Αποδέσμευση Βρετανικών Εγγράφων για 2000-2002, 30.12.22: Προετοιμάζοντας το «Σχέδιο Ανάν»

της Φανούλας Αργυρού

Αποδεσμεύθηκαν προχθές Παρασκευή, 30 Δεκεμβρίου 2022, ορισμένοι πρωθυπουργικοί φάκελοι, που καλύπτουν την πρωθυπουργία του Εργατικού Πρωθυπουργού Τόνι Μπλέαρ για τα έτη 2000-2002.

Μεταξύ αυτών και ένας για την Κύπρο. Αν και περιορισμένες oι σελίδες, είναι αρκούντως ικανοποιητικές (σε συνέχεια των προηγούμενων αποδεσμεύσεων*) στο να μας επιβεβαιώσουν το παρασκήνιο των σχεδίων για την προετοιμασία του βρετανικού σχεδίου λεγόμενου «Σχέδιο Ανάν» (ουσιαστικά συνέχεια των όσων είχαν μέχρι τότε προωθήσει οι Βρετανοί μέσω του ΟΗΕ με τη συμπαράσταση των ΗΠΑ και αφού πέρασαν το ψήφισμα 649/90 με τον Γιώργο Βασιλείου) και πίστευαν η προώθησή του θα ξεκινούσε μέσα του 2001.

Ο φάκελος καλύπτει έγγραφα αναφορικά με τις συνομιλίες για λύση του Κυπριακού, τον 5ο γύρο των συνομιλιών που θα ελάμβαναν χώραν μεταξύ 1-10 Νοεμβρίου 2000, πώς θα χειρίζονταν το θέμα των Βάσεων σε σχέση με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ., μία επιστολή τού τότε Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη προς τον Βρετανό Πρωθυπουργό και μια επιστολή του Ραούφ Ντενκτάς που βρήκαμε σε άλλον φάκελο.

(*Τις προηγούμενες αποδεσμεύσεις, συνέχεια των οποίων είναι οι σημερινές, δημοσιεύσαμε στη «Σημερινή» την 1η Ιανουαρίου 2022 για πρωθυπουργικά έγγραφα για τα έτη 1998-2000 με τίτλο «Ρόμπιν Κουκ: Προτεραιότητα να σταματήσει η παραλαβή των πυραύλων» και πιο πίσω, στις 3 και 10 Ιανουαρίου 2021 με τίτλους «Οι S-300, ο διορισμός Χάνεϊ και οι δολοφονίες Ισαάκ- Σολωμού» και «Οι αποκαλύψεις Sir David Hannay για το «Σχέδιο Ανάν» αντίστοιχα).

«Το έπαθλο ενός συμβιβασμού» και οι «φιλοδοξίες της Τουρκίας»

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2000, από τη Βρετανική Αντιπροσωπία στη Νέα Υόρκη εστάλη στο Φόρεϊν Όφις ενημέρωση, με πληροφορίες από τον Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ (Sir David Hannay).

«Θέμα – Κύπρος – 4ος γύρος διαπραγματεύσεων – αξιολόγηση και περίληψη»

«Μεγάλο βήμα προς τα εμπρός αλλά ακόμα έχουμε δρόμο… Σταθερή πρόοδος των Ηνωμένων Εθνών… για μια διευθέτηση αλλά οι Ελληνοκύπριοι αντέδρασαν πολύ αρνητικά στο non-paper για τη διακυβέρνηση. Επόμενο βήμα επίσκεψη Ντε Σότο (de Soto) στην περιοχή αργά τον Οκτώβριο, και θα ακολουθήσει ένας διαπραγματευτικός γύρος τον Νοέμβριο, όπου τα Η.Ε. μάλλον θα καταθέσουν μια ολοκληρωμένη δέσμη ιδεών, που θα καλύπτει όλα τα βασικά θέματα. Από τούδε και στο εξής η ανηφορική πλαγιά γίνεται πιο απότομη, αλλά το έπαθλο ενός συμβιβασμού είναι λιγότερο απόμακρο.Έξυπνα λεφτά, για μια λύση στα μέσα του 2001. Η έκβαση παραμένει αβέβαιη..» (Η έμφαση της γράφουσας).

«From here on the slope upwards gets steeper but the prize of a settlement is less remote. Smart money on a denouement in mid – 2001. Outcome remains uncertain».

(Σημ. Φ.Α.: H αναφορά σε «έξυπνα λεφτά – smart money» είναι αγγλική φράση που έχει μεταφορική έννοια, και εξηγείται ως «θα έβαζα τα λεφτά μου πάνω σ’ αυτό…»).

«Ο τέταρτος γύρος των εκ του σύνεγγυς συνομιλίων έλαβεν χώραν στη Νέα Υόρκη μεταξύ 12-26 Σεπτεμβρίου… Άνοιξε με μια πολύ προσεκτικά γραμμένη από τις ΗΠΑ/ΗΒ/ΗΕ δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ, για το στάτους και πολιτική ισότητα…», έγραφε η ενημέρωση. Και εξηγούσε ότι στην ουσία ήταν μια επανα-συσκευασία (προηγούμενων σχεδίων εννοείται) με τέτοιο τρόπο, που ενεθάρρυνε τους Τούρκους να εγκαταλείψουν την αυξανόμενη αντίδρασή τους να εξασφαλίσουν στάτους αναγνώρισης. «Η οποία συνάντησε μεγάλη αντίδραση από τους Ελληνοκυπρίους… Και χρειάστηκε όλη η ικανότητα του Παπανδρέου να διατηρηθεί η διαδικασία, και όχι για πρώτη φορά ο Κληρίδης υπέκυψε στις άγριες διαθέσεις του καθώς οι συνάδελφοί του στο Εθνικό Συμβούλιο ξεσπάθωσαν με τις ανευθυνότητές τους», συμπλήρωνε το έγγραφο.

«Να ενισχύσουμε Κληρίδη/Παπανδρέου»

Κλείνοντας την ενημέρωση ο υπογράφων αξιωματούχος (Greenstock) τόνισε:

«Ο ρόλος μας, τόσο ως μέλους μικρής κύριας ομάδας που υποστηρίζει τα Ηνωμένα Έθνη (small core group supporting the UN) όσο και ως του κύριου παίχτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την Κύπρο, (as the key EU player on Cyprus)… θα είναι κρίσιμο να κάνουμε σίγουρο ότι οι φιλοδοξίες της Τουρκίας για ένταξη… ενισχυθούν με την υιοθέτηση ενταξιακού Συνεταιρισμού ΕΕ/Τουρκίας πριν από το τέλος του χρόνου με όσο το δυνατόν λιγότερη συσχέτιση με την Κύπρο. Θα είναι εξίσου σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε τις διμερείς μας επαφές με όλους τους κύριους παίκτες… και να κάνουμε ό,τι μπορούμε να ενισχύσουμε τους Κληρίδη/Παπανδρέου να διατηρήσουν την αποφασιστικότητά τους στη διαδικασία, η οποία άρχισε να τους βάζει κάτω από μεγάλη εσωτερική πίεση».

(Σημ. Φ.Α.: Φανερή η προτεραιότητα των Βρετανών να εξυπηρετούνταν τα τουρκικά συμφέροντα).

Παπανδρέου: Η αναφορά στον Υπ. Εξωτερικών της Ελλάδας Γιωργάκη Παπανδρέου, ο οποίος υπηρέτησε ως Υπ. Εξωτερικών της Ελλάδας μεταξύ 1999 – 2004 στην κυβέρνηση Κώστα Σημίτη.

Greenstock: Sir Jeremy Quentin Greenstock, Βρετανός Αξιωματούχος στο Φόρεϊν Όφις από το 1969 – 2004. Μόνιμος Αντιπρόσωπος του ΗΒ στα ΗΕ από το 1998 – 2003.

Alvaro de Soto: Περουβιανός διπλωμάτης ο οποίος την 1η Νοεμβρίου 1999 ανέλαβε ως Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο, θέση που τερματίστηκε με την απόρριψη του «Σχεδίου Ανάν» στις 24.4.2004.

Πρέπει να έχουν μαζί τους τούς Αμερικανούς, διστακτικός ο ΟΗΕ,Κληρίδης και «απορριπτικοί»

Το non-paper

Στις 26 Οκτωβρίου 2000 βρίσκουμε ότι το Φόρεϊν Όφις έστειλε στο Πρωθυπουργικό Γραφείο ένα σύντομο σημείωμα του Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ σε σχέση με τον 5ο γύρο των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών που θα ελάμβαναν χώραν στη Γενεύη μεταξύ 1-10 Νοεμβρίου 2000 και τις προοπτικές για τις εν συνεχεία διαπραγματεύσεις.

Στη συνοδευτική επιστολή του το Φόρεϊν Όφις συνόψισε τα κυριότερα σημεία. Ο Υπ. Εξωτερικών συμφωνούσε με την ανάλυση του Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ και την εισήγηση ότι ο ίδιος (Υπ. Εξωτερικών) και ο Πρωθυπουργός έπρεπε από νωρίς να ξεκαθαρίσουν στις επαφές τους με τα μέλη της εισερχόμενης διοίκησης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, τη σημασία που απέδιδαν στις προσπάθειες του ΟΗΕ για μια συνολική διευθέτηση στο Κυπριακό. Και τις ελπίδες του ΟΗΕ, ότι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να εργάζονται στενά με τους Αμερικανούς γι’ αυτό, και ότι οι Αμερικανοί θα ήταν έτοιμοι να ρίξουν το βάρος τους σε πολιτικό επίπεδο, ειδικά πάνω στην Άγκυρα, όταν ο ΓΓ του ΟΗΕ χρειαζόταν τη βοήθειά τους. Ο Υπ. Εξωτερικών συμφωνούσε (με τον Χάνεϊ) ότι μια δημόσια ένδειξη από νωρίς, από τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο για τις διαθέσεις του να σπρώξει για μια διευθέτηση του Κυπριακού τον επόμενο χρόνο, θα βοηθούσε πολύ.

Αναλυτικότερα το σημείωμα του Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ έγραφε ότι ο Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. του ΟΗΕ θα έθετε στο τραπέζι ένα non-paper καλύπτοντας τη συνολική προσέγγιση της διευθέτησης (ίσως στις 7 ή 8 Νοεμβρίου). Δεν θα ήταν επίσημη πρόταση, ούτε θα ζητείτο υπογραφή από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Όμως, θα ήταν η πρώτη φορά που τα ΗΕ θα έθεταν οτιδήποτε τόσο φιλόδοξο. Θα άρχιζε να προβάλλει σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια και πιο ολοκληρωμένα (από άλλες φορές) αν συμφωνείτο, το σχήμα και περιεχόμενο μιας μελλοντικής διευθέτησης.

«Αμφότεροι Αμερικανοί και εμείς πιέζουμε να κατατεθεί αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση τώρα. Τα ΗΕ μπορεί να διστάζουν γι’ αυτό (έχουν κρύα πόδια – have cold feet), αλλά αναμένουμε να προχωρήσουν, καθώς ο Πρόεδρος Κλίντον συζήτησε το θέμα με τον Κόφι Ανάν όταν τον είδε τον Σεπτέμβριο…», έγραψε ο Χάνεϊ.

Το non-paper, πρόσθεσε ο Χάνεϊ, θα κάλυπτε όλα τα τέσσερα κύρια θέματα, εδαφικό, αναπροσαρμογές, ασφάλεια, διακυβέρνηση και περιουσίες/πρόσφυγες…

Για τον Γλ. Κληρίδη έγραψε: «Από τον Σεπτέμβριο ο Κληρίδης ξεκίνησε, αν και καθυστερημένα, να υπερασπίζεται και να προωθεί τη διαπραγματευτική διαδικασία και να πολεμά αρκετά ικανοποιητικά εναντίον των ‘‘απορριπτικών’’ μεταξύ των πολιτικών του αντιπάλων. Επίσης, συνεργάζεται στενά με την ελληνική Κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας ότι αμφότεροι είχαν ζημιωθεί, ως αποτέλεσμα των υπερ-αντιδράσεών τους στη δήλωση του Ανάν της 12ης Σεπτεμβρίου. Αναμένουμε τον Παπανδρέου να συνεχίσει να παίζει θετικό ρόλο στο Κυπριακό… αν και η δύναμή του έχει σε κάποιο βαθμό αδυνατίσει λόγω της κριτικής για την επανα-προσεγγιστική πολιτική του προς την Τουρκία… Όμως τα ΗΕ πρέπει να ετοιμάσουν το έδαφος για την επόμενη κύρια κίνηση… την ετοιμασία των συγκεκριμένων νομικών κειμένων που θα περιέχουν τα κύρια συστατικά μέρη μιας διευθέτησης. Το δεύτερο εξάμηνο του 2001… θα είναι η στιγμή να σπρώξουμε για το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Το να χάσουμε (τον χρόνο) πέραν αυτού θα έχουμε δύο κύριους αρνητικούς περιορισμούς, την ολοκλήρωση των ενταξιακών Κύπρου/ΕΕ και το τέλος της προεδρίας Κληρίδη το 2003».

Τα τ/κ συμφέροντα

Ολοκληρώνοντας ο Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ έγραψε ότι οι εξωτερικοί παράγοντες συνέχιζαν να συνεργάζονται υποστηρίζοντας τα ΗΕ… το ίδιο και η ΕΕ μέσω των σχέσεών της με την Τουρκία… Και ότι θα ήταν πολύ σημαντικό επίσης να έδειχναν στους Τουρκοκυπρίους ότι θα είχαν μια δίκαιη συμφωνία, που θα ελάμβανε υπόψη τα ειδικά των προβλήματα, όταν και αν μια επα-νενωμένη Κύπρος γινόταν μέλος της ΕΕ. Και πως θα μπορούσαν να επισημάνουν κάτι τέτοιο στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Νίκαια…

Ολοκληρώνοντας ο Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ, τόνισε ότι δεν υπήρχε λόγος ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ να μη συνέχιζε την πολιτική Κλίντον… όμως έπρεπε να κινηθούν γρήγορα για να την παγιώσουν.

{Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας από τις 2 Μαΐου 1997 ήταν ο μ. Ρόμπιν Κουκ (Robin Cook), ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Τζακ Στρο (Jack Straw) στις 8 Ιουνίου 2001-5 Μαΐου 2006. O Αμερικανός Πρόεδρος Bill Clinton (Μπιλ Κλίντον) 1993 – 2001 αντικαταστάθηκε από τον George W. Bush (Τζορτζ Μπους τον νεότερο) 2001-2009}.

Σημ. Φ.Α.: Εδώ ο Χάνεϊ εννοούσε ότι έπρεπε να χρησιμοποιήσουν όσο μπορούσαν τον Γλ. Κληρίδη ενόσω ήταν Πρόεδρος. Υπενθυμίζεται η έκκληση Γλ. Κληρίδη που ακολούθησε, αφού μπήκε στο τραπέζι το «Σχέδιο Ανάν», για παράταση της προεδρίας του για 16 μήνες, αναβάλλοντας τις εκλογές του 2004. Ευελπιστώντας ότι θα κατάφερνε να περάσει το «Σχέδιο Ανάν» (και είχε πει μάλιστα ότι θα προτιμούσε να αποδημήσει εις Κύριον αν δεν περνούσε το σχέδιο), το οποίο τελικά απορρίφθηκε συντριπτικά από το 76% των Ελλήνων στα διπλά δημοψηφίσματα στις 24.4.2004 επί Προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου.

Βρετανικές Βάσεις

Στις 20 Απριλίου 2001 το Φόρεϊν Όφις, διά του Mark Sedwell, έστειλε επιστολή στο Πρωθυπουργικό Γραφείο, στην οποία συνοπτικά εξηγούσε πως σύντομα θα ξεκινούσαν συζητήσεις με την Κύπρο, την Ευρωπαϊκή Κομισιόν και συνέταιρους σ’ αυτήν (ΕΕ), για τις σχέσεις μεταξύ ΗΒ και Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων και τη Δημοκρατία της Κύπρου, μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ… Όταν το ΗΒ έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, η Συνθήκη της Ρώμης τροποποιήθηκε ούτως ώστε να εξαιρούνται οι «Βρετανικές Κυρίαρχες Περιοχές». «Στην πράξη (έγραψε), έχουν ενσωματωθεί στενά με το πέριξ έδαφος της Κύπρου. Κυπριακές κοινότητες έχουν εισχωρήσει σ’ αυτές και οι ΒΚΠ έχουν εμπορικές επιχειρήσεις».

Εξήγησε ότι το ΗΒ, μέσω δήλωσης που ενσωματώθηκε στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, έδωσε έναν αριθμό από δεσμεύσεις… μεταξύ των οποίων να μη δημιουργηθούν σύνορα ή τελωνεία μεταξύ των περιοχών και να κάνει σίγουρο ότι οι νόμοι της Δημοκρατίας θα ισχύουν όσο το δυνατόν γίνεται και για τους Κύπριους που ζουν στις περιοχές αυτές. Και τόνισε το Φ.Ο.:

«Με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, για να διατηρήσουμε τις δεσμεύσεις μας στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, θα πρέπει μάλλον να υιοθετήσουμε το ευρωπαϊκό κεκτημένο με συγκεκριμένες παρεκκλίσεις. Πρέπει να βρούμε μια λύση που μπορούμε να διαπραγματευθούμε με τους Κύπριους, την Κομισιόν και Συνεταίρους, αλλά θα περιορίζει επιπλέον έξοδα στις ΚΠΒ και δεν θα επηρεάζει τις κύριες στρατιωτικές μας δραστηριότητες… π.χ. από την Κομισιόν ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο… Αυτό θα είναι ευαίσθητο θέμα για το ΗΒ. Πρέπει να αποφύγουμε να φανούμε ότι περιπλέκουμε τη διεύρυνση ή την κυπριακή ένταξη… να περιορίσουμε τις παρεκκλίσεις από το κεκτημένο στο ελάχιστο…».

(Ο Mark Sedwell (Μαρκ Σέτγουελ) ήταν Ιδιωτικός Γραμματέας του Υπ. Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ και στη συνέχεια του Τζακ Στρο μέχρι το 2002).

Σημ. Φ.Α.: Sir David Hannay: Βρετανός υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις, ο οποίος ήταν και ο άνθρωπος του ΗΒ που το 1973 είχε «διευθετήσει» με τους Ευρωπαίους Επιτρόπους όπως εξαιρεθούν οι Βάσεις από την ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην τότε ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα) και είχε εξασφαλίσει την αποδοχή των όπως το θέμα των Βάσεων ξεκαθαρίσει όταν και αν θα έκανε η Κύπρος αίτηση και θα γινόταν μέλος. Δεν ήταν καθόλου τυχαίος ο επαναδιορισμός του από τη Συντηρητική Κυβέρνηση τη δεκαετία του 1990, μετά την αφυπηρέτησή του, και που δέχθηκε να συνεχίσει και η Εργατική κυβέρνηση Τόνυ Μπλέαρ που την διαδέχθηκε.

Ο Sir David Hannay στα μέσα του 1990 είχε διοριστεί ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος του ΗΒ στον ΟΗΕ (μέχρι το 1995), αντικαθιστώντας τον Sir Crispin Tickell, ο οποίος πέρασε το διαβόητο διζωνικό ψήφισμα 649/90 επί Γ. Βασιλείου. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι ο Sir Crispin Tickell ήταν ο αξιωματούχος επικεφαλής του Τμήματος Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις το 1964, όταν ξεκίνησαν 3.1.1964 σχέδιο για ανασύνταξη της ΚΔ σε δύο συνιστώντα κράτη, και σχέδιο πώς να διευκολυνθεί η Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο βλέποντας 10 χρόνια μπροστά, και το οποίο φέρει την υπογραφή του.

Επιστολή Κληρίδη

Στις 17 Μαΐου 2001 ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης έστειλε επιστολή στον Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνυ Μπλέαρ, ενημερώνοντάς τον για την τότε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εναντίον της Τουρκίας στην υπόθεση της Διακρατικής Προσφυγής της Κύπρου εναντίον της Τουρκίας, η οποία εκδόθηκε στις 10 Μαΐου 2001.

Ο Γλ. Κληρίδης τράβηξε την προσοχή του Πρωθυπουργού στο ότι το Δικαστήριο «επαναβεβαίωσε την άποψη ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παρέμενε η μόνη νόμιμη κυβέρνηση στην Κύπρο» και ότι (το δικαστήριο) βρήκε ότι η Τουρκία παραβίασε, και συνεχίζει να παραβιάζει, πολλά άρθρα της Σύμβασης και Πρωτοκόλλων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Κύπρο. Και προς τούτο εσώκλεισε και την Ανακοίνωση που εξέδωσε το Δικαστήριο ημερ. 10 Μαΐου 2001. Και ότι οποιαδήποτε διευθέτηση του Κυπριακού σε όλα της τα σημεία θα έπρεπε να είναι συμβατή με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Κύπρο, τις Συμβάσεις και πρωτόκολλα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως αυτά ερμηνεύονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και Διεθνή Νόμο. Και ολοκλήρωσε ο Γλ. Κληρίδης τονίζοντας: «Εκφράζω την ελπίδα ότι μπορούμε να βασιστούμε στην προσωπική σας δέσμευση στο θέμα αυτό».

Το Φόρεϊν Όφις εισηγήθηκε όπως ο Πρωθυπουργός μη δώσει απάντηση στον Γλ. Κληρίδη!

Σημ. Φ.Α.: Ο Γλ. Κληρίδης ήταν ανήσυχος για τα βρετανικά σχέδια, εφόσον γνώριζε τα όσα ετοιμάζονταν. Και στη συνέχεια συνέβαλε και ο ίδιος στη διαμόρφωση του «Σχεδίου Ανάν» (βλέπε Χάνεϊ). Και ο Χάνεϊ χρόνια αργότερα, στις 8 Ιουλίου 2015, σε ομιλία του σε αίθουσα της Βουλής των Κοινοτήτων, με κυνισμό μάς είπε ότι ο «εποικισμός δεν είναι έγκλημα πολέμου», υποστήριξε αγωγό μέσω Τουρκίας, και σε παρατήρηση ότι η δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία καταπατεί τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ε/κ προσφύγων, μας είπε να ξεχάσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα και αν επιμένουμε… καλή τύχη (good luck to you). («Σ» 10.7.2015, Φ.Α. «Ο εποικισμός δεν είναι έγκλημα πολέμου» – Αγωγό μέσω Τουρκίας…).

Επιστολή Ρ. Ντενκτάς

Μια μακροσκελή επιστολή ημερ. 21 Φεβρουαρίου 2001 προς τον Βρετανό Πρωθυπουργό έστειλε και ο Ραούφ Ντενκτάς, υποστηρίζοντας το «κράτος» του και ζητώντας από το ΗΒ να μην προχωρήσει η «μονομερής» αίτηση «της διοίκησης των Ε/κ» στην ΕΕ, μέχρι που «οι λαοί», οι Ε/κ και οι Τ/κ της νήσου συμφωνήσουν σε έναν νέο συνεταιρισμό και αποταθούν με κοινή συναίνεση για ένταξη…

Η πρώτη σελίδα της επιστολής Φ.Ο. προς το Πρωθυπουργικό Γραφείο για το χειρισμό τους σε σχέση με τις Βάσεις.

Η δεύτερη σελίδα της επιστολής Φ.Ο. προς το Πρωθυπουργικό Γραφείο για τον χειρισμό τους σε σχέση με της Bάσεις.

Απόσπασμα από την ενημέρωση Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ για την ανάγκη να δρούσαν γρήγορα για την παγίωση της αμερικανικής υποστήριξης.

Η αναφορά Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ για Γλ. Κληρίδη και πώς αντιμετώπιζε τους «απορριπτικούς»…

Απόσπασμα από το έγγραφο Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ για την ανάγκη να δρούσαν γρήγορα, πριν από την ολοκλήρωση των ενταξιακών διαδικασιών της ΚΔ και πριν από τη λήξη της προεδρίας Κληρίδη… Και ότι έπρεπε επίσης να δείξουν στους Τουρκοκύπριους ότι τα ειδικά των προβλήματα θα λαμβάνονταν υπόψη…

*Κεντρική φωτογραφία: Sir David Hannay (εν ζωή), Robin Cook (απεβίωσε 2005) και Γλ. Κληρίδης (απεβίωσε 2013).