του Δρ. Χρήστου Ταουσάνη*
Η φαινομενικά απλή και παιδική ερώτηση «τι θα γίνεις όταν θα μεγαλώσεις» είναι πολύ πιο σύνθετη από ότι φαίνεται και όσο εξελίσσεται η τεχνολογία και γίνεται πιο σύνθετη η κοινωνία, δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο η βέβαιη απάντηση. Είναι όμως αυτο το πραγματικό δίλημμα που καλούμαστε να απαντήσουμε ή όχι;
Πάντοτε, ο σχεδιασμός της σταδιοδρομίας, η επιλογή σπουδών και επαγγέλματος αποτελούσε μια πρόκληση αλλά ακόμη και στο πιο πρόσφατο παρελθόν τα δεδομένα ήταν πιο απλά. Μπορει οι παππούδες μας να έκαναν από «ανάγκη» κάποιες επιλογές, οι σημερινοί γονείς να μπήκαν στο Πανεπιστήμιο, να διοριστήκαν στο δημόσιο ή να ξεκινήσαν επιχειρείν σε καλύτερες οικονομικές συνθήκες, όμως οι σημερινοί μαθητές έχουν να αντιμετωπίσουν δεκάδες ερωτήματα, προβληματισμούς και σύνθετα δεδομένα.
Αυτός είναι ίσως ένας από τους βασικότερους λόγους, για τον οποίο, χιλιάδες γονείς και μαθητές, έχουν «αγκαλιάσει» το θεσμό του Επαγγελματικου Προσανατολισμού και έπειτα απο 20 χρόνια ενασχόλησης με τον κλάδο, πιστεύω πως, σταδιακά, αρχίζει πλέον ο κόσμος να αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητα του.
Υπάρχουν όμως κάποιες βασικές αρχές όταν μιλάμε για την αξία, τη συμβολή του επαγγελματικού προσανατολισμού που πρέπει να έχει κατα νου, ο κάθε ενδιαφερόμενος.
Καταρχάς ένας πάγιος προβληματισμός είναι εάν επιλέγουμε σπουδές, επιλέγουμε επάγγελμα ή επιλέγουμε τρόπο ζωής; Ουσιαστικά, το καθένα ξεχωριστά και στο τέλος όλα μαζί! Πρόκειται για ένα «ταξίδι» που κάνουμε όλοι μας. Από τη μικρή μας ηλικία που δεχόμαστε διάφορα ερεθίσματα και καλλιεργούμε κλίσεις και ενδιαφέροντα μέχρι τη στιγμή που θα αποσυρθούμε από την αγορά εργασίας. Αρχικά επιλέγουμε ένα πρόγραμμα σπουδών, κατά βάση τελειώνοντας το Λύκειο, το οποίο ταυτίζεται με γνώσεις και δυνατότητες που οδηγούν σε κάποιον ή κάποιους επαγγελματικούς κλάδους. Από εκεί επιλέγουμε ή συνεχίζουμε σε κάποιο επάγγελμα το οποίο πράγματι καθορίζει σε πολλά πράγματα τον τρόπο ζωής μας!
Σε αυτό το σταυροδρόμι λοιπόν, ένας μαθητής, ένας νέος που πρόκειται να σχεδιάσει τα επόμενα του βήματα πως υπάρχουν 2 βασικές αρχές: Πρώτον, όποιες μαθησιακές δυνατότητες και όποια προσωπικότητα αν έχω, αλλα και όποιες και αν είναι οι κοινωνικές και οικογενειακές συνθήκες, πάντα υπάρχουν επιλογές. Αδιέξοδα στην εκπαίδευση και στην καριέρα δεν υπάρχουν. Μπορεί για κάποιους η επιτυχία στις Πανελλήνιες και η είσοδος σε μια σχολή να είναι η καλύτερη επιλογή, για κάποιον άλλον είναι να βρει τις κατάλληλες σπουδές στο εξωτερικό, να ακολουθήσει μέσω των ΕΠΑ.Λ μια τεχνική ειδικότητα κ.λπ. Δεύτερον, ένας μαθητής ο οποίος θα ανακαλύψει τα ενδιαφέροντα του, θα βρει μια σχολή ή κάποια τμήματα που τον ενθουσιάζουν και στοχεύει να τα δηλώσει στο μηχανογραφικό του, έχει στόχο. Και ο στόχος αποτελεί κίνητρο. Χωρίς κίνητρο πως θα κυνηγήσουμε τους στόχους μας;
Και κάπου εδώ έρχεται και ο ρόλος των γονέων. Πολλοί γονείς πιστεύουν πως δεν μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους σε θέματα σπουδών ή συχνά επιμένουν σε κάποιες αντιλήψεις. Δεν έχουν άδικο ως προς αυτό και να επεξηγήσω τι εννοώ. Στο σημερινό εκπαιδευτικο σύστημα και στην παρούσα και μελλοντική αγορά εργασίας, τα δεδομένα είναι τόσο πολύπλοκα και «τρέχουν» τόσο γρήγορα που είναι αδύνατο να συμβουλέψεις το παιδί σου δίχως τη συνδρομη του ειδικού επιστήμονα, δίχως τη βοήθεια ενός συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού. Ναι, σαφώς εγώ π.χ. αν είμαι δικηγόρος μπορώ να πω πολλά στο παιδί μου για τον κλάδο μου, αν είμαι φιλόλογος να πω πολλά για τη δουλειά μου στο φροντιστήριο ή το σχολείο αλλα σταματάει εκεί η αναζήτηση; Σαφώς και όχι. Είναι αδύνατον ένας γονιός να γνωρίζει όλα τα σημαντικά δεδομένα και από τις 459 επιλογές που έχει ο μαθητής σήμερα στο μηχανογραφικό του. Είναι τρομερά δύσκολο να γνωρίζει τις τάσεις της αγοράς εργασίας και ποια είναι τα «επαγγέλματα του μέλλοντος» για να κατατοπίσει πλήρως το μαθητή Λυκείου και τον υποψήφιο των πανελληνίων. Αυτό λοιπόν που θα συμβούλευα ένα γονιό είναι να ζητήσει τη συνδρομή και τη συμβουλή του ειδικού. Να τον ακούσει προσεκτικά και να ανακαλύψει και ο ίδιος μαζί με το παιδί πολλά ενδιαφέροντα πράγματα και δεδομένα για τις σπουδές, τα επαγγέλματα και την αυριανή αγορά εργασίας. Είμαι σίγουρος πως ο Έλληνας γονιός ότι κάνει, το κάνει πάντοτε με γνώμονα το καλό του παιδιού του. Απλά σε τόσο σημαντικά θέματα όπως είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η σταδιοδρομία μας, νομίζω πως, όπως και σε πολλά άλλα ζητήματα, να συμβουλευθεί τους ειδικούς επιστήμονες, που είναι οι σύμβουλοι σταδιοδρομίας.
Εξάλλου, διανύουμε μια περίοδο ανατροπών, πρωτόγνωρων καταστάσεων και αλλαγών. Μαζί με την 4η βιομηχανική επανάσταση και στις κοσμογονικές αλλαγές που έχει επιφέρει η πανδημία δεν υπάρχουν «σίγουρες» λύσεις και αποφάσεις. Γενικότερα, δεν υπάρχουν σωστές και λάθος αποφάσεις στον επαγγελματικό προσανατολισμό. Δεν είναι άσπρο ή μαύρο ο σχεδιασμός της σταδιοδρομίας ενός νέου ανθρώπου. Εάν εγώ, πράγματι γνωρίζω και καταλήξω ότι με ενδιαφέρει να γίνω ένας αξιωματικός του ναυτικού και αυτό συνδέεται με την επαγγελματική αποκατάσταση, ας πούμε ότι είναι μια «σίγουρη» λύση. Ωστόσο, αν επιλέγω μόνο με κριτήριο αυτό και όχι τα θέλω μου, ίσως αυτή η απόφαση να με βασανίζει στο υπόλοιπο της καριέρας μου. Σε κάποιους, οι συχνές μεταθέσεις είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο, σε κάποιους άλλους είναι οι υπερβολικές ώρες εργασίας. Σε ορισμένους είναι πρόκληση το γεγονός ότι αλλάζουν ταχύτατα κλάδοι για να μπουν σε νέα επαγγέλματα όπως π.χ. το UX design και σε κάποιους να διοριστούν σε μια μόνιμη θέση. Ο καθένας έχει τις δικές του επιδιώξεις, τα δικά του θέλω,
Αυτός είναι ο δικός μας ο ρόλος: Να ανακαλύψουμε τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του μαθητή, να τα συνδέσουμε με συγκεκριμένα τμήματα και προγράμματα σπουδών και να τον βοηθήσουμε να πάρει την καλύτερη δυνατή απόφαση για το μέλλον του. Να κάνει στοχευμένες εκπαιδευτικές επιλογές και να συμπληρώσει, για παράδειγμα, ένα μηχανογραφικό που θα τον φέρει ένα βήμα πιο κοντά στον κλάδο που του ταιριάζει εάν είναι τελειόφοιτος. Να επιλέξει ένα μεταπτυχιακό που θα του προσφέρει μια έξυπνη εξειδίκευση κ.ο.κ. Οι δυνατότητες και οι επιλογές είναι πολλές. Στο χέρι μας είναι αν θα τις ανακαλύψουμε ή όχι!
* Ο Δρ Ταουσάνης Χρήστος και η επιστημονική του ομάδα στην EMPLOY EDU Σύμβουλοι Εκπαίδευσης & Σταδιοδρομίας, εφαρμόζοντας μοναδικές μεθοδολογίες και τεχνικές βοηθούν εκατοντάδες μαθητές και νέους ανθρώπους να σχεδιάσουν το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό τους μέλλον. Σύγχρονα λογισμικά αλλά και ο κορυφαίος οδηγός σπουδών ΣΧΟΛΕΣ, ΣΠΟΥΔΕΣ & ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ με πληροφορίες για όλα τα τμήματα του μηχανογραφικού, είναι μερικά μόνα από τα εργαλεία που έχουν στα χέρια τους και αξιοποιούν στην ατομική συμβουλευτικη με στόχο να βοηθήσουν κάθε Μαθητή Λυκείου και κάθε φοιτητή να χτίσει μια καριέρα που ονειρεύεται.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
