Του Γιώργου Αγγουρά
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια συνεχώς αυξανόμενη αίσθηση ότι στην εκπαίδευση -τουλάχιστον στη Δευτεροβάθμια- όλο το εκπαιδευτικό ενδιαφέρον περιστρέφεται γύρω από τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Από το Γυμνάσιο ήδη συχνά βλέπουμε και ακούμε μαθητές να παραβλέπουν τα εκπαιδευτικά οφέλη των μαθημάτων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών τους με το πρόσχημα της επιλογής συγκεκριμένου πεδίου σπουδών στην Γ’ Λυκείου και στις Πανελλαδικές ενώ συχνά εκπαιδευτικοί αναφέρονται διδάσκοντας σε μικρότερες τάξεις τη σημασία που έχει για τις Πανελλαδικές ένα τμήμα της ύλης. Στο άρθρο αυτό σκοπός δεν είναι να αξιολογηθεί το φαινόμενο θετικά ή αρνητικά. Ωστόσο επισημαίνεται καθώς καταδεικνύει την σημασία που δίνει η εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και η ελληνική κοινωνία ευρύτερα στο γεγονός των Πανελλαδικών. Αυτό σημαίνει πως η έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με τις εισαγωγικές εξετάσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση μπορεί να κρίνει σε μεγάλο βαθμό τη λήψη σημαντικών αποφάσεων.
ΤΑ ΛΥΚΕΙΑ
Το πρώτο και πολύ βασικό στοιχείο για το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να έχει πληροφορηθεί ένας μαθητής από το Γυμνάσιο ήδη είναι ποιες είναι οι επιλογές φοίτησης που έχει για το Λύκειο. Οι δύο βασικές επιλογές είναι το Γενικό Λύκειο (ΓΕ.Λ) και το Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ). Η πρώτη επιλογή το ΓΕ.Λ αποτελεί τη φυσική συνέχεια του Γυμνασίου καθώς περιλαμβάνει περίπου τα ίδια διδακτικά αντικείμενα με αυτό σε ένα άλλο επίπεδο και φυσικά μια διαφορετική εμβάθυνση. Ασφαλώς από τη Β’ Λυκείου ο μαθητής επιλέγει έναν από τους δύο Προσανατολισμούς Σπουδών που θα ακολουθήσει, Ανθρωπιστικών ή Θετικών, ενώ στην Γ’ Λυκείου επιλέγει ένα από τα τέσσερα ουσιαστικά πεδία στο οποίο μπορεί να είναι υποψήφιος: Ανθρωπιστικών, Νομικών και Κοινωνικών Σπουδών, Θετικών και Τεχνολογικών Σπουδών, Επιστημών Υγείας και Ζωής, Οικονομίας και Πληροφορικής. Μέσω αυτών των πεδίων μπορεί να διεκδικήσει την είσοδό του στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Η επιλογή του ΕΠΑ.Λ αντίστοιχα προσφέρει τεχνικές δεξιότητες και Επαγγελματική Εκπαίδευση στους μαθητές η οποία θα τους οδηγήσει σε κάποια επαγγελματική εξειδίκευση. Έτσι από την Α’ Λυκείου εκτός των μαθημάτων Γενικής Παιδείας διδάσκονται και μαθήματα Προσανατολισμού ενώ στην Β’ Λυκείου επιλέγεται ένας από 9 διαθέσιμους τομείς επαγγελματικής εκπαίδευσης. Στη Γ’ Λυκείου ανάλογα με τον τομέα που έχει επιλεγεί ο κάθε μαθητής μπορεί να επιλέξει μια ειδικότητα στην οποία θα πιστοποιηθεί με την αποφοίτησή του. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι οι μαθητές του ΕΠΑ.Λ διαγωνίζονται σε Πανελλαδικές εξετάσεις μεταξύ τους διεκδικώντας ένα ποσοστό (σαφώς μικρότερο σε σχέση με τα ΓΕ.Λ) θέσεων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ωστόσο εκτός των Πανελλαδικών έχουν τη δυνατότητα φοίτησης στο Μεταλυκειακό έτος για να λάβουν πτυχίο ειδικότητας κλίμακας 5 δηλαδή αντίστοιχο μιας Σ.Α.Ε.Κ.
ΤΑ ΠΕΔΙΑ
Σημαντική επίσης είναι η πληροφόρηση για το περιεχόμενο των πεδίων ή των ειδικοτήτων στη Γ’ Λυκείου. Ο κάθε μαθητής είναι απαραίτητο να γνωρίζει πριν επιλέξει ποιες δυνατότητες δίνει κάθε επιλογή. Σε ποιες σχολές και τμήματα δίνει πρόσβαση το κάθε πεδίο ή ειδικότητα και σε ποια μαθήματα πρόκειται να διαγωνιστεί. Για παράδειγμα δεν είναι σπάνιο μαθητές να επιλέγουν πεδίο με βάση τα μαθήματα που προτιμούν όμως αργότερα να διαπιστώσουν ότι τα προγράμματα σπουδών και τα επαγγέλματα που σχετίζονται με την επιλογή τους δεν τους ενδιαφέρουν τόσο. Μια έγκυρη ανάλυση λοιπόν του περιεχομένου των πεδίων και των ειδικοτήτων πριν την επιλογή κρίνεται απαραίτητη.
ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
Πολλές από τις επιλογές του μηχανογραφικού είναι επιτεύξιμες υπό προϋποθέσεις. Προκειμένου να πετύχει κανείς την εισαγωγή του σε κάποια τμήματα είναι αναγκαίο να εξεταστεί είτε σε κάποιο ειδικό μάθημα είτε να συμμετάσχει σε μια ειδική διαδικασία. Έτσι μπορεί να χρειαστεί να εξεταστεί σε κάποια ξένη γλώσσα, στο σχέδιο, στη μουσική εκτέλεση και μουσική αντίληψη ξέχωρα από τα υπόλοιπα μαθήματα στα οποία εξετάζονται όλοι οι υποψήφιοι. Επίσης μπορεί να είναι απαραίτητο να συμμετάσχει σε αθλητικές δοκιμασίες. Ακόμα όσο αφορά τις ένοπλες δυνάμεις, τα σώματα ασφαλείας και τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού πρέπει να έχει εξεταστεί από υγειονομική επιτροπή. Κατά συνέπεια πρέπει να είναι έγκαιρα ενημερωμένος κανείς για αυτά τα ζητήματα ούτως ώστε να δηλώσει αφ’ ενός την επιθυμία του προς το σύστημα να συμμετάσχει στις παραπάνω διαδικασίες, αφ’ ετέρου να προετοιμαστεί κατάλληλα για αυτές.
ΟΙ ΜΕΤΕΓΓΡΑΦΕΣ
Ένα πολύ σημαντικό δεδομένο που αφορά τις Πανελλαδικές είναι η δυνατότητα που δίνεται σε κάποιους επιτυχόντες να ζητήσουν και να πετύχουν μετεγγραφή από το Τμήμα στο οποίο έχουν εισαχθεί σε ένα αντίστοιχο σε άλλη περιοχή. Από αυτό το δεδομένο προκύπτουν πολύ σημαντικές ευκαιρίες για κάποιους υποψηφίους οι οποίοι μπορεί να πληρούν τα κριτήρια μετεγγραφής. Η ευκαιρία έγκειται στο γεγονός ότι μπορούν συγκεντρώνοντας λιγότερα μόρια στις εξετάσεις να καταφέρουν εντέλει να φοιτήσουν σε ένα τμήμα που επιθυμούν με υψηλότερη βάση εισαγωγής. Επομένως η γνώση αυτή μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά στην αντιμετώπιση του άγχους που είναι δεδομένο αυτή την περίοδο της προετοιμασίας αλλά και να δημιουργήσει μια καλή ευκαιρία σπουδών.
ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
Οπωσδήποτε ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που αφορά τους υποψηφίους σχετίζεται με τις επιλογές που τους δίνονται εκτός μηχανογραφικού. Τα τελευταία χρόνια οι υποψήφιοι έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώσουν το Παράλληλο Μηχανογραφικό μέσω του οποίου μπορούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους σε μια Σ.Α.Ε.Κ η οποία θα τους προσφέρει γνώσεις και επαγγελματική κατάρτιση ώστε να βγουν με αξιώσεις στην αγορά εργασίας. Εκτός αυτού κάθε υποψήφιος ΓΕ.Λ έχει το δικαίωμα να υποβάλει μηχανογραφικό διεκδικώντας μια θέση σπουδών στα Δημόσια Πανεπιστήμια της Κύπρου. Αυτή η διαδικασία μάλιστα συχνά προσφέρει σπουδαίες ευκαιρίες αφού λόγω μη πλήρωσης του αριθμού εισακτέων συχνά έχουμε σημαντική πτώση των βάσεων εισαγωγής σε ορισμένα τμήματα.
Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία πρέπει να πληροφορηθεί ένας υποψήφιος για τις Πανελλαδικές πριν κάνει τις επιλογές του. Ασφαλώς δεν είναι εποικοδομητικό να μονοπωλεί το εκπαιδευτικό μας ενδιαφέρον μόνο το γεγονός αυτό. Μια πολυδιάστατη εκπαίδευση είναι ο καλύτερος δρόμος για να επιλέξει κανείς τον κλάδο και το επάγγελμα που του ταιριάζει καλύτερα. Ωστόσο και στο κομμάτι της πληροφόρησης οι Σύμβουλοι της επιστημονικής μας ομάδας με ομαδικές δράσεις αλλά και ατομική συμβουλευτική είναι πάντα δίπλα στον υποψήφιο.
*Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού | EMPLOY EDU ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.