Του Κώστα Μαυρίδη*
Πρόκειται για άλλη μια αληθινή ιστορία δύο αχώριστων φίλων, 20-22 χρονών, συμπολεμιστών στις προδομένες Κυπριακές Θερμοπύλες του 1974 και για δεκαετίες στον κατάλογο των αγνοούμενων, οι οποίοι επιβεβαίωσαν με την στάση ζωής τους την αγνή φιλοπατρία και το αρχέγονο προγονικό ρητό για τη φιλία: «Πιστεύω τω φίλω. Πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις». Όπως και στην περίπτωση των αχώριστων φίλων, Χαράλαμπου Α. Κασπαρή από τον Οίκο Μαραθάσας και Κωστάκη Ασιήκκαλη από το Καϊμακλί, που εξαρχής της στρατιωτικής τους θητείας «έδεσαν» κι έμειναν μαζί πολεμώντας τις τουρκικές αποβατικές δυνάμεις τον Ιούλιο 1974, κι αφού επέζησαν, ακολούθησαν μαζί ένα οδοιπορικό γεμάτο ανατροπές, αρνούμενοι να λιποτακτήσουν, παρά την εμφανή προδοσία κι εγκατάλειψη. Μαζί συνέχισαν να μάχονται στον Πενταδάκτυλο κι έτσι μαζί καταχωρήθηκαν στον κατάλογο των αγνοουμένων μέχρι που ανευρέθηκαν δεκαετίες αργότερα πλάι- πλάι σε ομαδικό τάφο στο τουρκοκυπριακό χωριό Τζιάος, με τα σημάδια της εν ψυχρώ εκτέλεσής τους.
Τις τελευταίες εβδομάδες αποχαιρετίσαμε, με πενήντα χρόνια καθυστέρηση από το 1974, δύο άλλους άξιους της πίστης και της πατρίδας, τον έφεδρο στρατιώτη Χαράλαμπο Σέργιου Προδρόμου και τον επίσης στρατιώτη του ιδίου Τάγματος Νίκο Βλάχου. Αχώριστοι φίλοι οι δυο τους στον κατεχόμενο σήμερα Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας, οι οποίοι προσέτρεξαν στο κάλεσμα της πατρίδας για γενική επιστράτευση κατά του Αττίλα το 1974, ενώ ήταν 20-22 χρόνων. Ο Χαράλαμπος, γνωστός με το χαϊδευτικό Λαμπής, ήταν έφεδρος 22 χρονών και μαζί με τον Νίκο Βλάχου έλαβαν μέρος στην απόκρουση του Αττίλα αρχικά τον Ιούλιο 1974. Μεταξύ Α’ και Β΄ φάσης της τουρκικής εισβολής, απέρριψαν κάθε παρότρυνση να εγκαταλείψουν το Τάγμα λόγω της προφανούς προδοσίας από τον χουντικό διοικητή. Στην Β΄ φάση της εισβολής, μετά την κατάρρευση του μετώπου στην Μια Μηλιά, ο Χαράλαμπος εθεάθη για τελευταία φορά τραυματισμένος να κινείται σε δρομολόγιο διαφυγής πάντα μαζί με τον πιστό του φίλο Νίκο Βλάχου, ο οποίος όπως καταμαρτυρούν άλλοι, δήλωνε ότι ουδέποτε θα εγκαταλείψει τον τραυματιία φίλο του. Δεκαετίες αργότερα, τα οστά και των δύο ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο σε κοίτη ποταμού με τα σημάδια της εκτέλεσης.
Τέτοιες ιστορίες υπήρξαν πολλές που όμως χάθηκαν κάτω από τον ορυμαγδό της ντροπιαστικής προδοσίας κι εγκατάλειψης. Αυτό, ας είναι ένα μνημόσυνο για τέτοιους αυθεντικούς ανθρώπους και ήρωες που επιβεβαίωσαν με την ζωή τους την πανάρχαια ρήση για φιλοπατρία και αγνή φιλία μέχρις εσχάτων. Από τον παράδεισο του χωριού τους, οι δύο νέοι βρέθηκαν στα ορύγματα να πολεμούν τις συντριπτικά υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις εισβολής το 1974, κι αφού επέζησαν με τον ένα τραυματισμένο, παρέμειναν μαζί μέχρι τέλους, πιστοί στην αιώνια φιλία τους. Μαζί στις μάχες, μαζί βίωσαν την προδοσία, μαζί στην διαφυγή, μαζί εκτελέστηκαν, μαζί στον κατάλογο των αγνοουμένων και εν τέλει μαζί, ο ένας δίπλα στον άλλον στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, επιβεβαιώνοντας το προγονικό δίδαγμα: «Ο φίλος τον φίλον εν πόνοις και κινδύνοις ου λείπει».
Οι ήρωες μας είναι άνθρωποι που αγάπησαν τόσο πολύ την ομορφιά της ζωής ώστε να την προασπιστούν για όλους μας μέχρις εσχάτων, λησμονημένοι όμως ενίοτε από την βουή της καθημερινότητας. Στη φωτογραφία, οι τάφοι των δύο αχώριστων φίλων και πλέον ηρώων, δίπλα-δίπλα στον Τύμβο.
* Ευρωβουλευτής (ΔΗΚΟ – S&D), Πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
