Οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν βασική συνιστώσα της παρούσας διακυβέρνησης, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλιδης στο πλαίσιο της διακαναλικής συνέντευξής του για τον 1ο χρόνο διακυβέρνησης, προχωρώντας παράλληλα σε παραδοχή λαθών που έγιναν κατά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης και σημειώνοντας, ωστόσο, πως τα λάθη διορθώθηκαν αμέσως.
Ο Πρόεδρος ανέφερε, επίσης, μεταξύ άλλων, πως υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός για διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα και ότι είναι στις σκέψεις της Κυβέρνησης το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Εγιναν λάθη
Ερωτηθείς αναφορικά με την αρνητική αξιολόγηση του κυβερνητικού έργου μέσα από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις και αν ο ίδιος είναι έτοιμος, μέσα στα πλαίσια λογοδοσίας αλλά και διαφάνειας, να απαριθμήσει κάποια από τα λάθη που θεωρεί ότι έκανε από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων του ως ΠτΔ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απάντησε πως «και φυσικά έγιναν λάθη».
Υπέδειξε πως η παραδοχή άλλωστε έγινε πρώτα από τον ίδιο. «Δεν έγιναν λάθη σε πολιτικές, αλλά σε συμπεριφορές και σε επιλογές και αυτά τα λάθη διορθώθηκαν αμέσως», πρόσθεσε εξηγώντας πως είναι γι’ αυτό τον λόγο που οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν βασική συνιστώσα της παρούσας διακυβέρνησης, για να μην γίνονται, όπως σημείωσε, τέτοιου είδους λάθη.
«Γι’ αυτό προχωρήσαμε με το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, γι’ αυτό προχωρήσαμε με τον Κώδικα Συμπεριφοράς των Υπουργών, γι’ αυτό προχωρήσαμε με τη νομοθεσία σε σχέση με τους Συμβούλους και πολλές άλλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις που εμείς αναλάβαμε αναγνωρίζοντας τα λάθη που έγιναν», εξήγησε, επαναλαμβάνοντας πως «δεν έγιναν λάθη σε πολιτικές που έβλαψαν την κυπριακή κοινωνία».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη τις δημοσκοπήσεις όπως επίσης και το τι λέγεται και τι γράφεται, σημειώνοντας ωστόσο πως ο ίδιος δεν έχει καμία αμφιβολία ότι το πρόσημο κατά τη διάρκεια της παρούσας διακυβέρνησης θα είναι θετικό. Είπε επίσης πως ο ίδιος συνειδητά έχει ανεβάσει πολύ ψηλά τον πήχη γιατί τα προβλήματα και οι προκλήσεις είναι πάρα πολλές και η κοινωνία περιμένει πολλά από την Κυβέρνηση, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην εξουσία, κάτι το οποίο, όπως είπε, τον χαροποιεί, με δεδομένο ότι η παρούσα Κυβέρνηση εξελέγη χωρίς τη στήριξη κάποιου από τα δύο μεγάλα κόμματα, κάτι το οποίο συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Διαβεβαίωσε πως ο πήχης θα συνεχίσει να είναι ψηλά και για τον ίδιο αλλά και για τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «στην πενταετία το πρόσημο θα είναι θετικό».
Κληθείς να αναφέρει συγκεκριμένα τα λάθη που έχουν γίνει και σε παρατήρηση του δημοσιογράφου ότι κατά τον σχηματισμό της Κυβέρνησης τα κόμματα που τον στήριξαν άφησαν έξω από την εξίσωση του Υπουργικού Συμβουλίου δικές του επιλογές, ο ΠτΔ ξεκαθάρισε πως καμία δική του επιλογή δεν έμεινε έξω από το Υπουργικό Συμβούλιο, υποδεικνύοντας ότι οι επιλογές στο Υπουργικό Συμβούλιο, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες της Κυβέρνησης τις πιστώνεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Πρόσθεσε ότι τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου τόσο σε ό,τι αφορά και τον σχηματισμό της Κυβέρνησης αλλά και τον πρόσφατο ανασχηματισμό είναι δικές του επιλογές και τόνισε ότι για τις επιλογές αυτές η ευθύνη είναι αποκλειστικά δική του.
Σε ό,τι αφορά τα λάθη που έγιναν, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε πως δεν ήταν ανεκτό να υπάρχουν υπερωρίες σε άτομα που διορίστηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ούτε και σωστό να υπάρχουν αναρτήσεις από κυβερνητικούς λογαριασμούς σε προσωπικές στιγμές, αλλά και ότι θα έπρεπε να είχαν γίνει καλύτεροι έλεγχοι σε διορισμούς που έγιναν.
Τόνισε επίσης πως όλα αυτά τα λάθη η Κυβέρνηση τα διόρθωσε αμέσως και εξήγησε πως μέσα στο πλαίσιο της θεσμικής μεταρρύθμισης – που πρέπει να είναι μία συνεχής προσπάθεια – εκείνο που επιδιώκεται στο τέλος της ημέρας είναι να μην επιτρέπεται να γίνονται τέτοια λάθη.
Εκσυγχρονισμός Νομικής και Ελεγκτικής Υπηρεσίας
Ερωτηθείς σε σχέση με την εξαγγελία για εκσυγχρονισμό Νομικής Υπηρεσίας και Ελεγκτικής Υπηρεσία και πιο συγκεκριμένα αν πρόκειται να διαχωριστεί τελικά ο διττός ρόλος που έχει σήμερα ο θεσμός του Γενικού Εισαγγελέα, ο ΠτΔ αφού επανέλαβε ότι οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν μία από τις συνιστώσες της πολιτικής φιλοσοφίας της Κυβέρνησης, υπενθύμισε ότι ο ίδιος ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας «έδειξα πρώτος το παράδειγμα με τη σύσταση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, στο οποίο παραχωρήθηκαν υπό μια έννοια αρμοδιότητες που είχε αποκλειστικά ο ΠτΔ», διαβεβαιώνοντας ότι οι αρμοδιότητες του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου θα διευρυνθούν ακόμη περισσότερο, καθώς σε καμία υπηρεσία και σε κανένα θεσμό ένα άτομο από μόνο του δεν μπορεί να έχει όλη τη σοφία για να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κοινωνίας.
Πρόσθεσε πως το αμέσως επόμενο διάστημα υπάρχουν διορισμοί Επιτρόπων και πως και πάλι το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο θα έχει την αρμοδιότητα να προβεί σε συστάσεις προς την εκτελεστική εξουσία.
«Το ίδιο με όλους τους θεσμούς συμπεριλαμβανομένης και της Νομικής Υπηρεσίας και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας», συμπλήρωσε, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν υπάρχει τίποτα προσωπικό με κανένα από τους εμπλεκόμενους αξιωματούχους. Επί της ουσίας σημείωσε πως η όλη διαδικασία που αφορά Νομική και Ελεγκτική Υπηρεσία αφορά μια μετεξέλιξη που θα γίνει σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. «Συζητούμε ενδοκυβερνητικά, έχω μιλήσει με εξωτερικούς συνεργάτες, με νομικούς», είπε, παραπέμποντας και σε όσα ισχύουν σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.
Απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση κατά πόσο το Ελεγκτικό Συνέδριο βρίσκεται στις σκέψεις της Κυβέρνησης ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απάντησε καταφατικά, ξεκαθαρίζοντας πως η μεταρρύθμιση δεν έχει να κάνει με τους υφιστάμενους επικεφαλής των υπό αναφορά υπηρεσιών, ούτε με τις ικανότητες τους ή τη δουλειά που κάνουν.
Σε ερώτηση για το πώς είναι σήμερα οι σχέσεις του με τον Γενικό Ελεγκτή μετά και την πρόσφατη αντιπαράθεση που είχαν για σειρά ζητημάτων ο ΠτΔ είπε πως είναι εξαιρετικές οι σχέσεις του με τον Γενικό Ελεγκτή και ξεκαθάρισε πως ο ίδιος ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ευθύνη να διασφαλίσει ότι οι θεσμοί λειτουργούν, αναφέροντας πως στο πλαίσιο αυτό έχει μια εξαιρετική σχέση με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο οποίος κάνει εξαιρετική δουλειά.
«Υπάρχουν επιμέρους διαφωνίες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ως επικεφαλής δύο σημαντικών θεσμών δεν θα πρέπει να συνεργαζόμαστε», είπε.
Κληθείς να τοποθετηθεί επί του ανέλεγκτου του Γενικού Εισαγγελέα ο ΠτΔ είπε πως υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός για διαχωρισμό (των αρμοδιοτήτων), ξεκαθαρίζοντας πως δεν μιλάμε για βάθος δεκαετίας σε ό,τι αφορά την εφαρμογή αυτής της αλλαγής αλλά πιο νωρίς και επανέλαβε ότι «είμαστε στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας», λέγοντας ότι το αμέσως επόμενο στάδιο της διαδικασίας είναι να συζητηθούν οι αλλαγές με τους επικεφαλής αυτών των θεσμών και ακολούθως θα κατατεθούν τα σχετικά νομοσχέδια στη Βουλή.
Ακρίβεια
Σε ερώτηση αναφορικά με την αύξηση του κόστους ζωής, με τον δημοσιογράφο να παρατηρεί ότι η εκτίμηση των πολιτών σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις είναι ότι τα μέτρα δεν είναι αρκετά, κάτι που λένε και τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως το ΑΚΕΛ, ο ΠτΔ υπογράμμισε ότι για την Κυβέρνηση η δημοσιονομική υπευθυνότητα είναι αδιαπραγμάτευτη, αναφέροντας μάλιστα ότι παρά τις παραινέσεις όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας από όλα τα κόμματα να ανακοινώσει μέτρα δεν το έκανε γιατί έπρεπε να αναμένει να πετύχει την αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα αλλά και να έχει και τον πρώτο πλεονασματικό προϋπολογισμό. «Αμέσως μετά, συμπεριφερόμενος υπεύθυνα, ανακοινώσαμε μέτρα, ανακοινώσαμε ένα δεύτερο πακέτο μέτρο και θα ανακοινώσουμε και άλλα μέτρα εάν και εφόσον χρειαστεί», πρόσθεσε, υποδεικνύοντας πως τα μέτρα πρέπει να είναι και είναι στοχευμένα και όχι οριζόντια.
Ερωτηθείς σε σχέση με τα αποτελέσματα πρόσφατου Ευρωβαρόμετρου στο οποίο καταγράφεται μεγάλη απαισιοδοξία των Κυπρίων πολιτών για τα δεδομένα της οικονομίας και του βιοτικού τους επιπέδου, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι ο ίδιος μελετά το Ευρωβαρόμετρο παρέπεμψε ωστόσο την ίδια στιγμή στους δείκτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με τους οποίους ότι η Κύπρος το 2024 θα έχει τον δεύτερο υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Πρόσθεσε ότι η Κύπρος ως μια μικρή χώρα επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες, όπως για παράδειγμα τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία αλλά και πολύ πρόσφατα στη Μέση Ανατολή, υποδεικνύοντας πως όλα αυτά «σίγουρα επηρεάζουν την καθημερινότητα του πολίτη» αλλά και πως είναι γι’ αυτό το λόγο που πρώτη φορά ανακοινώθηκαν τέτοιου ύψους μέτρα, «για να βοηθηθεί η κοινωνία, για να αντιμετωπιστούν όλες αυτές οι προκλήσεις».
Τόνισε ότι ο ίδιος δεν έχει καμία απολύτως αμφιβολία ότι εντός της πενταετίας όλες οι υποσχέσεις της Κυβέρνησης προς τον κυπριακό λαό θα υλοποιηθούν.
Ανασχηματισμός
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι αυτή την υπομονή που ο ίδιος ζητά από την κοινωνία και τους πολιτικούς σχηματισμούς δεν την επέδειξε ο ίδιος σε συνεργάτες του στο Υπουργικό Συμβούλιο, προχωρώντας στον πιο σύντομο ανασχηματισμό Υπουργικού Συμβουλίου, ο ΠτΔ σημείωσε ότι παρόλο που και οι Υπουργοί που έχουν αντικατασταθεί άφησαν σημαντικό έργο, κάποιοι περισσότερο, κάποιοι λιγότερο, ο ίδιος επιθυμούσε να τρέξει περισσότερο τα πράγματα σε κάποιους τομείς και γι’ αυτό χωρίς να σκεφτεί το χρονικό περιθώριο των 18 μηνών προχώρησε σαφώς πιο γρήγορα σε ανασχηματισμό γιατί επιθυμούσε σε συγκεκριμένους τομείς να τρέξουν πολύ περισσότερο τα πράγματα. «Η κοινωνία μπορεί να δείχνει υπομονή, εγώ δεν έχω την ευχέρεια να έχω υπομονή από τους Υπουργούς. Θέλω να τρέξουν τα πράγματα, έχω υποσχεθεί στον κυπριακό λαό μέσω του προεκλογικού προγράμματος, έχω ένα κοινωνικό συμβόλαιο με τον κυπριακό λαό, το οποίο επαναλαμβάνω, θα τηρήσω πιστά», σημείωσε.
Σε διευκρινιστική ερώτηση απάντησε πως με βάση τη σοφία που έχει αποκομίσει μέχρι σήμερα, ενδεχομένως να έγιναν ναι και κάποιες λανθασμένες επιλογές. «Δεν θα επιμένω επειδή έκανα λάθος επιλογές για να μην κριθώ ή να μην κατηγορηθώ. Είμαι εδώ έχω ευθύνες έναντι στον κυπριακό λαό και αυτές τις ευχές τις αναλαμβάνω καθημερινά», τόνισε.
Θέματα υγείας
Σε ερώτηση τέλος σε ό,τι αφορά τα θέματα υγείας ο ΠτΔ επανέλαβε όπως και στην αρχική του τοποθέτηση ότι Υγεία και Παιδεία είναι δύο τομείς που σχετίζονται με το καλύτερο αύριο για τη χώρα, γι’ αυτό και η Κυβέρνηση στηρίζει την αναβάθμιση του ΓεΣΥ, που είναι η μεγαλύτερη κοινωνική μεταρρύθμιση. Σημείωσε ωστόσο πως θα πρέπει κάποια ζητήματα να επανεξεταστούν όπως το θέμα των προσωπικών γιατρών, καθώς δεν γίνεται όπως είπε, σε κάποιες περιπτώσεις οι παραπομπές από προσωπικούς γιατρούς να είναι διπλάσιες από αυτά που βλέπουμε στην Ευρώπη. Θα πρέπει, εξήγησε να προχωρήσει το medical audit, να εξετάζεται, δηλαδή τι αποφασίζουν οι γιατροί. Και υπέδειξε πως ο ίδιος δεν δέχεται ως δικαιολογία «ότι προσπαθούμε να βρούμε λογισμικό».
Πρόσθεσε πως την ίδια στιγμή προχωρά το θέμα με τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία με το νομοσχέδιο να έχει πάρει το δρόμο για τη Βουλή παρά τις όποιες αντιδράσεις. «Γνωρίζουμε τις αντιδράσεις αλλά είμαστε εδώ να συγκρουστούμε αν χρειαστεί, θα πρέπει οι κλινικές και τα νοσοκομεία μας να έχουν δεσμούς με κλινικές στο εξωτερικό για να αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο η ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών στα νοσοκομεία μας», τόνισε, υποδεικνύοντας ότι παρά το ότι έχουμε εξαιρετικούς γιατρούς στα δημόσια νοσοκομεία, ο κόσμος δεν πηγαίνει στα δημόσια νοσοκομεία, ενώ μίλησε και για το θέμα της έλλειψης ειδικοτήτων, λέγοντας ότι δεν γίνεται σε κράτος μέλος της ΕΕ εν έτει 2024 να μην υπάρχουν ειδικότητες και κόσμος να χάνει τη ζωή του.
