«Ο ουκρανικός λαός ξαφνικά μετατράπηκε σε πρόσφυγα, ένας λαός στην Ευρώπη -μπορεί να μην είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά είναι στην Ευρώπη- ξαφνικά μετατράπηκε σε πρόσφυγα και αυτό είναι τραγικό. Το ελάχιστο που οφείλουμε όλοι, είναι να βοηθήσουμε όσο μπορούμε». Με τα λόγια αυτά η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου υποδέχθηκε τους Ουκρανούς φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τους οποίους προσκάλεσε να συναντήσει σε καφετέρια στο λιμάνι της πόλης, για μία χαλαρή συνομιλία μαζί τους, ώστε να ακούσει τις προσωπικές τους ιστορίες και να καταγράψει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αυτοί και οι οικογένειές τους μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή πήρε θέση, όπως και όλη η Ευρώπη, όλος ο δυτικός κόσμος πήρε θέση απέναντι στην απρόκλητη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όχι μόνο γιατί ανθρωπιστικά είναι ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, γιατί πλήττεται μια χώρα και τα σύνορά της, αλλά γιατί το διακύβευμα στην πραγματικότητα είναι όλη η αξία της σύγχρονης δημοκρατίας, η πίστη στις ελευθερίες, στα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε η κ. Σακελλαροπούλου, παρατηρώντας πως την ίδια στιγμή «για εσάς είναι η πατρίδα σας, είναι τα σπίτια σας, είναι οι δικοί σας και είναι κάτι πολύ πιο έντονο και τραγικό αυτό που συμβαίνει».
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέτρεψε τους φοιτητές να σταθούν δυνατοί, εκφράζοντας την ελπίδα ότι «το καλό θα επικρατήσει στο τέλος και όλο αυτό το παράλογο θα τελειώσει σύντομα, ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε στην επόμενη μέρα».
«Είναι πολύ θετικό ότι αυτή τη στιγμή πράγματι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο είναι κοντά σας γιατί είναι σαφές ότι πέρα από τη στεναχώρια και την οδύνη υπάρχουν και τα πρακτικά προβλήματα και έχετε δίπλα σας ανθρώπους να σας φροντίσουν, ώστε να μπορέσετε να κοιτάξετε το μέλλον σας, γιατί αυτό όπως και να έχει θα τελειώσει», επισήμανε, καταλήγοντας πως «θα πρέπει να είστε έτοιμοι για την άλλη μέρα, να ξαναχτίσετε -όλοι μαζί να ξαναχτίσουμε- αυτό που χάθηκε». «Όσο υπάρχουν άνθρωποι υπάρχει και η ελπίδα, σε αυτό αποβλέπουμε όλοι», τόνισε.
Ο πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου μετέφερε στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας τα ζητήματα που έχουν θέσει οι περίπου 100 Ουκρανοί φοιτητές στην επιτροπή που σύστησε το Πανεπιστήμιο, μετά την απόφαση να τους «υιοθετήσει» προσφέροντάς τους δωρεάν σίτιση και εκταμιεύοντας ένα κονδύλι για την κάλυψη των εξόδων διαμονής και των καθημερινών αναγκών τους.
«Ως ακαδημαϊκοί δάσκαλοι είμαστε υποχρεωμένοι τα παιδιά αυτά που θα αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα να τα αγκαλιάσουμε. Ήλθαν στην πατρίδα μας να σπουδάσουν, να γνωρίσουν τον ελληνικό πολιτισμό και ελληνικός πολιτισμός σημαίνει φιλοξενία, πέρα από πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις», είπε ο πρύτανης του ΑΠΘ απευθυνόμενος στην κ. Σακελλαροπούλου.
Μεταφέροντας τα αιτήματα που έχει συγκεντρώσει το ΑΠΘ από τους Ουκρανούς φοιτητές του ο κ. Παπαϊωάννου εξήγησε πως αυτά αφορούν κυρίως σε διαδικαστικά ζητήματα της ανανέωσης αδειών παραμονής, στη δυνατότητα περάτωσης σπουδών στην Ελλάδα για φοιτητές που βρίσκονται στο Αριστοτέλειο μέσω του προγράμματος ανταλλαγών Erasmus, στη δυνατότητα να εργαστούν ώστε να έχουν πρόσθετο εισόδημα, καθώς πολλοί από αυτούς πλέον συντηρούν και τις οικογένειές τους που βρίσκονται στην Ουκρανία. Μία από τις προτάσεις που εξετάζει το ΑΠΘ, όπως εξήγησε ο κ. Παπαϊωάννου στους Ουκρανούς φοιτητές, είναι να τους δοθεί η δυνατότητα να εργαστούν σε δομές του Πανεπιστημίου (γραμματείες, βιβλιοθήκες) μέσω προγραμμάτων ανταποδοτικών υποτροφιών που λειτουργούν ως καλή πρακτική σε πολλά πανεπιστήμια στο εξωτερικό.
Οι Ουκρανοί φοιτητές -από την Νομική, τη Φιλοσοφική, την Ιατρική, τη Θεολογική, την Πολυτεχνική, τη Σχολή Θετικών Επιστημών- με εξαίρεση δύο που πρόσφατα ήλθαν μέσω προγράμματος Erasmus στο Πανεπιστήμιο, μίλησαν στην πρόεδρο στα ελληνικά, τα οποία μαθαίνουν στο Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ.
Από τη συζήτηση προέκυψε πως τέσσερις φοιτητές ήδη κατάφεραν να φέρουν στη Θεσσαλονίκη μέλη των οικογενειών τους, τα οποία όμως είτε δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να υποστηρίξουν τις καθημερινές ανάγκες τους, είτε δεν έχουν χώρο να φιλοξενήσουν.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση φοιτήτριας του Τμήματος Γερμανικής Φιλολογίας που πριν τέσσερις μέρες έφερε στην Ελλάδα τον πεντάχρονο αδελφό της και τη μητέρα της και ζούνε όλοι μαζί σε ένα δωμάτιο. «Κοιμόμαστε τρία άτομα σε ένα κρεβάτι. Ήλθα εδώ με υποτροφία. Τώρα οι γονείς μου έχασαν τη δουλειά τους, δεν έχουμε εισόδημα, θα πρέπει να ζήσουμε με την υποτροφία μου», εξήγησε, ενώ το Πανεπιστήμιο έχει ξεκινήσει τη διαδικασία να εξεύρεσης κατάλληλου χώρου για τη διαμονή της οικογένειας.
Το ΑΠΘ καλύπτει κατά περιπτώσεις τις επείγουσες ανάγκες φοιτητών του, εξασφαλίζοντας διαμονή είτε στις φοιτητικές εστίες, είτε και σε ξενοδοχεία με τη συνδρομή και της Ένωσης Ξενοδόχων.
Σε άλλη περίπτωση, φοιτήτρια του Τμήματος Φυσικής, φιλοξενεί τον φίλο της, ο οποίος σπούδαζε ιατρική στην Ουκρανία και κατάφερε να φύγει από τη χώρα. Τώρα η φοιτήτρια από το εισόδημα που εξασφαλίζει, από μερική απασχόληση παράλληλα με τις σπουδές της, στέλνει χρήματα για να συντηρήσει τόσο τη δική της οικογένεια, όσο και του φίλου της.
«Αυτό που κάνει το πανεπιστήμιο για εμάς δεν υπάρχουν λόγια να το εκφράσουμε. Νοιώθουμε ότι είμαστε μία οικογένεια, ότι μας αγαπάνε, ότι είμαστε κι εμείς ένα σημαντικό κομμάτι αυτής της οικογένειας», είπε συγκινημένη η Ξένια, φοιτήτρια του Τμήματος Φιλολογίας, ενώ η Νίνα, φοιτήτρια της Νομικής του ΑΠΘ από την Οδησσό πρόσθεσε: «Νοιώθουμε και πάντα νοιώθαμε το δέσιμο με την Ελλάδα. Είμαστε στενοχωρημένοι αλλά το ότι έχουμε αυτή την υποστήριξη από την Ελλάδα και ως φοιτητές από το Πανεπιστήμιο μας, μας κάνει να νοιώθουμε ότι δεν είμαστε μόνοι και αυτό είναι πολύ σημαντικό».
«Αυτή τη βοήθεια που μας δίνει η Ελλάδα και η πνευματική βοήθεια, είναι όπως η βοήθεια που μια μητέρα μπορεί να δώσει στο παιδί της. Εμείς σας ευχαριστούμε και ελπίζουμε να περάσουν αυτά που ζούμε σύντομα. Δεν πιστεύω ότι θα χρειαστεί ποτέ, αλλά αν χρειαστεί κι εμείς θα σας βοηθήσουμε», είπε φοιτητής της Θεολογικής, ο πατέρας του οποίου είναι ιερέας και παραμένει στο Κίεβο.