του Αθανάσιου Κυριαζή*
Όραμά μας στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) είναι η διασύνδεση της έρευνας με τον επιχειρηματικό κόσμο και την κοινωνία, προκειμένου τα ερευνητικά αποτελέσματα να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και στην οικονομική ανάπτυξη. Το όραμα αυτό είναι ιδιαιτέρως επίκαιρο στη σημερινή εποχή των ραγδαίων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων που υπεισέρχονται σε κάθε πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας.
Ειδικότερα, η τεχνητή νοημοσύνη έχει επιφέρει μια άνευ προηγουμένου πρόοδο στις τεχνολογίες υπολογιστών που οδήγησαν σε τεράστιες ποσότητες δεδομένων και σημαντικές ανακαλύψεις τα τελευταία χρόνια. Οι μελλοντικές εφαρμογές της αναμένεται, επίσης, να αλλάξουν δραστικά το επιστημονικό και ερευνητικό οικοσύστημα και μεταμορφώνουν την καθημερινότητά μας με αδιανόητο τρόπο.
Ως εκ τούτου, η δημιουργία εργαλείων, προϊόντων και διαδικασιών τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλο το φάσμα των επιστημών, ακόμη και στον τομέα των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών, με εφαρμογές σε κάθε τομέα της ζωής μας θα πρέπει να αναδειχθεί ως απαραίτητη και καινοτόμος διάσταση και ερευνητική προτεραιότητα διεπιστημονική, δεδομένου ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα στηρίζεται σε ανθρωπιστική βάση.
Είναι περισσότερο από προφανές ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι αλληλένδετη με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κοινωνίας και αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ, αφού η οικονομική της ανάπτυξη εξαρτάται από το πώς θα κάνει χρήση δεδομένων και συνδεδεμένων τεχνολογιών. Υπό αυτή την έννοια, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει όφελος ή απειλή για την κοινωνία μας, όπως άλλωστε και κάθε επιστημονικό και τεχνολογικό προϊόν ή υπηρεσία.
Αφενός, μπορεί να επιφέρει θετικό αντίκτυπο σε τομείς, όπως η υγειονομική περίθαλψη, οι ασφαλέστερες και καθαρότερες μεταφορές, η πράσινη και κυκλική οικονομία, η γεωργία, ο τουρισμός, η φθηνότερη και πιο βιώσιμη ενέργεια, η πρόσβαση σε πληροφορίες, εκπαίδευση και κατάρτιση και αφετέρου να απειλήσει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμη και τη δημοκρατία, μέσω της παραπληροφόρησης και της ψευδούς πραγματικότητας.
Ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης στις θέσεις εργασίας μπορεί επίσης να είναι αμφίπλευρος. Μπορεί να κάνει τον χώρο εργασίας ασφαλέστερο, καθώς τα ρομπότ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επικίνδυνες εργασίες αλλά και να συμβάλει στο άνοιγμα νέων θέσεων εργασίας, καθώς οι βιομηχανίες που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη αναπτύσσονται και αλλάζουν συνεχώς. Ταυτόχρονα, όμως, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στο χώρο εργασίας αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα την εξάλειψη μεγάλου αριθμού θέσεων εργασίας.
Για να φτάσουμε στη χώρα μας το «τρένο» της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις και τη δημιουργία νέων και καλύτερων θέσεων εργασίας, θα πρέπει να δώσουμε έμφαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Αυτές θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη της μακροχρόνιας ανεργίας και θα εξασφαλίσουν ένα εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό με συνεχή αναβάθμιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων.
Επίσης, στους Έλληνες ερευνητές στον τομέα των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να δοθούν κίνητρα και ευκαιρίες να εργαστούν στις σχετικές βιομηχανίες τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που αποτελεί, επίσης, μέρος του μεγάλου στόχου μας στη ΓΓΕΚ να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της έρευνας και του επιχειρηματικού οικοσυστήματος προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας.
Μέσω των ερευνητικών κέντρων που εποπτεύει, η ΓΓΕΚ έχει επιδείξει σημαντικά βήματα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ειδικότερα, το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» έχει μακρά παράδοση σε έργα τεχνητής νοημοσύνης και γενικά σε συναφείς τομείς, όπως της Μηχανικής Μάθησης, της Αυτοματοποιημένης Λήψης Αποφάσεων, της Πρόβλεψης και της Επιστήμης Δεδομένων. Επίσης, η μονάδα «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» έχει ως βάση την τεχνητή νοημοσύνη και αποσκοπεί στη δημιουργία μιας συνέργειας μεταξύ των Ελλήνων ερευνητών στην ημεδαπή και στην αλλοδαπή για την προαγωγή της σχετικής έρευνας και της καινοτομίας. Το έργο της μονάδας για έρευνα στην Τεχνητή Νοημοσύνη, την Επιστήμη Δεδομένων και τους Αλγόριθμους, εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με προϋπολογισμό 21,4 εκατ. € περίπου. Αλλά και το ΙΤΕ στην Κρήτη έχει μια πληθώρα έργων τεχνητής νοημοσύνης σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, από την ιατρική μέχρι την ομιλία και τα μαθηματικά. Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα της διαδρομής που ακολουθεί η ερευνητική κοινότητα στη χώρα μας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.
Επίσης, μέσω της διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, την οποία διεξήγαγε η ΓΓΕΚ, αναδείχθηκε αρκετά νωρίς η σημασία της τεχνητής νοημοσύνης και ορίστηκε ως μία από τις προτεραιότητες στις οποίες θα πρέπει να δοθεί έμφαση και να υπάρξει επικέντρωση κονδυλίων.
Ειδικότερα, μέσω της εμβληματικής δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ», χρηματοδοτήθηκαν, κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, 13 έργα που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη, συνολικής δημόσιας δαπάνης 7,2 Μ€, τα οποία αφορούσαν αρκετούς τομείς της οικονομίας («Αγροδιατροφή και Βιομηχανία Τροφίμων», «Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες», «Υγεία-Φάρμακα», «Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών» και «Ενέργεια»).
Για την περίοδο 2021-2027 η ΓΓΕΚ, σε συνεργασία και με άλλους φορείς, εφάρμοσε εκ νέου την bottom–up διαδικασία σχεδιασμού πολιτικής Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ), αξιοποιώντας και βελτιώνοντας την εμπειρία της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου. Με τον τρόπο αυτό και σύμφωνα με τις τεχνολογικές εξελίξεις, η τεχνητή νοημοσύνη αναδείχτηκε ως προτεραιότητα σχεδόν σε όλους τους βασικούς τομείς της οικονομίας.
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα ακόμη εργαλείο στα χέρια της επιστήμης για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, αρκεί να χρησιμοποιείται με σύνεση, σαν το δώρο της φωτιάς του Προμηθέα στην ανθρωπότητα και όχι σαν το κουτί της Πανδώρας.
*Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας
Πρόεδρος της “Elevate Greece A.E.”
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
