του Ορέστη Τσάμη
Το 1847 ο ενήλικος πλέον βασιλιάς ΄Οθων, με πρωθυπουργό τον Ιωαν.Κωλέττη, θυμήθηκε τα Ψαρά και την καταστροφή τους στις 21 Ιουνίου 1824.
Από τους 7.000 Ψαριανούς είχαν καταφέρει να γλυτώσουν οι 3.600 που κατευθύνθηκαν αρχικά στη Σκύρο, την Άνδρο, την Τήνο, τη Μύκονο, την Πάρο, την Κέα, τη Σύρο και τις Σπέτσες, ενώ ένα γαλλικό πλοίο μετέφερε 156 Ψαριανούς στο Ναύπλιο.
Σήμερα θεωρούμε αυτονόητο ότι αυτοί οι ταλαιπωρημένοι φυγάδες είχαν θερμή υποδοχή και φιλοξενία από τους νησιώτες συμπατριώτες τους.
Η απάντηση είναι δυστυχώς ΟΧΙ.
Μόλις ένα μήνα αργότερα από τη καταστροφή, τον Ιούλιο του 1824, με απόφαση των τοπικών αρχών των Σπετσών δεν τους δόθηκε η άδεια να εγκατασταθούν μόνιμα στο νησί. Οι ναυτιλιακές διαφορές του παρελθόντος, μεταξύ των δύο νησιών, είχαν επικρατήσει του πνεύματος συμπαράστασης σε παθόντες συμπατριώτες.
Αφού ήταν ανεπιθύμητοι στις Σπέτσες αποφάσισαν και πήγαν στο φρούριο της Μονεμβασιάς αλλά σύντομα λόγω των ανθυγιεινών συνθηκών έπεσε θανατηφόρα αρρώστια και άρον-άρον μετακόμισαν στη Σύρο, τη Τήνο και τη Μύκονο.
Τότε αρκετοί Ψαριανοί απελπισμένοι στράφηκαν στη πειρατεία αλλά η Επιτροπή των Ψαρών ζήτησε τη βοήθεια του Μιαούλη που κατέστρεψε στο λιμάνι της Αίγινας Ψαριανά πειρατικά.
Είχαν περάσει δύο χρόνια και οι Ψαριανοί είχαν φθάσει στην απόλυτη ένδεια σε τέτοιο σημείο που το 1826 αναγκάσθηκαν να απευθυνθούν με υπόμνημα στο Βασιλιά της Γαλλίας Κάρολο Ι’ με το οποίο του ζητούσαν να τους παραχωρηθεί λιμάνι και ανάλογη έκταση στη Κορσική για να εγκατασταθούν.
Το αίτημα δεν έγινε δεκτό.
Το 1827 ζήτησαν από την Ελληνική Κυβέρνηση να εγκατασταθούν στην Εύβοια, όταν θα απελευθερωνόταν αλλά απάντηση δεν πήραν.
Πέρασαν άλλα τέσσερα χρόνια και επανήλθαν με νέο, πιο συγκεκριμένο αίτημα, να εγκατασταθούν στην Ερέτρια.
Αυτή τη φορά το αίτημα έγινε δεκτό.
΄Ετσι μετά τους Χιώτες ήλθε και η σειρά των Ψαριανών να αποκατασταθούν, είκοσι έξη χρόνια μετά την καταστροφή του νησιού τους.
Νόμος του 1847 1 ίδρυε συνοικισμό των Ψαριανών στη Ερέτρια και έδιδε σε διακόσιες οικογένειες από ένα παραλιακό οικόπεδο για ανέγερση κατοικίας και αποθήκης. Επίσης έδιδε ένα στρέμμα για κήπο (κοντά στην Ερέτρια) και 60 – 100 στρέμματα για καλλιέργεια.. Ακόμη δίδονται 300 δραχμές εις εκάστην άπορον οικογένεια δια να χρησιμεύσωσι προς ανέγερσιν των οικιών των καθώς και προκαταβολή 350 δραχμών εις έκαστον των αξιωματικών του ναυτικού. Τέλος δίδεται τελωνειακή ατέλεια εν διαστήματι πέντε ετών επί των έξωθεν μετακομιζομένων εις Ερέτριαν προς οικοδήμησιν υλών επίπλων και σκευών.
Το οικόπεδο, ο κήπος και το χρηματικό ποσό δόθηκαν δωρεάν ενώ όλα τα υπόλοιπα θέλουν εκπεσθή εν καιρώ της εξοφλήσεως των όσων τυχόν οι Ψαριανοί έχουν από το Δημόσιον απαιτήσεων.-
Ο οικισμός ονομάσθηκε Νέα Ψαρά ενώ ο νόμος αυτός καθώς και η αρχική προθεσμία εξόφλησης παρατάθηκαν με τέσσερεις νόμους μέχρι την 5η Ιανουαρίου 1881.
1 Νόμος ΝΗ της 15ης Μαρτίου 1847 περί συνοικισμού των Ψαρριανών στη Ερέτρια
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.