Συνέντευξη: Aναστασία Καραγιάννη
Η Χριστίνα Σταμούλη, μέλος του Συμβουλίου Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδος και πρόεδρος του Φοιτητικού Συλλόγου Χημικού ΑΠΘ, σχολιάζει στο SPEAK NEWS και την Αναστασία Καραγιάννη τη στάση της Κ.Ν.Ε. στην ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα και τις τυχόν επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και οικονομία της χώρας.
Ποια είναι η στάση της Κ.Ν.Ε. σχετικά με την ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα;
Η Κ.Ν.Ε. και το Κ.Κ.Ε. διαθέτουν όλες τις δυνάμεις τους στον αγώνα ενάντια στην εφαρμογή του νομοσχεδίου για την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Σε αυτό τον αγώνα συμπορευόμαστε με την πλειοψηφία των φοιτητών, καθηγητών και εργαζόμενων μέσα στα ιδρύματα, των μαθητών και των εκπαιδευτικών στα σχολεία, των εργατικών σωματείων, που με τις κινητοποιήσεις τους και τις αποφάσεις των συλλόγων τους δηλώνουν την εναντίωση τους στο νομοσχέδιο, αψηφώντας την κυβερνητική προπαγάνδα. Οι διακηρύξεις της κυβέρνησης ότι ο νόμος αυτός έρχεται να δώσει λύση στα αδιέξοδα, δεν πείθουν πλέον κανέναν. Γιατί βιώνουμε τα εκρηκτικά προβλήματα που φέρνει η στρατηγική της Ε.Ε., που από κοινού υλοποίησαν αυτή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, για ενίσχυση της ιδιωτικο-οικονομικής λειτουργίας των ιδρυμάτων, που σήμερα ολοκληρώνεται με τη δημιουργία του Πανεπιστημίου Α.Ε., με τους φοιτητές πελάτες και την γνώση εμπόρευμα. Ταυτόχρονα, θέτουμε το πραγματικό δίλημμα «πανεπιστήμιο των λαϊκών αναγκών ή επιχειρηματικό πανεπιστήμιο» και παλεύουμε για αποκλειστικά δημόσιες και πραγματικά δωρεάν σύγχρονες σπουδές για όλους και πτυχίο με ουσιαστική επιστημονική γνώση, που να είναι μοναδική προϋπόθεση για την πρόσβαση στο επάγγελμα.
Ποια είναι τα κύρια επιχειρήματα που προβάλλει η ΚΝΕ ενάντια ή υπέρ της ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων;
Οι αρνητικές συνέπειες για μας και τις οικογένειες μας είναι πολλαπλές. Γιατί ακυρώνει τον ενιαίο τρόπο εισαγωγής, οδηγώντας στην πρόσβαση “ανάλογα με το πορτοφόλι”. Γιατί, επεκτείνει την πολυ-κατηγοριοποίηση των ιδρυμάτων άρα και των πτυχίων των αποφοίτων, με αρνητικές επιπτώσεις στα εργασιακά και επαγγελματικά δικαιώματα. Θεσμοθετεί ένα super-market γνώσης, με πανεπιστήμια πολλών ταχυτήτων, με προγράμματα πολλών ταχυτήτων (μονοετή-διετή-τριετή, ξενόγλωσσα, minor, major). Έτσι θα υπάρχουν πλέον 3ετή, 4ετή και 5ετή πτυχία με τον ίδιο τίτλο, αλλά διαφορετικό επίπεδο. Το πτυχίο μετατρέπεται σε ένα ακόμα χαρτί που δεν εξασφαλίζει το δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των αποφοίτων θα “σπρώχνει” σε ένα ατελέσφορο κυνήγι προσόντων επί πληρωμή και θα συμπιέζει τα δικαιώματα όλων προς τα κάτω στην εργασία. Τέλος, γιατί θα έχει άμεσες και αρνητικές συνέπειες στα δημόσια πανεπιστήμια, αφού και αυτά θα λειτουργούν στην ίδια εννιαία αγορά, απογιώνοντας την πορεία εμπορευματοποίησης τους.
Κατά τις εκτιμήσεις σας, ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων, στην ποιότητα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα;
Υπάρχει μια διαμορφωμένη πραγματικότητα και στα δημόσια πανεπιστήμια που αποδεικνύει που οδηγεί η εμπορευματική-ανταποδοτική λειτουργία των ιδρυμάτων. Χαρακτηριστικά, το ακαδημαϊκό έτος 2019/20 στο ΑΠΘ, εργάζοταν 22.8% λιγότερα μέλη Δ.Ε.Π. σε σχέση με το 2008/9, με την αναλογία εγγεγραμμένων προπτυχιακών ανά μέλος Δ.Ε.Π. στο 45.5% υψηλότερη. Ενώ, το 2021 η συνολική δημόσια χρηματοδότηση (κρατικοί και διεθνείς πόροι) για τη τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα ήταν μειωμένη κατά 17.7% σε σχέση με το 2008. Η περαιτέρω επιχειρηματική δράση θα μας φέρει αντιμέτωπους με ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση σε όλες τις λειτουργίες, αφού το πανεπιστήμιο θα συνεχίσει να στρέφεται σε υπηρεσίες-λειτουργίες που θα έχουν κέρδος. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί να δούμε και γενίκευση διδάκτρων (που και σήμερα υπάρχουν σε μεταπτυχιακά, ξενόγλωσσα προπτυχιακά) στα δημόσια Πανεπιστήμια, στο όνομα της βιωσιμότητας και του ανταγωνισμού. Άλλωστε, ο κανόνας της διεθνούς εμπειρίας στα πανεπιστήμια, είναι τα δίδακτρα στα προπτυχιακά προγράμματα των δημόσιων Πανεπιστημίων, τα φοιτητοδάνεια, τα ενοίκεια στις φοιτητικές εστίες.
Υπάρχει περίπτωση ξένα πανεπιστήμια να υποβαθμίσουν τελικά τα δημόσια Πανεπιστήμια της Ελλάδας;
Υπάρχει συσσωρευμένη εμπειρία ως προς τις επιπτώσεις του ανταγωνισμού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, απο το άνοιγμα της “αγοράς”. Όχι μόνο δεν αναβαθμίστηκαν τα δημόσια σχολεία ή νοσοκομεία επειδή υπάρχουν ιδιωτικά, αλλά φτάσαμε στο σημείο να πέφτουν ταβάνια και να πεθαίνει κόσμος σε αγροτικά, αντίστοιχα, η “απελευθέρωση της αγοράς” στον ελληνικό σιδηρόδρομο οδήγησε στο έγκλημα στα Τέμπη. Μετά απ’ όλα αυτά, είναι υποκριτικό η κυβέρνηση να ισχυρίζεται ότι θα ωφεληθούν τα δημόσια Πανεπιστήμια και θα αναβαθμιστούν μέσω του ανταγωνισμού με τα ξένα παραρτήματα. Μεγαλύτερη απαξίωση θα γνωρίσουν, ώστε να υπάρξει πελατεία στα ιδιωτικά. Εξάλλου αυτό έγινε και στο παρελθόν για να ενισχυθούν τα ιδιωτικά κολλέγια (που στην πλειοψηφία τους λειτουργούν χρόνια ως παραρτήματα πανεπιστημίων του εξωτερικού). Τα παραρτήματα θα είναι με δίδακτρα, που θα ρυθμίζει η ίδια η αγόρα και τα πανεπιστήμια, βάση της υπάρχουσας Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Σε αυτή την αγορά λοιπόν, ανταγωνισμός σημαίνει ένταση της ανταποδοτικής – επιχειρηματικής λειτουργίας των δημόσιων ιδρυμάτων, δηλαδή συνέχιση της συνειδητής υποβάθμισης των σχολών που θα αναζητούν πόρους με την ενίσχυση της επιχειρηματικής τους δράσης, τα δίδακτρα (όπως στα μεταπτυχιακά), το κόψιμο της δωρεάν φοιτητικής μέριμνας. Άρα ναι, η ίδρυση ξένων παραρτημάτων οδηγεί στην δραματική υποβάθμιση και του δημόσιου πανεπιστημίου.
Μπορεί να διασφαλιστεί η ποιότητα της εκπαίδευσης στα μη κρατικά Πανεπιστήμια;
Η συζήτηση για αυστηρά κριτήρια ποιότητας στα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, μάλλον αφορά περισσότερο σε κριτήρια που σχετίζονται με τη φορολογική δήλωση των εισακτέων, παρά με ακαδημαϊκά. Υπάρχει πλούσια τέτοια πείρα απο τα ιδρύματα του εξωτερικού, όπου η απελευθερωμένη αγορά πανεπιστημιακών τίτλων σπουδών οδήγησε στο “ότι πληρώνεις παίρνεις”. Άρα το ακαδημαϊκό επίπεδο θα κρίνεται απο την “πελατεία” που στοχεύει κάθε τέτοιο πανεπιστήμιο. Θα συνυπάρχουν δηλαδή πτυχία για “διαφορετικές τσέπες”, κάποια λίγα και ακριβοπληρωμένα για την “ελίτ” και πολλά ακόμα διαφόρων διαβαθμίσεων πτυχία. Τελικά μοναδικό κριτήριο θα είναι τα κέρδη και η προσέλκυση πελατών, όπως σε όλες τις εταιρίες, ό,τι “πουλάει είναι άριστο”. Το κρίσιμο λοιπόν για μας, είναι να απαντήσουμε αν είμαστε “υπέρ ή κατά” στην εμπορευματοποίηση της παιδείας, αν είναι προς το συμφέρον των λαϊκών οικογενειών η γνώση να είναι εμπόρευμα. Σε αυτό απαντάμε καθαρά, η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι κοινωνικό αγαθό, το κράτος έχει την ευθύνη για αποκλειστικά δημοσία, δωρεάν και ποιοτική εκπαίδευση. Για αυτο και συμμετέχουμε στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις των φοιτητών και των καθηγητών μας, που διεκδικούν, αναβαθμισμένο επίπεδο σπουδών, χωρίς οικονομικά κριτήρια, απέναντι στην κατεύθυνση Ε.Ε. και κυβέρνησης που εισάγει το “αν θες να σπουδάσεις πλήρωνε”.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.