Η δημόσια εκπαίδευση είναι πρώτιστο κοινωνικό αγαθό, πεδίο δημιουργικής διαμόρφωσης του μέλλοντος της χώρας μας, παράγοντας εθνικής προόδου και βιώσιμης ανάπτυξης. Η συμμετοχή του πολίτη στον σύγχρονο πολιτισμό εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τα αγαθά της παιδείας, από τα μορφωτικά του προσόντα.
Για το κόμμα μας, η δημόσια και δωρεάν παιδεία – μαζί με την δημόσια υγεία και την εργασία – αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνικής πολιτικής μας. Είναι το διαχρονικό νήμα της Σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα μας και στην Ευρώπη.
Η εκπαίδευση αποτελεί την καλύτερη επένδυση για το μέλλον μιας χώρας. Γιατί έχει: υψηλή προστιθέμενη αξία, ισχυρό κοινωνικό αντίκρισμα, πολλαπλή επίδραση στην οικονομία και στη βιώσιμη, πράσινη ανάπτυξη και αξιακό όφελος για τη δημοκρατία και την πολιτική. Το δημόσιο πανεπιστήμιο υπήρξε διαχρονικά ο πιο σταθερός πυλώνας της κοινωνικής κινητικότητας. Γι’ αυτό θα συνεχίσουμε με βασική πολιτική ιδέα τη διαρκή βελτίωσή του, τον συνεχή εκσυγχρονισμό του και εκδημοκρατισμό του.
Οφείλουμε να δούμε τη γενική πολιτική της Ν.Δ., η οποία όσον αφορά τον πυρήνα της κοινωνικής πολιτικής (εργασία, παιδεία, υγεία), έχει δύο χαρακτηριστικά α) την επιλεγμένη γενική αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1980 και διατηρήθηκε – παρά τα πολλά προβλήματα – σχεδόν μέχρι πρόσφατα και β) τη μεγάλη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Είναι δηλαδή μια άκρως νεοφιλελεύθερη ατζέντα απόλυτα αντιθετική με τη δική μας Σοσιαλδημοκρατική πολιτική και ιδεολογία.
Θα μπορούσε η νέα νομοθετική πρωτοβουλία της Ν.Δ. να είναι σε διαφορετική κατεύθυνση; Προφανώς και όχι. Αντίθετα, η τριτοβάθμια εκπαίδευση προσφέρεται ως το νέο πεδίο της αγοράς. Τα δημόσια πανεπιστήμια υποχρηματοδοτούνται. Ακόμα και τα λειτουργικά τους έξοδα δεν καλύπτονται. Οι δε μισθοί των πανεπιστημιακών απαξιώνουν τον τόσο κρίσιμο για τη χώρα μας ρόλο τους. Έχει προηγηθεί η αντίστοιχη εμπορευματοποίηση της δημόσιας υγείας με την υποχρηματοδότηση και την εγκατάλειψη του ΕΣΥ.
Ο όρος που επιλέχθηκε αρχικά από την κυβέρνηση της Ν.Δ. δια στόματος του κ. Μητσοτάκη «Σχέδιο Νόμου “Ελεύθερο Πανεπιστήμιο” για τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια», προσδιορίζει τον ιδεολογικό και πολιτικό τους στόχο. «Ελεύθερο» ως προς ποια έννοια; Από τα …δεσμά του κράτους; Αλλά αν το κράτος δεν φροντίζει τα δημόσια και πρώτιστα κοινωνικά αγαθά, ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος του;
Πρώτιστη πολιτική μας θέση είναι η διαρκής ενίσχυση της δημόσιας παιδείας με εκσυγχρονιστικό και μεταρρυθμιστικό σχέδιο, με διαρκή εκδημοκρατισμό και με κρατική χρηματοδότηση, έτσι ώστε η οικονομική ενίσχυση να φτάσει σε πρώτο στάδιο στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως έχει τονίσει ο πρόεδρος Νίκος Ανδρουλάκης.
Να λάβουμε υπόψη μας…
Στα κρίσιμα θεσμικά ζητήματα των πανεπιστημίων και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Κολέγια, Πανεπιστημιακή Αστυνομία, Συμβούλια Διοίκησης) τα τελευταία χρόνια είχαμε τη δική μας πολιτική πρόταση. Και δικαιωθήκαμε απόλυτα και στα τρία! Τα πανεπιστήμια έχουν ένα άκρως συγκεντρωτικό μοντέλο λειτουργίας από τον τρόπο εκλογής του πρύτανη έως τις σχέσεις του με την πολιτεία.
Η στιγμή είναι ιστορική…
Συνδέεται με ένα μείζον ιδεολογικό, πολιτικό και κοινωνικό πεδίο, με το πρόταγμα της Δημόσιας και Δωρεάν Παιδείας, με βαρύ – συμβολικό και μη – φορτίο της μεταπολιτευτικής περιόδου, με εν πολλοίς άγνωστες εκφράσεις του μέλλοντος. Το κόμμα μας θέτει στο επίκεντρο του σημερινού διαλόγου το δημόσιο πανεπιστήμιο και όχι την εμπορευματοποιημένη εκπαιδευτική ατζέντα της Ν.Δ.
Αναδεικνύουμε το δημόσιο πανεπιστήμιο ως βασικό θεσμό προαγωγής της επιστήμης, της έρευνας, της εκπαίδευσης, της ανάπτυξης, της κοινωνικής προόδου.
-
Να γίνει τώρα ολόπλευρη στήριξη των δημόσιων πανεπιστημίων: με ουσιαστικό εκσυγχρονισμό, με δημοκρατική και λειτουργική διοίκηση, με ουσιαστική χρηματοδότησή τους κλπ.
-
Να υπάρξουν τώρα σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις, καίριες αλλαγές στον τελευταίο νόμο της κ. Κεραμέως και όχι γενικές αοριστολογίες περί χρηματοδότησης στο μέλλον – που δεν συνιστούν τίποτα το συγκεκριμένο!
-
Να διαμορφώσουμε επιτέλους τον «Ακαδημαϊκό Χάρτη» της χώρας μας με ακαδημαϊκά, κοινωνικά και αναπτυξιακά κριτήρια. Να λήξουν οι λαϊκισμοί και οι τοπικισμοί.
-
Να ξεκινήσει τώρα Εθνικός διάλογος με την πολιτεία, τους εκπαιδευτικούς και τους κοινωνικούς φορείς και με την αυτοδιοίκηση για τον Ακαδημαϊκό Χάρτη, για να λυθεί ορθολογικά η γεωγραφική κατανομή των πανεπιστημίων.
-
Να γίνει ιδιαίτερη στήριξη των περιφερειακών πανεπιστημίων, που θα «απειληθούν» από τα μη κρατικά κλπ λόγω των μεγάλων οικογενειακών εξόδων της φοίτησης των φοιτητών / -τριών, που είναι μακριά από τα σπίτια τους: με εστίες παντού, άτοκα δάνεια, υποτροφίες με βάση τις επιδόσεις κλπ).
-
Να ανασυσταθεί το «Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας» για θεσμικό και μόνιμο διάλογο στα μεγάλα ζητήματα της εκπαίδευσης.
Το κόμμα μας είναι ανοιχτό να συζητήσει νέες προσεγγίσεις για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Έχουμε τη δική μας ολοκληρωμένη πρόταση. Δεν μπαίνουμε σε μια πρόχειρη και σκόπιμη συζήτηση, γενική και αόριστη, η οποία αλλάζει κάθε φορά το περιεχόμενό της από τις σχεδόν καθημερινές επικοινωνιακές τακτικές της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας. Με την κατάθεση του ν/σ για τα μη κερδοσκοπικά και μη κρατικά πανεπιστήμια θα θέσουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις μας με τον πιο απόλυτο τρόπο.
Η δική μας θεώρηση για την όποια αλλαγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση «αρχίζει και τελειώνει» για ένα Σύγχρονο και Δημοκρατικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
*Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.