Τα τελευταία περίπου δέκα χρόνια η λέξη καινοτομία έγινε ιδιαίτερη δημοφιλής στην Ελλάδα, την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο. Για αρκετούς -μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα- θα αποτελούσε τη λύση στο πρόβλημα της οικονομική κρίσης που αντιμετώπιζε η παγκόσμια, αλλά και η ελληνική οικονομία γύρω στο 2008-2009. Για κάποιους άλλους όμως η καινοτομία ήταν βασικό συστατικό της στρατηγικής τους πολλά χρόνια πριν. Χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία και το Ισραήλ έχουν εντάξει την καινοτομία στο μείγμα της πολιτικής τους εδώ και πολλά έτη και αυτό τους έχει αποδώσει πολλαπλά οφέλη. Ο Αμερικανός οικονομολόγος Theodore Levitt είπε ότι η δημιουργικότητα αφορά στο να σκέφτεσαι καινούργια πράγματα· καινοτομία είναι να κάνεις καινούργια πράγματα, και αυτές οι χώρες το έχουν κάνει πράξη.
Πώς όμως η καινοτομία συνεισφέρει στην αναπτυξιακή πολιτική μίας χώρας ή αντίστοιχα μίας εταιρίας; Η καινοτομία είναι βασικό συστατικό κάθε σύγχρονου οργανισμού που θέλει να διασφαλίσει τη βιώσιμότητά του. Ας δούμε το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Στην Αμερική και συγκεκριμένα στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας έχει έδρα η διάσημη Σίλικον Βάλεϊ, η οποία αποτελεί το λίκνο της έρευνας και της καινοτομίας. Εκεί γεννήθηκαν καινοτόμες ιδέες, οι οποίες μετεξελίχθηκαν σε κάποιες από τις σημαντικότερες εταιρίες παγκοσμίως. Οι γνωστές σε όλους μας Apple, Facebook και Tesla, οι οποίες είναι σήμερα τρεις από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις σε οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό επίπεδο παγκοσμίως, δημιουργήθηκαν στη Σίλικον Βάλεϊ, με τη φήμη της περιοχής βέβαια να χτίζεται πολύ πιο νωρίς και συγκεκριμένα γύρω στο 1800. Λιγότερο γνωστό -αλλά εξίσου σημαντικό- είναι το “The Research Triangle Region” στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ και συγκεκριμένα στη Βόρεια Καρολίνα, όπου έχουν την έδρα τους επιχειρήσεις όπως η IBM και η ORACLE και το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο στις ΗΠΑ. Αυτά τα κέντρα καινοτομίας, τα λεγόμενα innovation hubs, και οι startups που μετατρέπονται σε οικονομικούς κολοσσούς, συνιστούν το βασικό πυλώνα της αμερικανικής οικονομίας, και όχι μόνο. Οι Αμερικανοί έχουν δομήσει την στρατηγική τους πάνω στο πρότυπο της τριπλής έλικας, δηλαδή της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και κράτους, γνωρίζοντας ότι εκτός από καινοτομία, παράγει και οικονομική ανάπτυξη.
Οι μελέτες περίπτωσης που μπορεί να μελετήσει η Ελλάδα είναι πολλές. Από την Αμερική και το Ισραήλ, στην Ιαπωνία και την Ιρλανδία. Τα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης διαφορετικά, ο στόχος κοινός: η ανάπτυξη καινοτομίας. Η χώρα μας αντιμετώπισε σημαντικά προβλήματα στο παρελθόν που δεν της επέτρεψαν να αναπτύξει καινοτομία, χωρίς αυτό να αποτελεί δικαιολογία. Άλλωστε, οι μεγάλες δυσκολίες και οι έντονες κρίσεις είναι αυτές που οδηγούν στη ριζοσπαστική καινοτομία. Ωστόσο, η οικονομική κρίση, τα μνημόνια, τα σενάρια για Grexit, τα capital controls, η πανδημία κορωνοϊού, και πολλά ακόμη γεγονότα αποτέλεσαν τροχοπέδη στη δημιουργία μίας ξεκάθαρης στρατηγικής για τη χώρα μας. Μετά από τόσα πλήγματα, ήρθε η ώρα να μάθουμε από τα λάθη μας και να διδαχθούμε από τις παρελθούσες κρίσεις. Ας μην ξεχνάμε ότι η ριζική καινοτομία (radical innovation) προκύπτει από ακραία φαινόμενα και καταστάσεις που χρήζουν δραστικής και άμεσης αντιμετώπισης, ενώ στις ήρεμες περιόδους της ανθρωπότητας αυτό το οποίο συμβαίνει από πλευράς καινοτομίας είναι η βαθμιαία-σταδιακή καινοτομία (incremental innovation). Παρότι δεν έχει αναπτυχθεί σε στρατηγικό επίπεδο, είναι γεγονός ότι η καινοτομία βρίσκεται στο DNA των Ελλήνων. Πριν από περίπου 200 χρόνια οι Έλληνες ανέπτυξαν τη ναυτοσύνη τους και με καινοτόμες, για την εποχή, μεθόδους δάμασαν τη θάλασσα με αποτέλεσμα να είναι σήμερα η μεγαλύτερη ποντοπόρος δύναμη παγκοσμίως. Αντίστοιχα, οι 19 από τους 1000 επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως είναι Έλληνες.
Ο δρόμος της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης περνάει μέσα από την καινοτομία και την έρευνα. Η Ελλάδα σήμερα είναι ένα αυτόνομο, σύγχρονο και οικονομικά ανεξάρτητο κράτος με πληθώρα ερευνητικών κέντρων, σημαντικές επιχειρήσεις με διεθνή προσανατολισμό που επενδύουν στην έρευνα και την καινοτομία και ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό με υψηλή τεχνογνωσία και εκπαίδευση. Και με βάση αυτά μπορούμε να έχουμε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση και να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της οικονομίας μας. Πρέπει να επιταχύνουμε τον ψηφιακό μας μετασχηματισμό σε όλα τα επίπεδα και να προσελκύσουμε επενδύσεις τεχνολογικού ενδιαφέροντος, όπως οι πρόσφατες επενδύσεις της Microsoft και της CISCO. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να βρούμε μοντέλα διασύνδεσης της ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας ώστε η παραγόμενη καινοτομία να ενσωματώνεται στην πραγματική οικονομία. Όλα αυτά θα δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε η Ελλάδα να αποτελεί ένα καινοτόμο κράτος, στο οποίο θα θέλουν όλοι να εργάζονται και να επιχειρούν.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
