του Κωνσταντίνου Μαργαρίτη
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ), οι μεταρρυθμίσεις που δεσμεύθηκαν να υλοποιήσουν οι χώρες της ΕΕ προκειμένου να επωφεληθούν από το ιστορικού μεγέθους μεταπανδημικό χρηματοδοτικό πακέτο (650 δισ. ευρώ) του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) δεν αντιμετώπισαν παρά μόνον εν μέρει τις προκλήσεις των αγορών εργασίας τους.
Αν και απέφεραν ορισμένα αποτελέσματα, κάλυψαν εντελώς επιφανειακά, αν όχι καθόλου, τα ζητήματα που είχε επισημάνει το Συμβούλιο στις συστάσεις του προς τα κράτη-μέλη.
Σε ορισμένες χώρες, διαρθρωτικά προβλήματα κρίσιμης σημασίας για τους πολίτες της ΕΕ παραμένουν ανεπίλυτα.
Τέτοια είναι η ένταξη ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας ή η μετατόπιση της φορολογικής επιβάρυνσης από την εργασία σε άλλους τομείς.
Με τον ΜΑΑ, η ΕΕ συνέδεσε, για πρώτη φορά, τη χρηματοδότηση προς τα κράτη-μέλη της με την υλοποίηση οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων στις πολιτικές για την εργασία και την απασχόληση.
Για να λάβουν χρηματοδότηση, τα κράτη-μέλη έπρεπε να δεσμευθούν να υλοποιήσουν μια δέσμη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Αυτές έπρεπε να αποτελούν απάντηση «[σ]το σύνολο ή [σε} σημαντικό υποσύνολο» των προκλήσεων που τους είχε επισημάνει το Συμβούλιο στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που τους είχε απευθύνει.
«Οι Βρυξέλλες χρησιμοποιούν τα κονδύλια του ΜΑΑ ως μοχλό για την προώθηση σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη-μέλη και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών τους», δήλωσε η κα Ivana Maletić, μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για την έκθεση. «Ωστόσο, στον τομέα των πολιτικών της αγοράς εργασίας, οι μεταρρυθμίσεις παρέβλεψαν ορισμένα διαρθρωτικά ζητήματα καίριας σημασίας για τους πολίτες της ΕΕ. Επιπλέον, μέχρι στιγμής απτά αποτελέσματα ή ουσιαστικές αλλαγές στις αγορές εργασίας των κρατών-μελών δεν αποδεικνύονται για περίπου τις μισές από τις μεταρρυθμίσεις.»
Στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα κράτη-μέλη συμπεριέλαβαν σχεδόν 100 μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, των οποίων η εμβέλεια και ο βαθμός φιλοδοξίας ποίκιλλαν.
Αρκετές έχουν τη δυναμική να δώσουν απάντηση σε διαρθρωτικές προκλήσεις. Τέτοια είναι η μεταρρύθμιση της ασφάλισης ανεργίας στη Γαλλία.
Άλλες πάλι, όπως το προσωρινό μέτρο «Κοινωνική Εγγύηση 2021» στη Γερμανία, είναι λιγότερο πιθανό να επιφέρουν ουσιαστικές αλλαγές.
Οι μεταρρυθμίσεις κάλυψαν ουσιαστικά μόνο το 40 % των σχετικών ειδικών ανά χώρα συστάσεων (ΣΑΧ), οριακά το 26 % και καθόλου το 34 %.
Επιπλέον, κανένα από τα κράτη-μέλη δεν κάλυψε πλήρως με τις μεταρρυθμίσεις του τις συστάσεις που αφορούσαν την αγορά εργασίας, τέσσερα δεν συμπεριέλαβαν στα σχέδιά τους καμία μεταρρύθμιση για την υλοποίηση των αντίστοιχων συστάσεων, ενώ άλλα τέσσερα τις έλαβαν υπόψη σε μεγάλο βαθμό.
Βέβαια, η εφαρμογή του ΜΑΑ βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και πολλές από τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν τις αγορές εργασίας δεν έχουν ολοκληρωθεί, επομένως είναι ίσως νωρίς για να διαφανούν ουσιαστικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, η ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων δεν ήταν ο παράγοντας που καθόρισε την αναβάθμιση της αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά την μέχρι στιγμής υλοποίηση των συστάσεων.
Οι μεταρρυθμίσεις είχαν σε γενικές γραμμές το προσδοκώμενο άμεσο αποτέλεσμα, δηλαδή οδήγησαν στη θέσπιση νέων νόμων.
Ωστόσο, τα κράτη-μέλη δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσουν τα αποτελέσματα των μισών από αυτές, λόγου χάριν στους τομείς της διά βίου μάθησης, της στήριξης των ατόμων που αναζητούν εργασία και της βελτίωσης των βοηθημάτων ανεργίας.
Επίσης, ο αντίκτυπός τους στην πράξη είναι δύσκολο να μετρηθεί, γιατί συχνά δεν έχουν οριστεί κατάλληλοι δείκτες.
Τα ευρήματα του ελέγχου καταδεικνύουν σαφώς την ανάγκη για έγκαιρη παροχή πληροφοριών και για περαιτέρω αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μεταρρυθμίσεων του ΜΑΑ.
Το ΕΕΣ καλεί το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ να αναπτύξει ένα πλαίσιο για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους, να διασφαλίσει ότι τα κράτη-μέλη καλύπτουν ουσιαστικά τις βασικές προκλήσεις και να ελέγξει αν υπάρχουν ορόσημα και στόχοι για όλα τα ουσιώδη μέρη των μεταρρυθμίσεων.
Ο ΜΑΑ αποτελεί βασική συνιστώσα του στόχου της ΕΕ για μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και για προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης και της ανθεκτικότητας, βοηθώντας τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις.
Ο ΜΑΑ θεσπίστηκε το 2021 ως προσωρινό χρηματοδοτικό μέσο για την αντιμετώπιση της κρίσης. Υπενθυμίζεται ότι λήγει το 2026. Τα κράτη-μέλη οφείλουν να κινηθούν ταχύτατα και να στηρίξουν το δοκιμαζόμενο λαό.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
