Του Χαράλαμπου Χρυσομαλλίδη*
Η νέα οικονομική διακυβέρνηση στην ΕΕ, όπως αυτή εκφράζεται κυρίως από την αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ, αναδεικνύει παραμέτρους, όπως είναι η «περιεκτική», η «πράσινη» και η «έξυπνη» ανάπτυξη. Ως προς το τρίτο σκέλος, αυτό της έξυπνης ανάπτυξης, ο πλέον άμεσος τρόπος έκφρασης και αποτύπωσής της σχετίζεται με την προώθηση της καινοτομίας διά της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή. Κύριο μέσο για την υλοποίησή της το πλαίσιο για την έξυπνη εξειδίκευση (RIS3) την περίοδο 2014-2020 και τη μετεξέλιξη της, την προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Ήδη δηλαδή, εδώ και σχεδόν μια δεκαετία, μεταξύ των τομέων προτεραιότητας που αναβαθμίστηκαν στην πολιτική ημερήσια διάταξη της ΕΕ συγκαταλέγονται οι δραστηριότητες έντασης γνώσης, η έρευνα, η τεχνολογική ανάπτυξη και η καινοτομία. Η επιλογή αυτή μπορεί να θεωρηθεί κι ως συνέχεια της αναβάθμισης του συγκεκριμένου «χώρου» δημόσιας πολιτικής που ξεκίνησε το 2000, τότε στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας. Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εφαρμογή της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης είναι το γεγονός, ότι αυτή και οι εκφάνσεις της (λογική, προγραμματισμός, εργαλεία πολιτικής, μέτρα υλοποίησης, μέσα παρακολούθησης) αποτέλεσαν κατά το παρελθόν προαπαιτούμενο για την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των κρατών μελών από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία.
Η άμεση σύνδεση της στρατηγικής για την έξυπνη εξειδίκευση εισήχθηκε στην κοινοτική πολιτική για τη συνοχή και την περιφερειακή ανάπτυξη, ως αποτέλεσμα της προσπάθειας για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στις σχετικές πολιτικές δράσεις της ΕΕ, αναβαθμίζοντας και το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης σε όλα τα κράτη της ΕΕ. Συγκεκριμένα, προωθείται μια συλλογιστική, σύμφωνα με την οποία δίνεται η δυνατότητα εξειδίκευσης των περιοχών σε τομείς που έχουν ορισμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα, έχοντας χαρακτηριστικά έντασης γνώσης. Τώρα δίνεται έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, οι οποίες πρέπει να είναι επικεντρωμένες στην περιφερειακή διάσταση της γνώσης, στην προσπάθεια να προσανατολιστούν οι υφιστάμενες δομές παραγωγής σε δραστηριότητες με υψηλότερη προστιθέμενη αξία, επιδιώκοντας να αντιμετωπισθεί και το «παράδοξο της καινοτομίας στην περιφέρεια». Με αυτό τον τρόπο επιχειρείται να μετεξελιχθεί η ευρωπαϊκή οικονομία προς ένα «έξυπνο», διατηρήσιμο και χωρίς αποκλεισμούς πρότυπο, όπου ο ανταγωνισμός δεν θα βασίζεται απλά στο χαμηλό κόστος παραγωγής, επιδιώκοντας παράλληλα αύξηση της απασχόλησης, της παραγωγικότητας και της κοινωνικής συνοχής.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η συζήτηση για το βέλτιστο επίπεδο άσκησης της δημόσιας πολιτικής (μεταξύ υπερεθνικού, εθνικού και υποεθνικού επιπέδου) είναι σύνθετη και συνάμα πολύ ενδιαφέρουσα, για την περίπτωση της πολιτικής συνοχής είναι δεδομένο ότι η τοπική αυτοδιοίκηση έχει σημαίνοντα ρόλο. Σε αυτό το πλαίσιο είναι αναγκαίο οι τοπικές αρχές να είναι σε θέση να ανταποκριθούν (και) σε αυτή την αποστολή. Για αυτό, είναι απαραίτητο η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κυπριακή Δημοκρατία να ιδωθεί με θετικό τρόπο, με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι γίνεται με τρόπο μελετημένο και τεκμηριωμένο, μακριά από πολιτικές σκοπιμότητες και πιέσεις, ώστε να αποδώσει τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσματα σε όσα προαναφέρθηκαν.
Το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος με τις μεταπτυχιακές σπουδές που προσφέρει στη δημόσια διοίκηση δίνει τη δυνατότητα περαιτέρω εξειδίκευσης στελεχών του δημόσιου τομέα στους χώρους της Γενικής Διοίκησης, της Διοίκησης Μονάδων Υγείας και της Διοίκησης Σχολικών Μονάδων. Με αυτό τον τρόπο πιστεύουμε ότι ο στόχος των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών του Κράτους να καθίσταται πιο εφικτός και αποδοτικός.
* Λέκτορας του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφος με γνωστικό αντικείμενο «Δημόσιες Πολιτικές» και Γενικός Συντονιστής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Δημοσίας Διοίκησης (MPA)
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
