Η συγγραφέας Λίλια Τσούβα μιλάει στο SPEAKNEWS και τον Ανδρέα Καρακόκκινο για την ενασχόλησή της με την ποίηση, την διηγηματογραφία και την λογοτεχνική κριτική, για την ελληνική λογοτεχνία σήμερα, την εξέλιξη της γλώσσας και την εμπορευματοποίηση, καθώς και για το πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο «Το Τραγούδι των Ινουίτ», μια συλλογή διηγημάτων που έχουν όπως λέει η ίδια ως άξονα τον τόπο και εσωκλείουν το φανταστικό και το μαγικό, με συνεκτικό πυρήνα το ταξίδι.
Το βιβλίο σας «Το τραγούδι των Ινουίτ» κυκλοφόρησε το 2021 από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Πείτε μας λίγα λόγια για το τι περιλαμβάνει και ποια η θεματολογία του;
Το Τραγούδι των Ινουίτ είναι μια συλλογή από δεκαέξι διηγήματα που εκτυλίσσονται σε μακρινές χώρες. Κατατάσσεται στο ελαφρώς σπάνιο, και γι’ αυτό ξεχωριστό, είδος του κύκλου διηγημάτων τα οποία διατηρούν έναν συνεκτικό πυρήνα, ένα μοτίβο που τους εξασφαλίζει συνοχή και το οποίο στη δική μας περίπτωση είναι το ταξίδι.
Οι ιστορίες στήνονται με άξονα τον τόπο και εσωκλείουν το φανταστικό και το μαγικό. Κουλτούρες, τέχνη, πανίδα, χλωρίδα, εμπλέκονται και αλληλεπιδρούν στη μυθοπλασία, αναδεικνύοντας άλλοτε την ομορφιά και άλλοτε την παθογένεια. Το Τραγούδι των Ινουίτ στις σελίδες του κρύβει την αγωνία για τον άνθρωπο, το περιβάλλον, τον πολιτισμό, αλλά και τη λαχτάρα για την περιπλάνηση, το ταξίδι, νοερό και πραγματικό. Ο τίτλος από το ομώνυμο διήγημα που διαδραματίζεται στον Αρκτικό Κύκλο.
Ποια τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε μέσα από τις ιστορίες σας;
Το Τραγούδι των Ινουίτ επιθυμεί να παρουσιάσει τον κόσμο μας μέσα από το αλλού. Να υμνήσει τη διαφορετικότητα, αλλά παράλληλα να αναδείξει το σφιχταγκάλιασμα των προβλημάτων μιας ανθρώπινης οντότητας αδιαίρετης και άρρηκτα δεμένης με τη φύση. Ποιος άνεμος μπορεί να σβήσει τον πόνο της φθοράς και του θανάτου; Ποια γραμμή μπορεί να χωρίσει τις ανεμόσκαλες του κόσμου; Δεν ξέρω πότε βρήκες τον χρόνο να επισκεφτείς όλες τις χώρες που μου περιγράφεις. Έχω την αίσθηση πως δεν έφυγες ποτέ από αυτόν εδώ τον κήπο, γράφει ο Ίταλο Καλβίνο στο βιβλίο του Οι Αόρατες πόλεις.
Το τραγούδι των Ινουίτ επιθυμεί τη στροφή του παγκόσμιου πολιτισμού προς την ανεκτικότητα, την αγάπη, την ειρήνη, τον σεβασμό. Αλλά και την επαναφορά του σημαντικού και του ουσιώδους, πέρα από την ύλη και τον καταναλωτισμό.
Έχετε γράψει πολλές κριτικές για πεζογραφία και ποίηση. Πού βρίσκεται η ελληνική γραφή σήμερα;
Η γλώσσα μας, από το 1974 που καθιερώθηκε η δημοτική, λειάνθηκε, σμιλεύτηκε, εξελίχθηκε. Σήμερα, πενήντα σχεδόν χρόνια αργότερα και σε περιβάλλον παγκοσμιοποίησης, έχουμε τη χαρά να διαβάζουμε γραφές χωρίς γλωσσικές δυσπλασίες, εμπνεύσεις πρωτοπόρες, που ανυψώνουν τα αισθητικά κριτήρια και συμβάλλουν στην πνευματική ανάπτυξη. Ο κοινωνικός χώρος τροφοδοτείται με έργα ευαίσθητα και ιδιότυπα, τα οποία αναπαράγουν μορφές ζωής και συναιρούν συλλογικά στοιχεία. Η έξαρση γραφής που παρατηρούμε, αποδεικνύει πως η γλώσσα μας παραμένει ακμαία, πράγμα παρήγορο στην εποχή κατίσχυσης των ηγεμονικών γλωσσών.
Ερχόμαστε όμως συχνά σε επαφή και με γραφές ασπόνδυλες, εφήμερες, καταναλωτικές, που στόχο τους έχουν να ικανοποιήσουν τις μάζες και φανερώνουν πως η πνευματική δραστηριότατα δεν έχει ξεφύγει από την εμπορευματοποίηση, τη μάστιγα της εποχής. Γραφές που υπακούουν στους νόμους της αγοράς και της ζήτησης (mass culture). Το περιεχόμενό τους αναλώνεται εύκολα, γιατί δεν σχετίζεται με τις αιώνιες αλήθειες της ζωής, τα διαχρονικά ερωτήματα, τις αγωνίες της ανθρώπινης ύπαρξης.
Έχετε γράψει κάποιες κριτικές και για Κύπριους ποιητές. Ποια είναι η γνώμη σας για την Κυπριακή ποίηση;
Αρκετές, κατά την ταπεινή μου γνώμη, κριτικές για Κύπριους ποιητές και ποιήτριες. Στην αγαπημένη Κύπρο παρατηρούμε εξίσου καλές και πρωτοπόρες γραφές. Και είναι ιδιαίτερα θετική και ευοίωνη η διαρκής αλληλόδραση των Κυπρίων λογοτεχνών με Έλληνες ομοτέχνους. Η διαλεκτική που αναπτύσσεται, προωθεί τα ελληνικά γράμματα και τον ελληνικό πολιτισμό.
Έχετε γράψει ποιήματα, διηγήματα, κριτικές. Πού κλίνετε περισσότερο;
Αγαπώ και τα τρία είδη. Δεν μπορώ να διαλέξω. Θέλω να πιστεύω πως το κάθε είδος λειτουργεί επιβοηθητικά για το άλλο και όλα μαζί συμβάλλουν στη δημιουργία προσωπικού ύφους.
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;
Όταν έχουμε κάτι να αφηγηθούμε, δεν είναι δύσκολο. Πιο επαχθής, κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι η διαδικασία σμίλευσης του πρώτου μας σκαριφήματος. Απαιτεί εξαντλητική προσήλωση και διαρκή εγκεφαλική προσπάθεια, προκειμένου να ξεφύγει από δύο τρωτά της γραφής: την κοινοτοπία και την επανάληψη.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Λίλια Τσούβα σπούδασε Μεσαιωνική και Νεότερη Ελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Δημιουργικής Γραφής από το Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (MASTER). Διήγημά της απέσπασε βραβείο (Α’ Πανελλήνιος Διαγωνισμός «Το Κοράλλι»), όπως και ποιήματά της (Η’ Παγκόσμιος Διαγωνισμός της UNESCO και 1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ποιήματος «Το Κοράλλι»). Δοκίμια, ποιήματα και διηγήματά της φιλοξενούνται σε έντυπα περιοδικά και ηλεκτρονικές σελίδες. Έχει γράφει τα βιβλία Ο εξπρεσιονισμός στην ποίηση του Κ.Θ. Ριζάκη, Οκτώ προσδόκιμες θεάσεις (Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα, 2020), καθώς και Το τραγούδι των Ινουίτ (Εκδόσεις Βακχικόν, 2021). Έχει επίσης συμμετάσχει σε πολλά συλλογικά έργα.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
