Γράφει ο Χάρης Φωκάς
Το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) δεν προέκυψε σήμερα.
Είναι πολιτική στόχευση της ΕΕ μέχρι το 2030 η δυνατότητα μεταφοράς του 15% τουλάχιστον της παραγόμενης ενέργειας από τα κράτη μέλη σε γειτονικά κράτη.
Αυτό εξυπηρετεί την ενεργειακή ασφάλεια (διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, αυξημένες ανάγκες) αλλά και την δυνατότητα μεγαλύτερης αξιοποίησης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από μεταβλητές πηγές όπως οι ΑΠΕ.
Η Κύπρος στηρίζεται κατά 75% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα μέσω της ΑΗΚ πληρώνοντας εκατοντάδες εκατομμύρια πρόστιμο κάθε χρόνο για τους ρύπους με δυσμενές περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα από την χρήση.
Με αυτή την έννοια η ηλεκτρική διασύνδεση της απομονωμένης ενεργειακά Κύπρου είναι πρωτίστως μια αναγκαιότητα και λιγότερο υποχρέωση.
Το έργο του Great Sea Interconnector (GSI) το οποίο είχε αρχικά ανατεθεί σε ιδιώτη επενδυτή επι διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη, συμβάλει σίγουρα στην επίλυση των πιο πάνω προβλημάτων ενώ (προσθέτοντας και μια σημαντική γεωπολιτική παράμετρο) θα συμβάλει και στην άρση της ενεργειακής απομόνωσης του Ισραήλ.
Είναι ταυτόχρονα όμως ένα έργο με ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες λόγω της ανάγκης πόντισης του καλωδίου στο βυθό της Ανατολικής Μεσογείου για πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα γεγονός που μπορεί να αυξήσει το τελικό κόστος που υπολογίζεται σήμερα στα δύο δις εκατομμύρια ευρώ.
Το πιο πάνω πόσο και πάρα την σημαντική συμμετοχή της ΕΕ με 657 εκατομμύρια ευρώ είναι τεράστιο για μια μικρή οικονομία όπως η Κυπριακή και θα πρέπει να επιμεριστεί κατά τρόπο ρεαλιστικό και δίκαιο ανάμεσα συμβαλλόμενα μέρη, πόσο μάλλον αν ένα από αυτά είναι η Ελληνική Δημοκρατία.
Θεωρώ σωστή και υπεύθυνη την απόφαση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη να καλέσει τα εμπλεκομένα μέρη (Υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, άλλα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, εκπρόσωποι του φορέα υλοποίησής του έργου-ΑΔΜΗΕ, της εταιρείας NEXANS κλπ) σε σύσκεψη στην Κύπρο την Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2024 εξαντλώντας όλα τα περιθώρια για μια συμφωνία προς όφελος όλων.
Αφήνω τελευταία την πιο σημαντική ίσως παράμετρο για την τελική υλοποίηση του GSI, τον παράγοντα Τουρκία.
Είναι αναμενόμενη η όποια, ακόμα και δυναμική, αντίδραση (βλέπε γεγονότα στην Κάσο) της κατοχικής Τουρκίας, μιας χώρας που εδώ και δεκαετίες αποτελεί παράγοντα αποσταθεροποίησης και αναθεωρητισμού στην γειτονιά μας που συμπράττει με δυνάμεις που βρίσκονται απέναντι στα συμφέροντα της Δύσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αντίδραση όμως αυτή δεν έχει κανένα νομικό έρεισμα με βάση το διεθνές δίκαιο ειδικά αφού δεν αφορά αξιοποίηση ενεργειακών κοιτασμάτων άλλα μεταφορά ενέργειας.
Δεν πρέπει για κανένα λόγο να υποκύψουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία, ως Ελληνική Δημοκρατία και συνολικά ως Ελληνισμός σε λογικές εκβιασμών για να αποδεχτούμε την όποια λύση του Κυπριακού προβλήματος εκτός αν αυτή εξασφαλίζει την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού και την ειρηνική του συνύπαρξη με τα υπόλοιπα εθνοτικά στοιχεία στο νησί στα πλαίσια πάντα του Ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Είναι γι αυτό που δηλώσεις όπως αυτές του κυρίου Αβέρωφ Νεοφύτου σήμερα το πρωί (ότι κανένα ενεργειακό πρόγραμμα δεν είναι υλοποιήσιμο χωρίς την λύση του Κυπριακού) κρίνονται επικίνδυνες,ετεροχρονισμένες και εθνικά απαράδεκτες.
Το να θέτουμε μόνοι μας τον εαυτό σε καθεστώς ομηρίας απέναντι στον Τουρκικό επεκτατισμό σημαίνει φιλανδοποίηση της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας.
Το να υπογράψουμε μια λύση απλώς και μόνο για χάριν της αξιοποίησης του φυσικού αερίου η της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα είναι το επόμενο στάδιο της υποταγής, στάδιο στο οποίο ούτε η Φιλανδία δεν έφτασε παρά το φοβικό της σύνδρομο προς την ΕΣΣΔ.
Οι σημερινές δηλώσεις Νεοφύτου (αλήθεια τώρα θυμήθηκε να εκφράσει τις αντιρρήσεις του) μπορεί να ικανοποιούν κάποιους εντός και εκτός Κύπρου αλλά θα πρέπει οι ίδιοι να μας απαντήσουν:
Θέλουν και την Ουκρανία όμηρο της Ρωσίας;
Το Ισραήλ όμηρο του Ιράν και των εχθρικών Αραβικών κρατών που το περιβάλλουν;
Την Ταϊβάν όμηρο της Κίνας;
Αυτό είναι το διεθνές περιβάλλον το οποίο ονειρεύονται και θέλουν να κληρονομήσουν οι επόμενες γενιές;;
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.