ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ
Η εντυπωσιακή πτώση του δικτάτορα της Συρίας, Άσαντ, οφείλεται σε τρεις κυρίως παράγοντες. Πρώτον, στην παντοειδή υποστήριξη της Τουρκίας στην τρομοκρατική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ, με επικεφαλής τον Αλ-Γκολάνι ή άλλως, σήμερα, Αχμέτ Αλ-Σάρα. Δεύτερον, στον πόλεμο που το Ισραήλ εξαπέλυσε κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, που υποστήριζε τον έκπτωτο δικτάτορα και αιμοδοτείτο οικονομικά και στρατιωτικά από το Ιράν.
Η εξουθένωση της Χεζμπολάχ, και δι’ αυτής του Ιράν, ανάγκασε τους αγιατολλάδες να αποσυρθούν, προς το παρόν, από τη Συρία. Τρίτος παράγοντας είναι η μείωση της ρωσικής παρουσίας και υποστήριξης προς τον Άσαντ, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Υπάρχει και ένας τέταρτος παράγοντας που συνέτεινε στην κατάρρευση του καθεστώτος της Δαμασκού: Ο Άσαντ ήταν αρκετά ανόητος να μην ακούσει υποδείξεις για αλλαγή πολιτικής και έναρξης διαλόγου για εθνική συμφιλίωση των πολλών οργανώσεων που πολεμούν κατ’ αλλήλων. Εξάλλου, οι Σύριοι στρατιώτες ήταν απλήρωτοι για μήνες, με ηθικόν μηδαμινό και κανένα ενδιαφέρον να πολεμήσουν.
Η κατάληψη της εξουσίας από τους τρομοκράτες ισλαμιστές, που τώρα είναι γραβατωμένοι και κουστουμαρισμένοι «δημοκράτες», δεν προοιωνίζεται σύντομη επίλυση της κρίσης στη Συρία. Αντίθετα, δεν αποκλείονται αντιπαραθέσεις μεταξύ ισχυρών δρώντων με πανίσχυρα γεωπολιτικά, στρατηγικά και ενεργειακά συμφέροντα.
Πρώτος απ’ όλους είναι το Ισραήλ. Αντιμετωπίζει μερικά, κρίσιμης σημασίας, διλήμματα. Όπως η Gallia Lindenstrauss, ανώτατη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Στρατηγικής του Ισραήλ και ειδική σε προβλήματα της περιοχής, γράφει σε ανάλυσή της (Israel’s Kurdish Dilemmas –INSS Insight No. 1929, January 1, 2025), οι εξελίξεις στη Συρία έχουν δημιουργήσει μερικά διλήμματα στο Ισραήλ.
> Πρώτον, τι θα συμβεί αν οι Ην. Πολιτείες αποφασίσουν να αποσύρουν τους 2000 στρατιώτες που διατηρούν στη Συρία, ελέγχουν ζωτικής σημασίας πετρελαιοπηγές και ενισχύουν τις Κουρδικές Δημοκρατικές Δυνάμεις στη ΒΑ Συρία;
> Δεύτερον, η Τουρκία έχει εκτεταμένη επιρροή στη Συρία επειδή για χρόνια αιμοδοτούσε στρατιωτικά, οικονομικά και διοικητικά την τρομοκρατική οργάνωση του Αλ-Σάρα. Αν το Ισραήλ συνδράμει τους Κούρδους της ΒΑ Συρίας, που η Τουρκία θεωρεί τρομοκράτες, θα βρεθεί ίσως ενώπιον τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στη Νότια Συρία.
Η περιοχή αυτή είναι υψίστης σημασίας για την ασφάλεια του Ισραήλ. Πριν σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη Συρία, διενήργησε εκατοντάδες σαρωτικούς βομβαρδισμούς στη χώρα, καταστρέφοντας οπλικά συστήματα, βάσεις και ραντάρ για να μην πέσουν στα χέρια τρομοκρατικών οργανώσεων. Επίσης κατέλαβε το στρατηγικής σημασίας όρος Ερμών, που απέχει μόλις 25 χλμ. από τη Δαμασκό.
> Τρίτον, το Ισραήλ κατά κανόνα υποστηρίζει το Δημοκρατικό Κουρδικό Κόμμα του Βορείου Ιράκ. Οι Κουρδικές Δημοκρατικές Δυνάμεις της ΒΑ Συρίας, όπως και το ΡΚΚ, είναι παρακλάδια του πρώτου. Η Ισραηλινή αναλύτρια εκφράζει αμφιβολίες κατά πόσον θα ήταν φρόνιμο το Ισραήλ να υποστηρίξει ένα κουρδικό παρακλάδι και να εμπλακεί σε κουρδικές έριδες.
Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, πολλοί στο Ισραήλ, από τον Υπουργό Εξωτερικών, Σάαρ, μέχρι πολιτικούς, αναλυτές και δημοσιογράφους εισηγήθηκαν έντονα όπως υποστηρίξει τις Κουρδικές Δημοκρατικές Δυνάμεις της ΒΑ Συρίας, επειδή αυτές αντιστάθηκαν και πολέμησαν γενναία κατά του Ισλαμικού κράτους, που η Τουρκία ενίσχυε με πολλούς τρόπους.
Οι Κούρδοι είναι ο μόνος λαός στη Μέση Ανατολή που ανέκαθεν διάκειται ευνοϊκά στο Ισραήλ. Πολλοί επισημαίνουν ξανά ότι τώρα είναι η ώρα για ανακήρυξη ανεξάρτητου Κουρδικού Κράτους, που να ενώνει τους Κούρδους της Τουρκίας (πάνω από 25 εκ.), της Συρίας, του Ιράκ και του Ιράν. Μια τέτοια προοπτική, όμως, δεν είναι καθόλου σίγουρη, επειδή το Ισραήλ δεν επιθυμεί να ανοίξει ένα νέο μέτωπο, με την Τουρκία αυτήν τη φορά, ενώ ακόμα έχει ανοιχτά πολεμικά μέτωπα.
Οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας την τελευταία 14ετία πέρασαν από σοβαρές κρίσεις. Η τρομοκρατική, δολοφονική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και η σφαγή και ομηρεία εκατοντάδων Ισραηλινών ξεχείλισε το ποτήρι των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων. Η απροκάλυπτη υποστήριξη της τρομοκρατικής Χαμάς και αργότερα της Χεζμπολάχ από τον Τούρκο Πρόεδρο εξαγρίωσε τους Ισραηλινούς.
Το Ισραήλ δεν μπορεί να παραγνωρίσει τον ρόλο της Τουρκίας στην κατάρρευση του Άσαντ και της εντεύθεν αυξανόμενης επιρροής της στο νέο καθεστώς, το οποίο, εμφανέστατα πλέον, επιδιώκει να ελέγξει. Ο Τούρκος Πρόεδρος, σε δηλώσεις του (5/1/2025), προανήγγειλε το τέλος της κουρδικής παρουσίας στη ΒΑ Συρία και έστειλε σκληρά μηνύματα προς τις ΗΠΑ:
«Το τέλος του δρόμου είναι ορατό για την τρομοκρατική οργάνωση. Δεν έχουν άλλη επιλογή από του να παραδώσουν τα όπλα τους, να αποκηρύξουν την τρομοκρατία και να διαλύσουν την οργάνωση». Διαφορετικά, πρόσθεσε, «θα δείξουμε τη σιδερένια γροθιά της Τουρκίας, η οποία διανύει την πιο ισχυρή της περίοδο, τυλιγμένη σε βελούδινο γάντι».
Απευθυνόμενος στις ΗΠΑ, ο Ερντογάν προειδοποίησε: «Όσοι κάνουν δουλειές με το μυαλό των εχθρών της Τουρκίας θα έρθουν τελικά αντιμέτωποι με τις αναλλοίωτες πραγματικότητες της γεωγραφίας. Όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η εποχή των όπλων, της βίας, της τρομοκρατίας και του να παριστάνουμε τους καντινιέρηδες στηριζόμενοι στους ιμπεριαλιστές έχει τελειώσει ανεπιστρεπτί».
Τι θα συμβεί λοιπόν; Η Τουρκία δεν πρόκειται να σταματήσει την επέλασή της για έλεγχο της Συρίας, εκτός και αν την σταματήσουν, με οποιοδήποτε τρόπο, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Τι θα αποφασίσει ο νέος Πρόεδρος της υπερδύναμης, Τραμπ, που θα αναλάβει την εξουσία στις 20 τρέχοντος; Θα στηρίξει τους Κούρδους ή θα τους προδώσει εκ δευτέρου; Θα διατηρήσει ή θα αποσύρει τους Αμερικανούς στρατιώτες από τη Συρία και να αφήσει το πεδίο ελεύθερο στην Τουρκία και στη Ρωσία, που ακόμα διατηρεί Βάσεις στη χώρα;
Το Ισραήλ θα συγκρουστεί με τουρκικές δυνάμεις; Δεν αποκλείεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εάν η Τουρκία αφεθεί ανενόχλητη να ελέγξει τη Συρία. Αυτό θα την οδηγήσει να έχει σύνορα με ένα Ισραήλ, του οποίου η μεγαλύτερη έγνοια είναι η νότια Συρία και η ασφάλειά του έναντι τρομοκρατικών επιθέσεων. Η τελευταία έκθεση της Επιτροπής Nagel για τον προϋπολογισμό άμυνας και τη στρατηγική ασφάλειας του Ισραήλ (7.1.2025), υπογραμμίζει την ανάγκη προετοιμασίας για πιθανή, άμεση σύγκρουση με την Τουρκία.
Αν οι ΗΠΑ διατηρήσουν τα στρατεύματά τους στη Συρία, δεν πρέπει να αποκλείεται και Αμερικανοί να συγκρουστούν και να σκοτώσουν Τούρκους στρατιώτες. Αυτές και αν θα είναι τεκτονικές εξελίξεις μετά τις δραματικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
