Γράφει η Χρύσα Αράπογλου*
Η Θεσσαλονίκη στερείται επικαιροποιημένου Ρυθμιστικού Σχεδίου. Από το 2014, που αποσύρθηκε από την Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο, του οποίου προηγήθηκε μακρύς διάλογος, χάθηκαν και οι αναπτυξιακοί στόχοι και οι προτεραιότητες και οι δεσμεύσεις για το μέλλον της πόλης. Τα τελευταία χρόνια, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, προχωρά στην «χωρική» μελέτη του παραλιακού μετώπου (αν μπορεί να χαρακτηριστεί χωρική η μελέτη καθορισμού χρήσεων και δράσεων σε όλο το εύρος του Θερμαϊκού κόλπου). Προχωρά τη σύνταξη του, κοινώς γνωστού, Ειδικού Χωρικού Σχεδίου Παραλιακού Μετώπου, δηλαδή τους σχεδιασμούς για το μέλλον ενός από τους σημαντικούς, εν δυνάμει, αναπτυξιακούς πυλώνες της πόλης.
Στο Σχέδιο αυτό, για λόγους γνωστούς-άγνωστους, υπερπηδάται σχεδόν το σύνολο της αστικής ακτής της Καλαμαριάς, από το Καραμπουρνάκι μέχρι την Σχολή Δικαστών. Παρά τις αντιδράσεις κατοίκων και συλλόγων της περιοχής, παρά τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, καμία σοβαρή, τεκμηριωμένη και διαφανής δημόσια συζήτηση για το μέλλον της περιοχής δεν έχει γίνει.
Αποσπασματικές ιδέες, μετέωρες προτάσεις, επιμέρους σχεδιασμοί
που ανατρέπονται ή λησμονούνται αλλά και εξωγενείς αιφνιδιαστικές αποφάσεις, μικρά και μεγάλα συμφέροντα, έφεραν και θα φέρουν στο μέλλον την τοπική κοινωνία, σε θέση άμυνας και αμηχανίας. Αλλά το θέμα δεν ενδιαφέρει μόνον την Καλαμαριά. Αφορά στο μέλλον ολόκληρης της Θεσσαλονίκης. Τα πλεονεκτήματα της μεγάλης ακτογραμμής, το «Παλατάκι», οι αδόμητες περιοχές από το Καραμπουρνάκι μέχρι την Μίκρα, το Κόδρα, από πλεονεκτήματα και δυνατότητες ανάπτυξης αστικού πρασίνου, περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών, πάρκων ανοιχτής παιδείας και πολιτισμού, έχουν μετατραπεί σε αντικείμενα δημοπρατήσεων, χωρίς καμία συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας.
Το παραλιακό μέτωπο, τόπος ισχυρής ιστορικής μνήμης, με τα ίχνη της αρχαίας Θέρμης αλλά και των Απολυμαντηρίων της προσφυγιάς που έχτισε την Καλαμαριά, υπήρξε για δεκαετίες, ρυμουλκό της ανάπτυξής της, κέντρο πολιτισμού, αναψυχής και ψυχαγωγίας. Σήμερα, αδιάβατο σε μεγάλο τμήμα του, παραδίδεται στην εγκατάλειψη και την παρακμή.
Το ΤΑΙΠΕΔ, «ιδιοκτήτης» της Μαρίνας Αρετσούς, προχωρά σχέδιο ανοικοδόμησης κατοικιών και ξενοδοχείου, κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, στο όνομα της προβληματικής βιωσιμότητας μιας τουριστικής Μαρίνας στην Θεσσαλονίκη. Αυτό δεν εμποδίζει την Περιφέρεια να χωροθετεί μια δεύτερη Mαρίνα, ακριβώς δίπλα, στις ακτές της Πυλαίας. Η ΕΤΑΔ, «ιδιοκτήτης» του Κυβερνείου, δια των στελεχών του, που αλλάζουν χρόνο τον χρόνο, διαρρέει, κατά καιρούς, διάφορα και αντιφατικά, ενώ η Σοφούλη «κοσμείται» από περιφράξεις λαμαρίνας σε οικόπεδο όπου, ο κίνδυνος ανοικοδόμησης είναι άμεσος. Εάν συμβεί αυτό, οι συνέπειες θα είναι δραματικές για το μέλλον ολόκληρης της ακτής.
Σε αυτόν το παράλογο, πρωτόγονο διαχωρισμό της έννοιας του δημοσίου, προστίθεται η αδιαφορία της σημερινής διοίκησης του Δήμου Καλαμαριάς, που αφήνει εγκαταλειμμένη, βρώμικη και στην μεγαλύτερη έκτασή της, αδιάβατη αυτήν την σπουδαία ακτή.
Όλα αυτά, την εποχή που ολόκληρος ο πλανήτης αναγνωρίζει τη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης για πόλεις που «αξίζει να ζεις και να εργάζεσαι», την εποχή που όλες οι αναπτυγμένες χώρες αναγνωρίζουν τη σημασία της κοινωνικής συμμετοχής στους χωροταξικούς σχεδιασμούς. Στις πόλεις της άλλης Ευρώπης δενδροφυτεύονται λεωφόροι, ενώνονται ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, δημιουργούνται καινούργιοι πόλοι πολιτισμού. Οι παράκτιες περιοχές αξιολογούν τους κινδύνους της αλλαγής της στάθμης της θάλασσας, θωρακίζουν την ανθεκτικότητά τους, σχεδιάζουν τοπικά και αξιώνουν κεντρικά, έργα ήπιας ανάπτυξης.
Είτε τη δεις από τη θάλασσα, είτε από τον αέρα, είτε την μελετήσεις στον χάρτη, η ακτή της Καλαμαριάς, ορθώνει ένα θεμελιώδες δίλημμα. Θα επεκταθεί το γκρι της πυκνής δόμησης στις ελεύθερες περιοχές ή θα αναπτυχθεί ως πράσινη ανάσα για ολόκληρη την Θεσσαλονίκη;
Η απάντηση είναι προφανής για όποιον ενδιαφέρεται για το μέλλον της πόλης. Ενόψει των εκλογών, ως Παράταξη «Καλαμαριά Μητέρα Πόλη», καταθέτουμε συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάπτυξη του αστικού πρασίνου και χρήσεις κοινωφέλειας και πολιτισμού στην περιοχή. Μεταξύ άλλων, αδόμητο παραλιακό μέτωπο, μεταφορά κεντρικής βιβλιοθήκης στο Ρεμέτζο, κήρυξη διατηρητέων των κτιρίων της πλαζ στα Απολυμαντήρια, εμβληματικός χώρος πολιτισμού το Παλατάκι, ενιαίος σχεδιασμός για πράσινο πέταλο από το Καραμπουρνάκι μέχρι την Σχολή Δικαστών και μέσω της Περιφερειακής Τάφρου, μέχρι τον Φοίνικα και το Βότση.
Και μεγάλος, διαφανής, δημόσιος διάλογος με τη συμμετοχή όλων. Κυβέρνησης, Περιφέρειας, Υπερταμείου, Δήμου, επιστημονικών φορέων και κινήσεων πολιτών.
Ποιος μπορεί να συντονίσει αυτή τη δημόσια συζήτηση; Τυπικά κανείς. Γιατί στερούμαστε, σε αντίθεση με προηγούμενες δεκαετίες Οργανισμό Ρυθμιστικού, είμαστε… μακριά από την Αθήνα και συνηθίσαμε στις μεταθέσεις ευθυνών. Ουσιαστικά, μόνον ο Δήμος μπορεί να κινητοποιήσει όλους τους προαναφερόμενους, παρά τη δυσαναλογία αρμοδιοτήτων και ισχύος.
Η Θεσσαλονίκη και βέβαια η Καλαμαριά έχουν άμεση ανάγκη ολοκληρωμένου Σχεδιασμού.
ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΑΛΛΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΊΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΠΟΛΗΣ.
*Υποψήφια Δήμαρχος Καλαμαριάς
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.