβάνετε από τους φοιτητές;
Η μεγαλύτερη τραγωδία που έχει χτυπήσει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητο κανένα μέλος της ακαδημαϊκής μας κοινότητας. Καταλαβαίνετε πώς νιώθει η φοιτήτρια ή ο φοιτητής που έχει χάσει τους φίλους ή τους συμφοιτητές του από τις εγκληματικές πολιτικές: από την αδιαφορία και την ανικανότητα, την αδιαφάνεια και την κακοδιαχείριση στα δημόσια έργα υπέρ των μεγάλων συμφερόντων, τις πελατειακές προσλήψεις και τις ιδεοληψίες περί ιδιωτικοποίησης των πάντων. Και μετά από όλα αυτά, έχει να αντιμετωπίσει τη διαστρέβλωση των γεγονότων, τον απόλυτο κυνισμό απέναντι σε συγγενείς θυμάτων και επιζώντες, την καταστολή απέναντι στους διαμαρτυρόμενους. Η κραυγή «οι ζωές μας, τα κέρδη τους» διαπερνά βέβαια συνολικά αυτή τη γενιά, και τα Τέμπη είναι όντως η τραγικότερη αποτύπωσή της.
Κατά τη διάρκεια της 4ετίας που πέρασε, το ΑΠΘ βρέθηκε πολλές φορές στο μάτι του κυκλώνα, έγινε ακόμη και πεδίο μάχης, με αφορμή τις καταλήψεις, την πανεπιστημιακή αστυνομία κ.ά. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα;
Το φαινόμενο που περιγράφετε είναι γενικότερο στα πανεπιστήμιά μας και είναι αποτέλεσμα των κυβερνητικών πολιτικών. Το Υπουργείο Παιδείας εφαρμόζει επί τέσσερα χρόνια το δόγμα «αποφασίζουμε και διατάζουμε», χωρίς να συνομιλεί με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Πρόκειται για το ίδιο δόγμα που καθορίζει συνολικά την πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Απαξιώνει την αρχή της δημοκρατικής οργάνωσης, απομειώνει την ακαδημαϊκότητα, περιστέλλει την ακαδημαϊκή ελευθερία και το αυτοδιοίκητο του Πανεπιστημίου, ενώ ταυτοχρόνως πολλαπλασιάζει τη γραφειοκρατία. Αναφέρομαι στον νόμο Κεραμέως, ο οποίος προβλέπει ριζική αναδιάρθρωση της λειτουργίας των πανεπιστημίων. Ωστόσο, η εφαρμογή ενός νέου θεσμικού πλαισίου προϋποθέτει καταρχάς την αναγνώριση των πραγματικών επιτευγμάτων και των προβλημάτων του ελληνικού Πανεπιστημίου, ενώ παράλληλα απαιτεί ουσιαστικό διάλογο με τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και συναίνεση τουλάχιστον στις βασικές αρχές του.
Όσο για το φιάσκο της πανεπιστημιακής αστυνομίας, η μεγάλη πλειονότητα των καθηγητών, των φοιτητών και των εργαζομένων στο ΑΠΘ ευθύς εξαρχής κατήγγειλε τη διαρκή παρουσία της Αστυνομίας στους χώρους του Πανεπιστημίου, απαίτησε την άμεση επιστροφή στην κανονική ακαδημαϊκή ζωή και επιθυμεί επαρκή και μόνιμη φύλαξη των κτιρίων από υπαλλήλους που θα λογοδοτούν στις πανεπιστημιακές αρχές. Σε κάθε περίπτωση, οι κυβερνητικές επιλογές και οι αυταρχικές πρακτικές εντάσσονται στη λεγόμενη «στρατηγική της έντασης», η οποία έχει ιστορικά αποδειχθεί ως το τελευταίο καταφύγιο αντιλαϊκών κυβερνήσεων που έχουν απωλέσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας και θέλουν να αποπροσανατολίσουν τη δημόσια συζήτηση από τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας.
Σήμερα, αποτελεί τεράστιο στοίχημα η δημόσια εκπαίδευση να συνεχίσει να είναι αποτελεσματική και να βελτιώνεται ποιοτικά. Η υπεράσπιση και η αναβάθμιση της δωρεάν δημόσιας παιδείας για όλους είναι αδιαπραγμάτευτη, δεν αποτελεί καμία ιδεοληψία. Την περίοδο 2015-2019 ο Σύριζα έδωσε ώθηση και προοπτική στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, προώθησε την έρευνα και απέδειξε έμπρακτα ότι λειτουργεί συναινετικά, σχεδιάζοντας μαζί με την ακαδημαϊκή κοινότητα ένα Πανεπιστήμιο υψηλών προδιαγραφών, ανοιχτό στην κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διακηρύξει από αρκετά νωρίς τη θετική του διάθεση για κυβέρνηση συνεργασίας, όμως ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έχει απορρίψει το σενάριο της κυβέρνησης αν δεν είναι πρώτο κόμμα, ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης θέτει ως βασική προϋπόθεση ο πρωθυπουργός να μην είναι κανένας εκ των τριών πολιτικών αρχηγών! Πως μπορεί να λειτουργήσει όλο αυτό; Μήπως οδεύουμε προς μακρά περίοδο ακυβερνησίας;
Η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα για κυβέρνηση νικητών και όχι ηττημένων συνδέεται και με τη ρεαλιστική διαπίστωση αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς πιθανότατα δεν θα βγαίνουν αριθμητικά οι έδρες για τον σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας.
Προσωπικά είμαι πεπεισμένος ότι, μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου, τα κόμματα του νέου Κοινοβουλίου θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία που προσφέρει η απλή αναλογική, ώστε να αλλάξουμε την παράδοση των μονοκομματικών κυβερνήσεων, των δήθεν ισχυρών κυβερνήσεων που οδήγησαν τη χώρα στη χρεωκοπία. Είναι καιρός, επιτέλους, να συζητήσουμε προγραμματικά για τα πραγματικά προβλήματα. Αφού είναι βέβαιο πως τους πολίτες πολύ περισσότερο τους απασχολεί η ακρίβεια, η ανεργία, το έλλειμμα δημοκρατίας, η διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, οι φθίνουσες υποδομές, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και των κοινών αγαθών, η απουσία προοπτικής του τόπου, και καταλαβαίνουν ότι τα πρόσωπα είναι το δευτερεύον ζήτημα.
Επί αυτού, αναρωτιέμαι αν ο κ. Ανδρουλάκης μπορεί να βρει προγραμματικές συγκλίσεις για τα παραπάνω προβλήματα με τη Νέα Δημοκρατία, εάν υποθέσουμε ότι η τελευταία θα δεχόταν να μπει σε μια τέτοια συζήτηση περί προσώπων. Όσο για τον κ. Μητσοτάκη, δυστυχώς λειτουργεί ανεύθυνα ως παράγοντας αστάθειας για τον τόπο, απειλώντας ακόμα και με τρίτη κάλπη προκειμένου να συνεχίσει αυτοδύναμος το καταστροφικό του έργο. Οι πολίτες θα τον κρίνουν και ως προς αυτό, διαψεύδοντας τους ευσεβείς πόθους του και δημιουργώντας στις 21 Μαΐου μια νέα προοδευτική πλειοψηφία, η οποία θα ανατάξει τη χώρα και θα ανορθώσει την κοινωνία.
