Ομιλία του Oz Karahan
Ο σφετερισμός των περιουσιών στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου
Spinelli 3G3, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Σήμερα, εδώ στη στέγη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα ασχοληθούμε με τα διαπλεκόμενα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και το διεθνές οργανωμένο έγκλημα που συμβαίνουν στα κατεχόμενα εδάφη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέχρι το τέλος της ημέρας, θα αποκτήσουμε μια σαφέστερη κατανόηση του γιατί ο σφετερισμός περιουσιών στα κατεχόμενα της Κύπρου δεν είναι απλώς μια «ατομική υπόθεση» των Κυπρίων πολιτών, αλλά μια εγκληματική συνωμοσία που εμπλέκει τη διεθνή κοινότητα, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας είμαστε μέρος.
Οι Κύπριοι, μπήκαμε στο 2024 με ένα νέο ζήτημα. Ο Akan Kürşat, Τουρκοκύπριος δικηγόρος, συνελήφθη στην Ιταλία με Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης για τον σφετερισμό ελληνοκυπριακών περιουσιών. Η υπόθεση αυτή συνδεόταν με τον Gary Robb, Βρετανό έμπορο ναρκωτικών, ο οποίος έχτισε πάνω από 300 πολυτελείς επαύλεις σε γη που σφετερίστηκε το 2004.
Τότε, τον Φεβρουάριο του 2024, η Ένωση Κυπρίων, σε συνεργασία με το Κίνημα Οικολόγων, εξέδωσαν σειρά από ανακοινώσεις με τις οποίες καλούσαν την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκπληρώσει άμεσα το καθήκον της. Καλέσαμε την κυβέρνηση να αναλάβει αποφασιστική δράση και να προχωρήσει σε κοινές και συντονισμένες δράσεις για την αντιμετώπιση του παράνομου σφετερισμού των κυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα.
Ωστόσο, η υπόθεση κατά του Akan Kürşat έκλεισε με τη δικαιολογία ότι «ο μοναδικός μάρτυρας είναι νεκρός». Η απόφαση αυτή είχε σοβαρές επιπτώσεις. Στο άκουσμά της, τουρκικές και ξένες εταιρείες ανέπνευσαν με ανακούφιση και συνέχισαν να λεηλατούν τις σφετερισμένες περιουσίες στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Ανακοινώθηκαν τότε δεκάδες χιλιάδες οικιστικά σχέδια. Το 2019, όταν καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός κατοικιών που κατασκευάστηκαν στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, ο αριθμός τους ήταν σχεδόν 7.000 μονάδες. Μετά την απελευθέρωση του Akan Kürşat, μόνο μία εταιρεία, με έδρα τις ΗΠΑ, ξεκίνησε έργο για 30.000 οικιστικές μονάδες και μια τουρκική εταιρεία ξεκίνησε έργα με συνολικό αριθμό 14.000 μονάδων.
Για όσους εμπλέκονται στη λεηλασία περιουσιών στην κατεχόμενη Κύπρο, το άρθρο 303Α, το οποίο προστέθηκε στον σχετικό νόμο το 2006, χαρακτηρίζει την πώληση, ενοικίαση ή ακόμη και διαφήμισή τους, ως ποινικό αδίκημα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η δικαιοδοσία για το ποινικό αυτό αδίκημα ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία, όπως επιβεβαιώθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, είναι δυνατόν να εκδοθεί ευρωπαϊκό ή διεθνές ένταλμα σύλληψης κατά όσων διαπράττουν αυτό το έγκλημα.
Ωστόσο, οι κυπριακές περιουσίες στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου και τα παράνομα ακίνητα που έχουν οικοδομηθεί σε αυτές συνεχίζουν να διατίθενται στην αγορά από εταιρείες που εδρεύουν σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Ολλανδία και η Γερμανία. Οι σφετεριστές, κυρίως τουρκικές και ισραηλινές κατασκευαστικές εταιρείες, συνεχίζουν να πωλούν τα παράνομα ακίνητα σε εκθέσεις ακινήτων που διοργανώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διαδικασία αυτή έδειξε ότι αν το άρθρο 303Α, το οποίο προστέθηκε στον σχετικό νόμο το 2006 και τιμωρεί τον σφετερισμό γης με φυλάκιση μέχρι 7 χρόνια, είχε εφαρμοστεί εγκαίρως, η λεηλασία στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου θα μπορούσε να είχε αποτραπεί. Ωστόσο, δεν είναι πολύ αργά και παραμένουν πολλοί δρόμοι ανοιχτοί για αγώνα.
Στην Κύπρο, αντιμετωπίζουμε καθημερινά παραδείγματα για το πώς η υφαρπαγή περιουσιών στα κατεχόμενα είναι συνυφασμένη με το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα εμφανίστηκε στην επικαιρότητα την περασμένη εβδομάδα και αφορά μια εκκρεμούσα υπόθεση στη Λάρνακα που αφορά Βούλγαρο πολίτη ο οποίος αναζητείται για έκδοση από τη Γεωργία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η υπόθεσή του αφορά ξέπλυμα χρήματος μέσω της αγοράς κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων στα κατεχόμενα. Γνωρίζουμε ότι οι υποθέσεις που εμφανίζονται στα ΜΜΕ αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου των υποθέσεων που αφορούν όχι μόνο την Κύπρο αλλά και θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σήμερα, ο σφετερισμός περιουσίων συνεχίζεται, περιπλέκοντας ακόμη και την επίλυση του ίδιου του Κυπριακού προβλήματος. Ο αυξανόμενος αριθμός των παράνομων εποίκων και η παρουσία 40.000 κατοχικών στρατευμάτων έχουν μετατρέψει τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Με άλλα λόγια, η εισροή παράνομων εποίκων και η ανάπτυξη παράνομων οικισμών, καθώς και η παρουσία κατοχικών στρατιωτών, δημιουργεί προβλήματα τόσο στους Ελληνοκύπριους όσο και στους Τουρκοκύπριους.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο τότε υπεύθυνος αξιωματούχος για τη μεταφορά πληθυσμών υπό το κατοχικό καθεστώς, μεταξύ 1975 και 1979, στην αρχική φάση εισήχθησαν συνολικά 82.500 έποικοι από την Τουρκία. Εκείνη την περίοδο, ο αριθμός των γηγενών Τουρκοκυπρίων που ζούσαν στην κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου ήταν περίπου 110.000. Με άλλα λόγια, αμέσως μετά την εισβολή, ο αριθμός των εποίκων από την Τουρκία ήταν σχεδόν ίσος με τον αριθμό των Τουρκοκυπρίων.
Τουρκοκύπριοι πολιτικοί και διανοούμενοι που αντιτάχθηκαν σε αυτές τις ενέργειες, όπως ο Kutlu Adalı, έγιναν στόχος του τουρκικού κατοχικού καθεστώτος. Λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής, πολιτιστικής και οικονομικής καταπίεσης, πολλοί Τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν το νησί και μετανάστευσαν σε άλλες χώρες. Το 2011, η στατιστική υπηρεσία του κατοχικού καθεστώτος ανέφερε ότι ο αριθμός των γηγενών Κυπρίων που ζούσαν στην κατεχόμενη περιοχή ήταν 120.000. Ο αριθμός αυτός επιβεβαιώθηκε το 2016, όταν ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι 117.000 Τουρκοκύπριοι είχαν την κυπριακή υπηκοότητα.
Τον Ιανουάριο του 2024, η «ένωση των μουχτάρηδων», οι οποίοι τηρούν αρχεία των κατοίκων στις γειτονιές, τη μικρότερη διοικητική μονάδα στα κατεχόμενα, ανέφερε ότι ο πληθυσμός στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου υπερβαίνει το 1.000.000. Ο αριθμός αυτός επιβεβαιώνεται περαιτέρω από στοιχεία των λεγόμενων θεσμών της κατεχόμενης περιοχής, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων του αριθμού των κατοικιών, των εγγεγραμμένων οχημάτων και των συνδρομητών του φορέα GSM.
Στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη των Ηνωμένων Εθνών στη Λευκωσία, οι εκπρόσωποι των κυπριακών πολιτικών κομμάτων, που αποτελούνται τόσο από Τουρκοκύπριους όσο και από Ελληνοκύπριους, συναντώνται από το 1989, αρχικά υπό την αιγίδα της Τσεχοσλοβακικής Πρεσβείας και αργότερα την Πρεσβεία της Σλοβακίας. Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, το Κίνημα Οικολόγων φιλοξένησε συνάντηση με τίτλο «Ο τερματισμός της υφαρπαγής ελληνοκυπριακών περιουσιών ως κρίσιμο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης για την ενίσχυση της λύσης του Κυπριακού».
Το τελικό ανακοινωθέν της συνάντησης αυτής, το οποίο συμφωνήθηκε από τους εκπροσώπους των κυπριακών πολιτικών κομμάτων και φέρει ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου 2024, ανέφερε ότι η υφαρπαγή περιουσιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου «επηρεάζει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, τείνει να εξαλείψει την πιθανότητα επιστροφής – δηλαδή, ως ένα από τα συμφωνηθέντα διορθωτικά μέτρα για το περιουσιακό ζήτημα, επιδεινώνοντας έτσι τη φύση της λύσης του κυπριακού προβλήματος και την καθημερινή ζωή όλων των Κυπρίων».
Η εποικιστική αποικιοκρατία συνιστά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949 και το Καταστατικό της Ρώμης του 1998 του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Ως κατοχική δύναμη, η Τουρκία μεταφέρει πληθυσμούς για να αλλάξει τη δημογραφική δομή της Κύπρου. Αυτό το έγκλημα δεν υπόκειται σε καμία παραγραφή σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως επιβεβαιώνεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1968 για τη μη εφαρμογή της παραγραφής σε εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Σας ρωτώ: πώς μπορεί μια χώρα να παραμείνει υπό κατοχή για 50 χρόνια;
Η απάντηση βρίσκεται στην εξόντωση του γηγενούς πληθυσμού και στον σφετερισμό της γης τους. Αυτό είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας γνωστό ως εποικιστική αποικιοκρατία.
Μια υπόθεση που αφορά την εποικιστική αποικιοκρατία και τα εγκλήματα της Τουρκίας στην Κύπρο βρίσκεται τώρα ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Ο Κώστας Μαυρίδης, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που είναι παρών σήμερα εδώ, πήρε μια ιστορική πρωτοβουλία το 2014 για να παραπέμψει τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας στην Κύπρο στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Στις 15 Ιουνίου 2021, η εισαγγελέας του ΔΠΔ Fatou Bensouda παρέπεμψε την υπόθεση αυτή στον διάδοχό της, Karim Khan, για την έκδοση απόφασης. Ελπίζουμε ότι ο Εισαγγελέας Karim Khan θα δείξει την ίδια αφοσίωση στην Κύπρο όπως έχει δείξει στα γεγονότα στη γειτονική Παλαιστίνη, η οποία είναι επίσης θύμα της αποικιοκρατίας των εποίκων.
Στο μεταξύ, οι ξένες παρεμβάσεις στην κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζονται – όχι μόνο από την Τουρκία. Σύμφωνα με αναφορές, ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ παρενέβη στον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη σχετικά με τη σύλληψη του Σιμόν Μιστριέλ Αϊκούτ, πολίτη του Ισραήλ, της Τουρκίας και της Πορτογαλίας. Είναι αποκρουστικό το γεγονός ότι ο ηγέτης μιας χώρας που ευθύνεται για τα ίδια εγκλήματα με την Τουρκία θα επιχειρούσε να παρέμβει στη νομική διαδικασία ενός άλλου κράτους για λογαριασμό ενός σφετεριστή ιδιοκτησίας.
Γνωρίζουμε ότι, δεδομένων των συνθηκών στην Κύπρο, όπου συνεχίζεται η κατοχή, είναι ίσως δύσκολο για το κράτος μας να αποκτήσει τα αδιάσειστα στοιχεία που απαιτούνται για την αντιμετώπιση περιπτώσεων σφετερισμού περιουσιών. Γι’ αυτό, τον Αύγουστο του 2024, δημοσιεύσαμε τα ονόματα δεκάδων εταιρειών και των ιδιοκτητών τους που εμπλέκονται σε σφετερισμό περιουσιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Δημοσιοποιήσαμε αυτές τις ενέργειες για να βοηθήσουμε τα κρατικά μας όργανα να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα.
Επειδή είναι βαθιά ανησυχητικό για τους πολίτες το γεγονός ότι αυτοί οι σφετεριστές, μαζί με τους πολιτικούς και τους θεσμούς που τους υποστηρίζουν, εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε περιοχές που ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία ή να ταξιδεύουν στην Ευρώπη για επαγγελματικούς και άλλους σκοπούς. Ως Κύπριοι πολίτες, αναμένουμε από το κράτος μας, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα θεσμικά της όργανα, να λάβουν ουσιαστικά μέτρα, μετά από μισό αιώνα που συνεχίζονται αυτά τα εγκλήματα.
Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι ο αγώνας κατά της κατοχής και της εποικιστικής αποικιοκρατίας πρέπει να περιλαμβάνει εκκλήσεις για κυρώσεις, εμπάργκο και μποϊκοτάζ.
Αυτή η προσέγγιση διατυπώθηκε πρόσφατα στη «Διακήρυξη της Παγκύπριας Κινητοποίησης για την Ελευθερία της Κύπρου», που υπογράφηκε από εκατοντάδες διανοούμενους, ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους και ενεργούς Κύπριους πολίτες από όλα τα υπόβαθρα.
Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα νομικά, πολιτικά και οικονομικά μέσα για να καταπολεμήσουμε τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της Τουρκίας στην Κύπρο. Τα θεσμικά όργανα τόσο του κράτους μας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αναλάβουν δράση και εμείς, ως Κύπριοι, θα συνεχίσουμε να τους ασκούμε πίεση για να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Τέλος, ο ισχυρισμός ότι «ο σφετερισμός περιουσιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου «θα επιλυθεί με το Κυπριακό» δεν είναι μόνο λανθασμένος και αναποτελεσματικός αλλά και καταστροφικός. Για τους Κύπριους, το Κυπριακό δεν είναι ένα δικοινοτικό πολιτικό ζήτημα, όπως κάποιοι προσπαθούν να το παρουσιάσουν. Είναι ένα πρόβλημα κατοχής και εποικισμού. Είναι ντροπή όταν αυτοί που υποστηρίζουν ότι το Κυπριακό είναι μια πολιτική διαμάχη μεταξύ δύο κοινοτήτων, υποδεικνύουν την επίλυσή του ως τον μόνο τρόπο για να αποτραπούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Διότι ο τερματισμός των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαρτάται από την επίλυση ενός πολιτικού προβλήματος.
Είναι επίσης αποκρουστικό το γεγονός ότι οι υποστηρικτές αυτής της επαίσχυντης ιδέας, οι οποίοι ουσιαστικά ξεπλένουν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, προτείνουν πολιτικές λύσεις για το Κυπριακό που παραπέμπουν σε καθεστώς απαρτχάιντ. Τέτοιες προτάσεις θα επέτρεπαν στην Τουρκία να αποφύγει τη λογοδοσία για τα εγκλήματά της, συμπεριλαμβανομένου του εποικισμού και του σφετερισμού γης.
Όπως ανέφερα στην αρχή, η τουρκική κατοχή σήμερα είναι συνδεδεμένη με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Η επείγουσα και σοβαρή αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων αποτελεί καθήκον για όλους μας.
Οι Κύπριοι, όπως και κάθε άλλος λαός στον κόσμο, αξίζουν να ζουν στην πατρίδα τους με ειρήνη, ασφάλεια και με την αξιοπρέπεια που αξίζει σε κάθε άνθρωπο.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.