Ο κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Θεόδωρος Δαρδαβέσης μιλάει στο SPEAKNEWS για το υψηλότατο επίπεδο των σπουδών Ιατρικής στην Ελλάδα, και τα προβλήματα που άφησε η δεκαετής κρίση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, με αποτέλεσμα οι νέοι γιατροί να αναζητούν την εξέλιξή τους στο εξωτερικό.
Τα Τμήματα Ιατρικής αποτελούν ακόμη την ΄΄κορυφή’’ σε ότι αφορά την επιλογή σπουδών για τους νέους στην Ελλάδα; Το επίπεδο των σπουδών ανταποκρίνεται σε αυτή τη ζήτηση;
Οι ιατρικές σπουδές αποτελούν συνδυασμό θεωρητικής εκπαίδευσης, που απαιτεί συστηματικό διάβασμα και πρακτικής άσκησης σε Εργαστήρια και Κλινικές για την απόκτηση δεξιοτήτων. Είναι σπουδές έντασης, μακράς διάρκειας, που συνεχίζονται δια βίου, ώστε να προσεγγίζονται οι νέες γνώσεις και κατακτήσεις της Ιατρικής Επιστήμης. Επιπρόσθετα, όποιος σπουδάζει την Ιατρική πρέπει να διαθέτει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά του, όπως είναι η συνέπεια, η αυτοπεποίθηση, η ενσυναίσθηση και ότι σπουδάζω και ασκώ την Ιατρική σημαίνει ότι αντιπαλεύω, καθημερινά, την ασθένεια και τον θάνατο του συνανθρώπου μου.
Τα προαναφερθέντα, συνδυαστικά με το γεγονός οτι οι κοινωνίες είχαν και έχουν πάντα ανάγκη από γιατρούς, ελκύει τους άριστους από τους μαθητές της μέσης εκπαίδευσης να επιδιώκουν σπουδές στην Ιατρική, με αποτέλεσμα όσοι επιτυγχάνουν να εισαχθούν σε ένα Τμήμα Ιατρικής, να είναι υψηλού επιπέδου φοιτητές.
Το επίπεδο σπουδών των Τμημάτων Ιατρικής στην Ελλάδα, παρά τις ελλείψεις σε υποδομές και στελέχωση είναι υψηλό και συνεχώς προσαρμοζόμενο στις σύγχρονες ανάγκες και τις διεθνείς εξελίξεις. Είναι ενδεικτικό, ότι όσοι απόφοιτοι Τμημάτων Ιατρικής της χώρα μεταβαίνουν για λήψη ειδικότητας, μετεκπαίδευση ή εργασία στο εξωτερικό διακρίνονται, ενώ πολλοί εξ αυτών κατακτούν θέσεις ευθύνης σε ακαδημαϊκά και νοσηλευτικά ιδρύματα χωρών της Ευρώπης και στις Η.Π.Α.
Πως είναι το επαγγελματικό περιβάλλον που συναντούν οι πτυχιούχοι Τμημάτων Ιατρικής στη χώρα μας; Υπάρχει χάσμα ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα;
Όπως κάθε νέος επαγγελματίας, έτσι και ο νέος γιατρός που ξεκινά την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, αντιμετωπίζει δυσκολίες. Ωστόσο, είναι θέμα χρόνου να γνωριστεί, να αναγνωριστεί και να καταξιωθεί, εφόσον είναι πραγματικά καλός σε επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων και κοινωνικός ως άτομο.
Στο Ε.Σ.Υ. την τρέχουσα περίοδο, υπάρχουν πολλά κενά και οι προκηρύξεις θέσεων είναι συνεχείς, παρέχοντας την ευκαιρία σε νέους γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση.
Ωστόσο, το Ε.Σ.Υ. παρουσιάζει ελλείψεις σε υποδομές και σε επάρκεια στελεχών ιατρικού, νοσηλευτικού και παραϊατρικού προσωπικού, που οφείλεται, κυρίως, στην υπερδεκαετή οικονομική κρίση που βιώσαμε ως χώρα. Είναι, όμως, έκδηλη η πολιτική βούληση για υποστήριξη του Ε.Σ.Υ. με οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, καθώς και η αναδιάρθρωσή του, που είναι θέμα χρόνου να φέρει θετικά αποτελέσματα.
Από την άλλη πλευρά στον ιδιωτικό τομέα πραγματοποιήθηκαν μεγάλες επενδύσεις και παρέχονται υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας, με σημαντικό, όμως, κόστος, που δεν επιτρέπει την πρόσβαση σε εκατομμύρια πολίτες. Για τον λόγο αυτό η βελτίωση του Ε.Σ.Υ. αποτελεί μονόδρομο για κάθε Κυβέρνηση.
Από την εμπειρία σας, οι φοιτητές Ιατρικής έχουν πια ως προτεραιότητα την αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό;
Είναι γεγονός, ότι πολλοί νέοι γιατροί αναζητούν θέσεις για ειδίκευση στο εξωτερικό, λόγω της μακράς αναμονής που υπάρχει στην Ελλάδα για άσκηση σε ειδικότητα της επιλογής τους. Εξ αυτών πολλοί παραμένουν, στη συνέχεια, στο εξωτερικό για να εργαστούν, ενώ υπάρχουν και αρκετοί νέοι ειδικοί γιατροί στη χώρα μας, που επιδιώκουν να εργαστούν σε άλλες χώρες. Οι αιτίες αφορούν στους υψηλούς μισθούς, στο καλύτερο εργασιακό περιβάλλον και στο γεγονός ότι οι νέοι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν σπουδάζουν Ιατρική που απαιτεί χρόνο, κόπο και πόρους, με συνέπεια να προκύπτουν κενές θέσεις, που μπορεί να καλυφθούν μόνο με αλλοδαπούς γιατρούς.
Η έλλειψη ιατρικού προσωπικού στο Ε.Σ.Υ. οφείλεται αποκλειστικά στις συνθήκες εργασίας ή μπορεί να υπάρχουν περιθώρια να δεχθούν τα Τμήματα Ιατρικής ακόμη περισσότερους φοιτητές;
Τα αρνητικά στοιχεία του υφιστάμενου Ε.Σ.Υ. είναι η έλλειψη ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, το εργασιακό περιβάλλον που δεν είναι πάντα ιδανικό και κυρίως οι ιδιαίτερα χαμηλοί μισθοί, που συνδυαστικά υπονομεύουν κάθε καλή διάθεση.
Ωστόσο, δεν πρέπει τα Τμήματα Ιατρικής να δεχθούν περισσότερους φοιτητές, γιατί θα υπονομευθεί η ποιότητα των ιατρικών σπουδών και κυρίως γιατί θα υπάρξει υπερπαραγωγή γιατρών, που δημιουργεί άλλα προβλήματα.
Είμαστε ουσιαστικά ένα βήμα πριν από την ίδρυση ιδιωτικών ιατρικών Σχολών στην Ελλάδα, ως παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων. Τι μπορεί να σημαίνει αυτή η εξέλιξη για τον ιατρικό κλάδο στη χώρα μας;
Είμαι σαφώς υπέρ της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης και επί δεκαετίες υπηρετώ με συνέπεια δημόσιο Τμήμα Ιατρικής. Ωστόσο, δεν με ανησυχεί η πιθανότητα ίδρυσης ιδιωτικών Ιατρικών Σχολών, γιατί θεωρώ ότι θα συμπαρασύρουν την δημόσια Ιατρική παιδεία προς το καλύτερο, θα δώσουν ευκαιρίες απασχόλησης σε εξαιρετικούς νέους γιατρούς, θα τονώσουν την εθνική οικονομία και θα περιορίσουν τον αριθμό των νέων που φεύγουν στο εξωτερικό για σπουδές.
Εκτιμώ, όμως, ότι είναι δύσκολο να ιδρυθούν ιδιωτικές Ιατρικές Σχολές στην Ελλάδα, γιατί απαιτείται τεράστια επένδυση πόρων για την δημιουργία και τον εξοπλισμό, αμφιθεάτρων, βιβλιοθηκών, εργαστηρίων, κλινικών και άλλα.
Τα Τμήματα Ιατρικής επηρεάζονται από την κατάσταση δημόσιας υγείας στη χώρα και αν ναι σε ποιο βαθμό;
Σαφώς επηρεάζονται, με απτό παράδειγμα την περίπτωση της επιδημίας του Covid-19, που ώθησε τα Τμήματα Ιατρικής να προμηθευτούν την απαιτούμενη βιοϊατρική τεχνολογία, να διευρύνουν το ερευνητικό τους έργο και να προσθέσουν νέα ύλη στο εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα.
Η Κυβέρνηση είναι έτοιμη να δώσει την ευκαιρία στους νέους γιατρούς να ενταχθούν στο σύστημα του προσωπικού γιατρού, ώστε κάνουν το αγροτικό τους; Πώς το σχολιάζετε;
Δεν γνωρίζω τις πολιτικές επιλογές της Κυβέρνησης στο συγκεκριμένο ζήτημα. Τονίζω, όμως, ότι ο προσωπικός γιατρός είναι βασική συνιστώσα του Ε.Σ.Υ., που, μεταξύ άλλων, θα αποσυμφορήσει τα νοσοκομεία από προσελεύσεις ασθενών στα εξωτερικά ιατρεία και θα κατευθύνει σωστά τους πολίτες για την διαχείριση του προβλήματος υγείας, που αντιμετωπίζουν.
Παράλληλα επισημαίνω, ότι ο αγροτικός ιατρός παρέχει σημαντικές υπηρεσίες υγείας στην ύπαιθρο και ως θεσμός πρέπει να επαναπροσεγγιστεί, χωρίς όμως να αποδυναμωθεί.
*Καθηγητής Υγιεινής-Κοινωνικής Ιατρικής
Διευθυντής Εργαστηρίου Υγιεινής, Κοινωνικής – Προληπτικής Ιατρικής και Ιατρικής Στατιστικής Τμήματος Ιατρικής
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.