Γράφει ο Άρης Στυλιανού, Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ
Η Θεσσαλονίκη έχει πάντα την τιμητική της το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη, που σηματοδοτεί ταυτόχρονα την έναρξη της νέας πολιτικής σεζόν. Βεβαίως, το πολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται σήμερα είναι πολύ προβληματικό: την ώρα που η συντηρητική κυβέρνηση βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, αντιμετωπίζοντας μεγάλα προβλήματα και απαξίωση, η προοδευτική αντιπολίτευση εμφανίζεται κατακερματισμένη, εσωστρεφής και αδύναμη.
Διανύουμε ήδη τον έκτο χρόνο της διακυβέρνησης της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση παρουσιάζει έντονες αρρυθμίες, έχοντας εισέλθει σε καθοδική τροχιά φθοράς, όπως φαίνεται από το αρνητικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών του Ιουνίου και από τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Η κυβερνητική ανικανότητα ως προς την αντιμετώπιση της ακρίβειας στα τρόφιμα και στην ενέργεια προκαλεί απελπισία και αγανάκτηση σε ευρέα λαϊκά στρώματα. Μάλιστα, η κυβερνητική αλαζονεία, όπως εκφράστηκε χαρακτηριστικά με τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου (παρακολουθήσεις και υποκλοπές, έγκλημα στα Τέμπη) και με την ευθεία παραβίαση του Συντάγματος ως προς την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, συνιστά ύβρη που θα τιμωρηθεί όταν έρθει η ώρα της κάλπης.
Όσο για την αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υπό την ηγεσία Κασσελάκη σπαράσσεται και κλυδωνίζεται, ενώ δημοσκοπικά εμφανίζεται ενίοτε ακόμη και στην πέμπτη θέση, πίσω από το ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση. Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ δοκιμάζεται με την επερχόμενη νέα εκλογή προέδρου, ενώ τα ποσοστά του παραμένουν καθηλωμένα στις σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης. Η Πλεύση Ελευθερίας, η Νέα Αριστερά και το Μέρα25 δεν φαίνονται ικανά να διευρύνουν την εκλογική τους επιρροή. Γενικότερα, είναι θλιβερός ο πρωτοφανής κατακερματισμός των προοδευτικών δυνάμεων στον χώρο της κεντροαριστεράς. Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει σίγουρα να υπάρξει ανασύνθεση και σύγκλιση δυνάμεων, εάν τουλάχιστον υφίσταται η βούληση να διαμορφωθεί ένα αντίπαλο δέος στην κυριαρχία της Δεξιάς.
Σε κάθε περίπτωση, ο μεγάλος κίνδυνος σήμερα για την Ελλάδα και για όλη την Ευρώπη ονομάζεται Ακροδεξιά. Δυστυχώς, είναι αρκετά πιθανό στο άμεσο μέλλον σε πολλές χώρες της Ε.Ε. να προκύψουν ακροδεξιές κυβερνήσεις από κόμματα δημαγωγών, εθνικιστών, σκοταδιστών και νοσταλγών του φασισμού. Κάτι τέτοιο οφείλουν να το αποτρέψουν οι δημοκρατικοί πολίτες σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, στηρίζοντας τις πολιτικές δυνάμεις που παλεύουν για τη δημοκρατία, την ελευθερία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Επιστρέφοντας στα ζητήματα της Θεσσαλονίκης, θα πρέπει να τονιστεί ότι η πόλη μας χρειάζεται άμεσα ένα συνολικό σχέδιο για το σήμερα και το αύριο. Έχει δηλαδή απόλυτη ανάγκη από μια νέα κοινωνική συμφωνία που θα προκύψει μέσα από ανοιχτή διαβούλευση, με τη συμμετοχή όλων των ανθρώπων που θέλουν να την δουν αναγεννημένη. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια μια ανίκανη δημοτική αρχή και μια κυβέρνηση εχθρική προς την πόλη έχουν ανακόψει την πρόοδό της. Το Μετρό υπήρξε το μεγάλο θύμα αυτής της ανίκανης ηγεσίας, αφού το έργο καθυστέρησε για πάνω από τρία χρόνια, ενώ καταστράφηκαν για πάντα οι μοναδικές αρχαιότητες στον σταθμό της Βενιζέλου. Η άστοχη έναρξη εργασιών για την κατασκευή του fly over επιδείνωσε τραγικά το κυκλοφοριακό πρόβλημα. Επιπλέον, η νέα παραλία εγκαταλείφθηκε, οι χώροι πρασίνου μειώθηκαν, τα λίγα δέντρα μετατράπηκαν σε κούτσουρα, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όρια συναγερμού, κυρίως στις πολύπαθες Δυτικές Συνοικίες.
Η Θεσσαλονίκη της επόμενης μέρας χρειάζεται καθαριότητα, πράσινο, ελεύθερους χώρους και πάρκα. Έχει ανάγκη από οικονομική ανόρθωση, περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας για τους νέους, ώστε να μη φεύγουν στην Αθήνα ή στο εξωτερικό. Χρειάζεται άμεσα τη λειτουργία και επέκταση του Μετρό, και γενικότερα ποιοτικές δημόσιες συγκοινωνίες, ώστε να πάψει το κυκλοφοριακό χάος.
Μια τελευταία ευκαιρία για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής στη Θεσσαλονίκη αποτελεί η λεγόμενη «ανάπλαση της ΔΕΘ». Ο χώρος της Έκθεσης μπορεί και πρέπει να μετατραπεί σε ένα μεγάλο Μητροπολιτικό Πάρκο, που θα εκτείνεται από την παραλία μέχρι το Σέιχ Σου, συμπεριλαμβάνοντας το πεδίο του Άρεως, το Γ’ Σώμα Στρατού και την πανεπιστημιούπολη του ΑΠΘ. Οι βασικές εκθεσιακές λειτουργίες θα πρέπει να μετακινηθούν στα δυτικά, όπως έχουν προτείνει οι δήμαρχοι των περιφερειακών Δήμων, για να υπάρξει ανάπτυξη στις εκεί υποβαθμισμένες περιοχές. Έτσι συμβαίνει άλλωστε σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, όπου τα εκθεσιακά κέντρα βρίσκονται στην περιφέρεια και όχι στο κέντρο του αστικού ιστού.
Η «ανάπλαση» που πρότεινε η διοίκηση της ΔΕΘ και ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός είναι μια απάτη: ενώ είχαν υποσχεθεί 110 στρέμματα πρασίνου, τελικά θα υπάρχουν τεράστιοι εκθεσιακοί και συνεδριακοί χώροι, επιχειρηματικό κέντρο και δωδεκαώροφο ξενοδοχείο. Οι ελεύθεροι αδόμητοι χώροι θα περιοριστούν σε 60 στρέμματα: δρόμοι, πεζοδρόμια, παρτέρια και ολίγον πάρκο. Με βάση τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μια πόλη πρέπει να έχει αστικό πράσινο τουλάχιστον 10 τ.μ. ανά κάτοικο. Η Θεσσαλονίκη έχει 2-2,5 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο.
Εντέλει, αυτό που διακυβεύεται είναι η πόλη, οι άνθρωποί της και η βιωσιμότητα, απέναντι σε μια ομάδα τοπικών παραγόντων που με επαρχιώτικη και ιδιοτελή αντίληψη «ανάπτυξης» επιχειρούν να «αξιοποιήσουν» κάθε ελεύθερο χώρο – οικοδομικό φιλέτο, μέσω «ειδικών χωρικών σχεδίων» και ΣΔΙΤ νέου τύπου, όπου ο ιδιώτης εκτελεί το έργο με ξένα χρήματα (του δημοσίου και δανεικά), παίρνοντας την εκμετάλλευση για δεκαετίες. Η λύση που προβλεπόταν από το Ρυθμιστικό, με συναίνεση όλων των φορέων της πόλης και των κομμάτων, ήταν πολύ μικρότερου κόστους (150 αντί για 300 εκατομμύρια), αναπτυξιακή (μεταφορά της ΔΕΘ δυτικά, με ελαφρές εκθέσεις και πολιτιστικές δραστηριότητες σε διατηρητέα κτίρια μέσα στο πάρκο) και πράσινη, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα της πόλης. Η δήθεν «ανάπλαση της ΔΕΘ» δεν είναι τίποτε από αυτά, αποτελώντας τη χειρότερη αξιοποίηση για μια τέτοια έκταση.
Το συμπέρασμα είναι ότι μόνο η ενότητα και η συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων μπορεί να διαμορφώσει μια πιο ανθρώπινη Θεσσαλονίκη, για το σήμερα και το αύριο, χαράζοντας μια συνεκτική στρατηγική για την πόλη, ένα νέο άνοιγμά της στην Ελλάδα και στον κόσμο, με αυτοπεποίθηση και ελπίδα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.