Της Δρ. Άννας Κωνσταντινίδου*
Πριν λίγα 24ωρα υπήρξε η φημολογία ότι
το αεροδρόμιο της Τύμπου που βρίσκεται
στην κατεχόμενη πλευρά της επαρχίας
Λευκωσίας στην Κύπρο και λειτουργεί
παράνομα με την ονομασία Ερτζάν,
εξυπηρετώντας πτήσεις από και προς την
Τουρκία, θα λάβει την απαιτούμενη
συναίνεση από την κυπριακή πλευρά για
λειτουργία κάτω από νόμιμο πλαίσιο.
Θα πρέπει να πούμε ότι το συγκεκριμένο
αεροδρόμιο δεν έχει σχέση με το με το
αεροδρόμιο της Λευκωσίας που έπαψε να
λειτουργεί μετά την εισβολή, αλλά
κατασκευάστηκε από τους Βρετανούς
προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για
στρατιωτική χρήση κατά τον Β’ΠΠ. Μετά τη
λήξη του πολέμου έκλεισε, για να
επαναλειτουργήσει στην Κρίση του Σουέζ
το 1956. Με την υποχώρηση των βρετανικών
στρατευμάτων από το νησί, το
στρατιωτικό αεροδρόμιο έπαψε να
λειτουργεί. Ξαναλειτούργησε μετά την
εισβολή από τους Τούρκους το 1975 και
συνεχίζει να λειτουργεί παράνομα μέχρι
σήμερα, δεχόμενο τουρκικές πτήσεις.
Παράλληλα οφείλουμε να πούμε ότι λόγω
του γεγονότος ότι το βόρειο τμήμα της
Κύπρου, βρισκόμενο σε κατοχή, και ως εκ
τούτου δεν υφίσταται διεθνής
αναγνώριση ως οντότητα, στο αεροδρόμιο
της Τύμπου δεν μπορούν να
πραγματοποιηθούν απευθείας πτήσεις
από διεθνή αεροδρόμια.
Οφείλουμε να καταθέσουμε αυτό. Ότι μετά
την εισβολή και μέχρι σήμερα, οι
Τούρκοι, κάνοντας χρήση του
αεροδρομίου της Τύμπου, παραβιάζουν
μία σειρά θεσμικών και νομικών αρχών
της ευρωπαϊκής και κατ’επέκταση
διεθνους αεροπλοΐας. Η EUROCONTROL, η
Ευρωπαϊκή Οργάνωση για την Ασφάλεια
της Εναέριας Κυκλοφορίας που ιδρύθηκε
το 1960 έχει δημιουργήσει όλο το θεσμικό
πλαίσιο των κανονισμών για τον
ευρωπαϊκό, κοινό εναέριο χώρο,
αναλαμβάνοντας συγχρόνως την εφαρμογή
σε περιφερειακό επίπεδο των Διεθνών
Κανόνων που θέτει ο ICAO (Διεθνής
Οργανισμός Πολιτικής Προστασίας).
Για τους προφανείς λόγους η λειτουργία
του αεροδρομίου της Τύμπου είναι
παράνομο. Συγχρόνως οφείλουμε να πούμε
ότι η αναστολή λειτουργίας των
αεροδρομίων στο κατεχομενο τμήμα της
Κύπρου υφίσταται και μετά την
αναθεωρημένη Συνθήκη του ΕUROCONTROL, το 1997.
Στη βάση του άρθρου 9 παρ. 3 της Συνθήκης
την αποκλειστική αρμοδιότητα για την
είσοδο και έξοδο από τους λιμένες και
τα αεροδρόμια και το δικαίωμα ελέγχου
εισόδου και εξόδου έχει το κυρίαρχο
κράτος. Η Κύπρος ως το κυρίαρχο κράτος
στη βάση αυτού του άρθρου έχει
γνωστοποιήσει ήδη από το 1997 ότι
εξακολουθεί την αναστολή των
αεροδρομίων στο βόρειο τμήμα της με την
επίκληση εθνικής κρίσης, μία πράξη που
έχει γνωστοποιήσει σε EUROCONTROL και ICAO.
Και πρέπει επίσης, και το πιο σημαντικό
όλων, να καταθέσουμε αυτό. Ότι η ίδια η
Τουρκία αναγνωρίζει επίσημο FIR αυτό της
Λευκωσίας ως το μόνο αρμόδιο για όλη
την επικράτεια της Κύπρου, καθώς με την
υπογραφή της νέας Σύμβασης του EUROCONTROL
το 1997 και ενώ θα μπορούσε να κάνει χρήση
του estoppel (για να καταλάβουμε το
καθεστώς estoppel είναι ένα είδος
χρησικτησιας), ωστόσο δεν προέβη σε
καμία δήλωση για τη μη αναγνώριση του FIR
της Λευκωσίας, αποδεχομενη σιωπηρά ως
το ισχύον καθεστώς.
Τα αεροπλάνα, προερχόμενα από το FIR Ankara,
θα πρέπει μέσω του FIR του Καΐρου να
γνωστοποιούν την πρόθεση εισόδου στο FIR
της Κύπρου. Επίσης να πούμε ότι ο
Κανονισμός για την πράσινη γραμμή
(866/04)δεν νομιμοποιεί τη χρήση του
αεροδρομίου της Τύμπου.
Ως εκ τούτου μπορούμε να αντιληφθούμε
ότι μία κίνηση από μέρους της Κυπριακής
Δημοκρατίας να δώσει άδεια ελεύθερης
κινήσεως του αεροδρομίου της Τύμπου
από και προς διεθνείς αερολιμένες,
παρακαμπτοντας επί της ουσίας μία
σειρά επίσημων κανονισμών, πρωτοκόλλων
και ψηφισματων, ουσιαστικά πράττει δύο
τινά, αναγνωρίζει εμμέσως πλην σαφώς το
κατοχικό τμήμα, καθώς του παρέχει
δικαιοδοσία να χειρίζεται ως
“ανεξάρτητη οντότητα” τον εθνικό
εναέριο χώρο της Κύπρου.
Βιβλιογραφία/ ιστολογια : Άγγελος
Γιόκαρης- Γεώργιος Κυριακοπουλος,
Διεθνές Δίκαιο του Εναέριου Χώρου,
εκδ.Νομικη Βιβλιοθήκη
https://www.ombudsman.europa.eu
Θεόδωρος Νικολοβγένης στο Defencereview
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.