του Γιάννη Μαγκριώτη
Το αύριο για τη Θεσσαλονίκη δεν μπορεί παρά να είναι πράσινο.
Πράσινη πόλη σημαίνει βιώσιμη πόλη.
Βιώσιμη πόλη σημαίνει συνεκτική πόλη, ανθεκτική πόλη, ψηφιακή πόλη, ελκυστική πόλη.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως όλα αυτά, με την υψηλή ποιότητα ζωής που εξασφαλίζουν, δημιουργούν τις προϋποθέσεις βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης καθώς προσελκύουν επενδύσεις στην πράσινη ψηφιακή οικονομία.
Γι’ αυτό χρειάζονται πράσινες πολιτικές. Σε κάθε τομέα και σε όλες τις κλίμακες: στο αστικό περιβάλλον και στους εργασιακούς χώρους. Στη γειτονιά, το Πολεοδομικό Συγκρότημα και την περιφέρεια.
Επιτέλους, για πόσο ακόμη θα είναι η Θεσσαλονίκη η πόλη με το λιγότερο πράσινο στην Ευρώπη; Για πόσο ακόμη δημόσιες εκτάσεις στην καρδιά του αστικού ιστού, όπως η ΔΕΘ, θα δίνονται αντιπαροχή σε εταιρίες real estate, δήθεν για «ανάπλαση», αντί να δημιουργηθεί εκεί ένα Μητροπολιτικό Πάρκο, και η ΔΕΘ να αναπτυχθεί δυτικά, όπως προβλεπόταν στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης και στο γενικό Πολεοδομικό σχέδιο του Δήμου;
Η ΔΕΘ είχε σχεδιαστεί από τον Εμπράρ στον σημερινό χώρο, ο οποίος ήταν εκτός των ορίων της Θεσσαλονίκης. Η πόλη επεκτάθηκε τις επόμενες δεκαετίες και, εδώ και πολλές δεκαετίες ασφυκτιά η ίδια και ασφυκτιά και η πόλη. Ο μεγάλος αυτός αναπτυξιακός πόλος της Θεσσαλονίκης έχασε τον δυναμισμό του και παρέμεινε με δυο τρείς καλές κλαδικές και το πολιτικό-μουσικό πανηγύρι του Σεπτέμβρη, όταν το 1992, έχασε με νόμο, σε εφαρμογή Κοινοτικής Οδηγίας, την αποκλειστικότητα της οργάνωσης εκθεσιακών δραστηριοτήτων. Σήμερα, πάνω από το 80% του εκθεσιακού τζίρου πραγματοποιείται στην Αττική. Οι όποιες απόπειρες έγιναν για τον εκσυγχρονισμό της και την συνεργασία με στρατηγικό διεθνή εταίρο, μάλιστα στα πλαίσια και της διεκδίκησης της EXPO 2008, απέτυχαν, κυρίως από τοπικές συντεχνιακές και φοβικές αντιδράσεις. Μάλιστα, το 2013, με πρόσχημα τα μνημόνια και την έλλειψη δημόσιων πόρων, ακυρώθηκε η θεσμοθετημένη και καθολικά αποδεκτή, από κόμματα και φορείς επιλογή, για την ανάπτυξή της εκτός πόλης, στα δυτικά, μετά από δυο μελέτες, και την ανάπτυξη στην θέση της του Μητροπολιτικού Πάρκου που προβλέπεται από το Ρυθμιστικό της Θεσσαλονίκης και πριν εμφανιστεί η κλιματική κρίση. Σήμερα με τα 30 δις ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και μετά από 10 χαμένα χρόνια, η επιλογή είναι μονόδρομος, αρκεί οι φορείς της πόλης να πιστέψουν ότι, μπορούν να διεκδικήσουν αυτούς τους πόρους και να μην γκρινιάζουν, και αυτό χαμηλόφωνα, για τα δις ευρώ των αναπτυξιακών υποδομών και των αναπλάσεων στην Αθήνα.
Έχει μέλλον η πόλη όταν αναπτύσσεται χωρίς Ρυθμιστικό Σχέδιο αλλά με τις τυχαίες επιλογές που εξυπηρετούν απλώς ιδιωτικά συμφέροντα;
Για πόσο ακόμη οι κομματικές σκοπιμότητες, θα καθυστερούν την ολοκλήρωση της πρώτης γραμμής του Μετρό, και θα μοιράζουν μόνο υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, για την επέκτασή προς τα δυτικά της πόλης και το αεροδρόμιο;
Για πόσο ακόμη ο μισοδιαλυμένος ΟΑΣΘ θα ταλαιπωρεί τους θεσσαλονικείς; Γιατί επί τέσσερα χρόνια η Κυβέρνηση δεν έκανε αυτό που έλεγε προεκλογικά αλλά συνέχισε τις προηγούμενες αποτυχημένες πολιτικές, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος να σταματήσει η λειτουργία του ΟΑΣΘ το τέλος του 2023, αν δεν δοθεί και νέα παράταση, που πρέπει να εγκρίνει όμως η ΕΕ:
Για πόσο ακόμη θα συνεχίσουμε να αναπνέουμε τα αιωρούμενα σωματίδια για τα οποία καταδικαστήκαμε στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο;
Πόσο ανταγωνιστικές μπορεί να είναι οι παραγωγικές μονάδες ή οι εγκαταστάσεις logistics που αξιοποιούν τα γεωγραφικά πλεονεκτήματα της Θεσσαλονίκης, όταν λειτουργούν σε περιβάλλον υποβαθμισμένο περιβαλλοντικά και χωροθετούνται χωρίς σχέδιο και με ελλειμματικές υποδομές;
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν πάντοτε και παραμένει, η βασική αναπτυξιακή υποδομή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής.
Με μεγάλη καθυστέρηση και παλινωδίες ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός της παραχώρησής του. Αυτό που χρειάζεται είναι η έγκαιρη υλοποίηση από τον επενδυτή των υποδομών, που περιλαμβάνονται στην Σύμβαση Παραχώρησης και η υλοποίηση από την κυβέρνηση των δεσμεύσεών της για την οδική και σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου προβλήτα με το εθνικό και διεθνές οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο. Απαιτείται επιτέλους η δημιουργία του μεγάλου κέντρου Logistic στο στρατόπεδο Γκόνου. Δυστυχώς οι καθυστερήσεις από όλες τις πλευρές συνεχίζονται και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης χάνει ευκαιρίες, όπως και η οικονομία της ευρύτερης περιοχής, τις οποίες ήδη έχει αρχίσει και καλύπτει το λιμάνι του Πειραιά.
Το αεροδρόμιο, παρότι αναπτύχθηκε μετά την παραχώρησή του σε ξένη κοινοπραξία, δεν έχει αποκτήσει τα χαρακτηριστικά του κόμβου, για να υποστηρίξει ένα ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής.
Το ίδιο και το σιδηροδρομικό δίκτυο, που εδώ και 10 τουλάχιστον χρόνια, μόνο εξαγγελίες ακούγονται.
Έχουμε αργήσει σε όλους τους τομείς.
Το σημερινό Υφυπουργείο Εσωτερικών για θέματα Μακεδονίας-Θράκης, μας υποτιμά ως θεσμός, πρέπει να καταργηθεί.
Πρέπει να δημιουργηθεί ένα Υπουργείο Ανάπτυξης Μακεδονίας-Θράκης, το οποίο σε συνεργασία με τις τρείς περιφέρειες και τους δήμους θα διαχειριστούν ενιαία τους πόρους. Αυτό αποτελεί μια ελπίδα, μιας ανάσχεσης της συνεχούς υποχώρησης της περιφέρειας, ειδικά της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Η καθοδική πορεία της Θεσσαλονίκης μπορεί και πρέπει να αναστραφεί. Αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση, την ιστορία, τις παραγωγικές και επιστημονικές υποδομές και το δυναμισμό των κατοίκων της μπορεί να διεκδικήσει και να πετύχει διακριτή θέση στον Ευρωπαϊκό χάρτη.
Αλλά πρώτα απ΄όλα πρέπει η πράσινη Θεσσαλονίκη να γίνει υπόθεση των πολιτών, ώστε Δημοτικές αρχές, πολιτικοί εκπρόσωποι, οικονομικοί παράγοντες, πνευματικές ηγεσίες να συστρατευθούν για τα γίνει πράσινο το αύριο της Θεσσαλονίκης.
Η Θεσσαλονίκη και η Κεντρική Μακεδονία όμως, συνεχώς υποχωρούν σε σχέση με την Αττική, αλλά και άλλες Περιφέρειες της χώρας. Από ισοϋψής στο Περιφερειακό ΑΕΠ και με ανάλογα εισοδήματα, ανά κάτοικο, σήμερα βρίσκεται στην 9η θέση ως Περιφέρεια, πιο πάνω μόνο από της τρείς Περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας και διαθέτει το 42% του κατά κεφαλήν εισοδήματος των κατοίκων της Αττικής. Με την ολοκλήρωση των επενδύσεων των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αυτή η απόσταση θα γίνει τραγική και μη αντιστρέψιμη.
Σήμερα, και πολύ περισσότερο αύριο, μόνο ένα αστικό συγκρότημα που χαρακτηρίζεται από κοινωνική συνοχή, που μπορεί να προλάβει και να αντιμετωπίσει φυσικές καταστροφές και τεχνολογικούς κινδύνους, που διαθέτει πράσινες μεταφορές και επαρκείς κοινωνικές υποδομές, που ενσωματώνει τις ψηφιακές τεχνολογίες στη διαχείριση της καθημερινότητάς του πολίτη, μπορεί να έχει μέλλον.
Είναι επείγον και αναγκαίο, και το επαναλαμβάνω, ένα ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα, τουλάχιστον το 20% του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης για την Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, και η δημιουργία Υπουργείου Ανάπτυξης Μακεδονίας-Θράκης, που θα διαχειριστεί τους πόρους.
Η Θεσσαλονίκη μπορεί, έχει και το ανθρώπινο δυναμικό και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
