Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και το 1999 αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών Perpignan στη Γαλλία. Από το 2000 διδάσκει ζωγραφική σε παιδιά και ενηλίκους στο εργαστήρι καλών τεχνών που διατηρεί με τη μητέρα της Ταρσή, επίσης εικαστικό. Είναι μέλος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας – Σ.Κ.Ε.Τ.Β.Ε. Η Σμαρώ Τζενανίδου μιλά στο Speaknews.
Έχεις κάνει 13 ατομικές εκθέσεις και έχεις συμμετοχή σε μερικές δεκάδες ομαδικές. Από πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να ζωγραφίζεις;
Από πολύ μικρή, ούτε θυμάμαι από πότε ακριβώς -μάλλον πρέπει να ρωτήσετε τη μαμά μου. Μου άρεσε να ζωγραφίζω, δεν το έκανα όμως συστηματικά. Γενικώς αγαπούσα τις τέχνες – και το θέατρο και το σινεμά. Οι γονείς μου είναι φιλότεχνοι, η μητέρα μου ζωγράφος, λογικά το γεγονός αυτό έπαιξε το ρόλο του. Συστηματικά άρχισα να ζωγραφίζω από τότε που πήγα στη Σχολή Καλών Τεχνών του Περπινιάν της Γαλλίας. Εκεί είχα την τύχη να έρθω σε επαφή με μια διαφορετική προσέγγιση των εικαστικών. Βαθιά, βιωματική, ουσιαστική, ειλικρινής, με μια διδασκαλία που άφηνε πλήρη ελευθερία έκφρασης χωρίς να καθοδηγεί τους φοιτητές.
Βλέπω, πάντως, στη σελίδα σου smarotzenan.com ότι η τελευταία σου έκθεση έγινε το 2019. Ποιο είναι το επόμενό σου βήμα; Πότε θα ξαναδούμε έκθεση;
Το να εκθέτεις τη δουλειά σου δεν είναι αυτοσκοπός. Και δεν είναι πάντα εύκολο, συχνά είναι μια «δοκιμασία» για μένα ως ζωγράφο. Κάθε έργο θέλει το κοινό του αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει κάθε χρόνο να κάνεις μια έκθεση. Χρειάζεται να ωριμάσει μια δουλειά, να νοιώθω έτοιμη ότι έχω να προσφέρω κάτι στον θεατή. Καμιά φορά χρειάζεται και μια πρόκληση ή μια πρόσκληση για να αποφασίσω να εκθέσω τη δουλειά μου.
Αυτή την εποχή, λοιπόν, είμαι επικεντρωμένη στη ζωγραφική μου. Δουλεύω διάφορα θέματα, είμαι ικανοποιημένη και χαρούμενη γι’ αυτό. Πιστεύω ότι σύντομα θα έρθει και μια νέα έκθεση. Πάντως, αυτές τις μέρες έργα μου εκτίθενται στο περίπτερο του ΣΚΕΤΒΕ στην Art Thessaloniki στους χώρους της ΔΕΘ.
Ζούμε σε μια εποχή μεγάλης έντασης και βίας. Στην οικονομία αλλά και στις διεθνείς σχέσεις, μια ένταση που μεταφέρεται στην κοινωνία και εκφράζεται συχνά με βίαιο τρόπο, είτε σωματικό είτε λεκτικό. Τι θέσει έχει η ζωγραφική σου σε έναν τέτοιο κόσμο;
Πιστεύω ότι η ίδια η ομορφιά, η οποία είναι στοιχείο της αληθινής τέχνης, είναι το πιο ουσιαστικό αντίβαρο κατά της ασχήμιας, της κυνικότητας, της αγριότητας, της δυστυχίας που κυριαρχεί στην εποχή μας. Ίσως αν ζούσαμε μια πολύ όμορφη εποχή να ζωγραφίζαμε διαφορετικά ή λιγότερο.
Αρκετοί εικαστικοί προτιμούν να σχολιάζουν τη σκληρή πραγματικότητα με ακόμη μεγαλύτερη σκληρότητα. Δε είναι κάτι που εμένα με εκφράζει. Το βρίσκω εύκολο. Και δεν ξέρω τι έχει να πει σε κάποιον που ούτως ή άλλως βιώνει αυτή τη δυστοπία. Προτιμώ το τράνταγμα που μπορεί να προκαλέσει η ομορφιά, το ταρακούνημα, το alert ότι στον κόσμο μας δεν είναι όλα μαύρα, αλλά υπάρχει και κάτι άλλο. Κάτι που μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε την αστραπή ως φως κι όχι ως φόβο. Την αστραπή του Καζαντζάκη που λέει «Μια αστραπή η ζωή μας μα προλαβαίνουμε».
Οφείλουμε, πιστεύω, να προσφέρουμε διέξοδο στον θεατή ενός έργου τέχνης.
Διδάσκεις ζωγραφική σε παιδιά εδώ και 25 χρόνια. Μίλησε μας για την εμπειρία αυτή. Πως διδάσκεται η τέχνη;
Είναι μια άλλη πτυχή, συναφής αλλά διαφορετική εμπειρία.
Είναι ζητούμενο να έρχονται τα παιδιά σε επαφή με την τέχνη, με οποιαδήποτε τέχνη, με οποιονδήποτε τρόπο. Να είναι και η τέχνη ένα από τα ερεθίσματα που τους προσφέρουμε ως γονείς. Θέλω να πω ένα μπράβο στους γονείς που κάνουν αυτή την επιλογή για τα παιδιά τους. Να τους δώσουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με μια δραστηριότητα της βαθύτερης ψυχής μας. Γιατί η τέχνη αυτό είναι πάνω από όλα: ένα σκάλισμα ψυχής. Μια εξερεύνηση του εαυτού μας. Συνειδητή ή ασυνείδητη, σε κάθε περίπτωση όμως αληθινή και σημαντική. Δεν είναι τυχαίο το πως αξιοποιεί τη ζωγραφική η επιστήμη της ψυχολογίας. Γιατί ακριβώς μέσα από αυτήν μιλά η ψυχή του μικρού παιδιού αλλά και καθενός από εμάς.
Κατά καιρούς παρακολουθούμε ότι δεν κάνετε απλώς μαθήματα ζωγραφικής, αλλά οργανώνετε και εκθέσεις των μαθητών σας, καμιά φορά και για καλό σκοπό.
Ναι είναι αλήθεια, κάθε χρόνο διοργανώνουμε την έκθεση των μαθητών μας. Βάζουμε τα παιδιά στη διαδικασία της έκθεσης, γιατί η σχέση με το κοινό έχει τη σημασία της. Ένα ζωγραφικό έργο προκαλεί σκέψη και διάλογο, από ένα απλό σχόλιο «μ’ αρέσει, δεν μ’ αρέσει» μέχρι ολόκληρη συζήτηση. Ξέρετε, ακόμη και το έργο ενός μικρού παιδιού μπορεί να το προκαλέσει αυτό.
Φέτος, στο τέλος Μαΐου έχουμε την έκθεση των μαθητών μας στο εργαστήρι μας, που είναι ανοιχτή σε όλους, είναι κάτι σαν open day αφού μπορεί κάποιος να έρθει σε επαφή μαζί μας και με τον δημιουργικό κόσμο του εργαστηρίου μας. Έχουμε στα σκαριά και μια έκθεση για την Κύπρο, με αφορμή τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή, αλλά είναι νωρίς για να πούμε περισσότερα.
Ποια είναι η γνώμη σας για την αισθητική στον ελληνικό δημόσιο χώρο;
Χμ… ένας άνθρωπος που ταξιδεύει, όχι πολύ αλλά έχει την ευκαιρία να βλέπει τι συμβαίνει πέρα από τον τόπο του, σίγουρα δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος από την αισθητική στον ελληνικό δημόσιο χώρο. Οι μουτζούρες π.χ. σε κάθε τοίχο είναι ένα χαρακτηριστικό που δεν το συναντάς σε τέτοια έκταση πουθενά, ούτε στην Ανατολή ούτε στη Δύση. Ίσως κάπου στα Βαλκάνια αλλά κι εκεί τείνει να εξαφανιστεί. Και δεν είναι μόνο οι μουτζούρες φυσικά. Σε μια χώρα που η καλλιτεχνική εκπαίδευση, η καλλιέργεια της αισθητικής δεν υπάρχει, είναι ίσως φυσικό αποτέλεσμα να μην λαμβάνει κανείς υπόψη την αισθητική στο δημόσιο χώρο. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι έχει χαθεί τόσο πολύ το μέτρο που ο μέσος Έλληνας δυσκολεύεται πια να ξεχωρίσει το όμορφο από το άσχημο. Γι’ αυτό και δεν δίνει τη σημασία που θα έπρεπε. Η καλλιέργεια της αισθητικής, λοιπόν, μέσα από τις τέχνες πρέπει να μπουν εδώ και τώρα στην εκπαίδευση. Μήπως και καταφέρουμε να ομορφύνουμε τον τόπο μετά από 15-20 χρόνια…
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
