Το τεράστιο πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, παρουσιάζει στο SPEAKNEWS ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ (Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων), Μιχάλης Γιαννάκος, ο οποίος εξηγεί πως οι χαμηλοί μισθοί και το επισφαλές περιβάλλον οδηγούν γιατρούς και νοσηλευτές και λοιπό ιατρικό προσωπικό στον ιδιωτικό τομέα ή στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα τις αναστολές λειτουργείας χειρουργείων, τις λίστες αναμονής, και όλα τα άλλα προβλήματα, που οδηγούν τον πολίτη στο να πληρώνει μεγάλος μέρος των ιατρικών δαπανών του.
Κύριε Γιαννάκο, ποια είναι η κατάσταση σήμερα για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, μετά από την κρίση που πέρασε με την πανδημία;
Βρισκόμαστε σε ένα λειτουργικό αδιέξοδο εξαιτίας των σοβαρών ελλείψεων προσωπικού που αντιμετωπίζει το ΕΣΥ. Έχουμε ένα κύμα μαζικής φυγής υγειονομικών από το σύστημα. Είμαστε φέτος 3.000 λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι. Κάθε μήνα φεύγουν 300 άτομα από το προσωπικό, χωρίς να προσλαμβάνεται κανείς. Φέτος προσελήφθησαν μόνο 150 επικουρικοί, όσοι φεύγουν δηλαδή σε μισό μήνα. Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν συνεχείς μετακινήσεις, να υπάρχουν συνεχείς εφημερίες, να πέφτει κάτω το προσωπικό από την εξάντληση. Στο νοσηλευτικό προσωπικό οφείλουν πάνω από 100-150 ρεπό στον καθένα. Εξαιτίας των χαμηλών μισθών, δεν υπάρχει περίπτωση να προσελκύσει στελέχη το Εθνικό Σύστημα Υγείας, με το γιατρό να παίρνει 1.850 ευρώ το μήνα, και το νοσηλευτή 800 ευρώ. Στον ιδιωτικό τομέα βρίσκουν υπερδιπλάσιες αμοιβές και στο εξωτερικό πενταπλάσιες και βάλε.
Ως εκ τούτου λοιπόν, αν δεν αποφασίσουν να δώσουν χρήματα, η κατάσταση θα γίνεται τραγικά χειρότερη. Εξάλλου, αν πάει κανείς σε ένα εφημερεύον νοσοκομείο σήμερα, θα διαπιστώσει ότι πρέπει να περιμένει 10 και 15 ώρες για να εξυπηρετηθεί. Είναι γολγοθάς για το προσωπικό η διαχείριση των πνευμονολογικών και παθολογικών ασθενών, όπου εισάγονται πολύ περισσότεροι από τα κρεβάτια που διαθέτουμε, μένουν σε ράντσα, μένουν σε φορεία αρκετές ημέρες, νοσηλεύονται στη διασπορά, σε κλινικές χειρουργικές, μαιευτικές κλπ., με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλος κίνδυνος νοσοκομειακών λοιμώξεων. Είμαστε και οι πρωταθλητές εξάλλου στην Ευρώπη σε θανατηφόρες νοσοκομειακές λοιμώξεις.
Δεν μας εντάσσουν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Δεν μονιμοποιούν τους συμβασιούχους. Λένε ότι θα προσλάβουν προσωπικό το 2024. Με τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ το προσωπικό αυτό θα είναι στα νοσοκομεία το 2030. Για παράδειγμα η προκήρυξη του 2019 ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί, και στο μεταξύ εμάς μας φεύγουν 300 άτομα προσωπικό το μήνα. Και βέβαια όταν γίνονται προσλήψεις που είναι με το σταγονόμετρο, υπάρχει ανακύκλωση του προσωπικού. Δηλαδή οι συμβασιούχοι καταλαμβάνουν θέσεις μονίμων ή οι γιατροί από ένα νοσοκομείο πηγαίνουν σε άλλο. Ως εκ τούτου λοιπόν, αν δεν αποφασίσουν να δώσουν κίνητρα, δεν προσλάβουν προσωπικό, δεν αυξήσουν τους μισθούς, ο τελευταίος υγειονομικός θα κλείσει την πόρτα. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, δεν είναι ελκυστικό πια. Παλαιότερα έφευγαν από τον ιδιωτικό τομέα και έρχονταν στο εθνικό Σύστημα υγείας για τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας, για τις ευκαιρίες που έδινε στο να εξελίξεις το επάγγελμά σου. Τώρα σε βάζουν να εφημερεύεις και να δουλεύεις συνεχώς 24 ώρες το εικοσιτετράωρο.
Όλες αυτές οι αποχωρήσεις, δεν οφείλονται και σε συνταξιοδοτήσεις ή και λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου; Οφείλεται στο ότι αναζητούν καλύτερες θέσεις εργασίας αλλού;
Καταρχήν οι συμβάσεις δεν έχουν λήξει για κανένα, ανανεώνονται. Για τους επικουρικούς π.χ. ανανεώνονται οι συμβάσεις. Αλλά φεύγουν από εργασιακή ανασφάλεια οι επικουρικοί, δεν φεύγουν επειδή τους διώχνουν. Όταν τους δίνεις 800 ευρώ και τους έχεις σε ομηρία, προτιμούν να δουλέψουν στον ιδιωτικό τομέα ή στο εξωτερικό. Όσο για τις συνταξιοδοτήσεις, δεν είναι πάνω από χίλιες το χρόνο. Και οι συνταξιοδοτήσεις βέβαια γίνονται γιατί παίρνει κάποιος τη σύνταξή του και πάει και δουλεύει σαν δεύτερη δουλειά στον ιδιωτικό τομέα. Οι συνταξιούχοι δεν έφευγαν όμως μέχρι τώρα. Μέχρι πριν από λίγο καιρό παρέμεναν, για να κάνουν περισσότερα χρόνια, έπαιρναν λίγο μεγαλύτερο μισθό, τώρα δεν υπάρχουν αυτά.
Έχουμε εικόνα αν είναι σε συγκεκριμένους κλάδους της υγείας οι αποχωρήσεις; Και δεύτερον, ξέρουμε αν υπάρχουν περιοχές στην Ελλάδα όπου αυτό το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο;
Οι περιοχές με το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι τα περιφερειακά νοσοκομεία. Κυρίως στα νησιά μας, όπου εκεί είναι απλησίαστα τα νοίκια. Δεν μπορεί κανένας με τους μισθούς που παίρνουμε να πάει να δουλέψει εκεί. Όσο για το ποια επαγγέλματα έχουν τις μεγαλύτερες ελλείψεις, υπάρχει μεγάλη ανάγκη σε όλα τα επαγγέλματα. Και στο νοσηλευτικό και στο παραϊατρικό και στο ιατρικό. Έχουμε 40.000 κενές οργανικές θέσεις στα νοσοκομεία. Άρα αν υπολογίσουμε ότι υπηρετούν 20.000 συμβασιούχοι, θεωρώντας ότι αυτοί καταλαμβάνουν μία θέση στο νοσοκομείο, μας λείπουν 20.000.
Δηλαδή υπάρχουν έξω στην αγορά οι Έλληνες πτυχιούχοι για αυτές τις θέσεις και απλά δεν επιλέγουν το Εθνικό Σύστημα Υγείας;
Επιλέγουν τον ιδιωτικό τομέα ή το εξωτερικό. Και εδώ πρέπει να αναρωτηθεί και το κράτος που επενδύει στην παιδεία, εκπαιδεύει νέους γιατρούς, νοσηλευτές και τα λοιπά επαγγέλματα υγείας, και μετά οι έτοιμοι επαγγελματίες αναζητούν δουλειά στο εξωτερικό.
Σχετικά με τους εργαζόμενους ορισμένου χρόνου, ο υπουργός πρόσφατα είπε ότι το outsourcing θα συνεχιστεί. Δεν υπάρχει περίπτωση να ανανεωθούν οι συμβάσεις επ αόριστον, και ότι θα πρέπει οι εργαζόμενοι να αναζητήσουν εργολάβους.
Καταρχήν εδώ υπάρχουν δύο διαφορετικές απόψεις στην κυβέρνηση. Για τις καθαρίστριες, για την σίτιση και για την φύλαξη λέμε ότι δεν μπορούν να ανανεωθούν οι συμβάσεις γιατί αυτό απαγορεύεται. Δεν μπορούν να γίνουν μόνιμοι. Ενώ στο επικουρικό προσωπικό, στους νοσηλευτές, γιατρούς και τα λοιπά, ανανεώνονται οι συμβάσεις. Άρα θέλουμε να επιστρέψουμε στους εργολάβους. Αυτό είναι που ενδιαφέρει και όχι αν θα τους ανανεώσουμε τις συμβάσεις.
Μιλάμε συνέχεια για τα απογευματινά χειρουργεία σε σχέση με τους γιατρούς. Το υπόλοιπο προσωπικό τι θα κάνει σε σχέση με αυτή την εξέλιξη.
Να πάμε στο “Αγλαΐα Κυριακού“ που κόβονται τα τακτικά χειρουργεία, να τους πούμε να κάνουν και απογευματινά χειρουργεία! Ή να πάμε στο Παπανικολάου που σταμάτησαν και εκεί για ένα διάστημα τα τακτικά, που έμειναν πέντε αναισθησιολόγοι. Δεν είναι μόνο οι αναισθησιολόγοι, είναι και το νοσηλευτικό προσωπικό. Σήμερα το 40% των χειρουργικών αιθουσών είναι κλειστές, λόγω έλλειψης κυρίως νοσηλευτικού προσωπικού και αναισθησιολόγου. Ως εκ τούτου έχουμε λίστες αναμονής για 4 χρόνια, και ο πολίτης πληρώνει από την τσέπη του το 40% των συνολικών δαπανών για την υγεία. Έχουμε το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα στην Ευρώπη. Όταν έχεις όλα αυτά τα προβλήματα, προσλαμβάνεις προσωπικό να λειτουργήσει σε όλες τις χειρουργικές αίθουσες, κάνεις ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων και χειρουργείς με προσωπικό βάρδιας, γιατρούς, νοσηλευτές από τη λίστα αναμονής και δεν προσπαθείς να κάνεις απογευματινά χειρουργεία επί πληρωμή, σε έναν πολίτη που βάζει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη ήδη, για να αγοράζει υπηρεσίες μέχρι τώρα.
Η οποιαδήποτε κυβέρνηση, και η σημερινή εν προκειμένω, αλλά φαντάζομαι και οποιαδήποτε κυβέρνηση, θα έλεγε ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για να καλυφθούν όλες αυτές οι προσλήψεις τόσο άμεσα.
Δεν χρειάζεται να το πουν. Τώρα κάνουν την προκήρυξη και την τελειώνουν σε 5-6 χρόνια, και γίνεται ανακύκλωση του προσωπικού, οπότε δεν χρειάζεται δημοσιονομικός χώρος. Παραπέμπεται στον προϋπολογισμό μετά από 6 χρόνια.
Εσείς πιστεύετε δηλαδή ότι θα ήταν εφικτό να προσληφθεί το προσωπικό το οποίο απαιτείται για να λειτουργήσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε ένα ή σε δύο χρόνια;
Θα μπορούσαν να μονιμοποιηθούν όλοι οι συμβασιούχοι. Το έταξε ο πρωθυπουργός την περίοδο της πανδημίας. Τους είπε ελάτε, βάλτε πλάτη στο σύστημα και εμείς αναγνωρίζοντας την προσπάθεια που κάνετε θα σας μονιμοποιήσουμε. Δεν συμβαίνει αυτό. Άρα, πρέπει να μονιμοποιήσουμε τους συμβασιούχους και να κάνουμε μια προκήρυξη 4.000-5.000 θέσεων κάθε χρόνο. Αν το κάναμε αυτό εδώ και τρία-τέσσερα χρόνια, θα είχαμε προσλήψεις στα νοσοκομεία. Αν γίνονταν όμως κάθε χρόνο προκηρύξεις, όχι μια φορά στα πέντε χρόνια.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.