Με αφορμή την επέτειο των 61 χρόνων από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Πρέσβης της Κύπρου στην Αθήνα κ. Κυριάκος Κενεβέζος μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Γερμανό. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το παρελθόν και το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις προκλήσεις και παραβιάσεις της Τουρκίας και τον ρόλο των εγγυητριών δυνάμεων Ελλάδας και Αγγλίας, την αποτελεσματικότητα των ατελείωτων γύρων συνομιλιών μεταξύ των δύο χωρών, την επιμονή στη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, και το τοπίο που διαμορφώνεται μετά την τελευταία συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Γ. γραμματέα του ΟΗΕ κ. Γκουτιέρες και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Τατάρ αλλά και τις συνεχιζόμενες έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Κύριε Πρέσβη, Η Κυπριακή Δημοκρατία, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα πέρασε μέσα από «σαράντα κύματα» με πιο σημαντική την τραγωδία του 1974. Ποιο είναι κατά την εκτίμησή σας το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κυπριακού Ελληνισμού;
Η Κυπριακή Δημοκρατία παρά το σχετικά σύντομο του βίου της χαρακτηρίστηκε από έντονες και πολλές φορές σκληρές και τραγικές στιγμές, οι συνέπειες των οποίων ακόμη βαραίνουν και πληγώνουν τις ζωές μας. Η εισβολή του 1974 και η μέχρι σήμερα συνεχιζόμενη κατοχή αποτέλεσε και αποτελεί, μαζί με το σύνολο των τραγικών συνεπακόλουθών της, τη μεγάλη και ανεπούλωτη πληγή για την Κυπριακή Δημοκρατία, τον Κυπριακό Ελληνισμό και τον Ελληνισμό ευρύτερα. Παράλληλα όμως αποτελεί και μία μαύρη κηλίδα, ένα μελανό στίγμα, το οποίο προσβάλει το σύνολο του ελεύθερου κόσμου, το σύνολο των αρχών και αξιών που πρεσβεύει και εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας είμαστε μέλος αλλά πολύ περισσότερο και ο Ο.Η.Ε. Το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουμε ευθύνη και υποχρέωση να πασχίσουμε ώστε να είναι ευοίωνο. Έχουμε υποχρέωση μέσα από τις πράξεις και επιλογές μας να διασφαλίσουμε συνθήκες ειρήνης και ευημερίας για τον Κυπριακό Ελληνισμό αλλά και για τον λαό της Κύπρου συνολικά. Ως εκ τούτου οφείλουμε πρώτα και κύρια να συνεχίσουμε να διεκδικούμε την απελευθέρωση και επανένωση του τόπου μέσα από μία συμφωνία η οποία θα διασφαλίζει το βιώσιμο, το δίκαιο και το λειτουργικό. Μπορεί οι τρεις αυτές έννοιες να έχουν αμφισβητηθεί όλα αυτά τα χρόνια υπό την έννοια είτε του περιεχομένου που έκαστος τους προσδίδει είτε με το πόσο εφικτό είναι να πετύχουμε τη συνύπαρξή των (των εννοιών) σε μία λύση του Κυπριακού. Εάν δεν συνυπάρξουν οι έννοιες αυτές δεν θα υπάρχει απάντηση στο ερώτημά σας αναφορικά με το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία να χαρακτηρίζεται από βεβαιότητα αισιοδοξίας. Συνεχίζουμε λοιπόν τις προσπάθειες ενώ την ίδια ώρα θωρακίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία με πρωτοβουλίες και συνεργασίες που μας τοποθετούν, αν όχι στη θέση του κρίσιμου πρωταγωνιστή, τουλάχιστον μεταξύ εκείνων των κρατών που επιλέγουν να είναι μέρος ή και πρωταγωνιστές για την διασφάλιση της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της ευημερίας, της συνεργασίας στην περιοχή μας αλλά και ευρύτερα. Όταν δεν μπορείς να ορίσεις απόλυτα το μέλλον σου το λιγότερο που έχεις να πράξεις είναι να μην επιτρέψεις σε τρίτους να σου το επιβάλλουν και να σου το ορίσουν με τρόπο άδικο.
Η Τουρκία είναι το 3ο μέλος των εγγυητριών δυνάμεων που μαζί με την Αγγλία και την Ελλάδα εγγυήθηκαν την Ανεξαρτησία της Κύπρου. Η Τουρκία όμως το 1974 εισέβαλλε και με την βία «των όπλων» για να αποκαταστήσει δήθεν τη «συνταγματική τάξη», κι έκτοτε κατέχει το 37% του νησιού. Σε αυτά τα 47 χρόνια ποιες ήταν οι αντιδράσεις και οι ενέργειες των δύο άλλων εγγυητριών δυνάμεων, της Αγγλίας και της Ελλάδας;
Ο ρόλος όλων στην τραγωδία που ονομάζεται Κυπριακό Πρόβλημα πριν και μετά το 1974 έχω την αίσθηση πως είναι πια πολύ καλά γνωστός. Μάλλον είναι τόσο διαφανείς πλέον οι πράξεις και οι ενέργειες όλων ώστε να μπορεί ο καθείς, με βάση τη δική του σκοπιά και ανάλυση, να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Προφανώς και περιμέναμε αλλά και αναμένουμε περισσότερα από την Μεγάλη Βρετανία. Όποιος πει ότι ο ρόλος της και η εμπλοκή της στα του Κυπριακού όλα αυτά τα χρόνια, ακόμη και πριν το 1960 και μέχρι σήμερα, ήταν αυτός που θα έπρεπε καθώς και αυτός που θα θέλαμε, νομίζω πως δεν θα είναι καθόλου ειλικρινής ούτε και αντικειμενικός. Αναφορικά με την Ελλάδα μας, εκφράζω απλά την ευγνωμοσύνη του Κυπριακού Ελληνισμού αλλά και του Κυπριακού λαού ευρύτερα για την συμπαράσταση, την στήριξη και την κοινή στόχευση και πορεία. Μπορεί να μας ενώνουν αιώνες κοινής συμπόρευσης αλλά αυτό που πραγματικά μας ενώνει είναι οι κοινές αρχές και αξίες που διαχρονικά υπηρετούμε και οι οποίες αποτελούν και το βασικό αξιόπιστο επιχείρημά μας έναντι κάθε επιβουλής.
Κύριε Πρέσβη, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην πρόσφατη ομιλία του στον ΟΗΕ, αφού αναφέρθηκε στα όσα κακά προξένησε με την εισβολή και την κατοχή η Τουρκία, επανήλθε στη λύση της Δ.Δ.Ο. Τι είναι αυτό που δεσμεύει την Κυπριακή Δημοκρατία και επιμένει σε αυτή τη λύση, όταν αρκετοί στην Κύπρο και όχι μόνο υποστηρίζουν ότι η Δ.Δ.Ο. είναι «η αρχή του τέλους» για την Κυπριακή Δημοκρατία;
Το Κυπριακό όπως ένα πολύ ιδιαίτερο ζήτημα χαρακτηρίζεται πολύ λογικά από τις πολλές απόψεις για το περιεχόμενο που τυχόν λύση θα έπρεπε να περιλαμβάνει και πιο συγκεκριμένα ποια θα έπρεπε να ήταν η μορφή αυτής της λύσης. Η κατάληξη στη Δ.Δ.Ο. δεν είναι κάτι σημερινό ούτε μία επινόηση της παρούσας ή της προηγούμενης ή της προπροηγούμενης Κυβέρνησης. Αποτελεί μία στρατηγική απόφαση της δικής μας πλευράς από τα αρχικά στάδια των διαπραγματεύσεων που αφορούσαν το Κυπριακό πρόβλημα στη μετά το 1974 περίοδο την οποία στήριξε με προσήλωση το σύνολο των Προέδρων της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς καμία εξαίρεση και πάνω στην οποία οικοδομήθηκε ένα μέρος της αξιοπιστίας μας έναντι της διεθνούς κοινότητας. Παράλληλα, προσδόθηκε όλα αυτά τα χρόνια, με σχετικές ανάλογα με την περίσταση και τον φορέα αποκλίσεις, και συγκεκριμένο περιεχόμενο το οποίο αν και οι δύο πλευρές υιοθετούσαν και όχι μόνο η Ελληνοκυπριακή πλευρά, το νησί θα μπορούσε να ελπίζει σε ένα καλύτερο και ασφαλές μέλλον.
Πως εκτιμάτε τα αποτελέσματα της τελευταίας συνάντησης του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Γ. γραμματέα του ΟΗΕ κ. Γκουτιέρες και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Τατάρ; Πιστεύετε ότι μετά από τόσες άγονες συνομιλίες, η επανέναρξη νέου γύρου συνομιλιών θα συμβάλλει στην επίλυση του Κυπριακού;
Έχει ήδη ο Πρόεδρος με δηλώσεις του απαντήσει στο ερώτημά σας με μία αρκούντος δεικτική και ξεκάθαρη τοποθέτηση. Ως εκ τούτου ότι προσθέσω θα είναι πλεονασμός. Αναμένουμε όχι την τήρηση ίσων αποστάσεων αλλά την τήρηση των δίκαιων αποστάσεων. Αν αυτό υιοθετηθεί στην πράξη και επιβληθεί στην πράξη και στην άλλη πλευρά, αφού πρώτα προφανώς εξηγηθεί, τότε θα μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι όχι μόνο για επανέναρξη συνομιλιών αλλά για επίτευξη καλού αποτελέσματος. Με απλά λόγια, επιδιώκουμε συνομιλίες, επιθυμούμε διακαώς λύση του Κυπριακού και έχουμε στην πράξη αποδείξει και τα δύο. Όσοι δε το αμφισβητούν μάλλον ή σίγουρα δεν είναι αντικειμενικοί.
Παρόλο που η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί στην Κυπριακή ΑΟΖ, η EXONMOBILE συνεχίζει τις έρευνές της και πρόσφατα ζήτησε να πραγματοποιήσει έρευνες σε αμφισβητούμενο από την Τουρκία οικόπεδο. Τι σημαίνει αυτό για την Κυπριακή Δημοκρατία;
Η Τουρκία δεν παραλείπει ούτε στιγμή να δικαιώνει και να επιβεβαιώνει το ρόλο του ταραξία στην περιοχή. Αυτό προφανώς δημιουργεί προβλήματα, δυσκολίες και πολλές φορές αργοπορίες και ενίοτε πρακτικές αναβολές στους σχεδιασμούς. Ποτέ όμως ανατροπές ή αλλαγή αυτών. Ούτε επιθυμούμε, ούτε θέλουμε, ούτε διεκδικούμε να εμπλακούμε σε οποιαδήποτε σύρραξη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ούτε πρέπει να εκλαμβάνεται ως μήνυμα απόλυτης ανοχής της συνεχούς επικαιροποίησης από μέρους της Τουρκίας του ρόλου του παραβάτη και του ταραξία. Αν κανείς κοιτάξει τον χάρτη της περιοχής, και όχι μόνο, και αναλογιστεί με πόσες και με ποιες από αυτές τις χώρες έχει η Κύπρος προχωρήσει σε ουσιαστικές και θεμελιακές συνεργασίες, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, τότε θ’ αντιληφθεί ποιο και ποιος πραγματικά είναι το πρόβλημα στην περιοχή και όχι μόνο. Συνεχίζουμε την άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων όσο αυτό αφορά τα ενεργειακά. Συνεχίζουμε να προτάσσουμε χέρι συνεργασίας και φιλίας στα κράτη της περιοχής μέσα από πολύ σημαντικές συνεργασίας (διμερείς, τριμερείς, τετραμερείς) και αναμένουμε από το σύνολο των εμπλεκομένων να πείσουν επιτέλους την Τουρκία ότι έχει ρόλο συμμετοχής σε όλα αυτά κι όχι ρόλο υπόσκαψης και ακρωτηριασμού των. Όμως, η προϋπόθεση της συμμετοχής παραμένει και είναι τόσο απλή και ξεκάθαρη. Ο σεβασμός στις αρχές που υπηρετούν αυτές οι συνεργασίες. Ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο. Ο σεβασμός του συνόλου των κρατών και ως εκ τούτου και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είστε πρεσβευτής της Κύπρου στην Αθήνα και συναντιέστε τακτικά με άλλους ξένους πρέσβεις. Τι σας λένε όταν μιλάτε για το Κυπριακό και τα 47 χρόνια εισβολής και κατοχής από την Τουρκία.
Γνωρίζουμε όλοι ότι μετά από 47 χρόνια η αίσθηση που υπάρχει δεν είναι η ίδια όπως τότε ή όπως κάποια προηγούμενα χρόνια. Αυτό δεν ακυρώνει την ευθύνη μας να εξηγούμε γιατί 47 χρόνια μετά οι συνέπειες παραμένουν ακόμη ζωντανές και ανεπούλωτες. Προφανώς και υπάρχουν στιγμές που αντιμετωπίζουμε και δυσπιστία και αμφισβήτηση, όμως αυτό δεν αλλοιώνει ούτε την πραγματικότητα ούτε την υποχρέωση να εξηγήσουμε και αυτό κάνουμε. Αν εξαιρέσει κανείς τις ηθελημένες και εκ βάθρων στρατηγικές κακοπιστίες κατά τα λοιπά οι σκέψεις, θέσεις και απόψεις μας υιοθετούνται. Στην πράξη προφανώς και υπάρχουν στιγμές που δεν λαμβάνουμε αυτά τα οποία οι αρχές και αξίες επιβάλουν, όμως αυτές είναι το θεμέλιο του αγώνα μας και πάνω σε αυτές οφείλουμε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε το τεκμήριο της αξιοπιστίας μας. Αν δε συνδέσει κανείς τη στρατηγική υιοθέτηση αρχών και αξιών με το σύνολο των συνεργασιών, ως πιο πάνω αναφέρθηκα, καθώς και την ιδιότητα μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης συν την βαθιά και αναλλοίωτη στην πορεία των χρόνων αδελφική συμπόρευση με την Ελλάδα, ίσως μπορέσει να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Κύπρος διεκδικεί ένα καλύτερο μέλλον.
Στην Ελλάδα και ειδικά στην Αθήνα υπάρχει μια μεγάλη Ελληνοκυπριακή κοινότητα. Πως δραστηριοποιείται; Ποιες είναι οι σχέσεις της Πρεσβείας με τις παρατάξεις των Κυπρίων και την ΟΚΟΕ;
Οι σχέσεις της Πρεσβείας και εμού προσωπικά με το σύνολο των προσώπων, θεσμικών και μη, που συναποτελούν αυτό που αποκαλέσατε Ελληνοκυπριακή κοινότητα είναι με βάση αυτό που εγώ αισθάνομαι, άριστες. Ούτως ή άλλως αυτό ήταν και παραμένει ευθύνη μου. Ευθύνη τόσο εμού αλλά και του συνόλου των συνεργατών μου στην Πρεσβεία .
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.