Του Στέλιου Κουκου
Η Αγία Ανυσία είναι «μία από τις πιο συμπαθείς και αγαπημένες μάρτυρες της Θεσσαλονίκης» όπως γράφει ο Παναγιώτης Κίσσας στο «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης». Και αυτό όπως φαίνεται να είναι πέρα για πέρα σωστό.
Παρ’ όλα αυτά, ο βίος της δεν ξεπερνά τις δύο παραγράφους στο πιο πάνω βιβλίο, ενώ στον «Μεγάλο Συναξαριστή της Εκκλησίας» μόλις μία. Πάντως μέσα σε λίγες λέξεις, ακόμη και στην μία παράγραφο, αποκαλύπτεται όλο της το μεγαλείο. Την γλυκύτητά της στην σχέση της με τον σωτήρα Χριστό, αλλά και την παλικαριά της για να υπερασπιστεί την σχέση της αυτή την οποία έχει θέσει πάνω από οτιδήποτε άλλο. Την ζωή της όλη.
Άλλωστε, δεν πρόκειται απλά για μάρτυρα, αλλά για μία οσιομάρτυρα η οποία κερδίζει επάξια τον τίτλο αυτό από το ολοκληρωτικό δόσιμο της στο «σημείο αντιλεγόμενο» της εποχής της -εποχή διωγμού- τον Χριστό, αλλά και όλων των εποχών. Μέχρι σήμερα!
Τρανότερη απόδειξη γι’ αυτό ήταν η «απαλλαγή» της από τον οικογενειακό της πλούτο όταν έμεινε ορφανή. Και ας μην ήταν κάποιος άνθρωπος με λαϊκή καταγωγή που γνώριζε από στερήσεις και δυσκολίες. Καταγόταν από πλούσια, αρχοντική και ευγενή οικογένεια.
Είναι, φαίνεται, εποχή κατά την οποία η πίστη δεν ήταν απλά μια κληρονομική συνήθεια, αλλά θείος έρως. Και αυτό βιώνεται ή ακόμη και αποδεικνύεται τόσο με την επιλογή του οσιακού, δηλαδή ασκητικού τρόπο ζωής, αλλά και με το δόσιμο στο μαρτύριο όταν τον φέρουν οι περιστάσεις.
Έτσι και η αγία Ανυσία, μια Κυριακή ενώ πήγαινε να εκκλησιαστεί, όταν έφτασε στην Κασσανδρεωτική πύλη στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης δέχτηκε θρησκευτική πρόκληση από ένα στρατιώτη του αυτοκράτορα Μαξιμιανού. Ο στρατιώτης αυτός ο οποίος έμαθε για την ζωή και τις πεποιθήσεις της της ζήτησε να θυσιάσει στους θεούς.
Νόμιζε, ο ταλαίπωρος, πως η ευαίσθητη γυναικεία της φύση θα υποκύψει αμέσως μπροστά στην ένοπλη στρατιωτική του ρώμη. Αλλά η ίδια διέθετε ρώμη εσωτερική η οποία ήταν ψυχική και καρδιακή και γι’ αυτό ακατανίκητη. Κανένας ένοπλος δεν μπορούσε να την εκβιάσει για οτιδήποτε. Πολύ περισσότερο να θυσιάσει στους ψεύτικους θεούς, όπως αξίωσε από αυτήν ο ένοπλος άνθρωπος του Μαξιμιανού που είχε κηρύξει διωγμό εναντίον των χριστιανών.
Η Αγία Ανυσία, η λαμπρή, χαριέστατη και γενναία αυτή προσωπικότητα της Θεσσαλονίκης, όπως διασώζεται μέσα στην ευρύτερη μνήμη των αγίων της πόλης, δεν δέχτηκε την άτιμη αυτή πρόκληση, εκφράζοντας τον αποτροπιασμό της για την πρόταση αυτή και τον έφτυσε.
Τα οσιακά της βιώματα, με την πλήρη άσκηση και την γενναία απαλλαγή της από τον πλούτο της χάριν των συνανθρώπων της δεν μπορούσαν να της προκαλέσουν καμία δειλία, να της δημιουργήσουν συναίσθημα φόβου!
Ήταν ατρόμητη, γιατί «η αγάπη έξω βάλλει τον φόβο» και είχε φροντίσει η ίδια γι’ αυτό με την επιλογή του τρόπου ζωής της. Άλλωστε και για κατάλυμα, σπίτι είχε επιλέξει ένα μικρό δωμάτιο. Αυτό για μια νεαρή κοπέλα η οποία έχει μεγαλώσει πλουσιοπάροχα δεν μοιάζει με τάφο; Είχε, δηλαδή, αποφασίσει την ζωή της και την είχε επενδύσει οριστικά και αμετάκλητα στο πρόσωπο του Χριστού!
Η αγία, επίσης, είχε σταυρώσει τον εαυτό της στην θυσιαστική αγάπη προσφέροντας αλληλεγγύη, διακονία και αγάπη στους πιο αναξιοπαθούντες ανθρώπους της πόλης. Στους φυλακισμένους και τους πάσχοντες από ποικίλες ασθένειες.
Όπως φαίνεται είχε παραδώσει τον εαυτό της στα μαρτύρια των άλλων και έτσι μοιραζόταν τις αγωνίες και το δράμα τους, κερδίζοντας η ίδια την εσωτερική αποφασιστικότητα και το σθένος να βρίσκεται εν μέσω των ανθρωπίνων κακουχιών, να μένει πάντα κραταιά και να πορεύεται πλάι στον ανθρώπινο πόνο.
Έτσι καμία πρόκληση, καμία βία ή εκβιασμός, και εν προκειμένω ένοπλος, δεν μπορούσε να την ποδηγετήσει για κάτι που δεν είχε επιλέξει.
Και, ναι! τον δρόμο του μαρτυρίου τον είχε επιλέξει και ήταν απόλυτος συμβατός με την οσιακή της ζωή και ήταν η προέκταση, η εξέλιξη και η δόξα της επιλογής αυτής!
Έτσι το ξίφος το οποίο την διαπέρασε της μετάγγισε αμέσως την αναστάσιμη αίγλη την οποία είχε ήδη αρχίσει να προγεύεται μέσα από την προσφορά της αλληλεγγύης, την νηστεία και την αδιάκοπη προσευχή που είχε επιλέξει ως τρόπο ζωής!
Αλλά, τώρα πια, το δόσιμό της ήταν μια ολοκληρωτική προσφορά, μια συνέχεια της ερωτικής της προσφοράς προς τον Θεό, σε ένα αντίστοιχο ευρύτερο θεϊκό κάλεσμα που απευθύνεται σε όλο τον κόσμο και όποιος θέλει το αποδέχεται.
Η αγία ήταν έτοιμη και δεν χρειαζόταν να δοκιμαστεί ο ζήλος και η φλόγα της που ήταν αναμμένος μέσα της για τον Χριστό από καιρό. Ούτε, επίσης έπρεπε να διδάξει κάποιον άλλο με το σθένος του δοσίματός της σε μια σειρά από βασανιστήρια, πέραν από την άρνησή της να υποκύψει. Αρκούσε και μόνον αυτή η σύντομη συνάντηση και το ανάλογο επεισόδιο για να την διασώσει για πάντα στις καρδιές μας ως μία προσφιλή, αγαθή μνήμη και κληρονομιά.
Άλλωστε το μαρτύριο της μοιάζει σαν ένα νεανικό ερωτικό διάβημα, ενέργεια που την έφερε ακαριαία μπροστά στο φωτεινό πρόσωπο της επιλογής και του πόθου της. Τα σκιρτήματα της καρδιάς της δεν την πρόδωσα και στάθηκε με γενναιότητα αν όχι με… επιθετικότητα στην προσβολή των πεποιθήσεων που δέχτηκε. Ως έτοιμη, πάντως, από καιρό!
Σε μια προγραμματισμένη συνάντηση που εκκρεμούσε. Και ήταν ιδιαίτερα ευλογημένη, αφού τα νεανικά της σκιρτήματα έμειναν για πάντα νέα, αγνά και όμορφα και κόσμησαν την αιωνιότητα και με την δική της ομορφιά, χάρη και σθένος. Ήταν στα τέλη του 3ου αιώνα.
Η ταφή της αγίας έγινε έξω από από τα τείχη της πόλης δύο στάδια από την Κασσανδριωτική πύλη αριστερά της λεωφόρου. Και πλέον, για τους Θεσσαλονικείς και όλο τον κόσμο, πέραν από την ευλογία της αιώνιας ύπαρξής της που διαχέεται παντού, υπάρχουν και τα ιερά της λείψανα που βρίσκονται στον ναό του πολιούχου της πόλης Αγίου Δημητρίου τα οποία είναι στη διάθεση των πιστών για προσκύνηση.
Να έχουμε την ευχή της. Την ευγνωμονούμε!
Χρόνια πολλά!
Υ.Γ. Την ίδια μέρα, δηλαδή, στις 30 Δεκεμβρίου γιορτάζει και ο Άγιος Ανύσιος επίσκοπος Θεσσαλονίκης (4ος αι.) για τον οποίο επιφυλασσόμαστε για κάποιο ξεχωριστό κείμενο.
Πηγή: https://agiatheodora.gr/agia-anysia-to-martyrio-tis-moiazei-san-ena-neaniko-erotiko-diavima/
