Νίκος Χριστοδουλίδης , Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας – Έχω καταστήσει σαφές ότι ουδέποτε θα συζητήσουμε λύση δύο κρατών

Συνέντευξη: Ανδρέας Γερμανός

Εφτά μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, και λίγες μέρες μετά τους εορτασμούς για την 63η επέτειο ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Γερμανό για την πρόοδο του κυβερνητικού προγράμματος, για το μεγάλο πρόβλημα του μεταναστευτικού που αντιμετωπίζει η Κύπρος, για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, τα όσα διημείφθησαν στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τη λύση τη Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, τις σχέσεις Αθήνας-Λευκωσίας και το βάρος της ευθύνης που έχει αναλάβει ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας για το μέλλον της Κύπρου.

Κύριε Πρόεδρε, πέρασαν 7 περίπου μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων σας. Πείτε μας πώς προχωράει το πρόγραμμα που έχετε καταθέσει στον κυπριακό λαό. Είστε ικανοποιημένος;

Σε αυτούς τους πρώτους επτά μήνες έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά από πολιτικές, οι οποίες έχουν ως βάση τους το πρόγραμμα διακυβέρνησης, το οποίο είχα παρουσιάσει στον κυπριακό λαό πριν από τις εκλογές, και το οποίο, θέλω να υπενθυμίσω ότι είχα συνδιαμορφώσει με την κοινωνία των πολιτών κατά τη διάρκεια του διαλόγου που ανέπτυξα μαζί τους και αποτελεί το μεγάλο κοινωνικό μου συμβόλαιο με τους πολίτες.

Στο Κυπριακό διατηρούμε την πρωτοβουλία των κινήσεων από την πρώτη μέρα με βασικό στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για επανέναρξη διαπραγματεύσεων.

Στα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, ας μου επιτραπεί να απαριθμήσω μερικά από τα ζητήματα που διαχειριστήκαμε από τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης: Διασφαλίσαμε την εργατική ειρήνη μέσα από τη συμφωνία για την ΑΤΑ, προωθήσαμε το νέο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών και ρυθμίστηκε το ζήτημα των τετραμήνων, δρομολογήσαμε το σχέδιο ΚτίΖΩ για αναδόμηση/επιδιόρθωση επικίνδυνων προσφυγικών συνοικισμών, εγκρίναμε στο Υπουργικό Συμβούλιο και προωθήσαμε στη Βουλή των Αντιπροσώπων σε πολύ σύντομο διάστημα το νομοσχέδιο για σύσταση Υφυπουργείου Μετανάστευσης, υλοποιούμε τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επίσης, απαλλάξαμε από τον ΦΠΑ μια σειρά από προϊόντα πρώτης ανάγκης, προωθήσαμε το e-kalathi, για παρακολούθηση των τιμών λιανικής πώλησης προϊόντων, αυξήσαμε τα επιδόματα για τους πολύτεκνους και το τιμητικό επίδομα μάνας, προχωρήσαμε στην καταβολή εφάπαξ ποσού για το 2023 σε δικαιούχους επιδόματος τέκνου που έχουν τρία και περισσότερα εξαρτώμενα, ενισχύσαμε πολιτικές που έχουν να κάνουν με την εξυπηρέτηση των πολιτών από τις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας.

Σημαντική είναι επίσης η συγκρότηση Γραμματείας και Μηχανισμού Παρακολούθησης Υλοποίησης του Προγράμματος διακυβέρνησης. Ιδιαίτερης σημασίας είναι σε συνάρτηση με όλα τα υπόλοιπα που έχουμε υλοποιήσει ή θέσαμε σε τροχιά υλοποίησης, η οικονομική πολιτική της διακυβέρνησής μας. Η τελευταία αναβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s και η αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα, για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια, αποδεικνύει την ορθότητα των πολιτικών μας αλλά και καταδεικνύει την προοπτική της κυπριακής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια.

Πως εξελίσσεται η πορεία της συνεργασίας σας με τα κόμματα που στήριξαν την εκλογή σας; Πόσο παρεμβαίνουν, πόσο επηρεάζουν τις αποφάσεις; α) στην επιλογή συνεργατών, β) στην εσωτερική διακυβέρνηση γ) στο Εθνικό θέμα;

Δεν τίθεται θέμα παρέμβασης ή επηρεασμού, η σχέση με τα συνεργαζόμενα κόμματα εδράζεται στον αλληλοσεβασμό, βρισκόμαστε σε συνεχή διάλογο και συντονισμό. Εχω πει πολλές φορές και θα το επαναλάβω ότι σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια συμμετέχουν άνθρωποι, προσωπικότητες και πολιτικές δυνάμεις, με διαφορετικές αφετηρίες. Μας ενώνει όμως το όραμα για μια Κύπρο καλύτερη, επανενωμένη, που να προσφέρει ασφάλεια και ευημερία στους πολίτες της.

Ποια είναι σήμερα η σχέση της κυβέρνησης σας με τα δύο κόμματα που δεν στήριξαν την υποψηφιότητά σας στις προεδρικές εκλογές (ΑΚΕΛ & ΔΗ.ΣΥ). Υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας, ιδιαίτερα με την ηγεσία του ΔΗ.ΣΥ; Μελλοντικά έχετε κατά νου να αξιοποιήσετε στην κυβέρνησή σας κάποια από τα ικανά στελέχη του ΔΗ.ΣΥ;

Από την πρώτη μέρα που ανέλαβα την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας έτεινα χείρα συνεργασίας προς όλα τα κόμματα και κατά την ομιλία μου στην τελετή εγκατάστασης στη Βουλή αναφέρθηκα ονομαστικά στους αρχηγούς των δύο μεγάλων κομμάτων. Διαφορετικές προσεγγίσεις υπάρχουν και είναι θεμιτό να υπάρχουν. Τους αντικρίζουμε ως πολύτιμους εταίρους και το αποδεικνύουμε καθημερινά. Η όποια κριτική ασκείται, στη βάση επιχειρημάτων είναι απόλυτα σεβαστή. Η εποικοδομητική άσκηση κριτικής άλλωστε συμβάλει στην ορθότερη λήψη αποφάσεων και στην καλύτερη συνεργασία Εκτελεστικής και Νομοθετικής εξουσίας.

Η Κύπρος αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με το μεταναστευτικό. Όσοι ασκούν κριτική επί του θέματος υποστηρίζουν ότι θα εξελιχθεί σε τρίτο Αττίλα. Πείτε μας αν το θέμα μπορεί να αντιμετωπιστεί και τι ενέργειες κάνετε ως κυβέρνηση.

Η μεταναστευτική κρίση δοκιμάζει ολόκληρη την Ευρώπη και εμείς έχουμε ένα συγκεκριμένο πλάνο δράσης, το οποίο αποδεικνύεται αποτελεσματικό. Η στρατηγική μας αποσκοπεί στη μείωση των αφίξεων και στην αύξηση των απελάσεων/επιστροφών αλλοδαπών, με παράλληλη αναβάθμιση των υποδομών για φιλοξενία όσων υποβάλλουν αίτηση διεθνούς προστασίας και όσων βρίσκονται στην αναμονή για επαναπατρισμό.

Έχουμε μειώσει δραστικά τους χρόνους εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και ταυτόχρονα έχουμε μειώσει το διάστημα καταβολής επιδομάτων ώστε η Κύπρος να παύσει να θεωρείται ελκυστικός μεταναστευτικός προορισμός. Μάλιστα για πρώτη φορά οι επιστροφές είναι περισσότερες από τις αφίξεις. Έχουμε προωθήσει τη σύσταση υφυπουργείου Μετανάστευσης, το οποίο είμαστε βέβαιοι ότι θα βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη διαχείριση του προβλήματος και αναμένουμε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων να εξετάσει το συντομότερο δυνατόν το σχετικό νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της από τον Ιούνιο.

Βρεθήκατε πριν λίγες ημέρες στην Νέα Υόρκη στη Γενική συνέλευση του Ο.Η.Ε. Ακούσατε την ομιλία του Τούρκου Προέδρου που απαιτούσε και υποστήριζε ότι η μόνη λύση για το Κυπριακό είναι η αναγνώριση του ψευδοκράτους και η δημιουργία δύο κρατών. Πολλοί υποστηρίζουν ότι έπρεπε να αποχωρήσετε και να καταγγείλετε την Τουρκία. Γιατί δεν το κάνατε κ. Πρόεδρε;

Έχω απαντήσει στον Τούρκο Πρόεδρο από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης και έχω καταστήσει σαφές ότι ουδέποτε θα συζητήσουμε λύση δύο κρατών. Δεν είναι αυτό το όραμα που έχουμε για την πατρίδα μας. Θέλουμε μια Κύπρο ελεύθερη και επανενωμένη. Εκεί επικεντρώνεται η προσπάθειά μας και θα κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο λόγος για τον οποίο έμεινα στην αίθουσα ήταν ακριβώς η καλύτερη απάντηση στο τουρκικό αφήγημα ότι δήθεν η Κυπριακή Δημοκρατία είναι εκλιπούσα. Η Κύπρος είναι αναγνωρισμένο κράτος-μέλος του ΟΗΕ με διεθνή υπόσταση, είναι επίσης πλήρες και ισότιμο μέλος της ΕΕ. Με αξιοπρέπεια και αποφασιστικότητα διεκδικούμε τα δικαιώματά μας.

Μιλήσατε με τη σειρά σας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και καλέσατε την Τουρκία να συνεργαστεί για την Ειρήνη και υποστηρίξατε τη λύση της ΔΔΟ. Πείτε μας κ. Πρόεδρε γιατί επιμένετε στην ΔΔΟ; Ποια είναι τα θετικά της και πως διασφαλίζεται μέσω αυτής το μέλλον και η ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Η αναζήτηση λύσης ΔΔΟ έχει συμφωνηθεί από όλα τα μέρη μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη και την ΕΕ, και η ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας διασφαλίζεται μέσα από τη θέση ότι η λύση θα οδηγήσει στη μετεξέλιξη του υφιστάμενου κράτους και όχι τη διάλυσή του. Επ’ αυτού δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία. Δεν είναι θέμα επιμονής, είναι η ανάγκη να παραμείνουμε προσηλωμένοι στα συμφωνηθέντα για την αναζήτηση λύσης που να επανενώνει τη χώρα στο έδαφος, την οικονομία, τους θεσμούς, κατά τρόπο ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια για αποσχιστικές ή διχοτομικές ενέργειες.

Στη Νέα Υόρκη είχατε επαφές με την ομογένεια. Συμφωνούν οι Ομογενείς με τη ΔΔΟ;

Οι ομογενείς μας στηρίζουν κατά βάση την εκάστοτε εκλεγμένη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία καθορίζει την κατεύθυνση στο Κυπριακό μαζί με την πολιτική ηγεσία στο σύνολό της. Ασφαλώς και υπάρχουν επιμέρους διαφοροποιήσεις αλλά αυτό δεν μας αποπροσανατολίζει από τον κοινό στόχο που είναι η απαλλαγή από την κατοχή. Αυτό όμως που θα ήθελα να υπογραμμίσω, με αφορμή την ερώτησή σας, είναι η διαχρονική υπευθυνότητα που η ομογένειά μας επιδεικνύει, ιδιαίτερα στο εθνικό μας πρόβλημα. Έχω επαναλάβει σε πολλές περιστάσεις, και μέσα από προσωπικά μου βιώματα, αλλά και από τις θεσμικές θέσεις που έχω υπηρετήσει, ότι η Κυπριακή ομογένεια στηρίζει την εκάστοτε κυβέρνηση, ανεξαρτήτως κομματικού χρώματος ή προέλευσης. Αποδεικνύουν οι απόδημοί μας στην πράξη ότι κόμμα τους είναι η Κύπρος και βρίσκονται διαχρονικά δίπλα στην ιδιαίτερή τους πατρίδα.

Τελικά τι ευελπιστείτε από την Ε.Ε και τον Γ.Γ. του ΟΗΕ; Πόσο υπολογίζει ο Ερντογάν την Ε.Ε. και ιδιαίτερα τον Γ.Γ του ΟΗΕ;

Τόσον ο ΓΓ του ΟΗΕ όσο και οι θεσμοί της ΕΕ αναγνωρίζουν την ανάγκη για πρόοδο στο Κυπριακό, στηρίζουν τις πρωτοβουλίες που έχουμε αναλάβει και θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρξουν βήματα προς την κατεύθυνση του διαλόγου. Ευελπιστώ ότι η προσπάθειά μας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα καρποφορήσει. Ένα πρώτο θετικό, αλλά και σημαντικό, βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα αποτελέσει ο διορισμός απεσταλμένου από πλευράς του ΓΓ του ΟΗΕ, θέση που με ικανοποίηση ακούσαμε να ενστερνίζονται και τα 5 μόνιμα μέλη του ΣΑ αλλά και ο ίδιος ο ΓΓ. Είμαι αισιόδοξος ότι ένας τέτοιος διορισμός θα καταστεί εφικτός, ούτως ώστε αυτός ο απεσταλμένος να διερευνήσει τις προοπτικές επανέναρξης διαπραγματεύσεων.

Κύριε Πρόεδρε τι γίνεται με τα ενεργειακά και τις τριμερείς συναντήσεις; Συνεχίζονται ή έχουν «παγώσει» για να μην αντιδράσει η Τουρκία στο πλαίσιο του καλού κλίματος και των «ήρεμων νερών» που επιδιώκει η Ελληνική κυβέρνηση;

Ο ενεργειακός σχεδιασμός της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζεται στη βάση του επικαιροποιημένου πλάνου που έχουμε χαράξει με στόχο την αξιοποίηση του φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή στην Κύπρο ώστε να μειώσουμε το ενεργειακό κόστος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Σε πολιτικό επίπεδο, οι τριμερείς και άλλες συνεργασίες με χώρες της περιοχής όχι μόνο δεν έχουν παγώσει αλλά αναβαθμίζονται. Ο διάλογος Αθηνών-Άγκυρας σε καμιά περίπτωση δεν αναιρεί το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύσσει συνεργασία με άλλα κράτη. Με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία και η συνεργασία μας είναι θεσμοθετημένη και θεμελιώνεται σε ισχυρούς δεσμούς και σε κοινά οράματα. Η πολιτική μας δεν είναι «μηδενικού αθροίσματος», προσεγγίζουμε κάθε βελτίωση στις σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας ως ένα θετικό βήμα, που μπορεί να συμβάλει και στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος.

Η Κ. Δ. συμπληρώνει 63 Χρόνια από την Ανεξαρτησία της. Πως αισθάνεστε που ως ο 8ος Πρόεδρος της πρέπει να λάβετε σοβαρές αποφάσεις για την επίλυση του Κυπριακού και το μέλλον της Κ.Δ. ;

Αισθάνομαι το βάρος της ευθύνης, αντλώ δύναμη από τον πόθο του λαού μας για τερματισμό της κατοχής και με φάρο το διεθνές δίκαιο θα πορευτούμε για το καλύτερο, με αυτοπεποίθηση, αξιοπρέπεια και αξιοπιστία. Το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ευοίωνο, και έχουμε καθήκον να εργαστούμε για να έρθουν ακόμη καλύτερες μέρες για τη χώρα μας και το λαό μας.

Έχω πλήρη επίγνωση του βάρους της ευθύνης που συνεπάγεται το αξίωμα που υπηρετώ όπως και την ιστορικότητα των αποφάσεων που θα κληθούμε να λάβουμε. Έχω την ίδια στιγμή και την έντονη πεποίθηση ότι η χώρα μας μπορεί να καταστεί ακόμα πιο ισχυρός πυλώνας σταθερότητας, επιστρατεύοντας τη γεωστρατηγική μας τοποθεσία αλλά και την διπλωματία στο μέγιστο βαθμό. Η επίλυση του Κυπριακού, εντός του συμφωνημένου πλαισίου θα αποτελέσει καταλύτη στην πρόοδο όχι μόνο της Κύπρου αλλά και της περιοχής. Ελπίζω ειλικρινά να καταστεί εφικτή μια δίκαιη, ειρηνική, οριστική επίλυση του Κυπριακού.

Κύριε Πρόεδρε εδώ και 7 μήνες βρίσκεστε στο τιμόνι της Κ.Δ. Μπορείτε να μας πείτε α) Τί χαρές σας προσέφερε μέχρι σήμερα το αξίωμα του Προέδρου: β) τι σας ενόχλησε περισσότερο; γ) τι είναι αυτό που σας έλειψε περισσότερο;

Παραμένω προσηλωμένος στην προσπάθεια να δικαιώσω τις προσδοκίες των πολιτών και θα εργαστώ για το καλύτερο αποτέλεσμα. Η χαρά που μου προσφέρει η ευκαιρία να υπηρετήσω τη χώρα μου από το ύψιστο αξίωμα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από όσα ενδεχομένως με ενοχλούν ή εκείνα που μου λείπουν σε ανθρώπινο επίπεδο. Προσπαθώ να διατηρώ τις καθημερινές συνήθειες, στο βαθμό που το πρόγραμμά μου το επιτρέπει, και να αφιερώνω όσο από τον ελεύθερο μου χρόνο στην οικογένειά μου. Η απόφασή μου να κατέλθω ως υποψήφιος για την Προεδρία της χώρας ήταν και παραμένει να είναι απόλυτα συνειδητή. Η υψηλότατη τιμή του να υπηρετώ την χώρα μας με οπλίζει με την δύναμη και την πίστη να υπερβαίνω τα όσα σε προσωπικό επίπεδο αναφέρετε.

Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ